Theo sách "Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam" của GS.TS. Đỗ Tất Lợi, nhân dân ta thường hái lá non rau ngổ ăn sống làm gia vị, làm thuốc, người ta dùng rau ngổ chữa những trường hợp ăn uống không tiêu, đầy tức bụng, thổ huyết, băng huyết....
Tùy từng vùng miền mà nó c̣n được gọi với nhiều cái tên như ng̣ điếc, ng̣ om, ng̣ thơm, ngổ đắng, ngổ trâu, ngổ đất… Trong khoa học, rau ngổ được gọi với cái tên là Enydra fluctuans Lour. Loại rau này thuộc họ cúc và cái tên Buffalo spinach là tên tiếng Anh của loài rau này.
Trong rau ngổ có 93% nước, 2,1% protid, 1,2% glucid, 2,1% xenlulosa, 0,8% tro. Ngoài ra, c̣n 0,72mg% carotene, 0,29mg% vitamin B, 2,11mg% vitamin C, một ít tinh dầu mùi thơm.
Cây rau ngổ
Cây rau ngổ là một gia vị được dùng như rau thơm trong các bữa cơm gia đ́nh Việt. Nhưng có thể bạn chưa biết đây cũng là cây thuốc chữa được nhiều bệnh phổ biến.
Cây rau ngổ chữa bệnh sỏi thận
Theo Lương y Hoàng Duy Tân, rau ngổ có tác dụng lợi tiểu, giảm co thắt cơ trơn, giăn mạch máu, tăng lọc ở cầu thận; do đó làm tăng lượng nước tiểu, tạo điều kiện cho sỏi thận bị tống ra ngoài.
Cách dùng: Lấy rau ngổ 50g, để tươi, rửa sạch, giă nát, vắt lấy nước, pha thêm ít muối, uống làm một lần, ngày hai lần. Dùng 5-7 ngày. Dùng riêng hoặc phối hợp với râu ngô, mă đề, cối xay. Kiên tŕ thực hiện bài thuốc này có kết quả khá tốt.
Hoặc dùng rau ngổ giă nhỏ, lấy nước pha ít hạt muối, uống ngày 2 lần vào sáng và chiều (uống liền trong 7 ngày).
Hoặc dùng 50-100g rau ngổ tươi xay làm sinh tố uống mỗi ngày (uống trong 15-30 ngày) hoặc nấu với 2 chén nước, sôi 20 phút để uống.
Cây rau ngổ chữa bệnh khớp
Rau ngổ chữa được bệnh xương khớp không? Câu trả lời là có, bởi trong thành phần cây rau ngổ có chứa một số hoạt chất tốt cho xương khớp như coumarin, hoạt chất carotene… Đây được coi là bài thuốc vừa hiệu quả cho xương khớp lại vừa giảm tối đa chi phí điều trị, bởi rau ngổ dễ trồng, giá thành cũng rẻ.
Khi rau ngổ được thu hái về, có thể dùng ngay rau ngổ tươi để điều chế nước thuốc. Rửa sạch, ngâm nước muối pha loăng rồi vớt ra cho ráo. Dùng khoảng 50 gam rau ngổ trâu tươi đun cùng 1 lít nước lọc. Với công thức này người bệnh chỉ cần đun lửa vừa trong khoảng 20 phút là tắt bếp, đợi nguội là có thể uống.
Bài thuốc này có thể dùng hằng ngày mang lại hiệu quả tốt cho người bệnh xương khớp. Thời điểm lư tưởng để rau ngổ trâu phát huy tác dụng là uống vào mỗi sáng.
Rau ngổ chữa các bệnh ho lâu ngày do viêm phế quản măn tính
Bị ho lâu ngày không dứt dùng cây rau ngổ tươi khoảng 50 gam đem rửa sạch, giă hoặc xay nhuyễn sau đó vắt nước cốt, cho vài hạt muối hạt vào ḥa tan.
Ngay khi ngủ dậy uống luôn và đều đặn trong 10-15 ngày.
Lưu ư là lúc ngủ dậy phải uống luôn chưa cần đánh răng hay súc miệng.
Lưu ư:
Trong ẩm thực, rau ngổ là một loại rau gia vị được dùng nhiều trong các món ăn như làm rau sống, ăn kèm với phở, hủ tiếu hoặc nấu canh chua với cá biển, cá đồng mang lại hương vị đặc biệt thơm ngon và ngăn ngừa nhiều bệnh.
Khi dùng dưới dạng tươi, do thân cây có nhiều lông tơ nên khó rửa sạch hết các vi khuẩn gây bệnh nên khi chế biến các món ăn, nhất là các món ăn sống, cần phải rửa rau cho thật sạch.
Nếu có thể ngâm thêm với thuốc tím nhằm tránh ngộ độc thức ăn từ rau ngổ; nhúng rau ngổ vào nước sôi có nhiệt độ 40-45 độ C để diệt trứng sán (v́ những cây sống ở đầm lầy, ao hồ, thường hay có côn trùng hoặc trứng sán bám vào thân, lá cây).
VietBF@sưu tập