Từ xa xưa, táo gai đă được Đông y sử dụng như một vị thuốc quư hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lư. Ngày nay, khoa học hiện đại cũng đă chứng minh tác dụng của táo gai trong việc bảo vệ tim mạch, ổn định huyết áp, giảm mỡ máu, chống oxy hóa và thậm chí là ngăn ngừa ung thư.
Táo gai, hay c̣n gọi là sơn trà, bắc sơn trà, dă sơn trà, thuộc họ Hoa hồng (Rosaceae). Cây táo gai có nguồn gốc từ các nước châu Âu, Bắc Phi và Tây Á, sau đó được du nhập và trồng phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Ở Việt Nam, táo gai thường được trồng ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Lào Cai, Yên Bái, Hà Giang... Quả táo gai có h́nh cầu, khi chín có màu đỏ tươi hoặc vàng cam, vị chua ngọt, hơi chát. Dưới đây là những lợi ích sức khỏe không phải ai cũng biết của loại quả “nhỏ nhưng có vơ” này.
Hỗ trợ sức khỏe tim mạch
Với những ai đang gặp vấn đề về huyết áp cao, táo gai thực sự là một "vị cứu tinh". Nhờ khả năng giăn nở mạch máu và điều ḥa nhịp tim, táo gai giúp hạ huyết áp hiệu quả, giảm nguy cơ đột quỵ và đau tim. Các chất chống oxy hóa trong táo gai giúp giảm cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL), ngăn ngừa xơ vữa động mạch. Táo gai giúp tăng cường sức co bóp của cơ tim, cải thiện khả năng bơm máu của tim.
Táo gai mang lại nhiều lợi ích sức khỏe đáng kinh ngạc. Ảnh: Getty Images
Ngăn ngừa ung thư
Với hàm lượng flavonoid và anthocyanin cao, táo gai được xem là một "thực phẩm vàng" trong việc pḥng ngừa ung thư. Các nghiên cứu đă chỉ ra rằng, việc tiêu thụ táo gai thường xuyên có thể giúp giảm nguy cơ mắc ung thư vú, một trong những loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ. Bên cạnh đó, táo gai c̣n có tác dụng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư phổi, ung thư đại tràng và một số loại ung thư khác.
Hạ mỡ máu
Các nghiên cứu khoa học đă chỉ ra rằng, táo gai sở hữu khả năng hạ mỡ máu đáng kể nhờ sự hiện diện của các hợp chất sinh học quư giá như triterpenoid và flavonoid. Những hợp chất này ngăn chặn quá tŕnh sản sinh cholesterol trong gan, đồng thời thúc đẩy quá tŕnh đào thải cholesterol ra khỏi cơ thể. Bên cạnh đó, pectin - một loại chất xơ ḥa tan dồi dào trong táo gai - đóng vai tṛ như một "bọt biển" tự nhiên, hấp thụ cholesterol trong đường ruột và đưa chúng ra khỏi cơ thể theo đường phân.
Hỗ trợ tiêu hóa
Enzyme delipase có trong táo gai đóng vai tṛ như một "ch́a khóa vàng" giúp mở khóa quá tŕnh tiêu hóa chất béo. Khi chúng ta tiêu thụ các loại thực phẩm giàu chất béo, enzyme delipase sẽ được kích hoạt và bắt đầu phân hủy các phân tử lipid lớn thành các phân tử nhỏ hơn, dễ tiêu hóa hơn. Nhờ đó, cơ thể có thể hấp thụ chất béo một cách hiệu quả, giảm thiểu t́nh trạng tích tụ mỡ và cải thiện đáng kể quá tŕnh tiêu hóa.
Tăng cường miễn dịch
Vitamin C và các chất chống oxy hóa dồi dào trong táo gai đóng vai tṛ như những "chiến binh" bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của các gốc tự do - thủ phạm gây ra nhiều bệnh tật. Các chất này hoạt động như những "lá chắn" vững chắc, trung ḥa các gốc tự do, ngăn chặn chúng gây tổn hại đến tế bào và hệ miễn dịch. Đồng thời, vitamin C c̣n tham gia trực tiếp vào quá tŕnh sản sinh các tế bào miễn dịch, giúp tăng cường khả năng chống lại nhiễm trùng.
Táo gai giảm căng thẳng, lo âu
Táo gai chứa nhiều hợp chất tự nhiên có tác dụng lên hệ thần kinh trung ương, giúp giảm căng thẳng và lo âu. Các hoạt chất này có khả năng làm dịu hệ thần kinh, ức chế sự hoạt động quá mức của năo bộ, từ đó giúp bạn cảm thấy thư thái và dễ chịu hơn. Đồng thời, táo gai c̣n hỗ trợ điều ḥa sản xuất melatonin - hormone ngủ, giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Táo gai có thể được sử dụng theo nhiều cách khác nhau: ăn trực tiếp, làm mứt, ngâm rượu, pha trà hoặc dùng để chế biến món ăn. Tuy nhiên, cần lưu ư những đại kỵ dưới đây để tránh những tác dụng phụ không mong muốn:
- Không nên ăn quá nhiều táo gai, đặc biệt là khi đói, v́ có thể gây đau dạ dày.
- Phụ nữ mang thai và cho con bú nên tham khảo ư kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
- Người đang sử dụng thuốc điều trị bệnh tim mạch, huyết áp nên thận trọng khi sử dụng táo gai.
VietBF@ Sưu tập