"Địa ngục" là từ ngữ mà báo chí Nga mô tả lại cuộc khủng bố kinh hoàng ở thủ đô Moscow vào tối 22 tháng Ba 2024. Ít nhất đă có 115-145 người đă thiệt mạng sau khi bọn khủng bố trang bị vũ khí tự động văi đạn tại rạp Crocus, địa điểm tổ chức buổi ḥa nhạc nổi tiếng ở ngoại ô Moscow. Một khu vực khoảng 140,000 feet vuông (chừng 13,000 m2) ở Krasnogorsk đă ch́m trong biển lửa.
Trong bài phát biểu truyền h́nh ngày 23/3/2024, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết tổng cộng có 11 người đă bị bắt, trong đó có bốn tay súng. Putin nói thêm rằng, những kẻ này bị bắt khi đang t́m đường trốn qua Ukraine. Theo các cơ quan dịch vụ khẩn cấp của Nga, tổ chức khủng bố khét tiếng Nhà nước Hồi giáo (
ISIS) đă nhận lấy trách nhiệm trong vụ tấn công hôm tối thứ Sáu 22 tháng Ba, một trong những vụ khủng bố nghiêm trọng nhất trong lịch sử nước Nga hiện đại.
Ủy ban Điều tra Nga cho biết, nguyên nhân ban đầu của những trường hợp tử vong là do bị trúng đạn và hít phải khói.
Baza, một kênh Telegram có dính líu đến các cơ quan an ninh Nga, tường thuật lại rằng, có 28 thi thể được t́m thấy trong một pḥng vệ sinh của rạp hát, trong đó có
"nhiều bà mẹ đang ôm chặt con", và 14 thi thể khác được phát hiện ở cầu thang thoát hiểm.
Vụ tấn công khủng bố cho thấy Nga tiếp tục dễ bị tổn thương trước nạn khủng bố xảy ra chỉ vài ngày sau chiến thắng của Tổng thống Nga Putin trong cuộc bầu cử được dàn dựng nhằm củng cố quyền lực của ông, khi cuộc chiến ở Ukraine đă kéo sang năm thứ ba.
Phát ngôn viên Kremlin nói rằng, Putin đă được thông báo vài phút sau khi những kẻ tấn công xông vào rạp Crocus có sức chứa 6,200 người, một trong những địa điểm tổ chức các sự kiện âm nhạc lớn nhất nước Nga, ở ŕa phía Tây Moscow. Vụ tấn công xảy ra khoảng 8g tối ngày 22 tháng Ba 2024, khi đám đông khán giả tập trung để xem buổi biểu diễn của ban nhạc rock Nga Picnic. Văn pḥng công tố Nga cho biết cuộc khủng bố bắt đầu khi một số kẻ mặc quân phục xông vào rạp Crocus và văi đạn liên thanh vào khán giả.
Quang cảnh đổ nát trong rạp Crocus (Ảnh: Russian Ministry of Emergencies / Handout /Anadolu via Getty Images)
Giới chức trách Nga cho biết bọn khủng bố sử dụng chất nổ và chất lỏng dễ cháy để cho đốt rạp Crocus. Ngọn lửa nhanh chóng nhấn ch́m hơn 1/3 ṭa nhà, khói lan rộng mịt mù và khiến cho nhiều phần mái bị sập.
Nhân chứng Dave Primov kể với AP:
"Có hàng loạt tiếng súng nổ… Tất cả chúng tôi đều đứng dậy và chạy thoát về phía lối đi. Không khí hoảng loạn cực độ khi mọi người gào thét bỏ chạy, chen lấn và giẫm đạp lên nhau…" Giới truyền thông Nga cho biết, nhân viên bảo vệ rạp Crocus không có trang bị súng và một số người có thể đă bị giết ngay khi cuộc khủng bố mới bắt đầu.
Nghị sĩ Alexander Khinshtein cho biết những kẻ tấn công đă bỏ trốn trên một chiếc xe Renault và bị cảnh sát phát hiện ở vùng Bryansk, cách Moscow khoảng 340 km (210 dặm) về phía Tây Nam vào tối thứ Sáu 22 tháng Ba. Cũng theo Alexander Khinshtein, một khẩu súng lục, băng đạn dành cho súng trường và hộ chiếu Tajikistan đă được t́m thấy trong chiếc xe này. Tajikistan là một quốc gia Trung Á có đông người Hồi giáo và từng là một phần của Liên Xô.
