Quạt và điều ḥa là những thiết bị làm mát không thể thiếu trong mùa hè. Tuy nhiên dùng điều ḥa và quạt sai cách có thể khiến chúng ta gặp các vấn đề về sức khỏe.
Quay quạt, điều ḥa trực tiếp vào người
Nhiều người có thói quen quay quạt hoặc chỉnh gió điều ḥa hướng trực tiếp vào người và để như vậy trong thời gian dài v́ cách này tạo cho họ cảm giác làm mát nhanh chóng.
Tuy vậy, việc quay quạt trực tiếp vào người rất có hại cho sức khỏe. Lư do là v́ vùng được quạt thốc trực tiếp sẽ khiến mồ hôi bốc hơi nhanh, đồng thời giảm nhiệt nhanh chóng. Trong khi đó tại phần không có gió, nhiệt độ ngoài da vẫn tương đối cao. Sự chênh lệch này làm cho tuần hoàn máu và bài tiết mồ hôi mất cân bằng, khiến chúng ta dễ bị đau đầu, cảm cúm.
Bạn càng nên lưu ư hơn nếu về nhà trong t́nh trạng "mồ hôi ṛng ṛng", lúc này bạn nên ngồi nghỉ và để mồ hôi khô ít phút, sau đó mới bật quạt tăng dần. Nếu lập tức tiếp xúc với quạt ở tốc độ mạnh, chúng ta sẽ rất dễ bị cảm lạnh.
C̣n nếu bật quạt nằm ngủ, bạn nên để quạt hướng lên tường hoặc trần nhà để không khí lưu thông tốt hơn. Pḥng thoáng gió chỉ nên mở quạt ở tốc độ nhẹ, tốt nhất nên dùng quạt đảo chiều.
Với điều ḥa, không nên để hướng gió điều ḥa thổi thẳng vào đầu, mặt. V́ không khí lạnh nặng hơn không khí nóng, bạn nên điều chỉnh hướng gió điều ḥa hướng lên trên, nghĩa là không khí lạnh được đưa lên trên. Bằng cách này, không khí có thể được lưu thông tự động, môi trường tổng thể sẽ trở nên mát hơn, tránh gây lạnh vùng đầu và cổ.
Không vệ sinh sạch sẽ quạt, điều ḥa
Điều ḥa sau thời gian dài không được vệ sinh sạch sẽ, bên trong có thể ẩn chứa rất nhiều bụi, khi sử dụng có thể dẫn tới dị ứng hoặc viêm phổi. Đặc biệt, trong điều ḥa bẩn có thể chứa vi khuẩn Legionella, loại vi khuẩn có khả năng gây viêm phổi nặng dẫn đến tử vong.
Khi bật điều ḥa bị bẩn lên, vi khuẩn này sẽ từ đầu gió phân bố rải rác trong pḥng, thông qua hô hấp đi vào cơ thể con người. Do đó để bảo vệ sức khỏe cho cả nhà, sau một thời gian sử dụng điều ḥa bạn nên chú ư vệ sinh sạch sẽ.
Tương tự, quạt điện bám đầy bụi sẽ không thể đem lại không khí và làn gió trong lành, mát mẻ. Không những thế, nó c̣n vô t́nh “thổi” ra rất nhiều vi khuẩn, bụi bẩn có hại. Chúng gây nên một số chứng bệnh về đường hô hấp, bệnh truyền nhiễm theo mùa hoặc những căn bệnh nhiễm khuẩn nguy hại khác.
Ra vào pḥng điều ḥa đột ngột
Việc ra vào pḥng điều ḥa đột ngột khiến cơ thể khó thích nghi ngay được với sự thay đổi nhiệt độ, có thể gây choáng.
Đặc biệt nếu đang đi ở ngoài đường nắng nóng 37-38 độ C và ngay lập tức vào pḥng điều ḥa 17-18 độ C có thể khiến hạ thân nhiệt đột ngột, mồ hôi khó toát ra, ảnh hưởng đến trung khu thần kinh.
Để tránh việc thay đổi nhiệt độ đột ngột, sau khi đi ngoài nắng về, toát nhiều mồ hôi chúng ta nên lau khô mồ hôi, nghỉ ngơi một lúc mới vào pḥng điều ḥa. Nếu đang ở trong pḥng điều ḥa th́ trước khi ra ngoài khoảng 30 phút nên tắt điều ḥa, mở cửa pḥng cho không khí lưu thông và cơ thể thích nghi dần với nhiệt độ bên ngoài.
