Một loài động vật sống tại vùng biển sâu Nam Cực đă khiến giới khoa học sửng sốt khi có tuổi thọ vượt xa mọi dự đoán – lên tới hơn 11.000 năm. Đó là loài bọt biển mang tên Monorhaphis chuni, được ghi nhận là một trong những sinh vật sống lâu đời nhất từng được biết đến trên Trái Đất.
Ảnh minh họa.
Loài bọt biển này sống bám chặt vào đáy đại dương bằng một gai silicon khổng lồ duy nhất. Cấu trúc đặc biệt này không chỉ đóng vai tṛ như một cột sống giúp giữ vững cơ thể dưới áp lực nước khắc nghiệt, mà c̣n tạo thành một trụ h́nh trụ liên tục, đóng vai tṛ quan trọng trong việc lưu giữ dữ liệu khí hậu cổ xưa.
Năm 2012, một nhóm nghiên cứu đă tiến hành phân tích một mẫu vật Monorhaphis chuni dài hơn 2 mét và phát hiện cấu trúc sợi thủy tinh silicon của nó phát triển theo từng lớp giống như các ṿng tăng trưởng của cây. Mỗi lớp đều ghi lại những thông tin quư giá về điều kiện khí hậu tại thời điểm h́nh thành.
Đáng chú ư, mẫu vật này đă được phát hiện từ năm 1986 tại Biển Hoa Đông, ở độ sâu 1.100 mét. Kết quả nghiên cứu cho thấy M. chuni đă tồn tại hơn một thiên niên kỷ, đồng thời ghi nhận nhiều giai đoạn biến động nhiệt độ đáng kể trong lịch sử đại dương. Thông qua việc phân tích các ṿng silicon trên gai, các nhà khoa học đă lần ra được các chu kỳ nóng lên của đại dương trong quá khứ.
Tiến sĩ Klaus Peter Jochum, tác giả chính của công tŕnh nghiên cứu, cho biết: “Dưới kính hiển vi điện tử, chúng tôi phát hiện bốn vùng phát triển không đều, phản ánh các thời kỳ mà nhiệt độ nước biển tăng đột ngột do hoạt động núi lửa dưới đáy đại dương.” Theo ông, trong các giai đoạn biến động mạnh, nhiệt độ nước đă tăng từ dưới 2°C (35,6°F) lên tới mức 6–10°C (42,8–50°F).
Với tuổi đời lên tới hơn 11.000 năm, Monorhaphis chuni không chỉ là sinh vật cổ xưa mà c̣n đóng vai tṛ như một kho lưu trữ tự nhiên về lịch sử khí hậu Trái Đất. Những nghiên cứu từ loài bọt biển này mang lại hiểu biết sâu sắc hơn về sự biến đổi của đại dương trong hàng ngh́n năm – điều trước đây chỉ được giả định thông qua các mô h́nh.
Ẩn sau h́nh dáng giản dị của một loài động vật biển sâu là những bí ẩn lớn về quá khứ địa chất và khí hậu của hành tinh. Gai silicon của Monorhaphis chuni không chỉ là công cụ sinh tồn, mà c̣n là “cuốn sách” tự nhiên giúp con người viết lại lịch sử Trái Đất từ đáy đại dương lạnh giá.