Nhiều vấn đề quan trọng như quan điểm về các vùng xung đột, nhập cư, thuế quan, kinh tế, rắc rối pháp lư... được Trump và Biden nhắc tới trong cuộc tranh luận đầu tiên.
Minh họa: NBC News
Cuộc đối đầu giữa ông Biden và ông Trump tại trường quay Atlanta của CNN lúc 9 giờ tối ngày 27/6 (theo giờ địa phương) là cuộc tranh luận tổng thống sớm nhất trong lịch sử hiện đại của Mỹ và là sự kiện quan trọng đối với cả hai ứng cử viên. Đây cũng là lần đầu tiên nước Mỹ có một cuộc tranh luận bầu cử giữa một tổng thống đương nhiệm và một cựu tổng thống.
Sự kiện được tường thuật trực tiếp. Thông tin mới nhất được cập nhật phía trên đầu bài. Mời quư độc giả theo dơi.
Cuộc tranh luận bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 đầu tiên giữa 2 ứng viên Joe Biden và Donald Trump đă kết thúc. Dự kiến 2 ông sẽ có màn "so găng" thứ hai vào tháng 9.
Thông điệp kết màn của Trump
Trong hai phút cuối cùng, Trump đă đưa ra thông điệp kết thúc, cáo buộc Biden đă để cho chiến tranh bùng nổ khắp thế giới và vấn đề di cư trở nên hỗn loạn.
"Như nhiều chính trị gia khác, người đàn ông này chỉ là người hay than phiền", Trump nói về Biden, "Tất cả những ǵ ông ấy làm là khiến đất nước chúng ta không an toàn, bằng cách để cho hàng triệu và hàng triệu người tràn vào".
Ngoài ra, Trump đề cập tới 2 cuộc xung đột đang diễn ra trên thế giới. Trump nói rằng cuộc chiến của Israel tại Dải Gaza và xung đột Nga - Ukraine là "không bao giờ nên xảy ra".
"Trong ba năm rưỡi, chúng ta đă sống trong địa ngục", Trump nhấn mạnh quan điểm ảm đạm về t́nh h́nh hiện tại, "Chúng ta đang ở trong một quốc gia thất bại, nhưng nó sẽ không c̣n thất bại nữa. Chúng ta sẽ làm cho nó vĩ đại trở lại".
Thông điệp kết màn của Biden
Trong phát biểu kết màn của ḿnh, Biden tập trung vào vấn đề thuế, đổ lỗi cho Trump v́ đă làm tăng thuế và lạm phát.
"Xin được hỏi bất kỳ ai trong khán giả hoặc bất kỳ ai đang xem cuộc tranh luận này: bạn có nghĩ hệ thống thuế là công bằng không?", Biden đặt ra câu hỏi và khẳng định nước Mỹ đă có "những tiến bộ đáng kể" về các vấn đề như thuế, cũng như khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe sau t́nh trạng ông coi là "thảm họa" mà ông Trump để lại.
Ông cũng nói rằng đề xuất tăng thuế quan thêm 10% của Trump sẽ tương đương với việc áp "thuế" lên người tiêu dùng hàng ngày và đẩy lùi nỗ lực tăng cường khả năng của Medicare trong việc thương lượng giá của một số loại thuốc cho người cao tuổi.
Biden kết thúc phát biểu của ḿnh bằng cách ca ngợi các thành tựu của chính quyền ḿnh trong việc hạ giá thuốc và giảm thâm hụt liên bang. "Chúng tôi sẽ tiếp tục chiến đấu để hạ thấp lạm phát và giúp người dân nhẹ nhơm hơn", Biden kết luận.
Bờ vực 'Thế chiến III'?
Trump cáo buộc Biden đang đẩy thế giới đến bờ vực của một cuộc chiến tranh thế giới mới.
"Ông sẽ đẩy chúng ta vào Thế chiến III, và chúng ta đang gần Thế chiến III hơn tưởng tượng của bất kỳ ai"
Biden đáp trả rằng: "Các bạn muốn Thế chiến III th́ cứ để ông ấy thắng".
