Thận là một cơ quan nội tạng đóng vai tṛ vô cùng quan trọng trong việc duy tŕ sự sống của con người. Mặc dù vậy, nhiều người vẫn không chú trọng nhiều đến việc chăm sóc thận và thường coi nhẹ hoặc bỏ qua những bất thường ở bộ phận này.
Masahiro Kohzuki, chủ tịch Đại học Khoa học Y tế Tỉnh Yamagata, đồng thời là bác sĩ chuyên khoa thận cho biết, thận có chức năng chính là loại bỏ các chất độc, chất thải cũ ra khỏi cơ thể. Đồng thời, thận c̣n giúp điều tiết lượng nước, muối cũng như huyết áp phù hợp để cơ thể hoạt động b́nh thường.
Tuy nhiên, rất khó để nhận ra tổn thương ở thận trong giai đoạn đầu. Một khi bệnh đă chuyển nặng th́ chức năng thận sẽ suy giảm nhanh chóng.
V́ thận là cơ quan chịu trách nhiệm việc lọc ra những chất cặn bă, độc hại mà cơ thể không cần thiết trong thức ăn nên nếu có quá nhiều chất cần loại bỏ sẽ vô t́nh tạo gánh nặng, buộc thận phải hoạt động nhiều hơn. Ngược lại, nếu trong khẩu phần ăn có ít thức cần loại bỏ có thể bảo vệ chức năng thận.
Từ đó, bác sĩ Masahiro đưa ra 6 khuyến cáo về thói quen ăn uống hàng ngày giúp thận khỏe mạnh hơn,
1. Kiểm tra bảng thành phần dinh dưỡng
Chúng ta có thể biết được hàm lượng các chất dinh dưỡng, đặc biệt là hàm lượng natri, calo và protein có trong thực phẩm từ bảng thành phần. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị mỗi người trưởng thành chỉ nên tiêu thụ ít hơn 2 gam natri mỗi ngày, tương đương với 5 gam muối mỗi ngày.
Kiểm tra bảng thành phần dinh dưỡng sẽ giúp chúng ta phát hiện những thực phẩm "ẩn giấu" hàm lượng natri cao. Một số thực phẩm dù không có vị mặn nhưng hàm lượng natri vẫn khá cao, có thể kể đến như bánh ḿ trắng, thức uống thể thao, nước ép trái cây, rau củ đóng chai... Nếu hấp thụ quá nhiều natri mỗi ngày sẽ khiến thận phải chịu gánh nặng và lâu dài sẽ làm suy giảm chức năng thận.
2. Hạn chế uống nước ép trái cây và cà phê có đường
Đường có trong các loại đồ uống dễ được cơ thể hấp thụ hơn, từ đó khiến đường huyết tăng cao. Một trong những chức năng chính của thận là lọc máu. Nếu máu ở t́nh trạng đường huyết cao trong thời gian dài, thận phải liên tục làm việc quá sức, từ đó dẫn đến suy yếu chức năng thận.
Chính v́ vậy, để bảo vệ chức năng thận cũng như các bộ phận khác trong cơ thể, tốt nhất nên lựa chọn những loại đồ uống ít đường hoặc không đường.
3. Hạn chế ăn phần mỡ và da trong thịt
Mỡ và da có hàm lượng calo cao gây áp lực lên thận, buộc thận phải làm việc quá mức. Ngoài việc khuyến cáo nên ăn ít những bộ phận này, bác sĩ cũng khuyên mọi người nên ưu tiên sử dụng ức gà, thăn gà, phi lê ḅ, phi lê heo và các phần thịt khác ít mỡ hơn.
4. Hạn chế ăn thực phẩm siêu chế biến, đồ ăn nhanh
Những loại thịt siêu chế biến như dăm bông, xúc xích, thịt xông khói... không chỉ chứa nhiều muối mà c̣n có nhiều phốt phát cùng các chất phụ gia khác. Nếu thực sự muốn ăn, nên nấu thành canh cùng nhiều nước hoặc hấp để giảm lượng muối có trong những thực phẩm này.
Cùng với đó những loại đồ ăn nhanh cũng là loại thực phẩm chứa hàm lượng calo, muối và chất béo rất cao. Khi tiêu thụ những món ăn chứa nhiều chất đạm và chất béo sẽ tăng hàm lượng cholesterol trong dịch mật, h́nh thành nên sỏi. Cố gắng chỉ ăn 1 - 2 tuần một lần như phần thưởng cho bản thân chứ không nên ăn quá nhiều.
5. Không ăn muối vào buổi sáng
Buổi sáng là thời điểm cơ thể cũng như thận mới phục hồi sau một đêm thanh lọc, nghỉ ngơi. Nếu ăn đồ mặn sẽ làm tăng áp lực lên thận gấp nhiều thời điểm khác trong ngày, kéo dài sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh.
Chính v́ vậy, với bữa sáng nên ăn bột yến mạch ít đường, sữa, sữa chua, khoai lang hấp, trứng cũng như các loại thực phẩm ít mặn khác để bảo vệ sức khỏe của thận.
6. Ăn nhiều cá và rau
Thực đơn theo phong cách Nhật Bản gồm hai món chính là cá và rau. Cá chứa rất ít mỡ cũng như cholesterol xấu gây hại cho sức khỏe. Rau cũng được chế biến với lượng muối thấp, giàu chất xơ. Những thực phẩm này sẽ giúp ổn định quá tŕnh hấp thụ carbohydrate, tránh lượng đường trong máu tăng nhanh, từ đó giảm bớt gánh nặng cho thận.
Đồng thời, những loại rau có màu vàng và xanh nhạt có tác dụng chống oxy hóa cao. Chúng không chỉ hỗ trợ ức chế oxy hoạt tính gây hại cho thận mà c̣n giúp bài tiết muối ra khỏi cơ thể.
Cùng với đó, các loại rau, nấm, rong biển c̣n chứa một lượng lớn chất xơ, ít calo hỗ trợ duy tŕ sức khỏe đường ruột. Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Hiệp hội Thận học Hoa Kỳ - JASN cho thấy nguy cơ mắc bệnh thận măn tính tăng 13% nếu người bệnh mắc táo bón. Từ đó nhận ra mối liên quan chặt chẽ giữa đường ruột và thận.
Khi mắc chứng táo bón, môi trường đường ruột tích tụ nhiều chất độc hại, hệ vi khuẩn thay đổi tiêu cực từ đó có thể dẫn đến suy thận măn tính. Chính v́ vậy, người mắc chứng táo bón cần chú ư đến việc suy giảm chức năng thận. Có thể cải thiện t́nh trạng táo bón bằng cách tăng cường bổ sung chất xơ, tập thể dục.
VietBF@ Sưu tập