3/25
Lăi suất vay tiền mua nhà đang tăng, và thị trường nhà có vẻ như lắng dịu trên toàn quốc. Nhưng ở nhiều thị trường địa ốc trên khắp Hoa Kỳ lại không có nhà để bán, khiến cho người có tiềm năng mua nhà gặp khó khăn. Số nhà tồn kho- hay số nhà sẵn có để bán trên thị trường xuống rất thấp kể từ ngày nền kinh tế phục hồi sau Suy Thoái. Người mua nhà để đầu tư đă mua gần hết số nhà trên thị trường, và người già. Lớn tuổi lại không chịu bán nhà cứ tiếp tục ở lại nhà cũ.
Một số nhà phân tích thị trường địa ốc tiên đoán rằng số nhà tồn kho sẽ tăng lên khi nhà thầu xây dựng hoàn tất việc trang bị những căn nhà mới xây. Nhưng theo công ty địa ốc Redfin ở những thị trường không có nhà mới xây, số nhà tồn kho xuống đến mức thấp nhất chưa từng có trong lịch sử.
Bà Becky Koladis chuyên viên địa ốc dày kinh nghiệm với 23 năm hành nghề ở thành phố Hartford, tiểu bang Connecticut nói rằng bà chưa bao giờ thấy t́nh trạng thiếu nhà để bán trầm trọng như hiện nay. Trong tháng Chạp vừa qua, ở Hartford tỉ lệ cung cấp nhà là 1.4, có nghĩa là chỉ cần hơn một tháng là bán sạch tất cả những căn nhà đem ra thị trường. Thông thường có tỷ lệ cao hơn. Ví dụ năm 2019, tỉ lệ là 5.9 tháng. Trong những thập niên trước đây, thị trường nhà bán ở mức trung b́nh, nghĩa là có đủ nhà để bán từ bốn đến sáu tháng.
Một trong những lư do khiến cho số nhà tồn kho đem ra thị trường thấp là v́ vào thời điểm từ năm 2020 đến 2021 nhiều người mua được nhà với lăi suất rất thấp. Sau đó lăi suất vay tiền để mua nhà tăng vọt lên. Vào ngày 9 tháng 3 năm nay, lăi suất cố định để trả nợ trong 30 năm lên đến 6.7%, gần gấp đôi lăi suất của năm trước. Điều này có nghĩa là chủ nhà hưởng được lăi suất thấp v́ mua nhà đúng thời điểm, hay “refinance: với lăi suất thấp, họ sẽ đóng trụ ở luôn căn nhà đó, không chịu bán. T́nh trạng thiếu nhà để bán trên thị trường làm cho những người t́m nhà để mua gặp nhiều khó khăn, về giá nhà đắt, cũng như thủ tục nhiêu khê, phiền toái. Người mua nhà phải chọn giữa việc đợi chờ đến khi nào có nhiều nhà đem ra thị trường- chờ đợi khá lâu- hay phải cắn răng cam chịu những đau đớn về giá cả, về thủ tục phiền toái.
Vào tháng Giêng năm nay, số nhà để đem ra bán trên thị trường ở 100 thành phố lớn nhất Hoa Kỳ xuống đến mức thấp nhất. Những thành phố như Rochester ở New York, Allentown ở Pennsylvania, Grand Rapids, Michigan, Worcester, Massachusetts, Greensboro, North Carolina, Hartford, Connecticut đều có rất ít nhà đem ra thị trường để bán. Theo kinh tế gia Daryl Fairweather làm việc ở công ty Redfin t́nh trạng không có nhà để bán v́ nhiều lư do. Trước hết giá nhà ở những nơi này tương đối không quá cao, nhiều người c̣n có thể mua nổi, chẳng hạn như ở New York City. Ở vùng đông bắc, người ta quen sống chen chúc với nhau, v́ ở những vùng này không có nhiều đất trống, và không có nhiều nhà mới xây. Lư do thứ ba là nhiều nhà đầu tư bỏ tiền ra mua hết nhà để cho thuê. Trong năm 2021, có tới 24% số nhà “single-family home” trên thị trường được các nhà đầu tư bỏ tiền ra mua đem cho thuê. Theo tổ chức nghiên cứu Pew Stateline, trước đây, thời năm 2012, mỗi năm các nhà đầu tư chỉ mua khoảng 15% đến 16% số nhà trên thị trường. Ông Peter Chabris chuyên viên địa ốc ở Cincinnati cho rằng chính việc mua nhà để cho thuê của các nhà đầu tư khiến cho t́nh trạng khan hiếm nhà trở nên trầm trọng.
Mùa xuân là mùa hoạt động mua bán nhà trở lại sầm uất, những người đang t́m nhà để mua nên để ư đến những yếu tố như: lăi suất vay tiền mua nhà tăng, và số nhà đem ra bán không có nhiều. Gần đây, Ngân hàng Dự Trữ Liên bang muốn ngăn chặn lạm phát nên tiếp tục gia tăng lăi suất. Trong lần điều tŕnh trước Quốc Hội gần đây, ông Jerome Powell nói với Ủy ban tài chính của Quốc Hội rằng Ngân Hàng Dự Trữ Liên bang sẽ tiếp tục tăng lăi suất từng chút một để đối phó với lạm phát.
Bà Winifred Jones đi t́m nhà để mua ở Hartford từ sáu năm nay. Bà muốn mua một bất động sản có đất rộng để có thể xây thêm nhà trên thửa đất đó cho các con của bà ở chung. Bà nói rằng, hàng năm có nhiều nhà đầu tư bỏ tiền ra mua bất động sản tranh nhau với bà bằng cách trả thẳng bằng tiền mặt. Bà và người chuyên viên địa ốc riêng của bà đang t́m đường lối khác bằng cách t́m xem chủ nhà nào có ư định bán nhà là đến hỏi thăm ngay trước khi căn nhà chính thức đem ra thị trường.Nhưng cho đến nay, bà vẫn chưa t́m ra được căn nhà nào dự trù sẽ được đem ra bán. Bà nói: “Tôi không mấy ǵ lạc quan, bởi v́ chẳng có căn nhà nào được đem ra bán để tôi có thể hiến giá. Hoặc là chủ nhà đ̣i giá quá cao, hay căn nhà không xứng đáng với số tiền bỏ ra để mua.”.
|