Nước Mỹ đã sẵn sàng đón nhận một nữ Tổng Thống?

Nguyễn Tiến Cường


Cuộc chạy đua vào Tòa Bạch Ốc năm nay là một cuộc đua hào hứng, căng thẳng, hồi hộp giữa 2 nhân vật, đương kim phó Tổng Thống – bà Kamala Harris – và cựu Tổng Thống thứ 45 – ông Donald Trump.

Nếu bà Kamala Harris đắc cử, chiến thắng cuộc đua, trở thành Tổng Thống thứ 47, bà sẽ là người phụ nữ đầu tiên lãnh đạo nước Mỹ trong lịch sử lập quốc 248 năm – một đất nước thành lập từ di dân vào thế kỷ 18 – với 46 đời tổng thống trước toàn là đàn ông.

Đúng ra, nếu không vì hệ thống bầu cử lạ lùng, lỗi thời (Gerrymandering) - tính phiếu đại cử tri (Electoral voter) của mỗi tiểu bang – thay vì tính số phiếu phổ thông của cử tri đi bầu (individual vote) thì năm 2016 bà Hllary Clinton đã trở thành nữ Tổng Thống đầu tiên của Mỹ do nhiều hơn ông Donald Trump khoảng 3 triệu phiếu cử tri.

Câu hỏi được đặt ra. Nếu bà Kamala Harris trở thành Tổng Thống thứ 47, người dân Mỹ nói riêng, người dân thế giới nói chung đã sẵn sàng tâm lý để đón nhận chuyện này – nhất là phía đàn ông? Hỏi như vậy vì Mỹ là cường quốc số 1 trên thế giới, lãnh đạo nước Mỹ ảnh hưởng rất nhiều đến các chính sách ngoại giao, quân sự, kinh tế của các cường quốc khác trong khối tự do cũng như NATO.

Không nói đến thời kỳ phong kiến, Trung Hoa đã có những nhân vật nữ lãnh đạo đất nước như Từ Hi Thái Hậu, Võ Tắc Thiên hay Lucrezia Borgia của Ý..., dù đích thân tham chính hoặc đứng sau hậu trường giật dây. Thế kỷ 20 đã có những nhà lãnh đạo thuộc phái nữ (yếu mà không yếu) như:

-Bà Smt Indira Ghandi (1917-1984) nữ Thủ tướng Ấn Độ 2 lần. Lần đầu 1966-1967, lần thứ hai 1980 đến khi bị bắn chết từ chính người cận vệ của mình và từ những người theo chủ nghĩa dân tộc Sikh năm 1984. Bà Smt Indira Ghandi là một phụ nữ mạnh mẽ, quyết đoán, khao khát quyền lực, tàn bạo. Indira Ghandi gây chiến với Pakistan, khiến cho nước này chia thành 2, Tây Hồi (Pakistan) và Đông Hồi (Bangladesh). Công hay tội của bà là do người dân Ấn nhận định.

- Margaret Thatcher (1925-2013) - còn được gọi là Người Phụ Nữ Thép (The Iron Lady) thuộc đảng Bảo Thủ, Thủ Tướng Anh từ 1979 đến 1990. Bà Thatcher không xuất thân từ một gia đình thượng lưu, quyền quý có gốc lãnh đạo nhưng đã leo lên tới tột đỉnh quyền lực.

Những dấu ấn trong cuộc đời của Margaret Thatcher là cuộc chiến với Argentina để chiếm giữ những hòn đảo tranh chấp ở Nam Địa Trung Hải – Fauklands War - và các chính sách kinh tế cứng rắn, dẹp bỏ ảnh hưởng của công đoàn, tư nhân hóa những căn nhà xã hội. Thatcher cũng là người phụ nữ không chấp nhận vai trò phụ nữ trong nội các của mình.

