Có nhiều người bị đau đầu khi thiếu ngủ. Mặc dù vậy, một số người vẫn xem giấc ngủ là một hoạt động lăng phí. Tuy nhiên, ngủ đủ giấc rất quan trọng v́ điều này sẽ giúp cho cơ thể có được sự nghỉ ngơi cần thiết. Ngoài ra, điều quan trọng là phải nên đi ngủ trước một thời điểm nhất định vào mỗi đêm để có được sức khỏe tối ưu.
Có một ca bệnh liên quan đến một người đàn ông đang t́m cách điều trị chứng bị đau đầu dai dẳng. Ông và người vợ thường sống xa với nhau. Vợ ông, một người khá bận rộn, ban ngày làm việc ở Viện nghiên cứu và ban đêm lại viết báo. Loay hoay với việc thả lỏng tâm trí do lịch tŕnh làm việc quá bận rộn và xem giấc ngủ là sự lăng phí thời gian, mỗi khi đến thăm chồng, bà lại dành cả đêm để làm việc nhà như rửa chén bát, giặt giũ và hút bụi. Điều này đă vô t́nh làm gián đoạn giấc ngủ của ông chồng. Trong t́nh trạng như vậy, ông đă phải t́m đến sự chăm sóc y tế để được điều trị không chỉ về chứng bệnh đau đầu mà c̣n cả bệnh tim mạch nữa.
Ngủ trước 11 giờ đêm để duy tŕ sức khỏe tốt hơn và ngăn ngừa bệnh tật
Theo Đông y, kinh mạch là những đường kinh mạch chứa năng lượng của cơ thể con người, có nhiệm vụ vận chuyển khí và huyết, những chất căn bản cấu tạo thành cơ thể và duy tŕ sự sống của con người, phân phối đi ra khắp cơ thể. Sự lưu thông của khí huyết này giúp duy tŕ sự cân bằng và ổn định của các mô và bộ phận khác nhau. Nếu khí huyết trong cơ thể bị mất cân bằng hoặc bị thiếu hụt th́ có thể sẽ dẫn đến các bệnh tật.
Theo Đông y, khí huyết lưu thông qua các kinh mạch trong cơ thể bắt đầu từ
phổi vào giờ Dần (3 giờ đến 5 giờ sáng), đi đến ruột già vào giờ Măo (5 giờ đến 7 giờ sáng), đi vào mật vào giờ Tư (11 giờ tối đến 1 giờ sáng), di chuyển đến gan vào giờ Sửu (1 giờ sáng đến 3 giờ sáng), và quay trở lại phổi vào giờ Dần, theo một chu kỳ sinh học tuần hoàn.
Điều quan trọng là phải biết dưỡng tốt mật và gan. Nếu thức quá giờ Tư và bỏ lỡ cơ hội dưỡng mật có thể dẫn đến các vấn đề về
"tâm trí". Người Trung Hoa có câu
"cơ thể ngủ, tâm trí thức" nhấn mạnh rằng, ngay cả khi cơ thể đang nghỉ ngơi, tâm trí vẫn có thể hoạt động b́nh thường. V́ tâm trí do gan chi phối, do đó nên tập đi ngủ trước 11 giờ đêm để thực sự bồi bổ cho sức khỏe tổng quát.
Thường xuyên thức khuya sẽ làm cạn kiệt Tinh, Khí và Thần
Đông y rất chú trọng đến việc bảo vệ sức khỏe, tập trung vào việc dưỡng
Tinh, Khí và
Thần, vốn được xem là ba báu vật của cơ thể con người. T́nh trạng sức khỏe của con người có mối liên hệ chặt chẽ với t́nh trạng của
Tinh, Khí và
Thần. Mỗi điều này mang ư nghĩa ǵ?
Theo Đông y,
Tinh được xem là chất căn bản cho sự sinh trưởng, phát triển, và khả năng sinh sản của cơ thể.
Khí cũng được xem là vật chất thiết yếu cấu tạo ra cơ thể con người. Khí có sở hữu các đặc tính về động học tương tự như chất khí và được hiểu là
"năng lượng" hay
"động lực" bên trong việc cấu tạo và h́nh thành ra sự sống. Ngoài ra, Đông y cũng thừa nhận rằng, tất cả các mô của cơ thể đều là hữu h́nh, và có một lực lượng vô h́nh, phức tạp giám sát các chức năng của mô, được gọi là
Thần. Nếu
Thần có đầy đủ khí lực th́ các bộ phận nội tạng và h́nh thể cũng trở nên sung măn hơn. Tuy nhiên, nếu
Thần bị phân tán ra, mọi thứ sẽ ngừng hoạt động.
Thần ở đây đóng vai tṛ là người chỉ huy tối cao mọi khía cạnh của hoạt động của sự sống, bao gồm
tinh thần, ư chí, nhận thức và
vận động.
