Dự án phát triển máy bay Lavi trị giá hàng tỷ đô la gây tranh căi phải dừng lại vào tháng 8/1987 khi nội các của Thủ tướng Israel Yitzhak Shamir thời điểm đó đă bỏ phiếu phủ quyết.
Hơn ba thập kỷ sau khi Israel loại bỏ kế hoạch trang bị máy bay chiến đấu sản xuất trong nước th́ tuần trước Pakistan lại thông báo rằng họ đang mua một phi đội gồm 25 máy bay phản lực J-10 của Trung Quốc được cho là dựa trên mẫu máy bay chiến đấu Lavi mà Tel Aviv đă hủy bỏ.
Bộ trưởng Nội vụ Pakistan Sheikh Rashid Ahmad là người trực tiếp công bố kế hoạch mua máy bay phản lực J-10 do Bắc Kinh chế tạo mà ông cho rằng chúng sẽ đóng vai tṛ làm đối trọng với các chiến đấu cơ Dassault Rafale của Pháp sắp được quốc gia đối thủ Ấn Độ đưa vào chiến trường.
Theo Forbes, cả Trung Quốc và Pakistan đều không đưa ra b́nh luận chính thức nào về tuyên bố của ông Ahmad liên quan đến ḍng máy bay J-10, loại mà nhiều người tin rằng nó được chế tạo dựa trên công nghệ do Tập đoàn Israel Aircraft Industries (IAI) phát triển vào những năm 1980.
Kế hoạch phát triển máy bay Lavi trị giá hàng tỷ đô la gây tranh căi phải dừng lại vào tháng 8/1987 khi nội các của Thủ tướng Israel Yitzhak Shamir thời điểm đó đă bỏ phiếu phủ quyết.
Sau đó, Phó thủ tướng Israel lúc bấy giờ là ông Shimon Peres đă đề xuất phân bổ 100 triệu đô la cho Israel Aerospace Industries phát triển “các công nghệ của tương lai”.
Theo tờ Haaretz, chi phí gia tăng liên tục cùng với áp lực từ phía Mỹ khiến Israel đă hủy dự án. Chính quyền Tổng thống Reagan liên tục hối thúc Israel chấm dứt dự án bằng tuyên bố Washington sẽ giúp Tel Aviv duy tŕ tŕnh độ nghiên cứu và phát triển công nghệ cao một khi dự án Lavi bị loại bỏ.
Năm 1988, tờ Sunday Times of London đưa tin Israel đă đồng ư bán công nghệ tên lửa tiên tiến cho Trung Quốc và giúp Bắc Kinh phát triển một máy bay chiến đấu sử dụng công nghệ có nguồn gốc từ Lavi. Mặc dù thông tin này bị Bộ trưởng Quốc pḥng Israel lúc bấy giờ là ông Yitzhak Rabin bác bỏ.
Trung Quốc và Israel vẫn chưa có quan hệ ngoại giao chính thức vào thời điểm đó. J-10 thực hiện chuyến bay đầu tiên vào năm 1998.
Viết trên tờ Haaretz năm 2017, Moshe Arens - một trong những người ủng hộ nhiệt thành cho dự án Lavi trong chính phủ của Thủ tướng Shamir cho rằng việc hủy bỏ chương tŕnh là kết quả của t́nh trạng “thao túng chính trị hậu trường” và cáo buộc một đại diện không quân Israel đă nói dối nội các liên quan đến tính khả thi của dự án.
Đáp lại, Kobi Richter - cựu Cục trưởng Cục Vũ khí của Không quân Israel đă viết rằng việc hủy bỏ dự án chế tạo máy bay phản lực đó đă “cứu đất nước khỏi một cuộc tàn sát kinh tế cũng như một sai lầm nghiêm trọng trong quá tŕnh xây dựng lực lượng quân sự”.
Phi đội máy bay chiến đấu hiện nay mà Israel đang trang bị chỉ bao gồm các máy bay phản lực của Mỹ. Tháng 2 năm ngoái, Israel thông báo họ đang mua 4 máy bay tiếp nhiên liệu mới và một phi đội F-35 thứ 3, gồm 25 chiếc.
VietBF @ Sưu tầm