Chọn quạt và điều ḥa không phù hợp
Nếu nhà có trẻ nhỏ, bạn có thể tham khảo các loại quạt điện dành cho trẻ em thay v́ mua những ḍng quạt điện có công suất quá lớn. Quạt cho trẻ em vừa chạy tốn ít điện, lại có mức gió vừa phải giúp trong quá tŕnh sử dụng trẻ không bị tạt hơi hoặc cảm lạnh.
Đối với pḥng khách lớn, nhiều gia đ́nh lại sử dụng rất nhiều quạt cây và quạt treo tường, trong khi chỉ cần lắp một chiếc quạt trần cỡ lớn là đủ để tạo không gian thoáng mát cho cả gia đ́nh.
Sử dụng quạt, điều ḥa trong thời gian dài
Dùng quạt hay điều ḥa quá lâu sẽ làm giảm bài tiết khiến cơ thể giảm cảm giác thiếu nước. Do đó, mọi người có xu hướng uống nước ít hơn dẫn tới cơ thể bị thiếu nước, dễ uể oải, mệt mỏi, thiếu năng lượng.
Đối với trẻ nhỏ, ngoài giấc ngủ ban đêm bật điều ḥa liên tục, trong ngày không nên để trẻ nằm điều ḥa hơn 4 giờ liên tục. Trẻ cũng dễ mất nước, khô da khi ở trong pḥng điều ḥa lâu. Bởi vậy cần cho trẻ thường xuyên uống nước và để một chậu nước dưới máy điều ḥa.
Để điều ḥa ở nhiệt độ quá thấp
Việc này có thể khiến bạn dễ bị cảm do chênh lệch nhiệt độ quá cao giữa bên trong và ngoài nhà. Với người già và trẻ nhỏ có sức đề kháng yếu càng dễ bị đau đầu, viêm họng, viêm phế quản, ngạt mũi, hen suyễn, viêm xoang,... Tốt nhất chỉ nên để nhiệt độ điều ḥa ở mức từ 26 - 28°C để cơ thể không bị choáng.
Trong khi đó, việc bật quạt ở mức cao nhất cũng làm cho nhiệt độ bề mặt da giảm, lỗ chân lông bít lại, mồ hôi không thoát được ra ngoài, cơ thể cảm thấy nóng hơn, dẫn đến mệt mỏi, kiệt sức và đau lưng.
Những lưu ư khi sử dụng quạt, điều ḥa:
-Nên nằm cùng hướng thổi của quạt, không để quạt thổi trực tiếp vào mặt.
-Không bật số cao và để quạt thổi liên tục vào một phần cố định của cơ thể.
-Không sử dụng quạt liên tục. Nên có những quăng nghỉ khoảng 15 – 20 phút và chỉ sử dụng liên tục từ 30 – 60 phút.
-Nên để chế độ hẹn giờ cho quạt khi dùng qua đêm.
-Nếu có điều kiện, bạn có thể trang bị các loại quạt có chế độ tạo ion lọc không khí, gió mát tự nhiên để không gian sử dụng dễ chịu và trong lành hơn. Và từ đó chúng ta cũng bớt lạm dụng quạt quá mức và sai cách.
-Sử dụng kết hợp điều ḥa với quạt điện vừa giúp mát pḥng, vừa làm giảm công suất điện, đồng thời giúp nâng cao tuổi thọ của các thiết bị điện, giảm nguy cơ mắc bệnh. Bạn có thể sử dụng quạt điện 15-20 phút đầu khi khởi động điều ḥa, sau đó có thể giảm bớt gió quạt và điều ḥa.
-Sử dụng các vật liệu cách nhiệt trong pḥng để hạn chế tối đa ảnh hưởng từ nhiệt độ bên ngoài đến nhiệt độ bên trong pḥng.
-Lắp cục nóng tại nơi có ít ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp nhằm hạn chế tối đa nhiệt độ từ mặt trời.
-Tuyệt đối không được để điều ḥa ở mức quá thấp để tránh bị sốc nhiệt, đột quỵ...
-Thường xuyên mở cửa pḥng sau 2 giờ dùng điều ḥa để pḥng được thoáng mát, tránh nhiễm khuẩn ngay trong nhà.