6/8
WASHINGTON, DC (NV) – Giới chức an ninh quốc gia thời Tổng Thống Donald Trump chỉ trích ông kịch liệt v́ can thiệp vào cuộc thương thuyết phức tạp về việc trả tự do cho kư giả người Mỹ bị Nga bỏ tù năm ngoái, theo USA hôm Thứ Bảy, 8 Tháng Sáu.
Mới đây, cựu Tổng Thống Trump hứa Nga sẽ thả ông Evan Gershkovich, kư giả báo Wall Street Journal (WSJ), ngay khi ông tái đắc cử tổng thống năm 2024.
Cựu Tổng Thống Donald Trump. (H́nh minh họa: Eva Marie Uzcategui/Getty Images)
Nhiều giới chức Ṭa Bạch Ốc thời Tổng Thống Trump cảnh báo lời hứa của ông Trump vừa có thể khiến ông Gershkovich được trả tự do trễ, vừa có thể phá hoại nền dân chủ Mỹ v́ khuyến khích Nga giam kư giả này tới sau bầu cử để hỗ trợ chiến dịch tranh cử của ông Trump. Nga cáo buộc ông Gershkovich làm gián điệp, nhưng gia đ́nh ông, WSJ và Tổng Thống Joe Biden bác bỏ cáo buộc đó.
Trong mẩu quảng bá tranh cử công bố hôm Thứ Ba tuần này, cựu Tổng Thống Trump khoe khoang nếu ông thắng cuộc bầu cử Tháng Mười Một năm nay, Nga sẽ thả ông Gershkovich “hầu như ngay lập tức.”
“Ông Evan Gershkovich, kư giả WSJ đang bị Nga giam giữ, sẽ được thả hầu như ngay lập tức sau bầu cử, nhưng chắc chắn trước khi tôi nhậm chức,” ông Trump nói thẳng vào máy quay phim, hai bên ông là quốc kỳ Mỹ. “Ông sẽ được về nhà. Ông sẽ được an toàn.”
“Ông Vladimir Putin, tổng thống Nga, sẽ làm điều đó v́ tôi – mà tôi tin rằng ông sẽ không làm vậy v́ bất cứ ai khác,” cựu Tổng Thống Trump thêm. “Mà chúng ta sẽ chẳng tốn đồng nào. Ông Biden thích tốn nhiều tiền. Chúng ta sẽ chẳng tốn đồng nào.”
Lời hứa đó có thể gửi tín hiệu cho ông Putin rằng cựu Tổng Thống Trump muốn dùng ông Gershkovich làm vấn đề tranh cử.
“Phát ngôn của ông Trump làm tiêu tan bất cứ cuộc thương thuyết nào về việc trả tự do (cho ông Gershkovich) tới sau bầu cử,” ông Alexander Vindman, cựu giám đốc phụ trách Đông Âu, vùng Caucasus và Nga của Hội Đồng An Ninh Quốc Gia Ṭa Bạch Ốc thời Tổng Thống Trump, cảnh báo.
Ông Putin sẽ không thả ông Gershkovich miễn phí v́ bất cứ ai, kể cả ông Trump, ông Vindman dự đoán. Ông Vindman cũng từng là giới chức phụ trách vấn đề chính trị-quân sự với Nga cho tổng tham mưu trưởng quân đội Mỹ và từng là tùy viên Ṭa Đại Sứ Mỹ ở Nga.
Ông Putin chỉ làm như vậy “để lại quả” cho những người ông muốn được thả khỏi nhà tù ở Mỹ hoặc quốc gia đồng minh của Mỹ, theo ông Vindman.
“Muốn giữ lời hứa đó, ông Trump có thể phải đáp ứng yêu sách trao đổi con tin của ông Putin,” ông Vindman thêm.
Ông Evan Gershkovich, kư giả Wall Street Journal đang bị giam ở Nga v́ tội làm gián điệp. (H́nh: Natalia Kolesnikova/AFP via Getty Images)
Bà Fiona Hill, cũng là chuyên gia về Nga trong Hội Đồng An Ninh Quốc Gia thời Tổng Thống Trump, nhấn mạnh phát ngôn của ông Trump phá hoại an ninh quốc gia Mỹ bằng nhiều cách.
“Có rất nhiều cái sai trong vụ này,” bà Hill nói. Bà cho hay bà từng tham gia thương thuyết với Nga về trả tự do cho người Mỹ bị Nga giam giữ trái phép.
“Ông (Trump) đúng là nổi tiếng khoác lác, cứ tuyên bố có mối quan hệ đặc biệt với ông Putin,” bà Hill cho biết. “Nhưng vậy là thiên vị,” bà thêm, v́ có thể thả được một người – ông Gershkovich – th́ phải hy sinh nhiều người Mỹ khác đang bị Nga giam giữ bất công, như ông Paul Whelan, cựu lính Thủy Quân Lục Chiến.
Theo bà Hill, nguy hiểm hơn nữa, lời hứa của cựu Tổng Thống Trump cho thấy “ông coi chuyện này như là ban ơn cá nhân, chứ không phải vấn đề an ninh quốc gia Mỹ. Điều đó khiến người ta thắc mắc có phải ông được ông Putin cho biết như vậy sau hậu trường không. Có phải Nga lại đang liên lạc với người có thể là ứng cử viên không? Chuyện này làm chúng ta nhớ lại vụ năm 2016.”
Bà Hill, ông Vindman và những người khác theo dơi cựu Tổng Thống Trump cho rằng vụ này giống như vụ ông Trump yêu cầu Nga t́m email thất lạc của bà Hillary Clinton, đối thủ của ông trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016.
“Nga, nếu quư vị nghe, tôi hy vọng quư vị có thể t́m ra 30,000 email đang thất lạc đó,” ông Trump tuyên bố hôm 27 Tháng Bảy, 2016. “Tôi nghĩ quư vị sẽ được báo chí của chúng tôi thưởng hậu hĩnh. Để coi điều đó xảy ra hay không.”
Hầu như ngay sau khi ông Trump kêu gọi, Nga tấn công hệ thống máy điện toán của Ủy Ban Quốc Gia Đảng Dân Chủ và tiết lộ những email gây nhiều tranh căi của ban tranh cử của bà Clinton.
Về lời hứa mới nhất của cựu Tổng Thống Trump, ông Steve Cheung, phát ngôn viên ban tranh cử của ông Trump, cho USA Today hay ông Trump chỉ muốn so sánh khả năng của ông giải quyết vấn đề trên thế giới với Tổng Thống Biden, người có thể là đối thủ của ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống năm nay
|
|