Sự chậm trễ của Hạ Viện Hoa Kỳ trong việc phê chuẩn gói viện trợ quân sự không chỉ gây ra tổn thất lớn cho đồng minh, tạo thuận lợi cho Nga, mà c̣n làm thiệt hại cho chính nước Mỹ, cả về uy tín chính trị lẫn kinh tế.
Như giới truyền thông quốc tế đă tường thuật trong suốt tuần qua, hôm thứ Năm 8 /2/2024, Thượng Viện Hoa Kỳ do đảng Dân Chủ chiếm đa số, đă thông qua với số phiếu 67-32 một dự luật viện trợ quân sự khẩn cấp cho đồng minh trị giá 95,34 tỷ USD, trong đó có 61 tỷ USD viện trợ cho Ukraine chống lại cuộc xâm lược của Nga, 14 tỷ USD viện trợ Israel chống bọn khủng bố Hamas, 8 tỷ USD hỗ trợ an ninh cho các đối tác của Mỹ ở Châu Á-Thái B́nh Dương, bao gồm cả Đài Loan, nham92 ngăn chặn sự hung hăng của TQ.
Năm ngày sau đó, ngày 13/2, Thượng Viện đă hoàn tất văn bản của dự luật này nhưng theo tŕnh tự lập pháp, dự luật này c̣n phải được Hạ Viện chấp thuận thông qua trước khi tŕnh cho Tổng thống Joe Biden kư ban hành và bắt đầu cho thực hiện.
Tuy nhiên, Chủ tịch Hạ Viện Mike Johnson (CH–Louisiana) đă từ chối đưa gói viện trợ này ra biểu quyết tại Hạ Viện, nơi mà đảng CH đang kiểm soát với tỷ lệ là 219-212. Ông Johnson nói rằng, ông không vội làm việc này và muốn gắn vấn đề viện trợ quân sự cho đồng minh với việc tăng cường an ninh ở biên giới Mỹ-Mexico, ngăn chặn làn sóng người nhập cư bất hợp pháp, nghĩa là phải đi mất nhiều tháng nữa dự luật mới có thể được Hạ Viện xem xét, sửa đổi và thông qua, thậm chí có thể nó sẽ không bao giờ đến được bàn làm việc của Tổng thống Biden.
Hôm thứ Hai 18/2, Tổng thống Biden cho biết ông sẵn sàng gặp Chủ tịch Hạ Viện Johnson để thảo luận về dự luật tài trợ này, do tính chất cấp bách của nó, đồng thời ông nói thêm rằng, đảng Cộng Ḥa đang phạm phải sai lầm khi phản đối gói tài trợ mà Thượng Viện đă bỏ phiếu chấp thuận.
Hầu hết những quan sát viên về chính trị đều cho rằng, hành động của đảng Cộng Hoà ngăn chặn khoản viện trợ quân sự của Mỹ cho các đồng minh, nhất là Ukraine, là do yêu cầu của cựu Tổng thống Donald Trump. Ông Trump không muốn cho ông Biden giành được một thắng lợi chính trị quan trọng và tăng uy tín trước cuộc bầu cử Tổng thống vào cuối năm nay, ông ta cũng không muốn giúp cho Ukraine và gây bất b́nh cho Tổng thống Nga Vladimir Putin, tên độc tài mà ông Trump luôn coi là
"người bạn tốt" và ca ngợi hành động xâm lăng Ukraine của ông ta là một quyết định
"thiên tài".
Đúng như dự đoán của các chuyên gia phân tích quân sự, Ukraine sẽ bị lâm nguy nếu thiếu nguồn cung cấp vũ khí và đạn dược của Mỹ. Quân đội Ukraine sẽ không bị sụp đổ ngay lập tức nhưng khả năng chiến đấu của họ sẽ bị suy giảm và Kyiv sẽ có thể bị thất thủ sau một vài năm nữa, giống như trường hợp của Việt Nam Cộng Hoà bị mất vào tay Cộng Sản chỉ hai năm sau ngày Mỹ rút quân và cắt viện trợ quân sự hồi nửa thế kỷ trước đây.
Thất bại của Ukraine và chiến thắng của Putin cũng sẽ kích thích các tên độc tài khác sẽ liều lĩnh hơn trong cuộc xâm lược các nước láng giềng nhỏ và yếu, ném Hiến Chương Liên Hiệp Quốc vào sọt rác.