"Cứ để Putin tiến lên và chiếm lấy Kiev", ông Biden tiếp tục, trích dẫn Điều 5 của hiệp ước NATO, yêu cầu các quốc gia thành viên bảo vệ lẫn nhau nếu bị tấn công, "Sau đó bạn sẽ có một cuộc chiến".
Trump: "Ukraine sẽ không thắng trong cuộc chiến đó"
Cựu Tổng thống Trump một lần nữa khẳng định rằng Nga sẽ không thực hiện chiến dịch quân sự tại Ukraine nếu ông c̣n làm tổng thống .
Nhận xét về cuộc xung đột Nga - Ukraine, Trump nói: "Đó là một cuộc chiến không bao giờ nên bắt đầu... Nga sẽ không bao giờ tấn công Tổng thống Trump".
Ông Trump đồng thời khẳng định: "Ukraine không thắng trong cuộc chiến đó".
"Chúng ta đang có mức thâm hụt thương mại thấp nhất với Trung Quốc kể từ năm 2010", Tổng thống Biden khẳng định trong cuộc tranh luận.
Giá trị hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ cao hơn 279 tỷ USD so với giá trị hàng hóa xuất khẩu từ Mỹ sang Trung Quốc vào năm ngoái 2023. Đây là mức thâm hụt thương mại thấp nhất kể từ năm 2010.
Mức thâm hụt cao nhất được ghi nhận trong những năm gần đây là 418 tỷ USD vào năm 2018, khi Trump bắt đầu cuộc chiến thương mại với Trung Quốc.
Sự sụt giảm này chủ yếu được thúc đẩy bởi các mức thuế quan mà Trump áp đặt trong khi c̣n tại vị và mà Biden đă duy tŕ và mở rộng trong một số trường hợp.
Theo NBC News, Biden duy tŕ các mức thuế quan do Trump áp đặt trong khi tăng cường một số mức thuế khác, bao gồm xe điện và chất bán dẫn. Các biện pháp của chính quyền Biden ảnh hưởng đến 18 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc bao gồm thép và nhôm, bán dẫn, xe điện, khoáng sản quan trọng, tế bào năng lượng mặt trời và cần cẩu.
Trump lảng tránh câu hỏi: Liệu có chấp nhận kết quả bầu cử sắp tới không?
Các điều phối viên tranh luận đă buộc phải hỏi Trump nhiều lần liệu ông có chấp nhận kết quả của cuộc bầu cử sắp tới hay không.
Thay v́ đưa ra câu trả lời thẳng thắn, ông quay lại với điệp khúc quen thuộc, khẳng định chỉ chấp nhận kết quả nếu cuộc bầu cử là "công bằng và hợp pháp".
Tổng thống Joe Biden nói rằng ông nghi ngờ khả năng Trump chấp nhận kết quả của cuộc bầu cử năm 2024 nếu thua cuộc và gọi cựu tổng thống là một "người hay than văn".
"Ông không thể chịu đựng thất bại", Biden nói, "Có điều ǵ đó trong ḷng ông đă đứt găy khi ông thua cuộc lần trước".
Vấn đề tuổi tác của 2 ứng viên
Khi được hỏi liệu tuổi tác của ông có nên là một mối quan tâm đối với cử tri không, Trump đă khoe về kỷ lục chơi golf của ḿnh.
"Tôi vừa giành chiến thắng ở hai giải vô địch câu lạc bộ - không phải giải cấp cao, mà là hai giải vô địch câu lạc bộ thông thường. Để làm được điều đó, bạn phải khá thông minh và bạn phải có khả năng đánh bóng đi xa", ông nói.
Biden nói: "Tôi sẵn ḷng chơi golf nếu ông tự mang túi của ḿnh," và Trump đáp trả: "Thôi đừng cư xử như trẻ con nữa".