Kênh truyền h́nh Simonyan cho công bố một đoạn video cho thấy một trong những tên nghi phạm, một người thanh niên, có râu, bị thẩm vấn bên lề đường, trả lời loạt câu hỏi bằng giọng Nga nặng. Đương sự cho biết, hắn bay đến Nga từ Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 4 tháng Ba và nhận được chỉ thị từ những người không rơ danh tính qua Telegram để thực hiện vụ tấn công, chỉ để đổi lại được một khoản tiền.
____________
Cần nhấn mạnh thêm, từ ngày 7 tháng Ba 2024, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Moscow đă đưa ra cảnh cáo về an ninh, cho biết Mỹ đang
"theo dơi các báo cáo về việc những kẻ cực đoan đang có kế hoạch tấn công những địa điểm tổ chức tụ tập lớn ở Moscow, trong đó có các buổi ḥa nhạc".
Đại sứ quán Hoa Kỳ thậm chí c̣n loan báo thêm, một cuộc tấn công có thể diễn ra trong 48 giờ sắp tới. Tuy nhiên, ở thời điểm đó, những người ủng hộ Kremlin cho rằng Mỹ chỉ tung tin nhảm nhằm dọa nạt Nga. Ngày 19 tháng Ba, Putin c̣n nói, lời báo động của Đại sứ quán Mỹ là
"hành vi tống tiền lộ liễu"(?), được đưa ra với
"ư định đe dọa và gây bất ổn cho xă hội chúng ta".
Nước Nga từng bị rung chuyển nhiều lần trước những vụ tấn công khủng bố gấy chấn động toàn cầu. Hồi tháng 10/2002, phiến quân Chechnya đă bắt khoảng 800 người làm con tin tại một nhà hát ở Moscow. Hai ngày sau, lực lượng đặc biệt Nga xông vào ṭa nhà. Kết quả, 129 con tin cùng 41 tay súng Chechnya bị thiệt mạng.
Tháng 9/2004, khoảng 30 tay súng Chechnya chiếm giữ một trường học ở Beslan, miền Nam nước Nga, bắt hàng trăm con tin. Cuộc bao vây kết thúc trong cuộc tắm máu hai ngày sau đó; và hơn 330 người, khoảng một nửa trong số đó là trẻ em, đă bị thiệt mạng.
Tháng 3/2010, một nhóm khủng bố cho kích nổ hai quả bom tại ga tàu điện ngầm ở Moscow, khiến cho ít nhất 38 người bị thiệt mạng. Năm 2011, một kẻ đánh bom tấn công Domodedovo, một trong những phi trường đông nhất ở Moscow, khiến cho 37 người đă thiệt mạng. Và cách đây không lâu, vào năm 2022, cách Moscow khoảng 600 dặm về phía Đông, một tay súng tấn công một trường học ở thành phố Izhevsk, giết chết 15 người.
Rạp Crocus, nơi xảy ra vụ khủng bố hôm thứ Sáu 22/3 (Ảnh: Sefa Karacan/Anadolu via Getty Images)
Song song việc dập lửa tại hiện trường xảy ra vụ khủng bố, Nga đang…
"đốt nhà" Ukraine, khi chỉ tay về phía Kyiv. Trong bài phát biểu năm phút trên truyền h́nh ngày 23 tháng Ba, Vladimir Putin nói rằng,
có "ai đó" ở Ukraine đă giúp những kẻ tấn công trốn thoát khỏi biên giới Nga để vào Ukraine. Chúng đang cố lẩn trốn và vượt biên vào biên giới Ukraine", Putin nói, khi đề cập đến bốn người bị bắt ở miền Tây nước Nga.
"Dựa trên thông tin sơ bộ, việc tẩu thoát qua biên giới đă được phía Ukraine chuẩn bị cho chúng".
Trong nhiều lần trước đây, Putin thường
"có tật" luôn đổ lỗi cho phương Tây việc
"xúi giục" các nhóm khủng bố gây bạo loạn ở Nga. Lần này, trong bài phát biểu ngày 23 tháng Ba 2024, Putin không nói ǵ đến Mỹ hoặc phương Tây. Và ông cũng nhắc đến lời báo động về an ninh do Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Moscow đưa ra ngày 7 tháng Ba 2024.
Nguồn: SGN