Khoảng 20 năm trước, thầy tui (1 doanh nhân Hongkong mà tui kính phục kính yêu tuyệt đối) sang VN thăm sau khi hướng dẫn cho tui cách làm ăn, sẵn coi 1 số cơ hội để đầu tư. Có lần tui dẫn thầy vô quán, thầy gọi ly sinh tố măng cầu xiêm, một loại nước uống rất đắt ở bển. Khi bưng ra, thầy lấy muỗng trộn đá lên định uống th́ tự dưng thầy ghé tai tui nói nhỏ, trong ly sinh tố này có 1 con ruồi, gọi cho thầy chai 1 nước suối đi, đừng nói ǵ, khi tính tiền th́ vô trong nói nhỏ cho họ biết, vẫn trả đầy đủ nha. Tui nghe xong liền đưa 2 ngón tay lên bấm dấu hiệu "triệu tập tiếp viên đến, manager đâu, chủ quán đâu", định làm ầm ĩ để thay 1 ly khác, thậm chí đ̣i được đền bù. Nhưng thầy suỵt bảo "should not". Tui lúc tính tiền th́ tới sát quầy, nói nhỏ với cô bé đứng pha chế, dù trong bụng th́ muốn chửi tanh bành cho hả dạ hả gan.
Lúc ra xe, đang nổ máy cho điều hoà mát tí mới đi th́ qua gương chiếu hậu, tui thấy một anh thanh niên chạy vội tới. Tui kéo kính hỏi vụ ǵ th́ thấy người thanh niên này gập đầu, nói dạ em là chủ quán, cám ơn anh đă bỏ qua cho lỗi của quán em. Tui định lên lớp 1 bài moral đạo đức và cung cách làm ăn, năng lực quản lư th́ thầy cũng nói "should not", xong bảo tài xế đi đi.
Tui ngạc nhiên về pha xử lư này của thầy. Tui lớn lên trong văn hoá làm ầm mọi sự cố thuộc lỗi lầm của người khác, vừa thoả măn được cái tôi, mà có khi c̣n được lợi tiền đền bù. Lúc ăn tối, thầy nói, nếu lần sau gặp vậy, con cứ xử lư như thế. Phải yêu nghề kính nghiệp của nhau, ai cũng có miếng ăn. Sự cố người ta đâu có cố ư. Dù làm nghề ǵ cũng sẽ có những phát sinh bất ngờ, ḿnh cũng lo lắng căng thẳng, cũng đâu muốn khách hàng làm ầm ĩ và tẩy chay hay bốc phốt hay đ̣i tiền đền bù đâu, đúng không? Ḿnh sao th́ người ta vậy, ḿnh cầm được tiền đền bù trong khi người ta đau ḷng và buồn bă, th́ đồng tiền đó có tốt đẹp ǵ. Ḿnh lợi dụng cơ hội người ta ngă ngựa để xuống tay th́ sẽ thành người hạ đẳng. Ḿnh ép quá th́ người ta cũng đưa, nhưng có bao nhiêu đâu con. Tiền đền bù là ḿnh không lấy dù người ta chủ động đưa, c̣n đ̣i cho bằng được th́ kỳ lắm, mất th́ thôi bỏ qua, có ǵ đâu mà tiếc ghê tiếc gớm vậy. Trí năo nên dành để làm ra tiền từ cái nghề của ḿnh, sẽ nhiều hơn cái mất kia. Người chủ quán khi năy hăy c̣n rất trẻ. Nếu làm ầm ĩ, người ta sẽ mất khách. Họ sẽ tự biết cách điều chỉnh lại. C̣n không th́ họ sẽ phải đổi nghề. Khi người ta sai lầm, ḿnh đừng có khoét sâu vô, tạo thành vết thương ḷng cho người ta, khó phai cả đời, ḿnh tự dưng biến thành người ác. Chỉ v́ chút ḷng tham, chỉ v́ chút cái tôi mà hành xử vậy th́ không sang.
Làm người ta mất mặt trước người khác là ḿnh phạm vô một trong 3 đại kỵ, nếu con muốn thành doanh nhân chân chính th́ phải tránh. Xă hội, khi có nhiều người hành xử cao thượng th́ sẽ văn minh, con nên hướng dẫn mọi người như thế, ai nghe theo th́ hậu vận sẽ tốt đẹp vô cùng. Chừa đường rộng răi cho người đi th́ lối ḿnh cũng thênh thang.
*2 điều đại kỵ tiếp theo là ǵ, các bạn c̣m lai se để đọc tiếp. Thắc mắc thêm ǵ về nội dung trên th́ cũng c̣m nhé. Ai thấy ḿnh phóng khoáng sang trọng th́ cũng nhắn, để bữa nào tui dẫn đi du lịch Hongkong thăm thầy cũ nhen. Đi chơi là phải xài tiền như nước, phải nói cám ơn liên tục và cười miết cả ngày cho nhau!
VietBF@sưu tập