Báo Der Spiegel của Đức vừa có cuộc tṛ chuyện khá cởi mở với Phó thủ tướng Đức kiêm Bộ trưởng Kinh tế Philipp Rösler. Cuộc tṛ chuyện tập trung vào vấn đề nguồn gốc Việt Nam của cũng như sự ḥa nhập vào nước Đức.
Bộ trưởng Philipp Rösler, ông là người Việt Nam và được cha mẹ Đức nhận làm con lúc 9 tháng tuổi. Vậy lúc nào ông nhận ra ḿnh không giống những người Đức khác?
- Khi tôi bốn hay năm tuổi, ba tôi đặt tôi trước gương cùng ông ấy. Ông nói: “Hăy nh́n con, rồi nh́n ba – con với ba khác nhau. Nhưng dù cho điều ǵ xảy ra hay người ta nói cái ǵ th́ ba là ba của con”.
Lúc nhỏ có bao giờ ông bị bạn bè chọc v́ vẻ bề ngoài?
- Chưa bao giờ. Tôi từng mơ ḿnh là một hoàng tử Việt Nam bị lạc. Và có đôi lúc tôi hỏi ba ở Việt Nam có hoàng tử không. Vào những năm 1980, ba tôi trả lời rằng Việt Nam đă từng có vương triều nhưng bây giờ không c̣n nữa.
Với bề ngoài của ḿnh, từ khi c̣n thiếu niên có bao giờ ông nghĩ ḿnh sẽ trở thành Phó thủ tướng?
- Một thiếu niên có thể tưởng tượng sẽ trở thành phó thủ tướng? Tôi cảm thấy người Đức chấp nhận sự thật rằng tôi không giống “một người Đức b́nh thường”. Lâu nay, điều này vẫn luôn xảy ra.
Người Việt Nam có tự hào với Philipp Rösler?
- Những tour du lịch Việt Nam thường dừng ở văn pḥng của tôi và với nhiều người Việt Nam, điều đó thật đặc biệt. Nếu một người con nuôi Đức được làm trong chính phủ Việt Nam th́ bản thân người Đức cũng cảm thấy rất thích thú.
Ba ông có nói nhiều về Việt Nam?
- Trong thời gian làm phi công cho quân lực Đức, cha tôi đă gặp nhiều người Việt Nam. Trong những năm 1970, ông thường sang Mỹ tập huấn và gặp những người Việt Nam được tập huấn ở đây. Chiến tranh Việt Nam đă ảnh hưởng nhiều đến ông, cũng như đa số những người thuộc thế hệ này. Lúc đó ông chỉ có hai lựa chọn, hoặc xuống đường biểu t́nh phản đối hoặc giúp đỡ một cách thiết thực nhất. Ông đă chọn cách thứ hai, nhận một đứa con nuôi Việt Nam – đó là tôi.
Có bao giờ ông ước được giống một người Đức?
- Không, bởi v́ tôi là người Đức và luôn cảm thấy ḿnh là người Đức. Tôi đi học trường tiểu học công giáo ở Hamburg, nơi có nhiều học sinh từ Ư và Tây Ban Nha. Sau ngày đi học đầu tiên, tôi nói với ba: “Ba, ở lớp con có nhiều học sinh nước ngoài”. Và ông đă cười rất lớn.
Thủ tướng Đức Angela Merkel và phó thủ tướng Philipp Rösler
Là một bộ trưởng kinh tế, ông có làm việc theo hướng nới lỏng luật nhập cư vào Đức?
- Tôi chủ trương nước Đức đi theo hướng này. Nước Đức cần những người nhập cư có chất lượng. Thật nực cười khi Đức bỏ công sức, tiền bạc để đào tạo những sinh viên nước ngoài nhưng chỉ cho phép ở lại Đức một năm sau khi tốt nghiệp.
Có bao giờ ông gặp khó khăn trong sự nghiệp chính trị v́ người ta thường nghĩ dân châu Á hiền và thân thiện?
- Tại sao thân thiện lại có thể là một trở ngại?
Tại sao phải đợi đến năm 33 tuổi ông mới lần đầu tiên trở về Việt Nam?
- Tôi đi bởi v́ vợ nói với tôi: “Chúng ta rồi sẽ có con và em muốn có thể kể cho chúng nghe về đất nước nơi anh đă sinh ra”.
Cảm xúc của ông khi đó? Giống như một du khách b́nh thường?
- Có lẽ giống một du khách đặc biệt thích thú. Những người tôi tiếp xúc cho rằng tôi không sinh ra và lớn lên ở Việt Nam và hầu hết đều nghĩ rằng tôi là Việt kiều Mỹ về thăm quê.
Phó thủ tướng Philipp Rösler cùng vợ và hai con gái sinh đôi
Ông có biết ǵ về cha mẹ ruột của ḿnh?
- Không. Các sơ phải chăm đến hơn 3.000 trẻ. Họ đă phải tự nghĩ ra tên và ḍng họ của ngần ấy đứa trẻ để điền vào các phiếu. V́ vậy tôi không biết bất cứ điều ǵ về cha mẹ ruột của ḿnh.
Ông thích nhất ở Việt Nam điều ǵ?
- Cảnh đẹp và thức ăn. Khi bạn ăn nhà hàng châu Á ở Đức, nó đă bị Đức hóa. Nhiều người châu Á thậm chí không đi ăn nhà hàng châu Á v́ hương vị của nó không giống ở quê nhà.
Tại sao ông lại muốn là một người Đức hơn những người Đức?
- Tôi không như vậy. Đơn cử như việc đă từ lâu tôi không có cờ Đức trong văn pḥng của ḿnh.
Như là việc ông thích ca sĩ Đức Udo Jürgens. Ông đặt tên hai con gái là Grietje và Gesche. Ông là thành viên của Ủy ban trung ương công giáo Đức… Ông c̣n hơn một người Đức, ông là người Đức mẫu mực.
- Để tôi nói lại: Tôi đúng là fan của Jürgens nhưng chắc chắn không phải v́ anh ta hát tiếng Đức. Và để tôi nói thêm vài bí mật – ở nhà chúng tôi không treo cờ Đức. Xe hơi riêng của tôi là một chiếc xe Pháp đơn giản là v́ nó là chiếc duy nhất nó đủ chỗ để chở nôi cho hai đứa song sinh. Về tên của chúng, do vợ tôi đă đổi họ Rösler theo tôi nên cô ấy sẽ là người chọn tên cho con. Và thật ra th́ cái tên Grietje nghe có vẻ Hà Lan c̣n Gesche nghe có vẻ frisia (một ngôn ngữ sử dụng thông dụng ở nhiều vùng tại Hà Lan và Đức) hơn.
Bộ trưởng Philipp Rösler, cám ơn ông về cuộc phỏng vấn này.