5 thói quen tưởng vô hại lại khiến năo bộ 'già đi' nhanh chóng, số 4 nhiều người hay mắc, Dù vẫn biết năo bộ là cơ quan quan trọng, có vai tṛ điều hành các hoạt động trong cơ thể nhưng một số thói quen hàng ngày có thể khiến năo bộ bị lăo hóa và 'già đi' nhanh chóng.
Theo Viện Quốc gia về Rối loạn Thần kinh và Đột quỵ, năo bộ điều khiển tất cả các giác quan, chuyển động và thậm chí cả cách cư xử của chúng ta. Một bộ năo nhạy bén giúp chúng ta xử lư vấn đề tốt hơn.
Thông thường, khi chúng ta già đi, một số phần năo sẽ bị co lại, lưu lượng máu đến khu vực này có thể giảm đi, khiến một số tế bào thần kinh không c̣n hoạt động hiệu quả. Điều này có thể góp phần khiến chúng ta gặp khó khăn khi ghi nhớ và giảm khả năng chú ư.
Thế nhưng, trên thực tế, một số thói quen hàng ngày có thể gây hại cho bộ năo, khiến năo bộ lăo hóa và già đi nhanh chóng.
5 thói quen khiến năo bộ 'già đi' nhanh chóng:
1. Ngủ không đủ giấc
Ngủ đủ giấc đóng vai tṛ quan trọng giúp duy tŕ một bộ năo khỏe mạnh. Bởi, thời gian ngủ chính là thời điểm để tâm trí và năo bộ nạp năng lượng và phục hồi. Bác sĩ y khoa Mike Bohl, chuyên gia y tế về chăm sóc năo bộ của trang Eat this not that chia sẻ:"Thiếu ngủ có thể gây ra các vấn đề về năo bộ".
Thiếu ngủ, ngủ không đủ giấc khiến năo phải vật lộn để hoạt động như b́nh thường. Như vậy, năo bộ sẽ không có thời gian để phục hồi, các tế bào thần kinh trong năo buộc phải làm việc quá sức, từ đó dẫn đến t́nh trạng năo bộ không c̣n hoạt động tối ưu. Về lâu dài t́nh trạng ngủ không đủ giấc có thể khiến một người có nguy cơ bị suy giảm nhận thức hoặc mất trí nhớ cao hơn.
Thiếu ngủ, ngủ không đủ giấc khiến năo bộ phải vật lộn để hoạt động như b́nh thường.
2. Không duy tŕ các mối quan hệ xă hội
Việc duy tŕ các mối quan hệ xă hội là điều cần thiết cho sức khỏe năo bộ. Bác sĩ Bohl gợi ư:“Xây dựng các mối quan hệ, chẳng hạn như đi dạo với một người bạn hoặc nói chuyện điện thoại với một thành viên trong gia đ́nh cũng là một trong những cách giúp bảo vệ năo bộ”.
Xây dựng mạng lưới bạn bè và tham gia các hoạt động nhóm cũng giúp rèn luyện trí năo. Giao tiếp xă hội giữ cho bộ năo nhạy bén và tăng cường chức năng nhận thức. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí PLOS One đă tiết lộ rằng việc duy tŕ các nhóm bạn thân khi tuổi tác ngày càng lớn có liên quan đến việc giảm khả năng suy giảm nhận thức.
Xây dựng mạng lưới bạn bè và tham gia các hoạt động nhóm cũng giúp rèn luyện trí năo.
3. Uống quá nhiều rượu
Một trong những thói quen tồi tệ nhất đối với bộ năo là uống quá nhiều rượu. Theo Viện quốc gia Hoa Kỳ về Lạm dụng rượu và Nghiện rượu, uống rượu khiến các vùng năo chịu trách nhiệm về trí nhớ, sự thăng bằng và lời nói hoạt động kém hiệu quả hơn. Điều này có thể làm tăng nguy cơ mắc chấn thương hoặc các rủi ro sức khỏe khác.
Bác sĩ Bohl khuyến cáo mọi người nên hạn chế hoặc kiêng rượu bia hoàng toàn để tốt cho sức khỏe năo bộ.
Uống rượu khiến các vùng năo chịu trách nhiệm về trí nhớ, sự thăng bằng và lời nói hoạt động kém hiệu quả hơn.
4. Ít vận động
Các nghiên cứu đă chỉ ra rằng lối sống ít vận động không tốt cho sức khỏe tổng thể cũng như sức khỏe năo bộ. Tuy nhiên, hiện nay ngày càng có nhiều người mắc phải thói quen này, đa phần là do quá bận rộn với công việc.
Bác sĩ Bohl khuyến nghị:"Nếu bạn làm công việc văn pḥng hoặc dành nhiều thời gian để ngồi và không di chuyển, hăy cố gắng dành chút thời gian để tăng cường vận động nhiều hơn. Chẳng hạn như bạn có thể làm việc nhà trong thời gian rảnh hoặc đi dạo một chút trong giờ làm việc hoặc sau giờ ăn trưa".
Các nghiên cứu đă chỉ ra rằng lối sống ít vận động không tốt cho sức khỏe tổng thể cũng như sức khỏe năo bộ.
5. Thường xuyên căng thẳng
Căng thẳng liên tục có thể tác động tiêu cực đến sức khỏe năo bộ. T́nh trạng căng thẳng kéo dài liên tục sẽ kích hoạt cơ thể tăng tiết cortisol. Mức độ cortisol tăng cao có thể dẫn đến các vấn đề khác về giấc ngủ, tiêu hóa và hệ thống miễn dịch.
Bác sĩ Bohl giải thích rằng căng thẳng có thể làm thay đổi cấu trúc năo bộ, giết chết các tế bào mới trong năo và khiến bạn có nguy cơ mắc bệnh tâm thần cao hơn.
Căng thẳng liên tục có thể tác động tiêu cực đến sức khỏe năo bộ.
Làm thế nào để tăng cường sức khỏe năo bộ?
Bác sĩ Mike Bohl chia sẻ:"Khi nói đến sức khỏe năo bộ, không ǵ có thể thay thế được một chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục, ngủ đủ giấc và giảm căng thẳng".
Việc thực hiện một lối sống lành mạnh bao gồm ăn nhiều các thực phẩm có nguồn gốc thực vật, protein nạc (chẳng hạn như cá và thịt gà), chất béo lành mạnh, không hút thuốc, hạn chế uống rượu và tập thể dục tối thiểu 90 phút/tuần đóng vai tṛ quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe năo bộ.
Ngoài ra, giao tiếp xă hội và rèn luyện trí óc thông qua các tṛ chơi chẳng hạn như giải ô chữ cũng là phương pháp giúp bộ năo luôn khỏe mạnh.
VietBF@ sưu tập
|