6 thay đổi lớn về chính sách nhập cư dưới thời Trump và các tác động

[vuitoichat]

Theo nhưThư ký Báo chí mới của Nhà Trắng mới đây đã chia sẻ hình về ảnh các cuộc trục xuất được thực hiện bằng máy bay vận tải quân sự sau khi Nhà Trắng đã công khai một số nỗ lực này, trong lúc Tổng thống Donald Trump đã ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp liên quan đến nhập cư kể từ khi nhậm chức vào ngày 20/1 vừa qua.

Kể từ khi nhậm chức vào ngày 20/1, Tổng thống Donald Trump đã ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp liên quan đến nhập cư, mở đường cho nỗ lực rộng khắp nhằm trấn áp người nhập cư không có giấy tờ tại Mỹ.

Trong hơn 21 động thái, Trump đã thực hiện cải tổ hệ thống nhập cư Mỹ, trong đó bao gồm cách xử lý và trục xuất người nhập cư.

Nhà Trắng đã công khai một số nỗ lực này. Vào thứ Sáu (24/1), Thư ký Báo chí mới của Nhà Trắng đã chia sẻ hình ảnh các cuộc trục xuất được thực hiện bằng máy bay vận tải quân sự.

Trong khi Trump hứa hẹn "trục xuất hàng loạt" và bắt giữ người nhập cư, hiện vẫn chưa rõ kế hoạch của ông đã được thực hiện đến đâu.

Dưới đây là tóm tắt một số hành động quan trọng mà Trump đã thực hiện về nhập cư trong tuần đầu tiên và so sánh với các chính sách trước đó.

Trục xuất người nhập cư

Nền tảng chính trong chính sách nhập cư của Trump là loại bỏ những người nhập cư trái phép khỏi Mỹ và lời hứa về "các cuộc trục xuất hàng loạt".

Để thực hiện điều đó, Bộ Quốc phòng đã thông báo rằng họ sẽ cung cấp máy bay quân sự để trục xuất hơn 5.000 người bị Lực lượng Biên phòng giam giữ tại San Diego và El Paso, bang Texas.

Thống kê của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) cho thấy hơn 1.000 người đã bị trục xuất hoặc hồi hương vào ngày 23/1, ngày thứ tư của chính quyền Trump.

Trump cũng đã mở rộng phạm vi của việc trục xuất nhanh những người nhập cư không có giấy tờ, một chính sách đã được thực hiện trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông mà cựu Tổng thống Biden đã ngừng áp dụng.

Các vụ trục xuất nhanh trước đây chỉ giới hạn trong các khu vực cách biên giới quốc tế của Mỹ 100 dặm (160km) và áp dụng cho những người không yêu cầu tị nạn hoặc không đưa ra được lý do chính đáng để xin tị nạn.

Với những thay đổi Trump đưa ra, việc trục xuất này giờ đây có thể diễn ra ở bất cứ đâu trên nước Mỹ và áp dụng cho những người không thể chứng minh rằng họ đã ở trong nước này được hơn hai năm.

Trục xuất người nhập cư không phải là điều mới dưới thời Trump. Biden cũng đã thực hiện trục xuất 271.000 người nhập cư đến 192 quốc gia trong năm tài khóa 2024, tương đương khoảng 740 người mỗi ngày, khiến con số sơ bộ hiện tại dưới thời Trump cao hơn một chút.

Trong tổng số, Biden đã thực hiện 1,5 triệu vụ trục xuất trong bốn năm nắm quyền, theo số liệu của Viện Chính sách Nhập cư.

Con số này gần bằng số vụ trục xuất dưới nhiệm kỳ đầu tiên của Trump. Nó cũng thấp hơn so với nhiệm kỳ đầu tiên của Barack Obama, với tổng cộng 2,9 triệu vụ trục xuất.

Tăng cường bảo vệ biên giới Mỹ-Mexico

Lầu Năm Góc đã thông báo vào thứ Tư về việc triển khai 1.500 binh sĩ tại ngũ đến biên giới phía nam của Mỹ, lực lượng bổ sung cho 2.500 binh sĩ tại ngũ đã có mặt ở đó, tăng 60% số binh sĩ quân đội trong khu vực.

Các binh sĩ sẽ sử dụng trực thăng để hỗ trợ các nhân viên Lực lượng Biên phòng trong việc giám sát, Bộ trưởng Quốc phòng tạm quyền Robert Salesses cho biết. Họ cũng sẽ giúp xây dựng các rào chắn để ngăn chặn người nhập cư.

