Khốn cùng trong cảnh loạn lạc ở Gaza

[sunshine1104]

Phát hiện nhóm trộm ắc quy ôtô, Muhammed Abu Karsh đuổi theo, rồi bị bắn chết trên con phố tối om ở Gaza.

Người thân Karsh đã báo cho lực lượng cảnh sát thuộc Hamas, nhưng họ chỉ tới khám nghiệm hiện trường ở Deir al-Balah, miền trung Dải Gaza. Đó là tất cả những gì họ có thể làm vào lúc này.

"Cảnh sát nói không còn nhà tù nữa, và nếu tìm ra kẻ nổ súng, người thân của nghi phạm cũng có thể tấn công lại họ", Mahmoud Fuaad, anh họ của Karsh, nói. "Chúng tôi chứng kiến cảnh các gia đình đánh nhau hàng ngày. Họ biết sẽ không ai trừng phạt họ".

Gần 9 tháng kể từ khi chiến sự Israel - Hamas bùng phát, tình trạng tội phạm, bạo lực đang hoành hành khắp Dải Gaza. Phóng viên WSJ ghi nhận các vụ cướp của, giết người, buôn lậu, bảo kê đang gia tăng, đe dọa hoạt động viện trợ nhân đạo quốc tế vốn rất mong manh ở dải đất này.

Hầu hết dân số Gaza hiện chen chúc trong các khu trại tị nạn ở miền nam và miền trung, không đủ lương thực, thuốc men. Tình trạng bạo lực, tranh giành nhu yếu phẩm nổ ra hàng ngày, trong khi lực lượng cảnh sát do Hamas kiểm soát không hiện diện, hoặc bất lực hoàn toàn.

Còn ở miền bắc dải đất, nơi phần lớn dân cư đã sơ tán, những ngôi nhà bỏ hoang trở thành mục tiêu hôi của. Những người bám trụ phải nỗ lực bảo vệ nhà, cho biết các băng trộm ngày càng trắng trợn. "Họ nghĩ nỗi đau chiến tranh cho phép họ trộm bất cứ thứ gì cần thiết", một người nói.

Ismail al-Thawabta, lãnh đạo cơ quan truyền thông của Hamas ở Gaza, cho biết quân đội Israel đã nhắm mục tiêu vào hàng chục đồn cảnh sát, khiến hàng trăm sĩ quan thiệt mạng kể từ khi xung đột bùng phát, nhằm làm suy yếu lực lượng trị an.

"Điều này tạo khoảng trống hành chính, quản trị xã hội, gây hỗn loạn khắp dải đất", ông al-Thawabta nói. Quân đội Israel không thể lấp đầy khoảng trống an ninh này, trong khi từ chối cho phép Chính quyền Palestine ở Bờ Tây tiếp cận Gaza để khôi phục hoạt động trị an.

Gần đây, một trận cãi vã giữa hai thiếu niên ở trại tị nạn Nuseirat đã thổi bùng xung đột giữa gia đình hai bên. Án mạng đã xảy ra khi hai bên hỗn chiến.

Gia đình nạn nhân thiệt mạng đã trả thù bằng cách phóng hỏa đốt khu nhà của đối phương. Lính cứu hỏa đã khống chế ngọn lửa, nhưng mâu thuẫn chưa thể được giải quyết.

"Dù không ủng hộ Hamas, tôi ước có họ ở đây để xử lý tình trạng vô thiên vô pháp. Tình hình trở nên quá đáng sợ", một nhân chứng nói.

Trước khi xung đột nổ ra, lực lượng cảnh sát của Hamas ở Gaza thường tuần tra trên đường phố. Hình phạt dành cho tội phạm rất nghiêm khắc, số lượng người phạm tội rất ít.

Sau 9 tháng chiến sự, sự hiện diện của cảnh sát trên khắp dải đất rất mờ nhạt. Các đồn cảnh sát đã bị đánh bom. Các nhà tù bị bỏ hoang. Ngoài hàng trăm sĩ quan cảnh sát thiệt mạng, nhiều người cũng phải di tản để chăm lo cho gia đình.

Những cảnh sát còn lại bị quá tải, thiếu nhân lực trầm trọng. Họ nói với các nạn nhân bị cướp rằng nếu cố truy tìm từng món đồ bị mất cắp, họ sẽ không có thời gian để làm bất cứ điều gì khác.

Tình trạng thiếu nhiên liệu, liên lạc không ổn định đồng nghĩa các cảnh sát không có dịch vụ phản ứng nhanh, không thể gọi hỗ trợ hay lái xe đi tuần tra. Họ cũng không mặc đồng phục, không mang theo vũ khí vì sợ bị Israel nhắm mục tiêu. Một số còn phải bịt mặt để che giấu danh tính, tránh bị trả thù.

Mức độ bất an ngày càng tăng trong những tháng gần đây, nhiều người không còn cảm thấy an toàn khi ra đường buổi tối. "Tỷ lệ cướp bóc rất cao, trong khi người dân tuyệt vọng", William Schomburg, trưởng phái đoàn của Ủy ban Chữ thập Đỏ tại Gaza, nói.

Tình trạng vô pháp luật còn tạo điều kiện cho hoạt động buôn lậu thuốc lá trên các xe tải viện trợ từ Israel vào Gaza, đồng thời thúc đẩy hoạt động bảo kê các kho hàng lậu. Hoạt động tội phạm có tổ chức này ảnh hưởng nghiêm trọng đến công tác vận chuyển nhu yếu phẩm, khiến các nhóm nhân đạo phải tạm dừng một số tuyến viện trợ.

Văn phòng Thủ tướng Israel từ chối bình luận về tình trạng "vô pháp" ở Dải Gaza.

Tình trạng này ở Gaza khiến Mỹ lo ngại, đặc biệt là khi Israel tuyên bố đang tiến gần "giai đoạn cuối của việc loại bỏ Hamas ở Gaza" mà không nêu kế hoạch rõ ràng cho những gì sẽ xảy ra sau khi kết thúc chiến sự.

"Nạn vô pháp đang xảy ra ở những nơi quân đội Israel đã tấn công. Tel Aviv cần có trách nhiệm hợp tác với LHQ để khắc phục vấn đề này", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller nói, thêm rằng giải pháp tốt nhất là ngừng bắn, lập kế hoạch quản lý, trị an, tái thiết Gaza.

Trong khi đó, người dân Gaza đang phải hỏi khắp nơi để tìm cảnh sát mỗi khi có vấn đề cần giải quyết. Nhưng các sĩ quan không thể làm gì hơn ngoài việc lập lại trật tự ở hiện trường.

Ngày 25/6, hai đứa trẻ ở gần Deir al-Balah cãi nhau xem ai được lấy nước từ vòi công cộng trước. Các nhân chứng cho hay mâu thuẫn đã leo thang, và cha mẹ của hai đứa trẻ đã đấu súng trong khoảng 10 phút.

Suhail Badwan, một người cha ngoài 40 tuổi, trúng đạn lạc và thiệt mạng. Cảnh sát có mặt và giải tán các tay súng, rồi rời đi sau 30 phút mà không bắt bất kỳ ai.