Rau xanh là thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất. Tuy nhiên, có những loại rau dễ bị tồn dư thuốc trừ sâu nếu người trồng không tuân thủ quy định an toàn.
Rau là một nguồn thực phẩm quan trọng đối với chế độ ăn uống của mỗi người. Tuy nhiên hiện nay, vấn đề “rau bẩn” với lượng thuốc bảo vệ thực vật và hóa chất tồn dư trong rau củ gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe người tiêu dùng.
Chia sẻ với Thanh Niên, bác sĩ dinh dưỡng Nguyễn Thu Hà, Bệnh viện đa khoa quốc tế Nam Sài G̣n, cho biết: Các chất độc hại, hóa chất tồn dư âm thầm phá hủy cơ thể con người. Cơ thể chúng ta phản ứng khi ăn phải những chất độc hại với triệu chứng bồn chồn, đau bụng, chóng mặt, nhức đầu, nôn ói hay tiêu chảy. Trường hợp ngộ độc măn tính do thuốc trừ sâu, hóa chất tích tụ lâu dài có thể phá hủy gien làm cho quá tŕnh nhân đôi gien bị sai lệch và là nguyên nhân khởi đầu cho bệnh ung thư.
Dưới đây là những loại rau có dư lượng thuốc trừ sâu nhiều nhất mà mọi người cần lưu ư:
Rau muống
Rau muống là loại rau theo mùa nhưng với công nghệ trồng ngày nay có thể ăn rau muống gần như quanh năm. Loại rau này quen thuộc với người Việt nhưng không phải ai cũng biết rau muống sinh trưởng trong bùn đất, một khi phun thuốc trừ sâu sẽ ngấm rất lâu trong nước, tích tụ dư lượng thuốc từ lá đến rễ.
Rau cần
Rau cần có hai loại, một loại là cần cạn trồng ở ruộng, một loại là cần nước được trồng ở các ao nông. Loại cần trồng dưới nước thường chứa nhiều giun sán hơn loại cần trồng trên cạn. Do vậy, hóa chất có trên các loại rau cần thường là hóa chất trừ sâu bọ. Rau cần nếu phun thuốc để một ngày không nhúng nước, rau sẽ khô héo, thân tóp lại. Nếu bị phun quá nhiều thuốc trừ sâu và phân bón, thân rau sẽ to, ngó trắng phau bất thường.
Dưa chuột
Để bảo vệ dưa chuột khỏi các loại côn trùng gây hại, người trồng thường sử dụng các loại thuốc hóa học có mùi khó chịu. Đặc biệt nhiều người v́ lợi nhuận c̣n sử dụng cả chất kích thích nhằm rút ngắn chu kỳ sinh trưởng của dưa chuột, cho quả to, đẹp hơn.
Súp lơ
Dù là súp lơ trắng hay súp lơ xanh, cấu tạo đặc biệt của chúng vẫn dễ dàng giữ lại dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, trứng côn trùng và côn trùng trong các kẽ hở. Càng gần lúc thu hoạch, người trồng càng hay sử dụng thuốc trừ sâu nhiều để bảo vệ bông cải.
Theo một số nghiên cứu, việc rửa bằng nước sạch nhiều lần hay thậm chí là bằng nước muối loăng có tính sát khuẩn cao cũng không để loại bỏ hết thuốc trừ sâu tồn dư trong súp lơ.
Bắp cải
Bắp cải là loại rau phổ biến vào mùa đông. Khi ăn bắp cải, nhiều người sẽ bóc lớp lá ngoài cùng và cắt ăn phần bên trong. Nhưng bạn có biết bắp cải thường được phun hai loại thuốc trừ sâu trong quá tŕnh sinh trưởng, một loại phun vào rễ và một loại phun lên lá, đồng thời c̣n tưới phân, tưới đạm, kích thích tăng trưởng. Nên dù nó cuộn lại như vậy, bạn cũng cần gỡ ra từng lá và ngâm rửa sạch trước khi ăn.
Cà chua
Tháng 10,11 là rộ mùa cà chua nhất nhưng đây là loại quả dễ bị nhiễm độc v́ để cà chua chín đều, đẹp mă th́ người trồng hay sử dụng các loại thuốc ủ chín hoa quả. Chính v́ vậy bạn nên lựa chọn những trái cà chua xanh và chờ chín dần để sử dụng cho gia đ́nh th́ sẽ an toàn hơn.
Theo các chuyên gia, để giảm thiểu nguy cơ ngộ độc thực phẩm, khi lựa chọn rau củ ngoài chợ về sử dụng chúng ta cần tuân thủ các nguyên tắc sau đây:
Nên mua ở những nơi có thương hiệu, uy tín và an toàn, những nơi rau củ có nguồn gốc, có nhăn hiệu để chúng ta có thể truy xuất được, đảm bảo chất lượng.
Lựa những rau củ đảm bảo chất lượng. Về h́nh dáng bên ngoài rau củ phải c̣n nguyên vẹn, không trầy xước, dập nát. Màu sắc phải tự nhiên, không bắt mắt một cách bất thường, không héo úa quá. Khi cầm rau củ phải cảm thấy nặng tay, gịn, chắc.
Trên bề mặt rau củ không dính những chất lạ như màu trắng, nếu có th́ chúng ta có thể nghi ngờ rằng thuốc bảo vệ thực vật c̣n tồn dư. Rau củ cũng không có mùi lạ nếu không phải mùi đặc trưng của thực phẩm.
Ngoài ra, người tiêu dùng sau khi mua rau từ siêu thị hoặc chợ cần sơ chế kỹ, rửa rau với nước sạch nhiều lần (tốt nhất rửa từng lá dưới ṿi nước đang chảy) kèm ngâm rau với muối, nước cốt chanh, giấm táo pha loăng... giúp loại bỏ khá nhiều lượng chất bám trên bề mặt thực phẩm.
Khi có biểu hiện ngộ độc hóa chất bảo vệ thực vật, hoặc có các triệu chứng nghi ngờ nên đi khám ngay tại các cơ sở y tế chuyên khoa gần nhất để có thể chẩn đoán, điều trị và làm các xét nghiệm kịp thời.