Có người nói Mỹ không bao giờ tài trợ không cho Ukraina mà chẳng hưởng lợi ǵ. Tiền Mỹ rót vào càng lớn th́ Ukraina trả nợ càng nhiều. Vâng, nói về nợ th́ không quốc gia, chính phủ nào không mắc nợ. Nhưng một nước đang gặp phải chiến tranh xâm lược th́ người cho vay lúc hoạn nạn là vô cùng đáng qúy.
Nói ra điều này, có người sẽ lại bảo, vậy khi Liên Xô cho Việt Nam vay trong chiến tranh chống Mỹ th́ họ có lợi dụng để hưởng lợi khiến Việt Nam rơi vào bẫy nợ hay không?
Nếu hiểu theo ư “không ai hoàn toàn cho không” th́ việc cho vay của Mỹ và Nga khác nhau ở đâu, khi cả Việt Nam và Ukraina đều tương đồng với nhận định về cái gọi là “chiến tranh ủy nhiệm”?
Và cũng từ liên hệ này, một số người cho rằng Việt Nam vô ơn khi Nga từng giúp sức ḿnh đánh Mỹ.
Nhưng đánh Mỹ cho Việt Nam hay đánh Mỹ cho cộng sản? Đặt câu hỏi này để hỏi ngược lại Ukraina đang chống lại cuộc chiến xâm lược của Nga v́ niềm kiêu hănh dân tộc hay cho Nato và Mỹ?
Sao khi chống xâm lược ḿnh đề cao dân tộc ḿnh thế, nhưng dân tộc khác đang quyết tâm chống xâm lược ḿnh lại xem thường họ?
Rồi cũng từ liên hệ này, có người nói, Nga đă xoá 85% nợ, khoảng 11tỷ đô la trong chiến tranh chống Mỹ cho Việt Nam vào năm 2001. 15% số nợ c̣n lại tức 1,65 tỷ đô la được tính vào dạng Nga đầu tư tại Việt Nam.
Thực chất của vấn đề này ra sao?
Đến đây, xin đăng lại những phân tích từ FB Mao Nhuan Chi:
“Việt Nam nợ Liên Xô và sau này Nga kế thừa khoản cho vay đó, khoản nợ này là Việt Nam nợ bằng đồng RUB (Liên Xô), chứ không phải nợ bằng đồng USD.
Trong khoảng thời gian 1960-1970, th́ tỷ giá RUB/USD là 0,9 RUB ăn 01 USD. Và tỷ giá này là hoàn toàn do Nhà nước Liên Xô QUY ĐỊNH chứ không phải tỷ giá dựa theo cung tiền trên thị trường ngoại hối. Liên Xô là nền kinh tế đóng, hầu như không có giao dịch ngoại thương với các nền kinh tế Âu-Mỹ, do vậy tỷ giá giá RUB/USD (0,9) này hoàn toàn vô nghĩa, bởi người Liên Xô không có nhu cầu mua USD, và Âu-Mỹ cũng không có nhu cầu mua RUB.
Cái khoản nợ 11 tỷ USD mà người ta bảo Việt Nam nợ Nga đó thực chất là khoản nợ Rub được quy đổi thành USD theo cái tỷ giá từ thời Nhà nước Liên Xô quy định. Thực chất Việt Nam nợ Nga chỉ khoảng 9,9 tỷ RUB.
Đến năm 2001, Nga đ̣i Việt Nam trả nợ (khoản nợ bằng đồng RUB Liên Xô). Giấy tờ ghi nợ th́ rơ ràng là Việt Nam chỉ nợ Nga 9,9 tỷ RUB. Bây giờ Nga thích Việt Nam trả bằng RUB hay trả bằng USD? Cho Nga chọn.
Nếu trả bằng RUB th́ Việt Nam sẽ trả cho Nga 9,9 tỷ RUB. C̣n nếu trả bằng USD th́ Việt Nam sẽ quy đổi 9,9 tỷ RUB này ra USD.
Đến đây mới xuất hiện vấn đề: TỶ GIÁ RUB/USD nào sẽ được dùng để quy đổi? V́ lúc này (năm 2001) tỷ giá RUB/USD đă là 29 RUB ăn 01 USD. Vậy nếu phải trả bằng USD th́ Việt Nam chỉ cần phải trả 341 triệu USD (tương đương 9,9 tỷ RUB) mà thôi.
