Ukraine tấn công nhà máy sản xuất UAV Nga cách xa 1.300km như thế nào?

[Romano]

Sau khi đoạn video về cuộc tấn công ở Tatarstan được công bố, truyền thông Nga cho rằng Ukraine đã không sử dụng các loại UAV tầm xa thông thường mà là một loại máy bay hạng nhẹ đã được hoán cải.
Lần đầu tiên kể từ khi xung đột với Nga bùng phát hồi tháng 2/2022, Ukraine đã tấn công các mục tiêu của Moscow ở Cộng hòa Tatarstan của Nga, cách biên giới nước này khoảng 1.300 km.

Người đứng đầu Cộng hòa Tatarstan, Rustam Minnikhanov, cho biết đêm 2/4, máy bay không người lái đã tấn công các cơ sở sản xuất ở thành phố Yelabuga và Nizhnekamsk.Một nguồn tin tình báo quân sự Ukraine (HUR) nói với Kyiv Independent rằng cơ quan này đứng sau cuộc tấn công. Mục tiêu là một cơ sở sản xuất máy bay không người lái (UAV) Shahed mà Nga thường xuyên sử dụng để tập kích Ukraine.

Một thống đốc địa phương của Nga khẳng định “không có thiệt hại nghiêm trọng nào và hoạt động của các doanh nghiệp không bị gián đoạn” sau cuộc tấn công.

Trong khi đó, một nguồn tin giấu tên trong Cơ quan an ninh Ukraine (SBU) nói với RBC-Ukraine, các cơ sở sản xuất của Nga đã bị hư hại đáng kể.

Nguồn tin của Cơ quan An ninh (SBU) cho hay một mục tiêu khác trong cuộc tấn công bằng UAV tầm xa của Ukraine là nhà máy lọc dầu lớn thứ ba của Nga ở thành phố Nizhnekamsk. Cuộc tấn công là một hoạt động chung do SBU và HUR thực hiện.

Ukraine bắt đầu tiến hành các cuộc tấn công bằng UAV vào lãnh thổ Nga từ tháng 5/2023 và đã gia tăng trong thời gian gần đây, đặc biệt nhắm vào các nhà máy lọc dầu của Nga trong tháng 3 vừa qua. Theo Bloomberg, các cuộc tấn công mới nhất đã làm gián đoạn từ 12-14% công suất lọc dầu của Nga.

Phản hồi những lo ngại của Mỹ về việc Ukraine nhắm mục tiêu vào các cơ sở của Nga, Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết Kiev có quyền sử dụng vũ khí của chính mình để tự vệ trong bối cảnh Moscow liên tiếp tập kích quy mô lớn vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine.

“Điều quan trọng là phía Nga đang nhận được phản ứng trước các cuộc tấn công của họ”, ông Zelensky nhấn mạnh trong bài phát biểu tối 2/4 sau vụ tấn công ở Tatarstan.

Nhắm mục tiêu vào cơ sở sản xuất UAV của Nga
Thông tin về một cơ sở đang được xây dựng ở Tatarstan để sản xuất UAV kamikaze kiểu Shahed của Iran bắt đầu xuất hiện vào nửa đầu năm 2023.

Hình ảnh nền móng của cơ sở này được vệ tinh của Maxar Technologies chụp lại vào tháng 4/2023 và sau đó được Nhà Trắng công bố. Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby cho biết nhà máy này có thể đi vào hoạt động trong vòng một năm.

Washington Post trích dẫn các tài liệu bí mật cho hay, Moscow đặt mục tiêu sản xuất 6.000 UAV kiểu Shahed vào năm 2025 tại nhà máy ở Tatarstan. Con số này “đủ để khắc phục tình trạng thiếu UAV thường xuyên của quân đội Nga ở tiền tuyến”.

Để đổi lấy máy bay không người lái, Nga được cho là đã gửi cho Tehran vũ khí mạng, vũ khí phương Tây thu được trên chiến trường Ukraine và giúp Tehran phát triển chương trình tên lửa.

Giữa tháng 1/2024, Phó Giám đốc Cơ quan Tình báo quốc phòng Ukraine, Vadym Skibitsky, cho biết ít nhất hai dây chuyền sản xuất đã được lắp ráp tại Yelabuga và Nga đã thiết lập được cơ sở sản xuất UAV độc lập.

Theo ông, Nga có thể lắp ráp khoảng 330–350 UAV mỗi tháng, nhưng con số cuối cùng phụ thuộc vào sự sẵn có của các linh kiện.

“Nga sử dụng phụ tùng và linh kiện từ nhiều quốc gia khác chứ không chỉ Iran. Mục tiêu của Moscow là đạt được chu trình sản xuất khép kín, đầy đủ những loại UAV như vậy ở Nga vào năm 2026”, ông Skibitsky cho biết trong một cuộc phỏng vấn với RBC-Ukraine.

Ukraine đã dùng loại UAV nào?
Các quan chức Ukraine công khai nói về việc tăng cường sản xuất UAV tầm xa sản xuất trong nước nhưng không tiết lộ nhiều thông tin cụ thể. Kiev đặt mục tiêu sản xuất 1 triệu UAV trong năm nay.

Trong một cuộc phỏng vấn với Die Welt xuất bản ngày 1/4, Bộ trưởng Chuyển đổi Kỹ thuật số Ukraine Mykhailo Fedorov cho biết nước này đã có có UAV có phạm vi hoạt động hơn 1.000 km.

Trước cuộc tấn công ở Tatarstan, các UAV của Ukraine mới chỉ có thể di chuyển quãng đường khoảng 900 km để tấn công các mục tiêu ở Leningrad của Nga. Một kho dầu gần St. Petersburg được cho là đã bị nhắm mục tiêu vào tháng 1/2014.

Bộ trưởng Công nghiệp Chiến lược Oleksandr Kamyshin xác nhận UAV do Ukraine sản xuất hiện có thể bay quãng đường lên tới 1.250 km.

Không rõ loại vũ khí nào đã được sử dụng để tấn công cơ sở sản xuất UAV của Nga ở Tatarstan. Sau khi đoạn video về cuộc tấn công được công bố, truyền thông Nga cho rằng đây có thể không phải là loại UAV thường được sử dụng để tấn công mục tiêu Nga mà là máy bay hạng nhẹ Aeroprakt A-22 Foxbat do Ukraine sản xuất.Aeroprakt A-22 Foxbat có tầm hoạt động hơn 1.000km, trọng lượng cất cánh tối đa 450kg. Máy bay đạt tốc độ tối đa 170 km/giờ, trần bay 4.000 mét.

Theo nhà phân tích quân sự người Oleksandr Kovalenko, Ukraine không sử dụng vũ khí do phương Tây cung cấp trong cuộc tấn công vào lãnh thổ Nga. Không loại trừ khả năng Ukraine đã biến máy bay hạng nhẹ Aeroprakt A-22 Foxbat thành máy bay không người lái (UAV).

“Chỉ những người tổ chức hoạt động đặc biệt này mới biết chính xác đó là loại phương tiện nào. Nhưng nếu nói về Aeroprakt, nó có thể được điều chỉnh để thực hiện chuyến bay một chiều đường dài và thay có phi công, nó được hoán cải thành phương tiện không người lái và mang một đầu đạn mạnh mẽ. Mục tiêu cách biên giới với Ukraine hơn 1.000 km, đó là một vấn đề lớn đối với Nga. Tôi nghĩ đây mới chỉ là sự khởi đầu”, ông Kovalenko nói.