Salesses nhấn mạnh rằng "đây mới chỉ là sự khởi đầu" và có thể sẽ có thêm binh sĩ được triển khai sớm.

Các quan chức cho biết một số "nhiệm vụ thực thi biên giới" bổ sung đang được phát triển, nhưng không cung cấp chi tiết cụ thể.

Biden cũng đã triển khai các binh sĩ đang tại ngũ đến biên giới, hỗ trợ Lực lượng Tuần tra Biên giới chủ yếu trong các nhiệm vụ hành chính trước khi Lệnh Y tế Công cộng Title 42 hết hiệu lực. Lệnh này đã được sử dụng để nhanh chóng trục xuất người di cư khi có đại dịch Covid-19.

Số lượng người vượt biên đã giảm đáng kể trong năm cuối cùng Biden làm tổng thống. Vào tháng 12/2024 - tháng cuối cùng của chính quyền Biden - khoảng 47.330 trường hợp bắt giữ người nhập cư đã được ghi nhận, giảm mạnh so với gần 250.000 vào cùng kỳ năm 2023.

Các con số này thấp hơn mức trung bình hàng tháng trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump, trước đại dịch Covid-19. Ví dụ, vào tháng 5/2019, các nhân viên tuần tra biên giới đã ghi nhận 132.800 người nhập cư vượt biên.

Dừng xử lý người nhập cư và người xin tị nạn

Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp tạm dừng nhập cảnh vào Mỹ đối với tất cả người nhập cư không có giấy tờ, và Lực lượng Biên phòng được chỉ thị không cho những người này nhập cảnh và không cần xét xử đơn xin tị nạn của họ.

Trước khi có sắc lệnh này, người nhập cư có quyền hợp pháp để xin tị nạn khi đến biên giới Mỹ.

Tuy nhiên, vào tháng 6/2024, chính quyền Biden đã ban hành một sắc lệnh hành pháp tạm thời đình chỉ quyền xin tị nạn đối với những người không đến qua các cửa khẩu chính thức hoặc không đặt lịch hẹn qua CBP One, ứng dụng di động cho phép những người nhập cư không có giấy tờ cung cấp thông tin trước và lên lịch hẹn tại tám cửa khẩu biên giới phía tây nam nước Mỹ.

Đến tháng 9/2024, các hạn chế về tị nạn đã được siết chặt hơn nữa.

Trump cũng đã tạm dừng chương trình tái định cư người tị nạn của Mỹ. Dưới thời Biden vào năm 2024, Mỹ đã chấp nhận hơn 100.000 người tị nạn - con số cao nhất kể từ năm 1995.

Trump cũng chấm dứt một chương trình lớn thời Biden cho phép đến 30.000 người nhập cư mỗi tháng từ Cuba, Haiti, Nicaragua và Venezuela bay vào Mỹ vì lý do nhân đạo.

Chính sách "Ở lại Mexico" từ nhiệm kỳ đầu tiên của Trump cũng sẽ được khôi phục. Chính sách này buộc những người xin tị nạn không phải là người Mexico phải chờ ở Mexico cho đến khi các đơn xin tị nạn của họ tại Mỹ được giải quyết. Trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump, chính sách này đã ảnh hưởng đến khoảng 71.000 người.

Chính sách gây tranh cãi này thường bị các nhà vận động vì quyền lợi cho người nhập cư chỉ trích, vì những người xin tị nạn thường phải ở lại Mexico nhiều tháng và đôi khi trở thành mục tiêu của các băng đảng tội phạm.

Hiện có khoảng 3,6 triệu trường hợp đang tồn đọng tại các tòa án nhập cư của Mỹ, và người nhập cư thường phải chờ nhiều năm. Nhiều người đang tự hỏi liệu những trường hợp đó có tiếp tục được xử lý hay không.

Trump đã sa thải một số quan chức hàng đầu tại tòa án nhập cư kể từ khi nhậm chức, điều này có thể ảnh hưởng đến tiến trình xử lý các trường hợp đó.

Hủy lịch hẹn của người nhập cư

Một thay đổi lớn ngay sau khi Trump nhậm chức là việc hủy bỏ ứng dụng điện thoại thông minh CBP One, một ứng dụng mà người nhập cư có thể sử dụng để đặt lịch hẹn với các nhân viên Lực lượng Biên phòng Mỹ.

Ứng dụng CBP One được chính quyền Biden triển khai nhằm tổ chức và hợp lý hóa việc nhập cảnh của những người nhập cư đang xin trốn chạy đàn áp.

