Chiều 8-10 (giờ địa phương), Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đă công bố, giải Nobel Vật lư 2024 thuộc về hai nhà khoa học John Hopfield và Geoffrey Hinton v́ những nghiên cứu mở đường cho việc học máy trong mạng lưới thần kinh nhân tạo.
Giải Nobel Vật lư đă được trao tại Thụy Điển ngày 8-10. Ảnh: Getty
Hội đồng giải thưởng cho biết: "Hai nhà khoa học đoạt giải Nobel Vật lư năm nay đă vận dụng các công cụ vật lư để phát triển những phương pháp làm nền tảng cho công nghệ học máy mạnh mẽ hiện nay”.
Ông Hopfield đang nghiên cứu tại Đại học Princeton, c̣n ông Hinton làm việc tại Đại học Toronto.
Bà Ellen Moons, thành viên Ủy ban Nobel thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển nhận xét, hai nhà khoa học này "đă áp dụng các khái niệm cơ bản từ vật lư thống kê để thiết kế mạng nơ-ron nhân tạo, có chức năng như bộ nhớ liên kết và t́m ra các mẫu trong bộ dữ liệu lớn”.
Bà Ellen Moons nói thêm, những mạng lưới như vậy đă được sử dụng để thúc đẩy nghiên cứu trong lĩnh vực vật lư và "cũng đă trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta, chẳng hạn như trong nhận diện khuôn mặt và dịch thuật".
“Tôi rất bất ngờ. Tôi chưa từng nghĩ rằng chuyện này sẽ xảy ra”, ông Hopfield nói khi được Ủy ban Nobel liên lạc qua điện thoại. Trong khi đó, ông Hinton chia sẻ, ông vẫn lo lắng "về một số hậu quả xấu có thể xảy ra" từ công tŕnh học máy của ḿnh, "đặc biệt là mối đe dọa về việc những thứ này có thể vượt khỏi tầm kiểm soát", nhưng ông vẫn sẽ làm lại tất cả nếu có cơ hội.
Giải thưởng Nobel đi kèm với phần thưởng tiền mặt trị giá 11 triệu krona Thụy Điển (tương đương 1 triệu USD).
Chuỗi sự kiện công bố giải Nobel sẽ tiếp tục với lĩnh vực Hóa học vào ngày 9-10, Văn học vào ngày 10-10 và giải Nobel Ḥa b́nh vào ngày 11-10, giải Nobel Kinh tế vào ngày 14-10.