- Nữ Thủ Tướng Angela Merkel (17.07.1954 - ) lãnh đạo nước Đức từ 22.11.2005 đến 08.12.2021. Được thế giới nhìn nhận là một lãnh đạo có tầm nhìn trong Liên Minh Âu Châu (Europäischen Union), vừa có tài vừa có đức. Angela Merkel được tạp chí Forbes đánh giá là người phụ nữ quyền lực nhất thế giới trong nhiều năm liền của thế kỷ 21 cho đến khi quyết định không tái ứng cử năm 2021.

Kinh tế Đức phát triển mạnh trong thời gian bà Merkel là Thủ Tướng. Lẽ ra bà con tiếp tục lãnh đạo nước Đức thêm một hoặc hai nhiệm kỳ nữa nhưng vì mắc sai lầm trong chính sách di dân, đón nhận quá nhiều người tỵ nạn Syria vào năm 2015 nên bị dân Đức phản đối dữ dội. Năm 2018, bà tuyên bố không tái ứng cử sau khi nhận sai lầm. Tuy nhận sai lầm nhưng Angela Merkel nói rằng bà không ân hận vì những quyết định của mình.

-Yingluk Shinawatra (21.06.1967 - ) em gái của cựu Thủ Tướng Thaksin Shinawatra, tốt nghiệp thạc sĩ (Master) về Khoa Học Chính Trị ở đại học cộng đồng Kentucky State University, tiểu bang Kentucky. Trong lần bầu cử thứ hai, dù đắc cử với 60,48% Thaksin Shinawatra bị đối lập tẩy chay, sau đó Tòa án Hiến pháp phủ nhận kết quả, Thaksin bị quân đội kết tội lạm dụng quyền lực, bị đảo chánh bỏ chạy ra nước ngoài.

Yingluk Shiwanatra tiếp nối các chính sách của đảng Pheu-Thai-Partei, trở thành nữ Thủ Tướng đầu tiên của Thái Lan vào năm 2011. Năm 2014 Yingluk bị Tòa Án Hiến Pháp truất phế vì tội lạm dụng quyền lực.

-Kolinda Grabar- Kitarovic (29.04.1968 - ) vị nữ Thủ Tướng xinh đẹp của Croatia – một nước trong Liên Bang Nam Tư cũ, xuất hiện tại giải túc cầu thế giới để ủng hộ đội nhà làm ngẩn ngơ nhiều người. Tuy chỉ lãnh đạo trong một nhiệm kỳ nhưng Grabar-Kitarovic đã để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp trong lòng người dân Croatia ở phong cách giản dị, cởi mở, hòa đồng với người dân.

Còn nhiều phụ nữ khác tài giỏi, học thức, can đảm, nhân hậu như Jacinda Adern của New Zealand, nữ Thủ Tướng từ tháng 10. 2017 đến tháng 01. 2023.

Tất nhiên, trong trường hợp bà Kamal Harris trở thành Tổng Thống Mỹ, sẽ có một số người của đảng Cộng Hòa cảm thấy khó chịu, bất mãn, thậm chí chống đối. Là một đảng bảo thủ, vốn coi thường vai trò của người phụ nữ trong xã hội, trong gia đình, chắc chắn bà Kamala Harris sẽ gặp khó khăn không ít trong vai trò lãnh đạo đất nước.
Hơn thế nữa, Mỹ là một nước đa văn hóa, đa sắc tộc, lãnh đạo thế nào để mỗi chính sách, kế hoạch, chủ trương của chính phủ, nếu không nhận được sự ủng hộ của toàn dân thì cũng không gây ra xung đột, gây thêm tị hiềm giữa các sắc dân, các tầng lớp, giai cấp trong xã hội, tạo nên sự chia rẽ, hận thù đang có nguy cơ trở nên trầm trọng do liên danh Trump-Vance cố tình gây ra hiện nay.

Với tinh thần bao dung, với sự hiểu biết, kinh nghiệm trong thời gian làm Bộ Trưởng Tư Pháp của California, bốn năm làm phó TT cho ông Joe Biden, với sự khôn khéo, khả năng lãnh đạo, hòa đồng, tôi tin bà Kamala Harris sẽ vượt qua được tất cả để đoàn kết người dân Mỹ, hoàn thành nhiệm vụ khó khăn của mình.