Bộ Tư pháp Mỹ đă khởi động một cuộc điều tra bí mật sau hơn một chục vụ tai nạn liên quan đến hệ thống hỗ trợ lái xe Autopilot của Tesla, theo nguồn tin riêng của Reuters.
Một chiếc xe Tesla Model 3 lái trên chế độ Autopilot dọc theo đường cao tốc 405 ở Westminster, California. Ảnh: Reuters.
Ngay từ năm 2016, các tài liệu tiếp thị của Tesla đă quảng cáo khả năng tự lái của Autopilot. Trong một hội nghị cùng năm, Elon Musk, giám đốc điều hành của nhà sản xuất ôtô tại thung lũng Silicon, mô tả Autopilot “có lẽ tốt hơn” so với một lái xe con người, theo Reuters.
Tuần trước, ông Musk cho biết Tesla sẽ sớm phát hành phiên bản nâng cấp phần mềm của hệ thống “Tự lái hoàn toàn” (Full Self-Driving), cho phép khách hàng “đi làm, tới nhà bạn bè, tới cửa hàng tạp hóa mà không cần chạm vào vô lăng”.
Một video hiện có trên trang web của công ty cho biết “người lái chỉ ở đó v́ vấn đề pháp lư. Người đó không làm ǵ cả, chiếc xe đang tự lái”. Tuy nhiên, công ty cũng cảnh báo rơ ràng các tài xế rằng họ cần giữ tay trên vô lăng và duy tŕ khả năng kiểm soát phương tiện trong khi sử dụng Autopilot.
Tuyên bố nhập nhằng
Công nghệ được Tesla thiết kế nhằm hỗ trợ đánh lái, phanh, tăng giảm tốc độ và chuyển làn đường. Nhưng công ty cho biết rằng các tính năng “không làm cho chiếc xe tự động”. Các nguồn tin cho biết những cảnh báo như vậy có thể làm phức tạp bất kỳ cáo buộc nào Bộ Tư pháp Mỹ muốn đưa ra.
Vào năm 2020, trong cuộc phỏng vấn với Automotive News, ông Musk cho biết các vấn đề về Autopilot bắt nguồn từ việc khách hàng sử dụng hệ thống trái với hướng dẫn của Tesla.
Người sáng lập Tesla Elon Musk tham dự Offshore Northern Seas 2022 tại Na Uy. Ảnh: Reuters.
Các cơ quan quản lư an toàn liên bang và California đă xem xét kỹ lưỡng liệu các tuyên bố về khả năng của Autopilot và thiết kế hệ thống có mang lại cảm giác an toàn giả cho khách hàng hay không. Nhiều người coi xe điện của Tesla là những chiếc xe không người lái thực sự, do đó mất tập trung sau tay lái với những hậu quả chết người có thể xảy ra.
Cuộc điều tra của Bộ Tư pháp Mỹ thể hiện mức độ điều tra nghiêm trọng hơn. Công ty hoặc cá nhân các giám đốc điều hành của Tesla có khả năng bị buộc tội h́nh sự.
Trong cuộc điều tra mới nhất, các công tố viên Bộ Tư pháp Mỹ ở Washington và San Francisco đang kiểm tra liệu Tesla có lừa dối người tiêu dùng, nhà đầu tư và cơ quan quản lư bằng cách đưa ra những tuyên bố vô căn cứ về khả năng của công nghệ hỗ trợ lái xe hay không.
Các nhà điều tra có thể theo đuổi các cáo buộc h́nh sự, thực hiện các biện pháp phạt dân sự hoặc đ́nh chỉ cuộc điều tra mà không đưa ra h́nh phạt nào.
Cuộc điều tra về Autopilot không khuyến nghị bất kỳ hành động nào do vẫn c̣n hai cuộc điều tra khác của Bộ Tư pháp Mỹ liên quan đến Tesla. Các nhà điều tra vẫn c̣n nhiều việc phải làm và chưa có quyết định nào liên quan đến cáo buộc.
Thách thức điều tra
Nguồn tin của Reuters cho biết thêm rằng Bộ Tư pháp Mỹ có thể phải đối mặt với những thách thức trong quá tŕnh điều tra vụ án v́ những cảnh báo của Tesla về sự phụ thuộc quá mức vào Autopilot. Ví dụ, sau tuyên bố vào tuần trước, ông Musk nói thêm rằng những chiếc xe vẫn cần người ngồi trên ghế lái.
"Chúng tôi không nói rằng đă sẵn sàng để không có ai ngồi sau tay lái”, ông Musk nói.
Trang web của Tesla cũng cảnh báo rằng trước khi bật Autopilot, người lái xe cần đồng ư “luôn giữ tay trên vô lăng” và luôn “duy tŕ quyền kiểm soát và trách nhiệm đối với chiếc xe của bạn”.
Nội thất của một chiếc Tesla Model S khi đang ở chế độ Autopilot tại San Francisco. Ảnh: Reuters.
Barbara McQuade, cựu luật sư Mỹ ở Detroit, cho biết các nhà điều tra sẽ cần phải phát hiện ra những bằng chứng như email hoặc các thông tin liên lạc nội bộ khác cho thấy Tesla và ông Musk cố t́nh đưa ra những tuyên bố sai lệch về khả năng của Autopilot.
Cuộc điều tra Autopilot là một trong những vấn đề pháp lư liên quan đến ông Elon Musk. Vào đầu năm nay, ông Musk gặp rắc rối tại ṭa án sau khi từ bỏ vụ tiếp quản gă khổng lồ Twitter trị giá 44 tỷ USD.
Vào tháng 8/2021, Cơ quan An toàn Giao thông Cao tốc Quốc gia Mỹ (NHTSA) đă mở một cuộc điều tra về một loại vụ tai nạn liên quan đến việc xe Tesla được trang bị Autopilot đâm vào các phương tiện khẩn cấp đang dừng đỗ.
Vào tháng 6 năm nay, các quan chức NHTSA đă xác định được 16 vụ tai nạn liên quan đến xe điện của Tesla và các phương tiện khẩn cấp, bảo tŕ đường bộ. Động thái này là một bước mà cơ quan quản lư phải thực hiện trước khi yêu cầu thu hồi. Tuy nhiên, cơ quan này hiện chưa có b́nh luận thêm.
Vào tháng 7, Cục Phương tiện Đường bộ California cáo buộc Tesla quảng cáo sai lệch Autopilot và Full Self-Driving là cung cấp khả năng điều khiển xe tự hành. Tesla đă nộp giấy tờ cho cơ quan này để mở một phiên điều trần. Công ty cho biết có ư định chống lại các cáo buộc.