Tướng H.R. McMaster, từng là cố vấn an ninh quốc gia trong chính phủ ông Trump, cho rằng, ngừng viện trợ Ukraine chẳng khác nào là dâng cho Putin một chiến thắng chiến lược.
"Nước Mỹ có một lựa chọn rơ ràng: trang bị cho Ukraine những vũ khí mà họ cần để tự bảo vệ, hoặc cắt viện trợ và từ bỏ nước Ukraine dân chủ đang chiến đấu để sinh tồn trong cuộc xâm lược của Putin". Theo ông McMaster, việc Quốc hội Mỹ bỏ rơi Ukraine vào lúc này là món quà tặng cho
"trục xâm lược" (axis of aggressors) với Vladimir Putin, Tập Cận B́nh, Kim Jong Un và chế độ thần quyền Iran.
"Các quốc gia đối tác và đồng minh sẽ mất đi niềm tin vào nước Mỹ trong khi những kẻ xâm lược sẽ thêm liều lĩnh hơn", ông McMaster nói với
The New York Times.
Các binh sĩ Ukraine thuộc Lữ đoàn 71 chuẩn bị đạn pháo binh về hướng Avdiivka, tỉnh Donetsk, Ukraine ngày 18/2/2024. (Ảnh: Diego Herrera Carcedo/Anadolu via Getty Images)
Thực tế đang diễn ra đúng như vậy. Trên chiến trường, hôm thứ Bảy 17/2, quân Ukraine đă phải rút ra khỏi thị trấn Avdiivka bị tàn phá ở miền Đông sau nhiều tháng giao tranh ác liệt. Người đứng đầu quân đội Ukraine nói rằng, ông ra lệnh cho binh sĩ rút lui để bảo toàn lực lượng trong hoàn cảnh thiếu thốn đạn dược trầm trọng.
Tại Hội nghị An ninh Munich ở Đức hồi cuối tuần qua, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky lên tiếng kêu gọi các đồng minh phương Tây tăng cường cung cấp viện trợ quân sự và nói rằng việc rút quân một phần là do thiếu vũ khí đạn dược. Ông Zelensky cũng nhận định, phía Nga đang lợi dụng t́nh h́nh Ukraine bị thiếu vũ khí để đẩy mạnh thêm nhiều cuộc tấn công lớn. "H
ọ đang lợi dụng sự chậm trễ trong nguồn viện trợ cho Ukraine và đây là một vấn đề rất nhạy cảm. T́nh trạng thiếu đạn pháo binh, vũ khí pḥng không và vũ khí tầm xa", ông Zelensky nói, theo
VOA.
Chiếm được thị trấn Avdiivka, nghĩa là có được một chiến thắng tượng trưng trước cuộc tổng tuyển cử vào tháng tới, ông Putin có thêm tự tin để đẩy mạnh cuộc đàn áp phong trào dân chủ ở trong nước mà vụ sát hại người lănh tụ đối lập Alexei Navalny trong một nhà tù xa xôi ở Bắc Cực hôm thứ Sáu 16 tháng Hai là một vụ giết người mới nhất, ghê tởm nhất.
Ở châu Á, Chủ tịch TQ Tập Cận B́nh dường như cũng đang thăm ḍ cơ hội để thay đổi hiện trạng eo biển Đài Loan khi Mỹ c̣n lừng khừng không muốn tiếp tục viện trợ quân sự cho ḥn đảo này. Hôm thứ Hai 18 tháng Hai, Đài Loan tố cáo lực lượng hải cảnh TQ xông lên kiểm tra một tàu du lịch gần quần đảo Kim Môn do Đài Loan kiểm soát bên ngoài bờ biển TQ.
Bộ Quốc pḥng nước này cũng lên tiếng tố cáo TQ đă thả hơn 100 khinh khí cầu do thám vào không phận của ḥn đảo này, một số trong đó lại bay ngang qua các căn cứ quân sự Đài Loan, trong một chiến thuật gây ra t́nh trạng căng thẳng và làm nhiễu loạn hoạt động cảnh giác của hệ thống pḥng không của Đài Loan. TQ liên tục gây áp lực quân sự và kinh tế lên ḥn đảo dân chủ này từ sau cuộc viếng thăm Đài Bắc của cựu Chủ tịch Hạ Viện Mỹ Nancy Pelosi hối tháng 8/2022, nhưng đây là lần đầu tiên mà Bắc Kinh có hành động gây hấn xa đến như vậy.
