Thứ tư ngày 13 tháng 12 năm 2023 06.06 EST
Smith đă yêu cầu ṭa án tối cao ra phán quyết - khẩn cấp - về việc liệu Trump có quyền miễn trừ pháp lư hay không, như cựu tổng thống tuyên bố
Thời gian không phải là tất cả. Nhưng nó chắc chắn quan trọng, và hiếm khi quan trọng hơn việc công tố viên đặc biệt Jack Smith truy tố Donald Trump .
Cựu tổng thống Mỹ có ư định sử dụng thời gian – tŕ hoăn, tŕ hoăn, tŕ hoăn – để tránh bị trừng phạt v́ cố gắng lật ngược cuộc bầu cử năm 2020 mà ông đă thua Joe Biden và v́ đă xúi giục một cuộc đảo chính bạo lực.
Luật sư đặc biệt Jack Smith đưa ra nhận xét về bản cáo trạng chưa được niêm phong gần đây bao gồm bốn tội danh chống lại cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump vào ngày 1 tháng 8 , 2023 tại Washington, DC. Trump đă bị truy tố bốn tội nghiêm trọng v́ những nỗ lực bị cáo buộc nhằm lật ngược cuộc bầu cử năm 2020.
Không, Smith nói trong tuần này. Là một người cứng rắn đă truy tố tội ác chiến tranh ở La Hay, Smith nhận thức rơ ràng rằng việc hoăn vụ án cho đến sau cuộc bầu cử tổng thống vào mùa thu tới có thể giúp Trump thoát khỏi ṿng vây.
V́ vậy, công tố viên đă thực hiện một hành động pháp lư táo bạo. Smith đă chuyển sang bỏ qua ṭa phúc thẩm, nơi mà sự tham gia của họ có thể làm mọi việc chậm lại đáng kể, và trực tiếp đến ṭa án tối cao Hoa Kỳ để đưa ra quyết định về một vấn đề cơ bản.
Ông muốn ṭa án cao nhất của Hoa Kỳ ra phán quyết - ngay lập tức - về việc liệu Trump, như ông tuyên bố, có được miễn truy tố h́nh sự hay không.
“Jack Smith muốn đi thẳng vào vấn đề,” cựu luật sư Hoa Kỳ Joyce Vance viết , đồng thời lưu ư rằng ṭa án tối cao chưa bao giờ quyết định vấn đề này trước đây.
Nếu ṭa án ra phán quyết có lợi cho Trump về quyền miễn trừ, vụ việc sẽ kết thúc. Điều đó trông giống như một canh bạc, nhưng dù sao th́ vụ việc cũng đang được đưa lên ṭa án tối cao.
Câu hỏi quan trọng khá đơn giản.
Trump đứng trên pháp luật? Hoặc, giống như mọi công dân Hoa Kỳ khác, ông ta có phải tuân theo nó không?
Hành động của Smith đă được báo trước bởi một số chuyên gia pháp lư nổi tiếng.
Harry Litman, cựu quan chức bộ tư pháp, người dạy luật hiến pháp, viết trên Twitter/X: “Một bước đi to lớn và có thể là xuất sắc, sẽ thay đổi cuộc chơi theo cách này hay cách khác”.
Cho đến nay, những dấu hiệu đáng khích lệ. Ṭa án đă chấp nhận yêu cầu của Smith để đẩy nhanh câu hỏi có nên xét xử vụ án hay không, đồng thời yêu cầu Nhóm Trump phản hồi nhanh chóng.
Nói cách khác, ṭa án đă nhanh chóng thống nhất quyết định có nên giải quyết vụ án hay không, một bước quan trọng đầu tiên.
Tất nhiên, ṭa án tối cao này không thực sự tạo được niềm tin, dựa trên những phán quyết khủng khiếp về quyền bầu cử và quyền phá thai cũng như hành vi vi phạm đạo đức kinh khủng của một số thành viên.
Nhưng ngay cả ṭa án ô uế này có lẽ cũng không muốn gắn liền với quan điểm cho rằng tổng thống Mỹ đứng trên luật pháp.
Chứng kiến những nỗ lực quyết liệt của Jack Smith trong suốt cuộc truy tố này, tôi không thể không nghĩ đến hai t́nh huống pháp lư cấp cao trước đó liên quan đến các tổng thống.
Một là cách đây nhiều thập kỷ, trong vụ bê bối Watergate, khi ṭa án tối cao ra phán quyết rằng các đoạn băng ghi âm của Tổng thống Nixon là tṛ chơi công bằng; Nixon đă bổ nhiệm một số thẩm phán đó nhưng dù sao th́ phán quyết vẫn được nhất trí.
