Theo như có các chính phủ phương Tây đang cảnh báo về các mối đe dọa khác ngoài hoạt động kinh doanh trong lúc các thương hiệu Trung Quốc vượt qua Tesla về doanh số bán xe điện lại vẫn có những lỗ hổng khiến thị trường Âu – Mỹ nghi ngại.
Xu hướng tiêu dùng mới
Nếu một khách hàng đang nghĩ đến việc mua một chiếc ô tô điện trong tương lai gần, họ có thể sẽ không chọn Fords, Vauxhalls hay VW mà sẽ cân nhắc một thương hiệu rẻ hơn, ít tên tuổi từ một trong hàng trăm công ty khởi nghiệp về xe điện sắp ra mắt tại Trung Quốc. Có lẽ một chiếc Hedgehog E400 nhỏ gọn, một chiếc Zotye i-cross hoặc thậm chí là một chiếc Ora Funky Cat sẽ là một lựa chọn đáng giá.
Theo tác giả Jonathan Margolis trên trang Independent, xe điện Trung Quốc đang xuất hiện ngày càng nhiều. Những hăng như Zeekr, SAIC, Geely, Great Wall, Fengon, Foton đă có mặt ở Trung Quốc trong nhiều năm và sẽ sớm trở thành những phương tiện quen thuộc trên đường phố nước Anh.
Đây không phải là lần đầu tiên sự cạnh tranh trên thị trường ô tô đến từ Đông Á. Vào những năm 1960, vào thời điểm ô tô có những cái tên toàn tiếng Anh như Triumph Herald và Hillman Avenger, hàng nhập khẩu bắt đầu đến từ Nhật Bản, cũng với những cái tên có vẻ kỳ lạ đối với người dân Vương quốc Anh. Đầu tiên là Daihatsu, sau đó là Datsun, Mazda, Honda và một hăng xe có cái tên “khá buồn cười” là Toyota, bởi nó đồng âm với chữ Toy, có nghĩa là đồ chơi.
Tác giả Jonathan Margolis kể: “Vào năm 1969, bố tôi - người luôn quan tâm đến những sản phẩm rẻ mà xịn - đă đổi chiếc Vauxhall Victor của ḿnh lấy một chiếc Toyota Crown Estate, một chiếc ô tô với đầy những hứa hẹn và quảng cáo mà chúng tôi chưa từng thấy trước đây. Khóa trung tâm! Cửa sổ điện! Một người thợ cơ khí thân thiện tại đại lư ở Hackney, phía đông London, đă cố gắng thuyết phục bố tôi đừng làm vậy”.
“Chúng chỉ là những bản sao rẻ tiền của ô tô Anh, được làm bằng vật liệu rẻ tiền hơn. Ngay cái tên đă nói lên điều đó– TOY-ota”, người thợ nói.
“Tuy nhiên, chiếc xe lại tuyệt vời, đáng tin cậy, nhanh và hiếm đến mức nó thu hút một nhóm người hiếu ḱ ở bất cứ nơi nào chúng tôi đến. Lúc đó chỉ mới 25 năm kể từ khi sau những vụ việc ở Hiroshima và Nagasaki, một số người trong đám đông cũng không mấy thiện cảm với ô tô Nhật Bản. Chúng cũng được coi là mối đe dọa đối với ngành công nghiệp ô tô của Anh”.
Vấn đề của xe Trung Quốc
Vào thời điểm hiện tại, ô tô điện Trung Quốc rơ ràng sẽ bán chạy hơn các thương hiệu phương Tây do lợi thế thiết kế đẹp, được trang bị nhiều tiện ích, và giá cả tốt – một số có thể có giá dưới 10.000 bảng Anh (tương đương 320 triệu đồng).
BYD, thương hiệu xe điện Trung Quốc bán chạy nhất thế giới, đă vượt qua Tesla và sản xuất cả xe buưt. Hiện đă có xe hai tầng BYD ở London và các nơi khác, mặc dù chúng được lắp ráp ở Falkirk.
Nhưng dù BYD, Geelys ngày nay có tốt đến đâu, thị trường châu Âu vẫn có một vấn đề lớn khác đối với ô tô điện từ Trung Quốc: liệu nó có gắn các phần mềm theo dơi cuộc sống của người dân hay không?
Tổng thống Biden đặc biệt coi ô tô và xe tải Trung Quốc là mối đe dọa an ninh quốc gia vào tháng 2, và ngoại trưởng Antony Blinken đă nêu ra vấn đề Trung Quốc bị cáo buộc bán phá giá xe điện ở phương Tây.
Vấn đề bảo mật đang được đưa ra là ô tô điện luôn được kết nối internet và hoạt động như một chiếc điện thoại di động khổng lồ với vô vàn dữ liệu. Một độc giả tại Hồng Kông (Trung Quốc) gần đây đă viết trên tờ New York Times: “Hăy tưởng tượng hàng ngh́n máy tính với kết nối internet ở Trung Quốc có thể điều khiển những chiếc ô tô do Trung Quốc sản xuất. Chúng đi khắp các đất nước để do thám, phát tán virus máy tính, gửi lịch sử du lịch của bạn, thậm chí có thể là ghi âm mọi điều bạn nói tới Trung Quốc”.
Dù vậy, đây vẫn chỉ là các cáo buộc không có bằng chứng. Bên cạnh đó, vẫn có một điều có thể khiến cuộc tranh luận về xe điện của Trung Quốc trở nên lỗi thời trong ṿng vài năm tới. Đó là một công nghệ tốt hơn sắp xuất hiện, có thể là năng lượng từ hydro - không phụ thuộc vào các khoáng chất được khai thác như lithium - và cho phép những chiếc ô tô hoạt động hiệu quả hơn.
Tất nhiên, liệu Trung Quốc sẽ bị thiệt hại bởi các phát minh như vậy hay không, tương lai mới có câu trả lời.