Khoảng 30.000 người được cho là đang mắc kẹt tại Mexico kể từ khi ứng dụng này bị gỡ bỏ - tất cả những người này đều có hẹn đã bị hủy.

Khoảng 270.000 người được ước tính đang ở phía Mexico của biên giới, chờ đợi để có được các cuộc hẹn qua ứng dụng, theo các số liệu chính phủ được CBS, đối tác của BBC tại Mỹ, thu thập.

Động thái này đã gây ra sự đau khổ cho những người nhập cư đã trải qua hành trình dài đến biên giới, và những người đã chờ đợi hàng tháng trời để có được hẹn.

Các nhà vận động cho rằng, với việc ứng dụng bị hủy bỏ, hiện không còn con đường thực tế nào để bảo vệ cho những người nhập cư đến Mỹ.

Liên minh Tự do Dân sự Mỹ (ACLU) đã đệ đơn kiện pháp lý chống lại việc đóng ứng dụng này.

Công nhân xây dựng ở Ciudad đang dựng khung cho trung tâm trú tạm khổng lồ, nơi sẽ chứa một phần trong số khoảng năm triệu người Mexico không có giấy tờ hợp pháp có thể phải rời khỏi Mỹ

Xây dựng các trung tâm tạm trú cho người nhập cư tại Mexico

Mexico dự đoán một làn sóng người nhập cư từ các lệnh trục xuất của Trump và đã bắt đầu xây dựng các trung tâm trú tạm khổng lồ tại chín thành phố biên giới để tạm thời tiếp nhận họ.

Quan chức thành phố Enrique Licon của Ciudad Juárez - một thành phố nằm cạnh El Paso, Texas - nói với Reuters rằng các trung tâm này sẽ có thể tiếp nhận hàng ngàn người và sẽ sẵn sàng hoạt động trong vài ngày nữa. Họ gọi nỗ lực này là "chưa từng có".

Các trung tâm trú ẩn sẽ cung cấp thực phẩm, chăm sóc y tế và hỗ trợ trong việc lấy giấy tờ nhận dạng. Một đội xe buýt cũng sẽ được chuẩn bị để giúp vận chuyển người dân Mexico trở về quê hương của họ.

Đây là một phần của nỗ lực lớn hơn mang tên "Mexico Đón Nhận Bạn", một chiến dịch của chính phủ nhằm chào đón những công dân có thể bị trục xuất khỏi Mỹ và giúp họ tái hòa nhập tại quê nhà.

Các quốc gia lân cận - như Guatemala - cũng đang triển khai các nỗ lực tương tự để tiếp nhận những người bị trục xuất.

Tuy nhiên, một số người lo ngại rằng liệu Mexico và các quốc gia khác có sẵn sàng đối phó với số lượng người nhập cư sắp tới hay không.

Nhiều người nhập cư cũng đang chạy trốn bất ổn chính trị hoặc bạo lực tội phạm tại quê nhà, gây ra câu hỏi về việc liệu họ có được an toàn khi trở về hay không.

Mở rộng quyền hạn của ICE và thực hiện các cuộc truy quét

Một số sắc lệnh hành pháp của Trump được ký với mục tiêu mở rộng khả năng của Cơ quan ICE trong việc bắt giữ và giam giữ người nhập cư trái phép trên lãnh thổ Mỹ.

Một trong số những thay đổi là loại bỏ một hướng dẫn đã diễn ra lâu năm, cấm các cuộc truy quét người nhập cư tại các khu vực được coi là "nhạy cảm", chẳng hạn như trường học, bệnh viện và nhà thờ.

Một sắc lệnh khác kêu gọi mở rộng một chương trình cho phép ICE ủy quyền thực thi nhiệm vụ nhập cư cho cảnh sát địa phương và tiểu bang.

Hiện chưa rõ bao nhiêu cuộc truy quét đã diễn ra kể từ ngày Trump nhậm chức.

Các thành phố đã chuẩn bị cho các cuộc truy quét quy mô lớn mà Trump hứa hẹn, nhưng các nguồn tin nói với truyền thông Mỹ rằng ICE chỉ đang tiến hành các "hoạt động thường lệ" cho đến nay.

Người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết 538 vụ bắt giữ đã được thực hiện vào thứ Năm.

Để so sánh, ICE đã giam giữ hơn 149.700 người trong năm tài khóa 2024 dưới thời chính quyền Biden, tương đương trung bình 409 người mỗi ngày.