Trump và Biden nói đối phương là "Tổng thống tệ nhất lịch sử Mỹ"
Cả hai ứng viên đều nhận định đối phương là tổng thống tồi tệ nhất trong lịch sử nước Mỹ.
Trong cuộc tranh luận, Biden nói rằng hơn 150 nhà sử học đă tổ chức họp để bỏ phiếu về vấn đề này và phát hiện ra rằng Trump "là người tồi tệ nhất trong toàn bộ lịch sử nước Mỹ".
"Họ đă bỏ phiếu về ai là tổng thống tồi tệ nhất trong lịch sử nước Mỹ, từ tốt đến xấu và họ nói rằng ông ấy là người tồi tệ nhất trong toàn bộ lịch sử nước Mỹ. Đó là một sự thật".
Trump sau đó nói: "Ông ấy mới là tổng thống tồi tệ nhất. Ông ấy chỉ nói về tôi như vậy v́ tôi đă nói như vậy. Nhưng nh́n này, ông ấy là tổng thống tồi tệ nhất trong lịch sử đất nước chúng ta".
Cựu Tổng thống Donald Trump được hỏi về những ǵ ông đă làm (và không làm) vào ngày 6/1/2021, khi những kẻ bạo loạn tấn công Điện Capitol Hoa Kỳ.
Ban đầu, Trump cố gắng né tránh câu hỏi bằng cách chỉ trích các lĩnh vực khác mà ông muốn tấn công Biden.
"Vào ngày 6 tháng 1, chúng tôi có một biên giới tuyệt vời. Không ai xâm nhập qua", ông nói. "Chúng tôi độc lập về năng lượng. Vào ngày 6 tháng 1, chúng tôi có mức thuế thấp nhất từ trước đến nay, chúng tôi có mức quy định thấp nhất từ trước đến nay".
Khi Jake Tapper một lần nữa thúc đẩy ông trả lời về mối quan tâm của cử tri về dân chủ và hiến pháp sau ngày 6/1, Trump nói ông đă đề xuất "10.000 binh sĩ hoặc Vệ binh Quốc gia" trước bài phát biểu của ḿnh vào ngày hôm đó, và nói ông đă bị từ chối.
Phản ứng của Biden: Tổng thống chỉ ra rằng Trump đă khuyến khích mọi người đến Điện Capitol Hill, và ngồi trong Pḥng Bầu Dục suốt 3 giờ chỉ để "xem" dù phó tổng thống Mỹ thời điểm đó và một số đồng nghiệp của Trump trong phe Cộng ḥa nài nỉ ông làm điều ǵ đó, kêu gọi dừng lại, kết thúc mọi chuyện.
Thay vào đó, Trump gọi những người này là những người yêu nước vĩ đại của Mỹ.
Trump không đảm bảo công nhận nhà nước Palestine độc lập
Cựu Tổng thống Trump không khẳng định sự ủng hộ đối với việc thành lập một nhà nước Palestine độc lập khi được hỏi trong cuộc tranh luận tổng thống đầu tiên.
"Tôi sẽ phải xem xét," Trump nói tại sự kiện của CNN ở Atlanta.
Chính sách của Mỹ qua các chính quyền Cộng ḥa và Dân chủ cũng như Quốc hội đă thể hiện sự ủng hộ đối với giải pháp hai nhà nước nhằm giải quyết xung đột giữa Israel và Palestine, và rằng một nhà nước Palestine độc lập nên được thiết lập thông qua đàm phán trực tiếp giữa hai bên.
Khi được hỏi ông sẽ làm ǵ để kết thúc cuộc chiến tranh ở Gaza giữa Israel và Hamas, Biden đă ca ngợi một kế hoạch bao gồm việc trao đổi các con tin lấy các tù nhân Palestine và một "lệnh ngừng bắn với các điều kiện bổ sung".
"Người duy nhất muốn cuộc chiến tiếp tục là Hamas," Biden nói. "Chúng tôi vẫn đang nỗ lực mạnh mẽ để họ chấp nhận".
