Tía tô và kinh giới là hai loại rau gia vị tốt cho sức khỏe, vậy lá tía tô và lá kinh giới có tác dụng gì?
Lá tía tô có tác dụng gì?
Theo thông tin trên website của Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, tía tô là cây thảo sống quanh năm, rễ củ trắng, vị nồng cay, mọc hoang hoặc trồng nhiều nơi trong cả nước và châu Á.
Cây ưa sáng và ẩm, thích hợp với đất thịt, đất phù sa. Tía tô ra hoa kết nhiều quả, sau khi quả già, cây tàn lụi, hạt giống phát tán ra xung quanh, đến mùa mưa ẩm năm sau mới nảy mầm. Cây được trồng bằng hạt.
Đây là loại rau thơm rất phổ biến, không chỉ dùng để ăn kèm với nhiều món ngon mà còn có tác dụng chữa bệnh.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, lá tía tô có hàm lượng dầu khoảng 40%. Trong đó lượng lớn axit béo chưa bão hòa chủ yếu là axit alpha-linoleic. Không những vậy tía tô còn chứa 0,2% tinh dầu nguyên chất và các hydrocarbon, aldehyde, xeton, furan.
Tía tô còn có tác dụng làm giảm co thắt cơ trơn của phế quản, chất tinh dầu làm tăng đường huyết. Aldehyt tía tô chống ức chế trung khu thần kinh. Nước ngâm lá tía tô có tác dụng ức chế các loại vi trùng như tụ cầu khuẩn, trực khuẩn lị, trực khuẩn đại tràng.
Lá tía tô chứa khoảng 0,2% tinh dầu nguyên chất và các hydrocarbon, aldehyde, xeton, furan... Chiết xuất lá tía tô cho thấy có các chất chống oxy hóa, chống dị ứng, chống viêm, chống trầm cảm.
Khi bị vết thương chảy máu, bạn có thể lấy lá tía tô non tán nhỏ, đắp lên chỗ máu đang chảy, rắc cho vừa kín rồi buộc lại. Vết thương sẽ cầm máu, không gây mủ và không để lại vết sẹo khi lành.
Uống nước lá tía tô thay thế nước lọc hàng ngày là phương pháp giảm cân cực kỳ hiệu quả do chứa protein thực vật, chất xơ cùng nhiều vitamin, khoáng chất thiết yếu có khả năng thúc đẩy dạ dày, tăng cường chuyển hóa, trao đổi chất. Đặc biệt, lượng chất xơ trong loại lá này còn có tác dụng tạo dựng cơ giúp vóc dáng săn chắc, thon gọn tương tự việc tập luyện thể dục, thể thao. Chiết xuất lá tía tô đã được chứng minh là ức chế sự tổng hợp tyrosinase và melatonin của chuột.
Lá kinh giới có tác dụng gì?
Bài viết của dược sĩ Đỗ Bảo trên Báo Sức khỏe & Đời sống đã chỉ ra những tác dụng của kinh giới như sau:
Công dụng giải cảm, làm ra mồ hôi
Kinh giới trị các bệnh ngoại cảm phong hàn, có thể phối hợp với tía tô, bạch chỉ (dùng kinh giới tuệ, tác dụng mạnh hơn).
Kinh giới trị ngoại cảm phong nhiệt phối hợp với ngưu bàng tử, bạc hà, liên kiều, cúc hoa.
Công dụng thanh nhiệt, giải độc
Làm cho sởi đậu mọc, phối hợp với cát căn, ngưu bàng, thuyền thoái.
Trị dị ứng mẩn ngứa, dùng kinh giới sao vàng sắc uống; hoặc sao lá kinh giới với cám rồi xát nhẹ trên chỗ bị da ngứa.
Công dụng khứ ứ, chỉ huyết (cầm máu)
Kinh giới đem sao cháy, có tác dụng cầm máu tử cung, đại tiểu tiện ra máu, chảy máu cam, băng lậu... thời gian phụ nữ có kinh nguyệt mà bị cảm mạo dùng kinh giới sao, uống rất tốt, có thể phối hợp với các vị cầm máu khác để tăng cao hiệu quả trị liệu.
Khử phong chỉ kinh (dùng trong trúng phong cấm khẩu)
Khi bị trúng phong toàn thân tê dại, bất tỉnh, chân tay nặng nề, mặt, mắt, miệng méo xệch. Dùng hoa kinh giới khô 10g, tán bột, mỗi lần uống 5g với nước sôi để nguội hoặc dùng rượu để chiêu thuốc.
Hoặc dùng bài: Kinh giới tươi 100g, bạc hà tươi 100g. Giã nát, lọc lấy nước cốt của hai vị trộn đều, mỗi lần uống 15ml, uống dần trong ngày. Phương pháp này còn dùng để chữa bệnh trúng thử (cảm nắng, cảm nóng).
Lợi đại tiểu tiện
Dùng khi đại tiểu tiện bí táo phối hợp với đại hoàng. Nếu tiểu tiện bí thì giảm đại hoàng. Nếu bí đại tiện giảm kinh giới.
Chú ý: Những trường hợp đổ mồ hôi nhiều, bệnh động kinh, sởi đậu mọc, mụn nhọt đã vỡ không dùng kinh giới.
VietBF@Sưu tầm