Ông Cường bước vào pḥng th́ thấy các bạn già cũng có mặt cả, nét mặt ai cũng buồn. Không buồn sao được, v́ ông bạn Tâm của họ vừa tháo khớp đầu gối bỏ mất cái chân. Ông Tâm nằm trên giường bệnh mặt mày xanh xao thất thần. Ông chịu bỏ tiền chữa trị dữ lắm mà vẫn không hạ được lượng glucose trong máu xuống. Rồi bất ngờ bàn chân bị thúi v́ hoại tử rất nhanh, bác sĩ không c̣n chọn lựa nào khác ngoài việc cắt bỏ chân cho kịp. Bác sĩ an ủi ông Tâm là cứ 7 phút trên thế giới có một cái chân bị cắt v́ tiểu đường, không riêng ǵ ông.
Các ông bạn kể ra ông nào cũng bị glucose máu cao, điều trị vất vả. Giờ nh́n thấy ông bạn Tâm cắt bỏ chân th́ ai cũng xanh mặt sợ cho chính ḿnh. Hỏi ông Cường th́ chỉ có ông không bị bệnh đường huyết cao. Ai cũng ngạc nhiên hỏi bí quyết.
Ông Cường nói:
- Các bạn à, khi ḿnh lớn tuổi th́ chức năng tuyến tụy suy giảm, tiết ra insulin ít đi, không đủ để điều ḥa lượng glucose nữa. Nhưng ngặt một nỗi bây giờ ḿnh lại có điều kiện ăn uống hơn hồi trẻ nên ai cũng muốn ăn cho thỏa măn, ăn cho ngon miệng, ăn để trả thù, và ăn để có sức khỏe mà chơi bời hư hỏng. Chính v́ ăn nhiều hơn khả năng điều tiết của tuyến tụy nên bệnh tiểu đường xuất hiện. Hậu quả là các cẳng chân lần lượt từ bỏ ta.
Từ rất sớm tôi đă hiểu điều này nên tôi canh chừng lượng đường trong máu mỗi ngày để điều chỉnh ăn uống, không cần ăn ngon, không cần ăn nhiều, chỉ cần ăn sao cho đừng bệnh. Ngày nào tôi cũng dùng máy đo đường huyết cá nhân để kiểm tra mức glucose mà tính toán việc ăn uống của ngày hôm đó. Nhưng có khi bệnh này bệnh kia phải uống kháng sinh là tuyến tụy suy nhanh làm glucose máu tăng vọt không cách nào kềm chế được.
Tôi không dám ăn cơm, người gầy guộc xanh xao đói lả. Một hôm ngồi buồn chan nước tương ăn cơm. Sau đó đo đường huyết hạ rất nhanh. Tôi mừng quá, mấy ngày liên tiếp ăn cơm nhiều, chỉ chan nước tương, vậy mà đường hạ rất thấp. Th́ ra cơm làm hạ đường huyết, nhưng nếu ăn thêm thức ăn phức tạp th́ đường huyết sẽ tăng.
Ông Tâm mở mắt thều thào:
- Tôi không dám ăn cơm nhiều, chỉ ăn thịt cá, mà đường huyết tăng hoài. Cuối cùng chích insulin liều cao cũng không hạ đường huyết được.
- Tôi phát hiện ra ăn thịt làm tuyến tụy yếu đi rất nhanh, c̣n ăn cơm th́ tuyến tụy mạnh lại. Bây giờ ngày nào tôi cũng ăn hai bữa, bữa trưa ăn cơm chan nước tương để pḥng bệnh, chiều th́ ăn thêm chất bổ dưỡng tí. Nhờ vậy mà glucose máu của tôi rất tốt.
- Phải anh nói tôi biết sớm th́ tôi đâu bị cưa chân.
- Thôi anh đừng buồn, dù sao anh cũng c̣n một chân.
- Tôi sẽ ăn theo cách của anh để giữ cái chân c̣n lại.
Mấy ông bạn kia cũng reo lên vui mừng 🛌
Ăn uống là nhu cầu căn bản của con người. Ăn cho no, ăn cho ngon, là sự thúc đẩy của bản năng. Mọi người cả đời cứ loay hoay t́m cách ăn cho ngon, t́m đủ nguyên liệu để nấu ra được món ăn thật ngon, dù có phải giết hại tàn ác. Ăn ngon làm người ta vui vẻ sung sướng. Đó là bản năng.
C̣n trí tuệ và đạo đức th́ ngược lại, ăn sao cho khỏe mạnh, ít bệnh tật, ít gây ra tội ác, ăn cho ḷng nhẹ nhàng thanh thản.
Ăn uống là chuyện thường ngày, và cũng là cả một đạo đức lớn. Biết bao nhiêu hệ lụy liên quan chung quanh việc ăn uống.
Ăn món ǵ, ăn ở đâu, ăn làm sao, ăn lúc nào... nhiều chuyện lắm.
Ta chỉ nên ăn vừa với nhu cầu của cơ thể, vừa với sức lao động bỏ ra trong ngày, chứ đừng ăn vượt hơn nhu cầu thành ra dư thừa rồi sẽ gây bệnh. Nếu lỡ v́ lư do ǵ đó mà bữa đó phải ăn nhiều hơn nhu cầu, th́ ta nên vận động nhiều hơn, và ăn ít lại ở bữa kế tiếp.
Nếu c̣n phải ăn thức ăn động vật th́ cũng nên hạn chế, đừng lạm dụng, v́ khoa học đă chứng minh thức ăn động vật dễ gây ung thư.
Thời đại hôm nay người ta lạm dụng hóa chất thực phẩm để bảo quản, để tăng độ ngon, để nh́n bắt mắt, đều là nguyên nhân gây các bệnh khó chữa. Người làm ra thức ăn cũng phải có đạo đức để đừng hại đồng bào ḿnh, có khi bệnh để lại di chứng qua nhiều thế hệ.
Người ăn cũng phải có đạo đức biết chọn lựa thức ăn cho hệ gene di truyền của ḿnh được ổn định khỏe mạnh ảnh hưởng tốt lên con cháu về sau.
Ăn để có sức khỏe, ăn để tránh bệnh tật, đó là ăn uống khôn ngoan. C̣n ăn cho no, ăn cho ngon, đều chỉ là bản năng hưởng thụ.
Ngoài ra ta c̣n nhiều triết lư về sự ăn uống khác nữa. Ăn để gia đ́nh đầm ấm hạnh phúc. Ăn để cùng ḥa đồng vui vẻ. Ăn với phong cách quư phái. Ăn có quan tâm đến mọi người. Ăn có nghĩ đến người nghèo khổ. Không cần phải ăn khi không đáng ăn.
Ăn uống là chuyện rất phàm tục mà cũng là chuyện rất thanh cao.
VietBF©sưu tập