Nhưng Nga không muốn vậy, Nga muốn Việt Nam phải trả bằng USD nhưng quy đổi theo tỷ giá RUB/USD thời Nhà nước Liên Xô quy định cơ. Khôn thế bao giờ cho chết. Mà cái tỷ giá này th́ hoàn toàn vô nghĩa trong thị trường ngoại hối.
Việt Nam hoàn toàn có thể khước từ Nga, chỉ trả 9,9 tỷ RUB hoặc trả 341 triệu USD, hoàn toàn phù hợp với thông lệ quốc tế và luật pháp quốc tế. Nhưng nếu Việt Nam làm như thế th́ cũng hơi cạn tàu ráo máng.
Do vậy, để đẹp ḷng cả hai bên, th́ đành áp theo tỷ giá RUB/USD thời Nhà nước Liên Xô quy định (0,9 RUB ăn 01 USD), quy ra thành nợ 11 tỷ USD, NHƯNG Nga phải xóa 85% nợ, Việt Nam chỉ phải trả 1,65 tỷ USD.
Putin khôn đấy, nhưng Việt Nam cũng đâu có ng.u.
Đây chính là bản chất của vấn đề nước Nga nợ ngập đầu, phải gán cả quốc bảo T-80; BMP-3 cho Hàn Quốc để trừ nợ, nhưng "hào phóng" xóa nợ cả "trăm tỷ USD" cho các nước từng vay nợ Liên Xô.
Chả có ai hào phóng đến mức đấy cả.”
Vâng, sau khi số tiền rúp c̣n lại được quy đổi ra thành 1,65 tỷ đô la, tính vào tiền đầu tư tại Việt Nam, bản thân Nga, từ đồng tiền này đem về bao nhiêu lợi nhuận cho ḿnh, nhất là trong lĩnh vực đầu tư lớn nhất là dầu khí.
Theo thống kê mới nhất, 35 năm qua Liên doanh Vietsovpetro đă khai thác được hơn 240 triệu tấn dầu khí. Tính đến tháng 3/2021 doanh thu của từ việc tiêu thụ dầu khí là 86,7 tỷ USD, tổng thu vào ngân sách Cộng ḥa xă hội chủ nghĩa Việt Nam là 52,6 tỷ USD. Số c̣n lại (34,1 tỷ USD) vào túi ai, trong khi giếng dầu là của ḿnh.
*****
Bài báo của Việt+, trích:"
Tháng 9/2001 cuộc gặp gỡ giữa Tổng thống Nga Pu Tin và Chủ tịch nước Trần Đức Lương diễn ra trong tinh thần Hữu nghị , Bạn đă trao cho ḿnh một quyết định mà tưởng như trong mơ, quyết định xóa 85% số nợ của Việt Nam nợ Liên bang Xô Viết bây giờ Liên Bang Nga tiếp nhận , số nợ này từ thời Chống Mỹ mà đến nay ḿnh đă đến kỳ phải trả số nợ đó là 11tỷ USD , Bạn đă xóa cho ḿnh là 9, 53 tỷ như thế ḿnh c̣n nợ Nga hơn một tỷ , số nợ này Nga tiếp tục cho ḿnh nợ 23 năm nữa
Nhưng cách trả nợ th́ ưu ái vô cùng , hằng năm trích 5% lăi để giúp đỡ Việt Nam đào tạo trong giáo dục ( 3 triệu USD)
10% Việt Nam phải trả bằng tiền mặt c̣n 90% trả bằng hàng hóa và các dịch vụ khác
Chỉ có Nga là người Bạn thủy chung cùng Cu ba dành cho Việt Nam những t́nh cảm chân thành nhất , bây giờ Bạn sẵn sàng bán vũ khí cho Việt Nam với giá thấp hơn các nước khác 10-30% với chất lượng hoàn hảo hơn , và bạn sẵn sàng bàn giao cho ḿnh công nghệ sản xuất vũ khí thông thường
Bán vũ khí chịu cho Việt Nam nợ mấy chục năm khi nào có tiền th́ trả , không như các nước khác , có tiền mới được múc cháo
Mặc dù Nước Nga bị Phương Tây bao vây cấm vận kinh tế bao nhiêu năm nhưng Bạn vẫn sẵn sàng xóa nợ cho Việt Nam
Bạn sẵn sàng bán một tặng một Vắc xin Dịch COVID cho ḿnh là 100 triệu liều , Việt Nam là một trong những nước đầu tiên Bạn kư hợp đồng bán cho Việt Nam
Cảm ơn Nước Nga vĩ đại"