Hiện tượng "ruồi bay trước mắt"
Bạn đã có bao giờ nhìn lên bầu trời và thấy những thứ giống như những con giun đang trôi nổi trong mắt của mình chưa?
Các đốm đen trước mắt hay còn gọi là "ruồi bay trước mắt" là những đốm nhỏ xuất hiện và trôi qua lại trong thị lực của mắt. Các đốm này thường sẽ nổi bật lên rất rõ khi nhìn vào một vật sáng, ví dụ như tờ giấy trắng hoặc bầu trời xanh. hiện tượng phù du này rất khó chịu giống như những con ruồi đang bay trước mặt, có thể làm cho chúng ta thấy khó chịu nhưng chúng thường không có ảnh hưởng gì đến tầm nhìn của mắt.
Trong mắt bạn có dịch thủy tinh thể, chất này giống như một loại gel để làm đầy mắt, những thứ trôi nổi thường là một mảnh mô, tế bào hồng cầu hay là một số protein ở trong dịch thủy tinh thể.
Vì chúng trôi nổi theo sự chuyển động của mắt nên sẽ ngưng di chuyển một chút khi mắt dừng lại.
Những thứ này rất khó nhận biết, chỉ có thể nhìn thấy khi chúng đang ở gần võng mạc.
khi bạn nhìn lên bầu trời và thấy những đốm sáng nhỏ liên tục di chuyển, hiện tượng này gọi là
"chớp sáng" (flashes)

Với hiện tượng này bạn có thể hiểu như sau: trong mắt bạn có những mao mạch để dẫn truyền máu và tao thuận tiện cho ánh sáng đi qua thì các mao mạch này đều trong suốt.
Những đốm trắng bạn thấy là những bạch cầu đang di chuyển bên trong các mao mạch này, kích thước của bạch cầu khá lớn nên thường các tế bào hồng cầu sẽ bị dồn lại phía sau, trong một vài trường hợp thuận tiện, bạn thậm chí còn có thể thấy hồng cầu này vì nó chính là những vệt tối phía sau đường đi của bạch cầu.
Nếu như đốm đen trở nên lớn hơn, chúng có thể tạo ra một bóng mờ che phủ một phần thị lực. Nhưng tình trạng này chỉ xảy ra khi tiếp xúc với một số loại ánh sáng cụ thể nào đó.
Nhìn chung chúng ta có thể sống cùng với các đốm đen này và không cần phải chú ý đến chúng. Hiếm khi tình trạng này trở nên xấu đến mức cần phải điều trị.
Triệu chứng
Hiện tượng này được gọi là
"ruồi bay trước mắt" (Eye floaters) do chúng cứ di chuyển qua lại trong tầm nhìn của mắt. Và các đốm đen này thường sẽ
"bay" ra chỗ khác khi chúng ta tập trung nhìn vào chúng.
Các đốm đen có nhiều hình dạng khác nhau:
- Đốm màu đen hoặc xám;
- Các đường nguệch ngoạc;
- Các sợi mỏng như chỉ, có thể có nhiều chỗ thắt và thường thì có thể nhìn xuyên thấu qua;
- Mạng nhện;
- Vòng tròn.
Trong mắt của hầu hết chúng ta đều có xảy ra những hiện tượng này.
Hiện tượng các
phù du trôi nổi thường sẽ không gây ra nhiều chú ý vì trong quá trình tiến hóa, bộ não của chúng ta đã bỏ qua nó để tập trung vào những thứ thực tế hơn.
Nếu như các đốm đen chỉ mới xuất hiện hoặc thay đổi một cách đột ngột hay mắt đột nhiên thấy những vệt sáng thì nên đi khám ngay.
Các thay đổi này có thể xảy ra ở bất cứ độ tuổi nào, nhưng vẫn thường xảy ra ở độ tuổi 50 đến 70 hay lớn tuổi hơn. Thường thì các đốm này sẽ dễ xuất hiện hơn nếu như bị cận thị hoặc đã từng qua phẫu thuật do bị đục thủy tinh thể.
Dù hiếm nhưng các đốm đen cũng có thể xuất hiện do:
- Bệnh ở mắt;
- Chấn thương ở mắt;
- Bệnh võng mạc do tiểu đường;
- Các chất tiết dạng tinh thể hình thành bên trong thủy tinh thể;
- Khối u ở mắt.

(Minh họa)
Các quầng sáng xuất hiện cùng với cơn đau nửa đầu thường có hình dạng giống như các đốm đen. Các quầng sáng này giống như hình ảnh ở trong kính vạn hoa và chúng còn có thể di chuyển qua lại. Chúng khác với các đốm đen và các vệt sáng dạng bóng đèn thường hay gặp trong các chúng bệnh khác về mắt. Các quầng sáng này thường chỉ kéo dài vài phút và có ảnh hưởng ít nhiều đến thị lực của cả 2 mắt. Nhưng chúng thường biến mất hoàn toàn trừ khi có thêm một cơn đau đầu nữa.
Khi nào phải cần đi khám?
Nếu như chỉ có một vài đốm đen và chúng không thay đổi gì khác lạ theo thời gian thì không cần phải quá lo lắng.
Nhưng nên đi khám ngay nếu như có các dấu hiệu sau:
- Gia tăng số lượng các đốm đen một cách đột ngột;
- Các vệt sáng chớp
- Mất thị lực một bên;
- Các thay đổi xuất hiện khá nhanh và trở nên tệ hơn theo thời gian;
- Các đốm đen xuất hiện sau khi qua phẫu thuật mắt hoặc chấn thương ở mắt;
- Đau mắt.
Điều trị
Các đốm lành tính hầu như không cần phải chữa trị.
Nếu như chúng tạo ra cảm giác khó chịu, gây ra bực tức thì hãy cố gắng di chuyển chúng ra ngoài tầm nhìn. Hãy chuyển động đôi mắt, việc này giúp cho dịch thủy tinh thể bên trong di chuyển. Nhìn lên và xuống thường có hiệu quả hơn so với sự chuyển động mắt theo chiều ngang.
Nếu như có quá nhiều đốm đen và chúng gây cản trở tầm nhìn của mắt thì có thể cần phải thực hiện phẫu thuật cắt dịch thủy tinh thể. Dịch thủy tinh thể sẽ được lấy bớt ra và được thay vào bằng dung dịch nước muối.
Các biến chứng có thể xảy ra sau phẫu thuật bao gồm:
- Bong tách võng mạc;
- Rách võng mạc;
- Đục thủy tinh thể.
Mặc dù nguy cơ có thấp, nhưng nếu xảy ra các biến chứng thì thị lực có thể bị tổn thương vĩnh viễn.