Trước đó, hồi tháng 5, Biden đă đưa ra một đề xuất ba giai đoạn, mà ông nói là Israel đă đề xuất, nhằm giải quyết cuộc chiến ở Gaza. Tuy nhiên những nỗ lực của Biden vẫn chưa dẫn tới một lệnh ngừng bắn ở thời điểm này, trong khi Israel tiến vào Rafah, nơi từng là chỗ trú ẩn của hơn 1 triệu người.
Cuộc tranh luận cả nước Mỹ theo dơi
Hành khách theo dơi cuộc tranh luận của các ứng viên tổng thống Mỹ 2024 trên một chuyến bay của Delta Airlines đến Miami, Florida ngày 27/6 năm 2024.
Biden công kích rắc rối pháp lư của Trump
Tổng thống Joe Biden đă công kích gay gắt về những rắc rối pháp lư của cựu Tổng thống Donald Trump, so sánh đạo đức của người tiền nhiệm với "một con mèo hoang trong con hẻm" khi ông gọi ông ta là "tội phạm có tiền án".
"Những tội danh mà ông vẫn đang bị buộc tội – và xét tới tất cả các án phạt dân sự ông phải chịu. Ông nợ bao nhiêu tỷ đô la tiền phạt dân sự v́ đă quấy rối một phụ nữ ở nơi công cộng? V́ đă làm một loạt những việc khác? V́ đă quan hệ t́nh dục với một ngôi sao phim khiêu dâm vào đêm – trong khi vợ ông đang mang thai?", Biden hỏi.
Tháng trước, Trump đă bị kết tội về 34 tội danh làm giả hồ sơ kinh doanh liên quan đến việc thanh toán tiền bịt miệng cho Stormy Daniels, một ngôi sao phim người lớn vào năm 2016.
Và năm ngoái, một bồi thẩm đoàn đă phát hiện Trump đă lạm dụng t́nh dục E. Jean Carroll trong pḥng thử đồ của một cửa hàng bách hóa xa xỉ vào mùa xuân năm 1996 và phán quyết ông phải bồi thường cho cô 5 triệu đô la v́ hành vi xâm hại và phỉ báng.
Phản bác thông tin này, Trump phủ nhận việc quan hệ t́nh dục với Daniels.
Biden nhiều lần ngập ngừng khi phát ngôn, Nhà Trắng nói ông bị cảm
Tổng thống Joe Biden có vẻ gặp khó khăn trong việc truyền đạt thông điệp ngay từ khi cuộc tranh luận bắt đầu. Biden đă nhiều lần phải khạc cổ hoặc ho, t́nh trạng mà bác sĩ của ông trước đó nói là do trào ngược dạ dày trong một bản ghi nhớ sau khi Biden thực hiện kiểm tra sức khỏe hồi tháng 2.
Biden cũng phải vật lộn với chứng nói lắp, điều mà ông đă công khai đối mặt và thừa nhận có ảnh hưởng sâu sắc đến ḿnh.
Giọng nói của Biden có vẻ khàn trong suốt thời gian tranh luận. Theo CNN, có nguồn tin cho biết ông đang bị cảm. Nhà Trắng cũng đă xác nhận thông tin này.
Mặc dù vậy, t́nh trạng của Biden đă trở thành cơ hội công kích của người ủng hộ Đảng Cộng ḥa. Bản thân một chiến lược gia của Đảng Dân chủ cũng phải thừa nhận với NBC News rằng: "Biden nh́n và nghe đều có vẻ tệ".
Reuters nhận định, Biden có vẻ mất ḍng suy nghĩ khi trả lời một câu hỏi về nợ quốc gia. Giọng ông nhiều lần trượt đi, Biden c̣n dùng từ "ngh́n tỷ phú" khi nói về "tỷ phú" trước khi tự sửa lại.
Sau đó, trong lúc tranh luận rằng người giàu nên đóng thuế nhiều hơn, ông dường như không thể hoàn thành câu nói của ḿnh và dừng lại trong một khoảnh khắc lúng túng kéo dài, trước khi kết thúc một cách có vẻ vô nghĩa.
