Hầu hết mọi gia đ́nh đều có nồi cơm điện và sử dụng để nấu cơm hàng ngày. Nhưng mới đây, một thông tin đă khiến nhiều người lo ngại cho sức khỏe của ḿnh.
Làm thế nào mà chiếc nồi cơm điện mà chúng ta vẫn sử dụng hàng ngày trong cuộc sống bỗng chốc trở thành "chất xúc tác" cho bệnh ung thư? Nồi cơm điện có thực sự gây ung thư? Để hiểu rơ vấn đề này, trước tiên chúng ta phải biết được cấu tạo chủ yếu của nồi cơm điện là ǵ.
Nồi cơm điện có cấu tạo bao gồm 2 phần chủ yếu là vỏ và ḷng nồi, bộ phận tiếp xúc trực tiếp với thức ăn là ḷng trong của nồi cơm điện.
Chất liệu của ḷng nồi cơm điện
Hiện nay, ḷng trong nồi cơm điện phổ biến nhất trên thị trường thường làm bằng nhôm. Nhôm kim loại có đặc điểm làm nóng đồng đều và truyền nhiệt nhanh, là vật liệu được ưa chuộng để làm tấm lót nồi cơm điện.
Ngoài kim loại nhôm phổ biến nhất, thép không gỉ cũng có thể được sử dụng làm vật liệu bên trong của nồi cơm điện. Những năm gần đây, với sự phát triển của khoa học công nghệ, ḷng nồi bằng sứ với hiệu suất nhiệt cao hơn cũng đă xuất hiện ở một số ḍng nồi cơm điện cao cấp.
Điều đáng chú ư là v́ ḷng nồi nhôm không thể tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm nên sẽ có một lớp phủ bảo vệ trên bề mặt của ḷng nồi bên trong. Do đó, sự kết hợp phổ biến nhất trong ḷng nồi cơm điện gia đ́nh là ḷng nồi nhôm lớp phủ.
Lớp phủ có tác động như thế nào với sức khỏe?
V́ nhôm dễ dàng kết tủa và xâm nhập vào thực phẩm trong điều kiện đun nóng và có tính axit, nếu ăn quá nhiều nhôm có thể gây hại cho hệ thần kinh của con người. Do đó, màng phủ được sử dụng để ngăn thực phẩm khỏi tiếp xúc trực tiếp với lớp nhôm.
Lớp phủ được sử dụng thường là polyme perfluorinated như polytetrafluoroethyl ene, được dùng trong chảo chống dính. Lớp phủ có cả đặc tính ngăn cách và chống dính.
Polyme perfluorinated có đặc tính ổn định, kháng axit và kiềm mạnh, không độc và khó phân hủy. Nhiệt độ phân hủy của lớp phủ thường đạt trên 250°C, trong khi nhiệt độ bên trong của nồi cơm điện thường không vượt quá 180°C khi sử dụng hàng ngày.
Do đó, trong điều kiện sử dụng b́nh thường, khi lớp phủ lót bên trong chưa bị hỏng, bong tróc th́ việc sử dụng nồi cơm điện sẽ không gây hại cho cơ thể con người, cũng như không gây ung thư.
Những dấu hiệu cho thấy cần ngưng sử dụng ngay
Nếu dùng nồi cơm điện một thời gian dài, khi phát hiện thấy một số vết bong tróc, hư hỏng ở đáy hoặc thành nồi, điều này có nghĩa là lớp phủ đă không thể đảm bảo toàn bộ chức năng của nó. Thức ăn tiếp xúc với lớp nhôm sẽ gây ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe.
Tiếp tục sử dụng lâu dài có thể khiến lượng nhôm nạp vào cơ thể quá nhiều, gây hại cho con người. Bạn nên ngưng sử dụng và thay thế bằng ruột nồi mới hoặc mua hẳn một chiếc nồi cơm điện mới.
Một số ḷng nồi bên trong bằng vật liệu khác
Một số nồi cơm điện với ḷng nồi bằng thép không gỉ cũng sẽ sử dụng lớp phủ chống dính. Mặc dù sự ổn định hóa học của nồi bên trong bằng thép không gỉ cao hơn rất nhiều so với nồi nhôm, cũng ổn định hơn trong điều kiện axit và kiềm, tuy nhiên vẫn không thể tránh nguy cơ hỏng hóc.
Các lớp phủ rơi ra nghiêm trọng sau thời gian sử dụng cũng sẽ làm thức ăn trong nồi nóng không đều, do đó cũng không nên tiếp tục sử dụng.
Lớp lót gốm thường không cần lớp phủ bổ sung do tính chống dính tự nhiên, khả năng chống trầy xước và hiệu suất nhiệt cao của vật liệu gốm, v́ vậy hoàn toàn có thể yên tâm sử dụng lâu dài.
Làm thế nào để sử dụng nồi cơm điện một cách an toàn và tốt cho sức khỏe?
1. Tránh sử dụng kéo dài
Thời gian sử dụng hợp lư của nồi cơm điện nói chung là từ 3-5 năm. Nếu sử dụng lâu ngày, lớp mạ bên trong ḷng nồi sẽ bị bong tróc nhiều, lúc này chúng ta cần thay mới nồi cơm điện kịp thời, nếu không, để thức ăn tiếp xúc trực tiếp với ḷng nồi nhôm trong thời gian dài sẽ tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe.
2. Vệ sinh đúng cách
Khi vệ sinh nồi cơm điện, v́ ḷng nồi bên trong thường bị trầy xước bởi các chất cứng, dễ gây bong tróc lớp phủ nên cần tránh sử dụng các vật liệu cứng như miếng sắt khi vệ sinh.
Tương tự, tránh lau ngay khi lớp lót c̣n quá nóng, nếu không, sự thay đổi nhiệt độ đột ngột có thể gây ra biến dạng vật liệu phủ, từ đó làm lớp phủ bị bong tróc nhanh hơn.
3. Tránh sử dụng nồi cơm điện thường xuyên để nấu thức ăn có tính axit mạnh
Khi sử dụng nồi cơm điện, đặc biệt là nồi cơm điện có ḷng nồi bằng nhôm, cố gắng tránh nấu thức ăn quá chua trong thời gian dài và thường xuyên. Ḷng trong của nồi cơm điện bằng nhôm dễ bị kết tủa trong điều kiện axit mạnh, từ đó xâm nhập vào thức ăn và gây nguy hiểm đến sức khỏe.
Tóm lại, nồi cơm điện sẽ không gây hại cho cơ thể khi sử dụng b́nh thường và lớp sơn bên trong c̣n nguyên vẹn. Khi lớp sơn bị bong tróc trên diện rộng th́ nên thay ngay để đảm bảo không ảnh hưởng đến sức khỏe con người.