HÀ NỘI (Reuters) – Các nhà xuất khẩu có trụ sở tại Việt Nam lo ngại đang tìm cách đảm bảo họ tuân thủ lệnh cấm của Hoa Kỳ đối với các sản phẩm nhập khẩu sử dụng nguyên liệu thô từ Tân Cương của Trung Quốc khi hoạt động thương mại sinh lợi đối với hàng hóa như hàng may mặc và tấm pin mặt trời đang bị Washington giám sát chặt chẽ hơn.
Khi Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Katherine Tai đến thăm Việt Nam trong tuần này, các giám đốc điều hành và những người khác quen thuộc với tình hình cho biết một số ngành công nghiệp ở Việt Nam có thể đang nhập khẩu, đôi khi vô tình, nguyên liệu thô từ Tân Cương - hoặc có thể khó chứng minh rằng họ không làm như vậy.
Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Hà Nội không có bình luận nào về vấn đề này và vấn đề không nằm trong danh sách chính thức các chủ đề mà ông Tài dự định thảo luận với chính phủ Việt Nam, theo một thông cáo báo chí.
Đạo luật ngăn chặn lao động cưỡng bức người Duy Ngô Nhĩ của Hoa Kỳ, có hiệu lực vào tháng 6 năm ngoái, đã tạm dừng hơn 1.500 chuyến hàng đến Hoa Kỳ từ khắp nơi trên thế giới trị giá khoảng 500 triệu đô la, theo dữ liệu từ cơ quan hải quan Hoa Kỳ.
Washington cáo buộc Trung Quốc phạm tội diệt chủng đối với người Duy Ngô Nhĩ và những người Hồi giáo khác ở Tân Cương, đồng thời dồn họ vào các trại. Bắc Kinh phủ nhận các hành vi lạm dụng ở Tân Cương, nhưng nói rằng họ đã thành lập "các trung tâm đào tạo nghề" để kiềm chế chủ nghĩa khủng bố, chủ nghĩa ly khai và chủ nghĩa cấp tiến tôn giáo.
Việt Nam đã đạt thặng dư thương mại 116 tỷ đô la với Hoa Kỳ vào năm ngoái, dẫn đầu là các lô hàng như điện tử, quần áo và giày dép.
Lĩnh vực tấm năng lượng mặt trời có thể đặc biệt gặp rủi ro, vì nó phụ thuộc rất nhiều vào polysilicon cho pin mặt trời, sản xuất toàn cầu tập trung ở Tân Cương. Cùng với các quốc gia Đông Nam Á khác, Việt Nam chiếm khoảng 80% nguồn cung cấp bảng điều khiển của Hoa Kỳ và xuất khẩu bảng điều khiển của Việt Nam sang Hoa Kỳ trị giá 3,4 tỷ USD vào năm 2020.
Kheng Joo Ung, Giám đốc điều hành chi nhánh Việt Nam của First Solar Inc, nhà xuất khẩu tấm pin hàng đầu sang Hoa Kỳ, cho biết: “Đây là mối lo ngại lớn nếu silicon có nguồn gốc từ khu vực liên quan.
Ông nói, First Solar không sử dụng polysilicon trong các tấm pin của mình, nhưng các đối thủ cạnh tranh ở Việt Nam thì có. Ung cho biết một số polysilicon được sản xuất tại Việt Nam.
Ngoài First Solar, các nhà sản xuất tấm pin mặt trời hàng đầu tại Việt Nam hầu hết là các công ty Trung Quốc, theo công ty tư vấn đầu tư Dezan Shira.
Nhiều nhà cung cấp linh kiện và dịch vụ hỗ trợ của Trung Quốc, chẳng hạn như đúc nhựa và đúc khuôn, đã lên kế hoạch đầu tư vào Việt Nam để cung cấp cho các nhà sản xuất tấm pin mặt trời ở đó, hai chuyên gia trong ngành cho biết và từ chối nêu tên vì thông tin được bảo mật.
Cho đến nay chưa có bằng chứng nào được công bố công khai về việc sử dụng polysilicon của Tân Cương tại Việt Nam.
Chính phủ Việt Nam đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.
Một chuyên gia thương mại thứ ba đã tham dự các cuộc họp nội bộ với các quan chức hải quan Hoa Kỳ trong những tuần gần đây nói với Reuters rằng Việt Nam gần đây đã nhiều lần được nhắc đến trong số các quốc gia có nguy cơ cao nhất vi phạm các hạn chế thương mại của Hoa Kỳ. Chuyên gia từ chối tiết lộ danh tính do tính nhạy cảm của vấn đề.
Các quan chức Hoa Kỳ đã trích dẫn những nỗ lực tích cực của Việt Nam trong việc tuân thủ các quy tắc mới và một số người cho rằng việc tuân thủ có thể là một trục trặc tạm thời.
Ngay cả những công ty quyết tâm chơi theo luật cũng phải đối mặt với rủi ro tuân thủ.
Một giám đốc điều hành tại Việt Nam cho biết, đối với các công ty nhỏ hơn, có thể không dễ dàng đưa ra các tài liệu cần thiết do chi phí thẩm định cao hơn và chuỗi cung ứng rộng lớn, đồng thời lưu ý rằng ngành dệt may cũng đang cảnh giác vì Tân Cương cũng là nhà sản xuất sợi bông lớn. . Giám đốc điều hành từ chối nêu tên vì ông không được phép nói chuyện với giới truyền thông.