Trump nhắc tới con trai Biden
Trump đề cập đến Hunter Biden, người con trai của tổng thống vừa mới bị kết án về các cáo buộc liên quan đến súng đạn ở Delaware, trong lúc ông phản hồi lại những cáo buộc của Biden rằng Trump đă nói xấu binh sĩ và cựu chiến binh.
"51 nhân viên t́nh báo nói rằng laptop của [Hunter] là thông tin sai lệch của Nga. Nó không phải. Nó đến từ con trai của ông ấy, Hunter. Nó không phải là thông tin sai lệch của Nga", Trump nói trên sân khấu.
Việc ông Trump đề cập đến Hunter Biden và chiếc laptop (thứ đă bị các đặc vụ liên bang thu giữ và tŕnh làm bằng chứng trong phiên ṭa của Hunter) không nhận được bất kỳ phản ứng rơ rệt nào từ phía tổng thống.
Trump: Zelensky lấy quá nhiều, tôi sẽ dàn xếp xung đột
Dana Bash dành câu hỏi về xung đột Nga - Ukraine cho Tổng thống Trump. Theo đó, Bash hỏi cựu tổng thống rằng, liệu ông có thể chấp nhận điều kiện chấm dứt xung đột Ukraine mà Tổng thống Nga Putin đưa ra hay không?
Trả lời câu hỏi này, trump khẳng định ông Putin sẽ không tiến hành chiến dịch quân sự với Ukraine nếu nước Mỹ có một "vị Tổng thống thực thụ" như ông.
Đến khi Bash nhắc lại câu hỏi một lần nữa, Trump mới trả lời trực tiếp: "Không chấp nhận được".
Ông Trump cũng khẳng định: "Tôi sẽ dàn xếp cuộc xung đột giữa Putin và Zelensky khi là Tổng thống đắc cử", sau đó chỉ trích Tổng thống Ukraine Zelensky, nói ông Zelenksy là "tay buôn" đă lấy quá nhiều viện trợ quân sự của Mỹ.
Hồi đầu tháng 6, Tổng thống Nga Vladimir Putin đă tái khẳng định kế hoạch ḥa b́nh của Điện Kremlin, yêu cầu quân đội Ukraine rút khỏi 4 khu vực phía nam và phía đông của lănh thổ Ukraine, đồng thời yêu cầu Kyiv từ bỏ ư định gia nhập NATO.
Biden và Trump tranh luận về chính sách nhập cư
Hai ứng cử viên đă tranh luận về vấn đề nhập cư với việc Trump cáo buộc Biden thực hiện chính sách biên giới mở cửa, cho phép "những kẻ khủng bố" vượt qua biên giới vào Mỹ.
Phản ứng trước b́nh luận của Trump, Biden nói: "Một lần nữa ông ấy đang phóng đại, ông ấy đang nói dối".
"Đó là tội phạm di cư. Tôi gọi đó là tội phạm di cư của Biden", Trump tuyên bố.
Theo NBC News, Biden đă ủng hộ một dự luật của Thượng viện Mỹ có sự đồng thuận của cả hai đảng vào đầu năm nay nhằm siết chặt an ninh biên giới. Nhưng Trump kêu gọi các nhà lập pháp từ chối bất kỳ thỏa thuận nào trước cuộc bầu cử tháng 11 và Mike Johnson, Chủ tịch Hạ viện Mỹ thuộc Đảng Cộng ḥa, tuyên bố nó "chết yểu" trong pḥng của ông.
Tranh luận mở đầu với vấn đề kinh tế
Cuộc tranh luận mở đầu với vấn đề kinh tế với câu hỏi đầu tiên dành cho Tổng thống Biden. "Kể từ khi ông nhậm chức, giá cả các mặt hàng thiết yếu đă tăng lên. Ví dụ, một giỏ hàng tạp hóa trước đây có giá 100 USD giờ đây có giá hơn 120 USD và giá nhà trung b́nh đă tăng hơn 30%. Ông sẽ nói ǵ với các cử tri, những người đang cảm thấy t́nh h́nh xấu đi dưới nhiệm kỳ tổng thống của ông so với khi dưới thời Tổng thống Trump?"