Sau đó, bệnh nhân nói trên đă đưa người vợ đi khám bác sĩ Đônng y. Bác sĩ đă châm cứu vào chân tóc của bà và giúp bà có được một giấc ngủ ngon khi trở về nhà. Một tháng sau, người vợ quay lại khám bác sĩ lần nữa và nói,
"Bác sĩ đă giúp tôi ngủ được rất nhiều, vậy bác sĩ có thể giúp tôi ngủ ít hơn một chút hay là không cần ngủ nữa, có được hay không?" Đương nhiên, bác sĩ có nhiều cách thức để cho thực hiện mong muốn của bà, nhưng con người không phải là sắt đá mà cần được chăm sóc và không nên được đối xử theo cách đó. Làm suy giảm
Tinh, Khí và
Thần quá mức có thể dẫn đến các vấn đề xấu về sức khỏe trong tương lai. Trong thế giới hiện đại, có nhiều người kiếm được rất nhiều tiền trong nửa đầu cuộc đời nhưng lại làm ảnh hưởng không hay đến sức khỏe của ḿnh. Trong nửa đời sau, họ lại mang hết tiền này đến cho bác sĩ để được chăm sóc, điều trị, phục hồi lại sức khỏe. Điều này thật sự chẳng có ư nghĩa hay ho ǵ cả.
Hơn nữa, ngủ cho đủ giấc có thể giúp gia tăng sự đề kháng của cơ thể. Ngủ không đủ giấc sẽ làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cho con người ta dễ bị các bệnh như bệnh zona, cảm lạnh và viêm mũi. Một triệu chứng phổ biến là bị lở miệng, thường được Đông y cho là do do
"hỏa vượng" (quá nóng trong người) Nóng rát bao tử quá mức có thể biểu hiện ra dưới dạng lở loét ở miệng, nóng rát ở tim quá mức dẫn đến bị lỡ loét ở lưỡi và nóng gan quá mức sẽ gây ra các vấn đề liên quan đến mắt như bị chảy nước mắt quá nhiều. Lúc này, có thể các bộ phận như gan, tim, lá lách, phổi hoặc thận đang bị nóng lên quá mức.
Cách đơn giản nhất để giải quyết những
"ngọn lửa" này là có được một giấc ngủ ngon. Khi được nghỉ ngơi hợp lư, cơ thể sẽ có được năng lượng để theo đuổi những cố gắng làm việc vào ban ngày có hiệu quả hơn, chẳng hạn như phục vụ công tác xă hội hoặc viết ra nhiều bài báo hơn. Điều này cũng có nghĩa là những người vợ hoặc chồng bị đánh thức trong đêm sẽ ít bị đau đầu hơn!
Phương pháp điều trị chứng mất ngủ của Đông y
Như đă đề cập trước đó, kinh mạch có chức năng như một đường dẫn cho ḍng năng lượng trong cơ thể con người, đóng vai tṛ quan trọng trong việc vận chuyển cả khí và huyết. Kích thích các huyệt tương ứng qua phương pháp châm cứu và xoa bóp có thể giúp điều trị tốt các bệnh của tạng phủ tương ứng.
Đông y sử dụng nhiều huyệt vị khác nhau để giải quyết chứng mất ngủ, thường thông qua liệu pháp châm cứu. Ví dụ, sử dụng
huyệt "Thần môn" nằm ở phía sau cổ tay, và
huyệt "Tam âm giao" cách mắt cá chân trong 3 inch (7,62 cm). Việc châm các huyệt này hoặc châm cứu ở đường chân tóc ở giữa da đầu, cũng như vào
huyệt Nhị thần môn phía trên tai có thể góp phần cải thiện giấc ngủ. Đáng chú ư, việc xoa bóp các huyệt này c̣n có thể đem lại tác dụng cải thiện sức khỏe tích cực.
Ngoài ra, Đông y c̣n cung cấp nhiều loại thuốc thảo dược có thể giúp cải thiện giấc ngủ một cách hiệu quả, như
"Bán hạ truật mễ thang" (bài thuốc có thành phần là Bán hạ và Cao lương),
"Toan tảo nhân thang" và
"Thiên vương bổ tâm đan".
Huyệt Thần môn
Huyệt Tam âm giao
Ổn định cảm xúc là giải pháp căn cơ cho chứng mất ngủ
Ngoài phương pháp châm cứu và các liệu pháp về thảo dược, sự ổn định về cảm xúc là rất quan trọng để giúp có giấc ngủ ngon. Bởi lẽ có nhiều vấn đề về bị mất ngủ lại xuất phát từ những cảm xúc tiêu cực như căng thẳng, lo lắng và đau khổ nên việc t́m cách loại bỏ ra những cảm xúc xấu này thường sẽ dễ dàng hơn việc uống thuốc và không cần đến sự can thiệp về y tế.