Khi yêu, điều dễ cảm nhận là trái tim đập rộn ràng trong lồng ngực. Nhưng nó ảnh hưởng ǵ đến năo của bạn?
Theo các nhà khoa học, t́nh yêu kích thích năo bộ của chúng ta phóng thích các chất hóa học tạo cảm giác từ khoái cảm đến sự tập trung và gắn bó mănh liệt.
Hóa chất t́nh yêu trong năo
Tiến sĩ Gul Dolen, Phó Giáo sư khoa học thần kinh tại Trường Y khoa Đại học Johns Hopkins ở Baltimore (Mỹ) cho biết, khi yêu, một số vùng nhất định của năo sẽ phóng thích các chất hóa học quan trọng.
Chẳng hạn như vùng dưới đồi - một khu vực đa chức năng, có kích thước như quả hạnh nhân nằm sâu trong năo - sẽ tiết ra hormone oxytocin, c̣n gọi là “hóa chất t́nh yêu”, thúc đẩy sự gắn kết.
Tuy nhiên, không phải mọi t́nh cảm yêu thương đều gây phản ứng giống nhau trong năo bộ. T́nh yêu lăng mạn, t́nh cảm giữa cha mẹ, t́nh cảm bạn bè có những cường độ kích thích khác nhau.
Mặc dù những cảm giác này đều liên quan đến cùng một chất hóa học trong năo ở một mức độ nào đó, nhưng chúng không bắt nguồn từ cùng các neuron.
Dolen và các đồng nghiệp của bà đă phát hiện t́nh yêu lăng mạn liên quan đến các tế bào magnocellular, c̣n gọi là M-cell, thể tế bào lớn ở vùng dưới đồi, trong khi các dạng t́nh yêu khác, chẳng hạn như t́nh cảm dành cho bạn bè, liên quan đến các parvocellular, hay P-cell, tế bào thần kinh nhỏ hơn.
Khi oxytocin rời khỏi M-cell (tế bào oxytocin t́nh yêu lăng mạn), nó sẽ đi vào máu và dịch năo tủy tuần hoàn, bao phủ năo. Bất cứ nơi nào nó gặp các tế bào có thụ thể oxytocin - tuyến thượng thận, tử cung, vú và năo - nó sẽ liên kết và kích hoạt các thụ thể đó.
Phản ứng của thụ thể khác nhau tùy theo cơ quan, nhưng bao gồm sự tiết sữa, ức chế phản ứng căng thẳng và cảm giác yêu thương, gắn bó, hưng phấn.
Dolen nói: “Oxytocin t́nh yêu lăng mạn tràn ngập toàn bộ năo. Đó là lư do tại sao khi yêu, mọi thứ đều là hoa hồng và bạn không nhận thấy các thói hư tật xấu của người ḿnh yêu”.
Ngược lại, “Năo của bạn giải phóng một lượng oxytocin nhỏ hơn nhiều từ P-cell khi bạn cần đánh giá xem nên dành t́nh cảm cho người bạn của ḿnh như thế nào”. Khi oxytocin rời khỏi P-cell (tế bào oxytocin yêu thích đơn thuần), nó chỉ được chuyển đến các khớp thần kinh cụ thể trong năo mà không ngập tràn khắp năo hay đi vào máu.
Tuy nhiên, có một hạn chế là hầu hết các đối tượng trong các nghiên cứu về t́nh yêu nói trên đều là loài gặm nhấm, chứ chưa phải con người và chỉ xem xét các hành vi như chải chuốt hoặc kết đôi.
Sắp tới, bằng cách sử dụng những con chuột biến đổi gen, trong đó các tế bào thần kinh cụ thể của chúng phát sáng khi được kích hoạt, các nhà khoa học có thể nghiên cứu kỹ hơn về ảnh hưởng của t́nh yêu đối với bộ năo.
Giúp năo mạnh khỏe
Nghiên cứu của PGS Gul Dolen và các cộng sự được tường tŕnh trên tạp chí Neuron, đă tiết lộ lư do khiến t́nh yêu lăng mạn lấn át các giác quan của bạn. Cụ thể như, t́nh yêu lăng mạn sẽ giúp phóng thích 60.000 đến 85.000 phân tử oxytocin trong magnocellular, nhiều hơn đáng kể so với trong parvocellular, chỉ 7.000 đến 10.000 phân tử.
Quét năo ở người, chẳng hạn như chụp cộng hưởng từ chức năng, có thể theo dơi lượng máu đang chảy trong các vùng cụ thể của năo. Nhưng các nhà khoa học cho rằng chúng không tách biệt các tế bào thần kinh liên kết t́nh yêu cụ thể khỏi các tế bào thần kinh khác nằm sâu trong vùng dưới đồi.
Trong khi đó, Sandra JE Langeslag, Phó Giáo sư khoa học tâm lư tại Đại học Missouri-St. Louis, Mỹ, đă nghiên cứu cách t́nh yêu thay đổi bộ năo của bạn trong thời gian thực.
Bà và các nhà thần kinh học khác đă thực hiện scan năo bộ và phát hiện các bộ phận của năo nhận được nhiều oxy hơn - tiêu biểu cho lưu lượng máu và hoạt động của năo - khi mọi người nh́n thấy ảnh của người họ yêu so với người quen.
Langeslag cũng sử dụng điện năo đồ (EEG) để đo hoạt động của năo khi các đối tượng được cho xem những bức ảnh như vậy. Kết quả cho thấy, bộ năo của họ sáng lên nhiều hơn khi nh́n thấy h́nh ảnh người yêu.
Khi yêu ai đó, điều đầu tiên chúng ta nhận thấy là một cảm giác thật tuyệt vời lan tỏa. Đó là do năo giải phóng các chất dẫn truyền thần kinh giúp cải thiện tâm trạng. Khi chúng ta t́m thấy t́nh yêu, nó giống như pháo hoa sinh học.
Nhịp tim tăng lên, mức độ hormone t́nh yêu oxytocin tăng lên, khiến chúng ta cảm thấy được kết nối. Trong khi đó, mức độ serotonin, một loại hormone quan trọng trong việc điều chỉnh sự thèm ăn và những suy nghĩ lo lắng xâm nhập giảm xuống.
V́ vậy, khi đang yêu, chúng ta có thể thấy ḿnh ăn uống thất thường hoặc chú ư đến những chi tiết nhỏ, lo lắng về việc gửi “tin nhắn hoàn hảo”, “nói những lời hoàn hảo” và rồi lặp đi lặp lại tin nhắn hoặc cuộc điện thoại trong đầu.
Sau đó, khi chúng ta bắt đầu cảm thấy b́nh tĩnh và hài ḷng sâu sắc với người yêu của ḿnh, các vùng năo không chỉ kích hoạt những cảm xúc cơ bản mà c̣n cả những chức năng nhận thức phức tạp hơn. Điều này có thể dẫn đến một số kết quả tích cực, như giảm đau, nhân ái hơn, trí nhớ tốt hơn và sáng tạo hơn.
Tóm lại, các nhà khoa học nhất trí rằng t́nh yêu lăng mạn giống như một siêu năng lực giúp năo bộ phát triển.
VietBF @ Sưu tầm