- Hóc xương cá, xương gà, xương heo, hóc hạt dưa, hạt hướng dương đến ngộ độc thực phẩm, ngộ độc rượu là những tai nạn thường xảy ra trong ăn uống ngày Tết.
Hóc hạt dưa, hạt bí
Theo các bác sĩ tai - mũi - họng, hóc xương cá, xương heo, xương gà là những loại hóc thường gặp khi ăn uống. Nhưng ba ngày Tết, còn có thêm nhiều loại hóc bởi hạt dưa, hạt hướng dương, hạt bí và các loại hạt trái cây khác như hạt mãng cầu, hạt sapôchê, hạt vú sữa... mà trong những ngày Tết lượng sử dụng nhiều hơn (thường các hạt hay rơi vào đường thở và được xem là tối cấp cứu).
Không nên cho trẻ nhỏ tự ăn hạt dưa, hạt bí... vì rất dễ bị hóc, nhất là hạt bị rớt vào đường thở, rất nguy hiểm.
Bác sĩ Phạm Thanh Sơn (khoa Tai - mũi - họng, BV Chợ Rẫy, TP.HCM) cho biết, đêm trực 30 Tết năm nào cũng vậy, BV đều tiếp nhận không dưới 5 trường hợp bị tai nạn trong ăn uống. Do các gia đình thường cúng kiếng cuối năm đêm giao thừa nên người ta ăn uống nhiều, dễ xảy ra nhiều trường hợp bị tai nạn do không cẩn thận khi nhai nuốt.
Bác sĩ Lê Đình Trứ - Trưởng khoa Tai - mũi - họng, BV Nhi đồng II, TP.HCM cảnh báo, trong ba ngày Tết, không nên cho trẻ nhỏ tự ăn hạt dưa, hạt bí... vì rất dễ bị hóc, nhất là hạt bị rớt vào đường thở, rất nguy hiểm. Nếu bé đang ngậm hạt gì đó thì hãy bình tĩnh, dụ bé nhả ra, đừng quýnh lên mà la ó, làm bé hoảng sợ, khóc, há miệng, tạo lực hút khiến hạt rất dễ rơi vào khí quản. Kể cả người lớn, trong lúc ăn uống mà cười giỡn cũng rất dễ bị hóc!
Ngộ độc thực phẩm
Vào các ngày Tết, việc mua và dự trữ quá nhiều thực phẩm (thịt giò, chả, nem, các loại thuỷ hải sản, các loại bánh kẹo, mứt) gây khó khăn trong việc bảo quản sử dụng, đặc biệt với các thực phẩm chế biến sẵn.
Do hoá chất bảo vệ thực vật tồn dư trong rau quả (phốtpho hữu cơ, clo hữu cơ), chất phụ gia ngoài danh mục cho phép, phẩm màu không rõ nguồn gốc, hàn the trong giò, chả...
Sử dụng quá nhiều loại thực phẩm đông lạnh, đồ nguội rất dễ gây ngộ độc.
Do nhiễm khuẩn E. coli, Staphylococcus aureus, clostridium ferfringens, Bacilus cereus, campylobacter jejuni, salmonella... trong thức ăn lưu trữ lâu, bảo quản không đủ độ lạnh, để quá hạn, quá trình chế biến và bảo quản thực phẩm không sạch, nấu chưa chín, nấu lại nhiều lần...
Nếu sử dụng phải thực phẩm không được kiểm soát, không đảm bảo vệ sinh, rượu giả... thì có thể nhiễm khuẩn, ngộ độc thực phẩm.
Người bệnh khi bị ngộ độc thường biểu hiện bằng hội chứng viêm dạ dày ruột xâm lấn: đau quặn bụng đi ngoài nhiều lần, phân có máu, nôn mửa, sốt, mệt do thiếu dịch và điện giải. Nguy hiểm hơn cả là phẩy khuẩn tả (Vibrio cholerae) nhóm huyết thanh O1 là tác nhân gây bệnh lan truyền thành dịch mà ở nước ta vừa trải qua.
Các bác sĩ khuyến cáo, không nên ăn quá no, uống quá nhiều trong một bữa và trong cả ngày. Không nên chế biến nhiều thực phẩm, để tủ lạnh lâu và nấu lại nhiều lần. Không nên ăn nhiều thịt, thực phẩm rán, chiên nhiều mỡ dầ
u, hạn chế thực phẩm có đường ngọt. Không uống nhiều loại nước ngọt, hạn chế tối đa uống rượu và bia. Thức ăn cần nấu chín, hạn chế rau sống. Tránh lạnh, ăn ngủ điều độ.
Ngộ độc rượu
Do rượu bia, vốn luôn có mặt trong các bữa ăn, bữa nhậu ngày tết. Rất nhiều loại rượu có nhãn mác nước ngoài rất khó kiểm soát thật giả, chất lượng cũng khó biết, chưa kể các loại rượu do dân tự nấu không đảm bảo vệ sinh, rất dễ gây ngộ độc.
Uống nhiều rượu bia cũng gây nguy cơ ngộ độc cao.
Ngộ độc rượu không chỉ gây hại cho sức khoẻ mà có thể gây tử vong: bệnh nhân hôn mê sâu, hạ đường huyết, tai biến mạch não, nhồi máu cơ tim và xa hơn là tàn phá dần gan của người quen uống rượu. Ngộ độc rượu có methanol (pha từ cồn công nghiệp) thì cực kỳ nguy hiểm, nếu cứu sống được người bệnh cũng có thể mù suốt đời vì biến chứng.
Tip ăn uống khỏe mạnh trong ngày Tết
- Trước khi ngồi vào bàn ăn dịp năm mới với các món ăn thịnh soạn hơn nhiều so với ngày thường, tốt nhất nên ăn nhẹ. Không nên để quá đói mới ngồi vào bàn ăn bởi ở trạng thái đói chính là bước đầu tiên dẫn đến ăn nhiều, làm tổn thương thành ruột khi ruột chưa được chuẩn bị để tiếp thu các món giàu chất mỡ và các món ăn giàu năng lượng.
- Hãy chọn vào suất ăn 50% các món ăn chế biến từ rau, 25% món ăn có chứa prô-tít như cá, chim hay hải sản, còn 25% các món có chứa hy-đrát-các-bon.
- Ai cũng biết ăn nhiều bánh kẹo là có hại cho sức khỏe, song vào những ngày tết cũng khó từ chối. Lúc ăn tráng miệng chỉ nên dùng một loại bánh, kẹo và ăn với số lượng ít.
- Hạn chế tối đa sử dụng các món ăn giàu chất mỡ như gà rán, thịt quay, chả nướng... bởi các món này tác dụng xấu trong một thời gian dài đến cơ tim và bộ máy tiêu hóa, ruột, dạ dày.
Ngoài ra, để giữ gìn sức khỏe vào những ngày tết cần chú ý đến lượng ca-lo trong đồ uống. Buổi tối mỗi ngày chỉ nên ăn uống một lần chứ không nên tụ tập bạn bè nhậu nhẹt, chè chén lai rai
K. Minh (tổng hợp)