Biden đă trả lời bằng cách chỉ trích cách lănh đạo của Trump trong đại dịch Covid và cuộc suy thoái kinh tế đă xảy ra như một hậu quả trực tiếp.
Khi được hỏi liệu mức thuế quan 10% mà ông đề xuất nhằm vào tất cả hàng hóa nhập khẩu có làm tăng chi phí không, cựu Tổng thống Trump đă nói không.
Ông Trump sau đó đă chỉ trích ông Biden, nói rằng khi Biden kế nhiệm th́ nước Mỹ gần như không có lạm phát, trong khi chỉ vài phút trước đó, Biden đả kích Trump về t́nh trạng mất việc làm trong nhiệm kỳ của ḿnh, lặp lại một trong những ḍng khẩu hiệu thường thấy trên đường vận động tranh cử bằng cách so sánh ông với Tổng thống thời kỳ Đại khủng hoảng Herbert Hoover.
Về vấn đề việc làm, cựu Tổng thống Trump tuyên bố rằng sự tăng trưởng việc làm trong thời kỳ Tổng thống Biden chỉ là t́nh trạng " phục hồi" sau các lệnh phong tỏa do đại dịch gây ra, sự kiện gây ra tổn thất tạm thời với nền kinh tế Mỹ.
Theo CNN, gần 22 triệu việc làm đă bị mất dưới thời Trump vào tháng 3 và tháng 4/2020 khi nền kinh tế toàn cầu sụp đổ do đại dịch. Mỹ bắt đầu khôi phục việc làm ngay lập tức dưới thời Trump — nhờ các biện pháp cứu trợ và phục hồi quan trọng — và đă tăng hơn 12 triệu việc làm từ tháng 5/2020 đến tháng 12/2020.
Quá tŕnh phục hồi tiếp tục sau khi Biden nhậm chức. Mỹ đạt và vượt qua tổng số việc làm trước đại dịch vào tháng 6 năm 2022. Kể từ đó, Mỹ đă thêm gần 6.2 triệu việc làm. Tuy nhiên, những công việc đă tạo ra không phải tất cả đều là nhờ t́nh trạng "phục hồi" — mọi người không đơn giản chỉ quay trở lại với công việc cũ của họ. Đại dịch đă làm thay đổi mạnh mẽ cảnh quan việc làm ở Mỹ, CNN nhấn mạnh.
Biden và Trump không bắt tay nhau
Hai ông Joe Biden và Donald Trump không bắt tay nhau, phá vỡ cách thức truyền thống mà các ứng cử viên thường bắt đầu các cuộc tranh luận. Khi Trump bước lên sân khấu sau Biden, ông hầu như không nh́n về phía đối thủ của ḿnh.
Trong cuộc tranh luận bầu cử Tổng thống gần nhất mà họ tham gia năm 2020, Biden và Trump cũng không bắt tay do các quy tắc liên quan tưới Covid-19.
Theo NBC News, cả 2 ứng viên trong cuộc bầu cử 2024 đều đă quá quen thuộc với chiến thuật và phong cách của đối phương. Trong cuộc bầu cử năm 2020, hai ông đă hai lần đối đầu với nhau trước khi hủy bỏ cuộc tranh luận thứ ba sau khi ông Trump mắc Covid-19.
Trong quá tŕnh chuẩn bị cho cuộc tranh luận này, rơ ràng là họ đang mong đợi một đối thủ mà ḿnh biết rơ. Trump chắc chắn đă nâng cao kỳ vọng với Biden, trong khi tổng thống và đội ngũ của ḿnh lên kế hoạch để khiến Trump bực bội.
VietBF@ Sưu tập