Theo nghiên cứu, việc trút giận bằng cách đấm bao cát hoặc la hét hóa ra lại không hiệu quả, thậm chí c̣n có thể làm tăng tính hung hăng.
Người Mỹ được cho là đang sống trong một "ḷ ấp giận dữ", với khoảng 10 triệu người gặp vấn đề nghiêm trọng về kiểm soát cơn giận - nhiều hơn toàn bộ dân số của New York, thành phố lớn nhất nước Mỹ.
Điều này đặt ra câu hỏi: Phương pháp nào tốt nhất để đối phó với cơn giận?
Đối với một số người, “xả giận” có vẻ như là một ư tưởng hay. Thuyết giải phóng cảm xúc (catharsis), một khái niệm được chấp nhận rộng răi và có ảnh hưởng, cho rằng việc bày tỏ hoặc xả giận có thể nâng cao sức khỏe tâm lư của một người.
Thuật ngữ "catharsis" bắt nguồn từ từ tiếng Hy Lạp "katharsis", có nghĩa trực tiếp là sự thanh lọc hoặc làm sạch. Tuy nhiên, theo một nghiên cứu mới từ Đại học Ohio State, thay v́ có tác dụng thanh lọc, việc xả giận lại có tác dụng độc hại nhiều hơn.
"Tôi nghĩ điều quan trọng là chúng ta nên xóa bỏ lầm tưởng, trong đó cho rằng khi cảm thấy tức giận, bạn nên xả nó ra - trút hết ra ngoài", Brad Bushman, giáo sư truyền thông tại Đại học Ohio State và là tác giả chính của nghiên cứu, cho biết trong một thông cáo báo chí.
Ông nói thêm: "Xả giận có vẻ như là một ư tưởng hay, nhưng không có một bằng chứng khoa học nào ủng hộ cho lư thuyết giải phóng cảm xúc cả".
Ông Bushman hiểu rơ vấn đề đó. Ông đă nghiên cứu về cảm xúc mạnh mẽ này trong nhiều thập kỷ.
Cách đây hơn 20 năm, ông đă xuất bản một bài báo có tựa đề: “Does Venting Anger Feed or Extinguish the Flame?” (Tạm dịch: "Liệu Xả Giận Có Làm Tắt Ngọn Lửa Hay Thổi Bùng Nó?"
Xả giận giống như đổ xăng vào lửa
Trong nghiên cứu năm 2002, những người tham gia được chia thành hai nhóm:
Một nhóm đấm bao cát trong khi nghĩ về người khiến họ tức giận (nhóm giải phóng cảm xúc);
Nhóm c̣n lại nghĩ về việc cải thiện thể chất (nhóm chuyển hướng).
Sau đó, họ báo cáo mức độ tức giận của ḿnh và khả năng kiểm soát cơn giận nhắm vào người khiến họ bực tức. Một nhóm kiểm soát không có bao cát cũng được đưa vào nghiên cứu.
Kết quả cho thấy những người trong nhóm giải phóng cảm xúc cảm thấy tức giận hơn so với nhóm chuyển hướng hoặc nhóm kiểm soát.
Hơn nữa, nhóm giải phóng cảm xúc cũng thể hiện mức độ hung hăng cao nhất, tiếp theo là nhóm chuyển hướng và nhóm kiểm soát. Điều ngạc nhiên là việc suy nghĩ về điều khiến ḿnh tức giận thực sự làm tăng cơn giận và tính hung hăng thay v́ giảm bớt nó.
Thật thú vị, việc không làm ǵ hóa ra lại hiệu quả hơn trong việc kiểm soát cơn giận so với việc xả nó ra. Ông Bushman lập luận rằng "xả giận để giảm bớt nóng nảy giống như dùng xăng để dập lửa - nó chỉ làm ngọn lửa bùng cháy dữ dội hơn".
Thay v́ giải tỏa, việc xả giận lại kích động thêm những suy nghĩ và cảm xúc hung hăng. Điều này, đến lượt nó, cũng khiến mọi người hành động hung hăng hơn.
Nghiên cứu cho thấy, việc xả giận không những không cải thiện tâm trạng, mà c̣n dẫn đến trạng thái cảm xúc tiêu cực hơn.