Rơ ràng cả Moscow và Bắc Kinh đều đang nh́n thấy cơ hội tốt trong cách thức mà Hạ Viện Mỹ muốn quay lưng với đồng minh vào lúc họ đang cần được giúp đỡ cao nhất. Có điều, viện trợ quân sự cho các đồng minh không phải do nước Mỹ hào phóng vung tiền qua cửa sổ mà là để phục vụ cho chính lợi ích của nước Mỹ. Nước Mỹ có sức mạnh vô đối không chỉ do nỗ lực của người dân Mỹ mà chủ yếu do Mỹ có những liên minh quân sự hùng mạnh ở các châu lục. Tướng Douglas E. Lute, cựu tư lệnh chiến trường ở Afghanistan, cựu Đại sứ Mỹ tại NATO và cố vấn quân sự cho cựu Tổng thống George W. Bush, có nhấn mạnh:
"Sự cam kết của Hoa Kỳ với đồng minh không phải là do ḷng thương hại hay do từ thiện mà v́ lợi ích an ninh cốt tử của chính nước Mỹ".
Viện trợ cho đồng minh c̣n mang lại lợi ích kinh tế, công ăn việc làm cho người Mỹ, theo phân tích của báo
The Wall Street Journal (WSJ), tờ báo của giới chính trị bảo thủ Mỹ. Theo
WSJ, chiến tranh Nga-Ukraine đă giúp ngành kỹ nghệ quân sự của Mỹ bùng nổ, nhờ nhu cầu cấp bách và lớn về vũ khí và đạn dược đang gia tăng nhanh. Các nước châu Âu đổ xô đên Hoa Kỳ để đặt mua vũ khí nhằm tăng cường và củng cố về năng lực quân sự của họ đối phó với mối đe doạ từ Nga. Ngay cả Ngũ Giác Đài cũng gia tăng mua vũ khí mới từ các công ty cung cấp để bổ sung vào kho vũ khí cũ đă được chuyển giao cho Ukraine.
Trong hai năm vừa qua, Hoa Kỳ đă cung cấp cho Ukraine hơn 47 tỷ USD nguồn viện trợ về quân sự, phần lớn số tiền đó được sử dụng để mua vũ khí, đạn dược từ các công ty sản xuất vũ khí của Mỹ, giúp cho ngành này tăng trưởng đến 17.5% từ khi Nga bắt đầu xua quân xâm lược Ukraine.
C̣n trong dự luật đang bị kẹt ở Hạ Viện, Ukraine nếu được viện trợ thêm 61 tỷ USD, th́ có đến 64% trong số tiền này sẽ được chuyển cho các công ty sản xuất vũ khí của Mỹ, tạo ra một sự tác động rất tốt đến việc tăng trưởng kinh tế và công ăn việc làm, theo sự phân tích của
WSJ.
Bà Lael Brainard, Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia của Toà Bạch Ốc, cho biết,
"Có một vấn đề thường bị hiểu lầm… nguồn viện trợ đó sẽ quan trọng đến mức nào đối với công ăn việc làm và sản xuất của chính nước Mỹ?".
Vũ khí Mỹ cung cấp cho Ukraine, từ loại hỏa tiễn diệt xe tăng Javelin, hỏa tiễn pḥng không vác vai Stinger, hệ thống hỏa tiễn tầm xa phóng hàng loạt HIMARS, xe tăng Abrams M1, cho đến gần đây là hệ thống pḥng không tối tân Patriot … không chỉ đă ngăn chặn rất hiệu quả cuộc xâm lược của quân Nga vốn đă vượt xa Ukraine về quân số và tiềm lực quân sự mà c̣n không buộc người lính Mỹ nào phải đổ máu ra hoặc mất mạng do nước Mỹ không phải nhảy vào trực tiếp để tham chiến.
Chính v́ thế, viện trợ quân sự cho Ukraine được coi là một trong những chính sách ngoại giao thành công nhất và ít tốn kém nhất của Hoa Kỳ trong hai năm vừa qua.
Thành công đó có thể sẽ không c̣n tiếp tục được nữa nếu phía Hạ Viện Mỹ vẫn nhắm mắt làm theo lệnh ông Trump nhằm cắt nguồn viện trợ quân sự cần thiết này và buộc các đồng minh như Ukraine, Đài Loan phải tự lực đương đầu với các kẻ thù to lớn, hùng mạnh và tham lam. Và đó cũng là mối nguy của chính nước Mỹ này.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
