Ngay cả giới doanh nhân Trung Quốc cũng ngại … kết hôn vì áp lực kinh tế

[Romano]

Giới trẻ Trung Quốc ngày nay đặc biệt ưu tiên giáo dục và sự nghiệp, một xu hướng khiến các cơ quan chức năng phải đối mặt với “quả bom hẹn giờ nhân khẩu học”…Ngày càng có nhiều người dân Trung Quốc lựa chọn cuộc sống độc thân, với số lượng đăng ký kết hôn đã giảm xuống mức thấp kỷ lục vào năm 2022 và 2023, khi tăng trưởng kinh tế chậm lại, bối cảnh thất nghiệp cao và niềm tin của người tiêu dùng suy yếu.

Tình hình này đang khiến các nhà hoạch định chính sách lo lắng khi Trung Quốc phải vật lộn với tỷ lệ sinh giảm và dân số già đi nhanh chóng ở một quốc gia từng đông dân nhất thế giới và nơi mà tỷ lệ kết hôn gắn chặt với tỷ lệ sinh đẻ.

Tỷ lệ sinh của Trung Quốc hiện thuộc hàng thấp nhất thế giới và dữ liệu chính thức hôm 17/1 cho thấy dân số nước này đã giảm ở năm thứ hai liên tiếp, làm dấy lên lo ngại về sự suy giảm nhân khẩu học.

Vào năm ngoái, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nhấn mạnh trong cuộc họp cấp cao rằng cần phải tích cực nuôi dưỡng một nền văn hóa mới về hôn nhân và nuôi dạy con cái để thúc đẩy sự phát triển của đất nước. Các chính quyền địa phương cũng đã công bố nhiều biện pháp mới để khuyến khích người dân lập gia đình, bao gồm khấu trừ thuế và trợ cấp nhà ở cũng như thưởng tiền mặt cho những người kết hôn nếu cô dâu từ 25 tuổi trở xuống.

Julia Meng, chủ nhân công ty "Julia's Events" chuyên tổ chức sự kiện mai mối dành cho người độc thân ở Thượng Hải, cho biết ngày càng có nhiều người từ 35 tuổi trở lên chấp nhận từ bỏ kế hoạch kết hôn. Những người Trung Quốc trẻ hơn, giống như người tham dự sự kiện Jack Jiang, nói rằng họ muốn kết hôn, nhưng giá nhà đất cao, triển vọng việc làm không chắc chắn và tình hình kinh tế chung đều khiến họ thấy nản chí.

“Không phải chúng tôi muốn sống độc thân mà chính cấu trúc đô thị, tình hình kinh tế đã dẫn đến kết quả này”, doanh nhân 32 tuổi nói với phóng viên Reuters.Tiến sĩ Ye Liu, giảng viên cấp cao tại Viện Trung Quốc Lau China thuộc Đại học King’s London, nhận xét: “Thái độ của giới trẻ Trung Quốc đối với hôn nhân là mối đe dọa lớn cho nỗ lực của Bắc Kinh nhằm thay đổi cuộc khủng hoảng nhân khẩu học đang rình rập. Tôi lo ngại rằng tình hình sẽ trở nên đau đầu hơn trong những năm tới”.

Ngày càng có nhiều người trẻ ở các xã hội Đông Á trì hoãn việc kết hôn ngay cả khi những khu vực này trở nên thịnh vượng hơn. Tuy nhiên, ở thành thị Trung Quốc, sự thay đổi này là đặc biệt nhanh chóng. Giáo sư xã hội học Wang Feng của Đại học California, Irvine chỉ ra rằng tỷ lệ phụ nữ Trung Quốc chưa từng kết hôn ở độ tuổi cuối 20 đã tăng gấp 8 lần trong khoảng thời gian 25 năm, so sánh dữ liệu điều tra dân số Trung Quốc năm 1990 và 2015.

Trong khi đó, dữ liệu từ năm 2000 và 2010 cho thấy thanh niên Trung Quốc có trình độ đại học trong độ tuổi từ 25 đến 29 có nhiều khả năng độc thân nhất. Và đặc biệt, phụ nữ ở các thành phố phát triển của Trung Quốc có ít mong muốn kết hôn hơn.

Victor Li, một doanh nhân trên 30 tuổi có công việc kinh doanh thành công ở Thượng Hải, cũng tỏ ra ngại ngần với việc kết hôn vì lo rằng không biết mình có đủ khả năng chi trả cho cuộc sống hôn nhân và gia đình hay không: “Đối với chúng tôi, việc kết hôn là rất tốn kém, đặc biệt là ở một thành phố lớn như Thượng Hải”

Anh Li đã quyết định tạm dừng việc đi xem mắt sau một thời gian tham gia vô số sự kiện mai mối dành cho những người độc thân khá giả, có trình độ đại học, được tổ chức ở một quán bar nhạc jazz sang trọng ở Thượng Hải. “Xét về khả năng tài chính, việc kết hôn thực sự gây áp lực rất lớn cho những người trẻ, trong đó có cả tôi”, anh Victor Li thở dài.