Một cách xả giận hiệu quả
Trong nghiên cứu mới nhất của ḿnh, ông Bushman và Sophie Lyngesen Kjærvik, tác giả chính và là nghiên cứu sinh hậu tiến sĩ tại Chương tŕnh Pḥng ngừa Thương tích & Bạo lực thuộc Đại học Virginia Commonwealth, đă xem xét hơn 150 nghiên cứu với hơn 10.000 người tham gia.
Họ phát hiện ra rằng giảm kích thích sinh lư là cách hiệu quả nhất để giảm cơn giận. Ngược lại, các hoạt động làm tăng sự hưng phấn, chẳng hạn như chạy bộ, không ảnh hưởng đến cơn giận và trong một số trường hợp, thậm chí c̣n làm trầm trọng thêm.
Ông Bushman nói: "Để giảm cơn giận, tốt hơn hết là tham gia các hoạt động làm giảm mức độ hưng phấn. Bất chấp những quan niệm thông thường, ngay cả việc chạy bộ cũng không phải là một chiến lược hiệu quả v́ nó làm tăng mức độ kích thích và cuối cùng phản tác dụng".
Quên ‘pḥng trút giận’ đi!
Nghiên cứu được lấy cảm hứng từ sự gia tăng của các pḥng trút giận, nơi khuyến khích mọi người giải tỏa cơn giận bằng cách phá vỡ các đồ vật như ly, đĩa và thiết bị điện tử, theo bà Kjærvik. Hiện nay, có hàng trăm pḥng trút giận như vậy trên khắp đất nước (Hoa Kỳ).
Các nhà khoa học đă nghiên cứu những người tham gia ở mọi lứa tuổi và từ các nền tảng khác nhau.
Nghiên cứu tuân theo lư thuyết hai yếu tố Schachter-Singer, cho rằng cảm xúc, bao gồm cả giận dữ, được cấu thành từ kích thích sinh lư và nhận thức. Để kiểm soát cơn giận, người ta có thể giải quyết một trong hai thành phần này.
Trong khi các phân tích tổng hợp trước đây tập trung vào việc thay đổi nhận thức thông qua liệu pháp hành vi nhận thức (CBT), bà Kjærvik và ông Bushman tin rằng việc nghiên cứu vai tṛ của kích thích sinh lư sẽ giải quyết được một lỗ hổng quan trọng trong việc hiểu cách giải quyết cơn giận.
Phân tích của họ đă khám phá các hoạt động làm tăng kích thích (ví dụ: tập thể dục) và các hoạt động làm giảm kích thích (ví dụ: chánh niệm, thiền định).
Kết quả cho thấy các hoạt động giảm sự hưng phấn quá mức có thể làm giảm hiệu quả cơn giận ở nhiều môi trường và đối tượng khác nhau.
Các hoạt động này bao gồm hít thở sâu, các kỹ thuật thư giăn, chánh niệm, thiền định, yoga nhẹ nhàng, thở bằng cơ hoành và đơn giản là dành thời gian nghỉ ngơi. Nói cách khác, thay v́ chọn pḥng trút giận, việc t́m một không gian yên tĩnh dường như hợp lư hơn.
Phát hiện ra rằng việc tăng sự hưng phấn và kích thích không làm giảm cơn giận phù hợp với công tŕnh nghiên cứu của Daniel Goleman, tác giả cuốn sách bán chạy nhất với tựa đề: “Emotional Intelligence: Why It Can Matter More Than IQ” (Tạm dịch: "Trí tuệ cảm xúc: Tại sao nó có thể quan trọng hơn IQ"), được xuất bản năm 1995.
Ông Goleman cảnh báo đọc giả không nên khuất phục trước việc xả giận và "bản chất quyến rũ của cơn giận". Ông giải thích rằng các cơn giận làm tăng mức độ kích thích của năo, dẫn đến cái mà ông gọi là "bị cảm xúc lấn át", gây ra những suy nghĩ không mạch lạc và không thể suy luận.
Lần tới khi bạn cảm thấy tức giận, bất kể bạn làm ǵ, hăy cố gắng không xả nó ra.