Những người dễ mắc ung thư thanh quản

[june04]

Hút thuốc lá, nghiện rượu bia, tiếp xúc với hóa chất, mắc các bệnh viêm nhiễm liên quan đến virus HPV làm tăng nguy cơ ung thư thanh quản.

Ung thư thanh quản xuất phát từ biểu mô thanh quản, xâm lấn các khu vực xung quanh và lan rộng đến các vùng khác của cơ thể. ThS.BS Nguyễn Thị Thu Thảo, khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết nhiều yếu tố như ăn uống, thói quen sinh hoạt đều có liên quan đến nguy cơ ung thư thanh quản. Trong đó có 5 yếu tố chính dưới đây.

Lớn tuổi: Ung thư thanh quản thường gặp ở bệnh nhân hơn 40 tuổi. Hơn một nửa số bệnh nhân được phát hiện mắc ung thư thanh quản lần đầu từ 65 tuổi trở lên.

Tiếp xúc với hóa chất: Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) liệt kê sương mù chứa axit và asbestos là những chất làm tăng nguy cơ ung thư thanh quản.

Người lao động thường xuyên tiếp xúc với lượng lớn các chất như amiăng, bụi than và gỗ, niken, khói axit sunfuric, formaldehyde (loại hóa chất sử dụng nhiều trong quy trình công nghiệp sản xuất sơn và mỹ phẩm), rượu isopropyl (làm dung môi tẩy rửa) có nguy cơ cao mắc loại ung thư này trong tương lai.

Hút thuốc lá: Khói thuốc lá đi qua thanh quản trước khi đến phổi. Làn khói chứa nhiều hóa chất độc hại làm tăng khả năng phát triển khối u ác tính ở thanh quản. Nguy cơ ung thư càng tăng khi người bệnh hút thuốc càng lâu năm, số điếu hút mỗi ngày một nhiều.

Uống nhiều rượu bia: Theo bác sĩ Thảo, hiện chưa có lượng rượu bia tiêu thụ chính xác có thể làm tăng nguy cơ ung thư thanh quản. Tuy nhiên, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo đàn ông không nên uống quá hai đơn vị cồn một ngày và không quá một đơn vị cồn một ngày đối với nữ.

Một đơn vị cồn bằng 10 g cồn nguyên chất, tương đương với 3/4 chai hoặc lon bia 330 ml (5%), một chai hoặc một lon nước trái cây có cồn loại 330 ml (4,5%), một ly rượu vang 100 ml (13,5%), một cốc bia hơi 330 ml hoặc một chén rượu mạnh 40 ml (30%).

Nguy cơ ung thư thanh quản cao hơn nếu một người vừa hút thuốc lá vừa uống nhiều rượu bia. Theo nghiên cứu của Thư viện Y học Quốc gia (Mỹ) năm 2002, những người có cả thói quen hút thuốc và uống rượu có nguy cơ mắc vùng thượng thanh môn (một loại ung thư thanh quản) cao hơn 50 lần.

Mắc bệnh viêm nhiễm: HPV (Human papilloma virus) là loại virus gây u nhú ở người, thường không gây ra triệu chứng và có thể tự khỏi. Bác sĩ Thảo dẫn một số nghiên cứu cho rằng HPV tuýp 16 có liên quan đến ung thư thanh quản nhưng các bằng chứng vẫn còn chưa rõ ràng. HPV là nguyên nhân phổ biến của các loại ung thư đầu và cổ khác, nhưng mối liên quan giữa HPV và ung thư thanh quản còn rất hạn chế. HPV là tác nhân chính gây ra ung thư ác tính như ung thư cổ tử cung, hậu môn, âm hộ, dương vật, vòm họng...

Thói quen ăn uống không lành mạnh, ít vận động, thừa cân, béo phì cũng có liên quan đến loại ung thư này.

Để giảm nguy cơ mắc bệnh, bác sĩ Thảo lưu ý mọi người không hút thuốc, hạn chế uống rượu bia, giảm lượng thịt đỏ trong khẩu phần ăn hàng ngày, tăng cường rau xanh, trái cây tươi, tập thể dục thể thao ít nhất 30 phút mỗi ngày và tiêm vaccine phòng HPV.

Người thuộc nhóm nguy cơ cao ung thư thanh quản như bệnh sử gia đình có người mắc ung thư vùng đầu và cổ, xuất hiện triệu chứng bất thường như ho kéo dài, khó nuốt, nghẹn ứ cổ khi nhai nuốt... nên khám, tầm soát định kỳ để phát hiện dấu hiệu ung thư sớm nếu có.