RapidRanger: Hệ thống phòng không Ukraine sắp nhận từ gói viện trợ 2 tỷ euro là gì?

[Romano]

Với khả năng chống UAV vượt trội và cơ hội sản xuất nội địa, hệ thống phòng không RapidRanger đang được xem là "lá chắn thép" mới của Ukraine giữa cuộc chiến tiêu hao.Theo trang tin Defense Express (en.defence-ua.com), lực lượng phòng không của Ukraine sắp được tăng cường đáng kể với việc bổ sung các hệ thống tên lửa đất đối không RapidRanger, một phần của gói viện trợ quân sự trị giá 1,7 tỷ bảng Anh (tương đương 2 tỷ euro) từ Vương quốc Anh. Thỏa thuận này, được Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal chính thức xác nhận gần đây, hứa hẹn sẽ mang lại khả năng phòng thủ tầm ngắn hiệu quả, đặc biệt là trong cuộc chiến chống lại thiết bị bay không người lái (UAV).

Hệ thống phòng không di động và hiệu quả

Defense Express tiết lộ, Bộ Quốc phòng Ukraine đã công bố quyết định mua sắm hệ thống RapidRanger và tên lửa Martlet (còn gọi là LMM – Tên lửa đa năng hạng nhẹ) từ đầu tháng 3/2025. Chương trình này đang được thực hiện thông qua khoản vay do Cơ quan Tài chính Xuất khẩu Anh (UKEF) cung cấp.

RapidRanger là một bệ phóng hạng nhẹ được thiết kế cho phòng không tầm ngắn. Hệ thống này được trang bị bốn tên lửa, có thể là LMM hoặc Starstreak. Một trong những điểm mạnh của RapidRanger là hệ thống ngắm quang điện tử riêng với chức năng theo dõi mục tiêu tự động, cùng với tùy chọn tích hợp radar. Với trọng lượng dưới 500 kg, hệ thống này rất linh hoạt, dễ dàng lắp đặt trên các khung gầm bánh xe nhẹ, phù hợp với nhu cầu cơ động cao trên chiến trường Ukraine.

Hiệu suất của RapidRanger phụ thuộc trực tiếp vào khả năng của tên lửa Martlet (LMM). Những tên lửa này có tầm bắn được tuyên bố là hơn 6 km, tương đối nhỏ gọn với đường kính 76 mm, dài 1,3 mét và nặng 13 kg.

Điểm đặc biệt và quan trọng nhất của LMM là việc sử dụng dẫn đường bằng tia laser. Điều này có nghĩa là tên lửa sẽ bay theo quỹ đạo được định hướng bởi tia laser đến mục tiêu, đòi hỏi người vận hành phải tự tay dẫn đường cho tên lửa cho đến khi va chạm. Mặc dù yêu cầu sự can thiệp của con người, phương pháp dẫn đường này mang lại một lợi thế đáng kể: nó hoàn toàn miễn nhiễm với các bẫy nhiệt (flare) và hoạt động hiệu quả bất kể dấu hiệu nhiệt của mục tiêu. Điều này khiến LMM trở thành một lựa chọn lý tưởng để chống lại các loại UAV hiện đại, vốn thường sử dụng các biện pháp đối phó nhiệt để đánh lừa các hệ thống tên lửa dẫn đường hồng ngoại.

Theo Lực lượng Vũ trang Ukraine, tên lửa LMM đã chứng minh được hiệu quả cao trong thực chiến, đặc biệt là chống lại UAV. Chúng đã được triển khai như các hệ thống phòng không di động (MANPADS) và với xe phòng không Stormer HVM, một loại phương tiện phòng không tầm ngắn di động khác mà Anh đã cung cấp cho Ukraine vào năm 2022.

Cơ hội nội địa hóa sản xuất cho Ukraine

Sự phát triển này cũng mở ra một cơ hội chiến lược cho Ukraine. Tên lửa LMM và hệ thống RapidRanger đều được sản xuất bởi Thales UK tại Belfast. Hiện tại, việc sản xuất tên lửa LMM đang được mở rộng, với một hợp đồng được ký kết giữa công ty và Chính phủ Anh vào mùa hè năm 2024, dự kiến giao hàng đến năm 2027.

Tuy nhiên, trong trường hợp này, Ukraine có thể không chỉ dựa vào nguồn cung trực tiếp. Vào tháng 3/2025, Bộ Quốc phòng Ukraine đã tiết lộ rằng London sẽ giúp Kiev nội địa hóa việc sản xuất tên lửa LMM bằng cách chuyển giao công nghệ và thiết lập các cơ sở sản xuất trong nước. Điều này không chỉ giúp đảm bảo nguồn cung bền vững cho Ukraine mà còn góp phần phát triển năng lực công nghiệp quốc phòng của quốc gia này trong dài hạn.

Với gói viện trợ 2 tỷ euro và khả năng tiếp cận công nghệ sản xuất, việc sở hữu RapidRanger và tên lửa Martlet sẽ là một bước tiến quan trọng, giúp Ukraine củng cố hệ thống phòng không tầm ngắn của mình, đặc biệt là trong cuộc chiến tiêu hao với Nga.

Tóm lại, không chỉ là vũ khí hiện đại, RapidRanger còn giúp Ukraine nâng tầm phòng không tầm ngắn và mở ra cơ hội nội địa hóa công nghệ tên lửa đa năng hạn nhẹ (LMM) đầy chiến lược.