Bún là đồ ăn được nhiều người yêu thích, tuy nhiên rất ít người biết huỳnh quang và hàn the, hai chất mà một số người sản xuất bún, phở cho vào sản phẩm, đều có thể gây hại cho sức khỏe người dùng.
Bún có huỳnh quang, hàn the có độc không?
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh - nguyên giảng viên Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm, Đại học Bách Khoa Hà Nội cho biết, huỳnh quang là chất cấm, chứa nhiều tạp chất, nhất là các kim loại nặng. Nó chỉ dùng trong công nghiệp như dùng trong sơn để làm bóng sơn.
Chất này rất độc hại, tuyệt đối không được dùng trong thực phẩm, nhưng nhiều nhà sản xuất vì lợi nhuận đã pha huỳnh quang vào bún để sợi bún sáng, bóng, hấp dẫn người tiêu dùng.
Một số nhà sản xuất còn cho hàn the vào bún để sợi bún mềm, dai, không bị khô cứng, khó thiu. Hàn the không có trong danh mục các chất được Bộ Y tế cho phép dùng chế biến thực phẩm do rất độc hại.
Theo ông Thịnh, tùy theo lượng độc tố vào cơ thể mà có thể gây ngộ độc cấp tính hoặc mãn tính. Chúng cũng có thể làm hại đường tiêu hóa, niêm mạc thành ruột có thể dẫn đến viêm loét ruột, dạ dày. Ở mức độ nặng, chúng tích tụ lâu dài sẽ gây suy gan, thận, thậm chí ung thư. Trẻ ăn các thực phẩm có hàn the sẽ chậm phát triển.
Bún là món ăn được nhiều người yêu thích
Cách nhận biết bún có hóa chất
Để nhận biết được bún có hóa chất, ông Thịnh cho rằng chất huỳnh quang trong bún dễ dàng nhận biết vì bản thân chất này phát huỳnh quang, để trong bóng tối có khả năng phát ánh sáng. Do đó, cách đơn giản nhất là quan sát màu sắc của sợi bún.
Bún được làm từ gạo nguyên chất, có sợi màu trắng đục hoặc tối màu. Còn bún chứa chất huỳnh quang hay hóa chất bảo quản sẽ có màu trắng trong, sáng và sợi bún có độ bóng mẩy.
Bún chứa hàn the, sợi bún dai giòn hơn, khó đứt gãy. Bún không chứa hàn the, sợi hơi nát, dễ đứt gãy và chạm vào có cảm giác hơi dính, nhuyễn. Bún không sử dụng hàn the và hóa chất mua về để hơi lâu hoặc qua ngày sẽ bị chua và ôi thiu. Những loại bún để 2-3 ngày chưa ôi thiu, khi nhai trong miệng không có mùi vị là loại sử dụng hàn the và hóa chất quá liều lượng.
Chuyên gia khuyến cáo người tiêu dùng cần thận trọng hơn với các sản phẩm bún, bánh tươi có màu trắng và độ bóng hơn dưới ánh sáng. Khi mua bún, người tiêu dùng nên dùng đèn cực tím như đèn soi tiền chiếu vào, nếu thấy bún phát sáng thì có nhiễm chất huỳnh quang.
Riêng để thử hàn the, người tiêu dùng có thể dùng que thử được bán sẵn hoặc dùng bột nghệ cho vào, nếu thấy bún chuyển sang màu xám thì trong đó có chứa hàn the.
Những người không nên ăn bún
Bị viêm dạ dày không nên ăn bún
Báo Thanh Niên dẫn lời bác sĩ chuyên khoa 2 Huỳnh Tấn Vũ, Trưởng đơn vị Điều trị Ban ngày Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cho biết, bún là nhóm thức ăn không thích hợp với những người có vấn đề ở đường tiêu hóa, vì bún được làm từ bột gạo, ngâm với nước trước khi làm khoảng một ngày để bột nở ra.
Trong thời gian này tinh bột sẽ lên men, vì thế khi ăn người bệnh dễ bị đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu. Do vậy, những người bị viêm dạ dày hoặc hội chứng dạ dày tá tràng nên hạn chế ăn.
Bị bệnh không nên ăn bún
Theo bác sĩ Vũ, khi bị bệnh, bị sốt, thấy không khỏe trong người cũng không nên ăn bún, vì lúc này cơ thể mệt mỏi, tiêu hóa không tốt như ngày thường. Ngoài tinh bột gạo là thành phần chính làm bún, nhà sản xuất còn có thể thêm các phụ gia có thể không an toàn như bột huỳnh quang để làm sáng, chất tẩy để làm trắng, hàn the tạo độ dai và bảo quản lâu.
Trẻ em và phụ nữ có thai
Do e ngại các hóa chất trong bún mà trẻ em và phụ nữ có thai cũng nên thận trọng. Tuy nhiên nếu nguồn bún sạch, an toàn, hoặc gia đình có thể tự làm bún thì vẫn yên tâm ăn. Khi ăn bún nên lựa chọn những nơi bán hàng uy tín, chất lượng.