Phán quyết đó là một trong nhiều yếu tố góp phần khiến Nixon phải chịu trách nhiệm, ở một mức độ nào đó, về những tội ác mà ông ta đă khuyến khích khi c̣n đương chức. Tất nhiên, cuối cùng ông đă từ chức và được người kế nhiệm là Gerald Ford ân xá.
Vấn đề c̣n lại, gần đây hơn nhiều, là cách công tố viên đặc biệt Robert Mueller xử lư cuộc điều tra về việc liệu Trump và các đồng minh của ông có chơi đùa với các đặc vụ Nga nhằm tác động đến kết quả cuộc bầu cử tổng thống năm 2016 hay không.
Không giống như Smith, Mueller đặc biệt tuân thủ các quy tắc và dè dặt. Anh ấy không bao giờ muốn làm rung chuyển con thuyền thủ tục. Cách tiếp cận cực kỳ kín đáo của ông đă cản trở kết quả của cuộc điều tra quan trọng của ông.
Với sự giúp đỡ của bộ trưởng tư pháp Bill Barr trong việc diễn giải nó theo hướng có lợi cho Trump, báo cáo của Mueller đă thu hẹp lại thành một điều mà cuối cùng không c̣n quan trọng nữa - mặc dù lẽ ra nó phải như vậy. Trump chạy khắp nơi tuyên bố rằng ông hoàn toàn trong sạch và tất cả chỉ là một tṛ lừa bịp, mặc dù điều đó không đúng sự thật.
Smith là một con mèo khác. Luôn suy nghĩ một cách chiến lược, anh ấy biết ḿnh cần phải đi đúng hướng cho ngày xét xử vào tháng 3 để buộc Trump phải chịu trách nhiệm.
Nếu điều đó không xảy ra, chiến lược tŕ hoăn phiên ṭa cho đến sau cuộc bầu cử tháng 11 có thể - nếu Trump đắc cử - cho phép ông ta bổ nhiệm một người trung thành không yêu nước làm bộ trưởng tư pháp và luồn lách thoát khỏi mớ hỗn độn mà ông ta đă tạo ra.
Điều đó làm cho những ǵ xảy ra tiếp theo trở nên có tính hệ quả. (Smith đang pḥng ngừa rủi ro cho vụ cá cược của ḿnh một cách khôn ngoan bằng cách yêu cầu ṭa phúc thẩm ra phán quyết ngay lập tức nếu ṭa án tối cao quyết định không tiếp nhận vấn đề này.)
Norm Eisen, một thành viên cấp cao tại Viện Brookings, đă lập luận : “Đây có thể là quyết định dân chủ quan trọng nhất trong cuộc đời chúng ta” .
Có thể - v́ hai lư do.
Một là một số thành viên của công chúng bỏ phiếu, ít nhất là những thành viên không theo giáo phái, có thể bị ảnh hưởng bởi phán quyết có tội. Với những kế hoạch độc đoán rơ ràng của Trump cho nhiệm kỳ thứ hai, cuộc bầu cử của ông có thể là hồi chuông báo tử cho nền dân chủ Hoa Kỳ.
Hai là không có tổng thống hoặc cựu tổng thống nào được đứng trên pháp luật.
Chúng ta hăy hy vọng rằng ṭa án tối cao - bất kể những thiếu sót nào - sẽ thực hiện nhiệm vụ của ḿnh, giải quyết vấn đề này và ra phán quyết phù hợp với các nguyên tắc sáng lập đất nước của chúng ta.
Theo Margaret Sullivan
nhà báo của chuyên mục Guardian US
Tiểu sử Margaret Sullivan
Học vấn: Đại học Georgetown; Trường Báo chí Medill của Đại học Northwestern
Sullivan gia nhập The Buffalo News vào năm 1980 với tư cách là thực tập sinh mùa hè, trở thành nữ biên tập viên đầu tiên của tờ báo vào năm 1999. Năm 1985, cô kết hôn với nhà báo Charles Anzalone của Buffalo News. Sullivan được bổ nhiệm vào Ban Giải thưởng Pulitzer năm 2011.
Margaret Sullivan là người phụ trách chuyên mục truyền thông của The Washington Post từ năm 2016 đến năm 2022. Trước khi gia nhập The Post, cô là biên tập viên đại chúng của New York Times và trước đây là tổng biên tập của Buffalo News, tờ báo quê hương của cô, nơi cô bắt đầu làm thực tập sinh vào mùa hè. Cô tốt nghiệp Đại học Georgetown và Trường Báo chí Medill của Đại học Northwestern. Hồi kư của cô, "Bí mật của pḥng tin tức: Bài học (và những lo lắng) từ một cuộc đời nhuộm mực," được Macmillan xuất bản vào tháng 10 năm 2022. Cô cũng là tác giả của cuốn "Ghosting the News: Local Journalism and the Crisis of American Democracy"