Ṭa Tối cao Mỹ phán quyết ông Trump có quyền miễn tố với hoạt động công vụ theo thẩm quyền hiến định, nhưng không áp dụng với hành động cá nhân.
Ṭa án Tối cao Mỹ ngày 1/7 ra phán quyết với tỷ lệ 6 phiếu thuận, ba phiếu chống rằng cựu tổng thống Donald Trump được hưởng quyền miễn trừ với các hành động công vụ, trong khi các hành động ông thực hiện với tư cách cá nhân không được hưởng miễn trừ.
Chánh án Ṭa án Tối cao John Roberts thay mặt cho các thẩm phán công bố phán quyết. "Chúng tôi kết luận rằng theo cơ cấu quyền lực phân lập do hiến pháp định ra, cựu tổng thống phải được hưởng quyền miễn truy tố với các hành động công vụ trong nhiệm kỳ", ông Roberts nói, nhưng thêm rằng không phải mọi hành động của tổng thống đều là "công vụ".
"Cựu tổng thống không được hưởng quyền miễn trừ đối với những hành động phi công vụ. Tổng thống không đứng trên pháp luật", Roberts viết.

Cựu tổng thống Mỹ Donald Trump tại trường quay của CNN ở Atlanta, Georgia, ngày 27/6. Ảnh: AFP
Vụ án của Trump được gửi về ṭa án cấp thấp hơn để xem xét thêm. Chánh án Roberts cho rằng ṭa sơ thẩm cấp dưới có nhiệm vụ đánh giá những hành động của cựu tổng thống Trump liên quan nỗ lực lật kèo bầu cử năm 2020 là hoạt động công vụ hay hành động cá nhân của ông.
Sau cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Jack Smith, ông Trump tháng 8/2023 bị truy tố tại ṭa án liên bang Washington với cáo buộc t́m cách lật ngược kết quả bầu cử tổng thống năm 2020, dẫn đến vụ bạo loạn Đồi Capitol tháng 1/2021.
Phán quyết của Ṭa án Tối cao khiến vụ án này thêm phức tạp, cần thêm thời gian để giải quyết, tŕ hoăn khởi động quá tŕnh xét xử. Nếu tái đắc cử, ông Trump có thể yêu cầu tân bộ trưởng tư pháp hủy các vụ truy tố liên bang hoặc t́m phương án tự ân xá cho ḿnh nhờ quyền lực tổng thống.
Cựu tổng thống Trump ca ngợi phán quyết của Ṭa án Tối cao, gọi đây là "chiến thắng lớn cho hiến pháp và nền dân chủ". "Tự hào là công dân Mỹ", ông viết trên mạng xă hội Truth Social.
Chiến dịch tranh cử của Tổng thống Joe Biden chỉ trích ông Trump nghĩ bản thân "đứng trên luật pháp". "Donald Trump nổi đóa sau khi thất cử năm 2020 và kích động đám đông không công nhận kết quả. Ông ấy nghĩ bản thân đứng trên luật pháp, sẵn sàng làm bất cứ điều ǵ để giành lấy và giữ quyền lực cho riêng ḿnh", chiến dịch của Biden ra tuyên bố.
Ṭa án Tối cao Mỹ gồm 9 thẩm phán. 6 người có xu hướng bảo thủ, đă được chỉ định dưới thời các tổng thống thuộc đảng Cộng ḥa, 3 thẩm phán trong số này được bổ nhiệm dưới thời Trump. Ba người c̣n lại là theo khuynh hướng tự do, được chỉ định dưới thời các tổng thống thuộc đảng Dân chủ.
VietBF@sưu tập