Trong những ngày vừa qua, đặc biệt tại Âu châu đă nỗi lên mối lo ngại gây bàn tán sôi nỗi trong dư luận quần chúng thông qua các phương tiện truyền thông dẫn đến sự can thiệp của một số chính phủ khi nguồn tin một số người đă có các cục máu đông nguy hiểm trong năo sau khi tiêm vắc xin Corona của AstraZeneca được công bố.
Đan Mạch bắn phát súng đầu tiên ngưng cho tiêm vắc xin của AstraZeneca vào ngày 11.03 rồi tiếp theo trong ngày là Na Uy và Island. Tiếp theo như hiệu ứng Domino, các nước Ư, Pháp, Portugal, Tây Ban Nha, Ḥa Lan, Irland, Đức… lần lượt cũng đưa ra lệnh tạm ngưng tiêm chủng toàn bộ vắc xin của AstraZeneca. Ngoài ra một vài nước khác như Áo, Romania, Estland, Litauen cho tạm ngưng chích một loạt vắc xin nhất định (Charge). Nhưng vào ngày thứ sáu 19.03, bộ y tế Đức đă cho phép được sử dụng vắc xin trở lại sau khi EMA, cơ quan dược phẩm của EU bật đèn xanh, khi kết luận rằng loại vắc xin này an toàn và hiệu quả.
Cho đến nay, các chuyên gia vẫn không thể khẳng định cũng như loại trừ mối liên hệ giữa vắc xin và các bệnh nghiêm trọng tuy nhiên vừa mới đây, các nhà nghiên cứu của đại học Y khoa Greifswald – Đức đưa ra câu trả lời, tại sao một số người lại có các cục máu đông trong năo sau khi tiêm vắc xin AstraZeneca ngừa corona.
Các kháng thể kích hoạt các tiểu cầu
Nhà y học Andreas Greinacher và nhóm của ông thuộc đại học Y Greifswald hiện đă phân tích nguyên nhân có thể gây ra cục máu đông. Qua đó ông cho rằng, đă t́m thấy các kháng thể đặc biệt (spezielle Antikörper) trong máu của những người bị cục máu đông sau khi chích ngừa vắc xin. Các kháng thể này chống lại chính tiểu cầu (Platelets) của cơ thể. Những tế bào này đóng một vai tṛ quan trọng tạo nên đông máu. Các kháng thể kích hoạt các tiểu cầu để máu kết tụ đông lại với nhau và qua đó h́nh thành cục máu đông. Quá tŕnh này cũng giống như b́nh thường khi các vết thương trên thân thể đóng khép lại cũng do các tiểu cầu kết tụ lại với nhau. Vấn đề căn bản là do phản ứng tự miễn dịch (Autoimmunreaktion).
Không riêng nghiên cứu của Greinacher và nhóm của ông thuộc đại học Y Greifswald, vào ngày thứ năm 18.03 nhà nghiên cứu người Na Uy Pål Andre Holme cũng đưa ra báo cáo tương tự cho rằng, ông đă t́m thấy kháng thể chống lại tiểu cầu trong mẫu máu của ba bệnh nhân bị ảnh hưởng.
Ở Đức, 13 trường hợp bị cục máu đông ở tĩnh mạch ngay sau khi tiêm vắc xin AstraZeneca, đều liên quan đến việc những người này có lượng tiểu cầu thấp trong máu (Thrombozytopenie).
Theo Greinacher, các vấn đề phát sinh ngay sau khi tiêm vắc xin không phải là chưa từng xảy ra. Các biến chứng tương tự đă xảy ra từ lâu khi dùng Heparin để chống lại giảm tiểu cầu. Ở đó, các kháng thể cũng kích hoạt các tiểu cầu để h́nh thành cục máu đông. Trong cả hai trường hợp, tiêm vắc xin và dùng Heparin, các triệu chứng xuất hiện trong ṿng 5 đến 14 ngày.
Theo đó, Greinacher nhấn mạnh rằng các triệu chứng đau nhức thân thể giống như khi bị cúm thường xảy ra vào ngày sau khi tiêm vắc xin không phải là tín hiệu cảnh báo cục máu đông đang h́nh thành. Nhưng ai bị đau chân như dấu hiệu của cục máu đông tĩnh mạch sâu của chân (tiefen Beinvenenthrombose) khoảng năm ngày sau khi tiêm chủng, hoặc đau đầu dữ dội nên đi khám bác sĩ ngay lập tức.
Trong thời gian chích ngừa Corona, không riêng vắc xin của AstraZeneca bị nghi ngờ có khả năng tạo ra các cúc máu đông ở tĩnh mạch năo mà c̣n có các biến chứng nghiêm trọng khác cũng được báo cáo:
– Mặt bị liệt: Biontech / Pfizer 193 trường hợp, Astrazeneca 88 trường hợp
– Sưng mặt: Biontech 230 trường hợp
– Huyết khối (Thrombosen): Biontech 10 trường hợp
– Giảm tiểu cầu (Thrombozytopenie): Astrazeneca 35 trường hợp, Biontech 13 trường hợp
– Rối loạn h́nh ảnh máu: Astrazeneca 1098 trường hợp
– Các biến chứng liên quan đến mạch máu năo (zerebravaskuläre Ereignisse): Astrazeneca 41 trường hợp
– Xuất huyết năo: Astrazeneca 7 trường hợp
– Đột qụy: Astrazeneca 9 trường hợp
– Mù mắt: Biontech 15 trường hợp, Astrazeneca 28 trường hợp
Con người sinh ra không ai giống ai nên thân thể phản ứng với dược phẩm cũng không thể đ̣i hỏi giống nhau được. Ngay với “thần dược” trụ sinh đă tồn tại, đă được nghiên cứu từ hàng trăm năm nay và cũng đă cứu được hàng trăm triệu người, nhưng vẫn gây nguy hại cho nhóm người bị dị ứng với trụ sinh. Hoặc với Aspirin, một “viên thuốc đa dạng” lâu đời có từ thế kỷ 16, giúp giảm đau không thể thiếu trong tủ thuốc gia đ́nh, được dùng để chống từ đau răng cho đến ngừa xuất huyết nảo hoặc có thể ngừa ung thư trực tràng, ruột già, nhiếp tuyến nhưng không phải ai cũng có thể sử dụng Aspirin được v́ có những người dùng thuốc có thể bị xuất huyết bao tử. Những người có tiền sử mắc bệnh loét bao tử, dị ứng với Aspirin, bệnh gan thận trầm trọng hoặc bệnh xuất huyết cũng không nên uống Aspirin.
Trong đại dịch Corona, là những người sử dụng, được hưởng phước báu sẽ được chích ngừa chống lại con virus Covid-19 tàn độc đang giết hàng triệu người trên thế giới, chúng ta không được phép quên rằng, trong dược phẩm vẫn luôn luôn tiềm tàng một mối nguy nào đó cho một nhóm người nhất định chứ không bao giờ hoàn hảo được.
Phương Tôn
Tháng 3. 2021
|