Lời giới thiệu: Hồi kư “Ngày Ta Bỏ Núi” đă được viết cách đây 16 năm. Nhưng khi phổ biến, nó đă bị cắt xén và che giấu nhiều điều. Tác giả Thiếu tá Vương Mộng Long đă bỏ công nhuận sắc lại toàn bộ bài viết này. “Ngày Ta Bỏ Núi” với đầy đủ chi tiết từng ngày, từng sự kiện diễn ra trong suốt cuộc lui binh, kể cả những bí mật mà trước đây bị che đậy và giấu nhẹm.
Đa Dung – con sông kỷ niệm. Nguồn: PGĐ 2021
Giữa tháng 2 năm 1975, tôi lái xe từ đồn Kiến-Đức, Quảng-Đức lên thăm Đại tá Biệt Động Quân Phạm Duy Tất, Tư Lệnh Mặt Trận Kontum tại căn cứ Non Nước, khoảng 10 cây số Bắc Kontum.
Đêm đó thầy tṛ tôi nằm bên nhau, hàn huyên tới khuya.
Tôi được Đại tá Tất cho đọc bản cung từ của một hồi chánh viên Việt-Cộng.
Bản cung từ này do Đại úy Vũ Quang Dũng của Trung Tâm Thẩm-Vấn/ Pḥng 2/ Quân Đoàn II thiết lập.
Người hồi chánh là một Thượng sĩ Trưởng mũi thám sát của Trung Đoàn 48/ Sư Đoàn 320A Cộng- Sản Bắc Việt.
Anh ta khai rằng, hai tháng nữa sẽ có một cuộc tấn công đại quy mô của Cộng Quân nhằm giải phóng thị xă Ban Mê Thuột. Anh ta c̣n kê khai ra những tổn thất của Sư Đoàn 320A Cộng- Sản Bắc Việt trong trận đánh 33 ngày đêm vây hăm Pleime tháng 7&8 năm 1974. Trận này Trung Đoàn 48/ Sư Đoàn 320A chủ công đă bị thiệt hại rất nặng, mỗi đại đội chỉ c̣n khoảng 17, 18 cán binh. Đơn vị này phải về hậu cứ gần biên giới Việt Miên để bổ sung quân số rồi chuyển vùng hoạt động.
Đêm đó tôi có nói với Đại tá Tất rằng,
– Thằng 48 đă bị tôi đánh xiểng liểng hai lần. Kỳ này Tư Lệnh cho tôi về pḥng thủ Ban Mê Thuột, tôi sẽ có dịp “cưa” với nó một lần nữa. Đại tá yên chí! Nếu tôi chưa chết th́ Ban Mê Thuột chưa lung lay. Tôi cam đoan với Đại tá như vậy!
Tôi thực ḷng mong muốn được về giữ thành phố này. V́ cha mẹ, vợ con, anh em tôi, và gia đ́nh binh sĩ đơn vị tôi sinh sống ở đây.
Ông Tất cười cười trả lời,
– Cậu đừng lo! Ông Phú đă giao cho ông Tường vụ này rồi!
(Ghi chú: Ông Phú = Thiếu tướng Phạm Văn Phú, Tư Lệnh Quân Đoàn II. Ông Tường = Chuẩn tướng Lê Trung Tường, Tư Lệnh Sư Đoàn 23 Bộ Binh)
Tôi cũng được ông Tất cho biết rằng Sư Đoàn 23 Bộ Binh sẽ án ngữ tại Buôn Blech, có thể dễ dàng di động giữa Ban Mê Thuột và Pleiku.
Tiếp đó Đại tá Tư Lệnh “bật mí” cho tôi một tin vui: Vài tháng nữa Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân của tôi sẽ được tăng cường để có quân số trên 800 người, với một hệ thống ngang 16 máy truyền tin, gồm đủ Trinh Sát, Viễn Thám cùng một đại đội chỉ huy và bốn đại đội tác chiến. Tiểu đoàn tôi sẽ xuất phái khỏi Liên Đoàn 24 Biệt Động Quân để làm lực lượng xung kích dưới quyền Tư Lệnh Mặt Trận Kontum.
Hôm sau, trước khi từ giă Đại tá Tất, tôi có đi quanh một ṿng thăm Trung tá Lê Tất Biên, Liên đoàn trưởng Liên Đoàn 23 Biệt Động Quân và vài người bạn đang tham gia pḥng thủ vùng Bắc Kontum.
Thiếu tá Thi, liên đoàn phó Liên Đoàn 23 Biệt Động Quân hướng dẫn tôi đi quan sát vị trí bố quân của liên đoàn.
Tôi thấy mặt trận ở đây có vẻ c̣n yên tĩnh hơn vùng Ngă Ba Tam-Biên-Nam (Cao Miên, Nam Kỳ, Trung Kỳ) mà tôi đang trấn giữ.
Rạp Lo Do – trên đường Quang Trung, Ban Mê Thuột – 1965
Trên đường về Quảng-Đức, tôi ghé Ban Mê Thuột thăm tiền cứ của tiểu đoàn, rồi về nhà nghỉ với vợ con tôi một đêm.
Buổi sáng ngày kế đó, tôi vào tiệm Phở Tây-Hiên, ăn điểm tâm trước khi lên đường. Lúc tôi sắp lên xe th́ người lính già mới giải ngũ Dương Đức Mai (cựu Trung tá Liên đoàn trưởng Liên Đoàn 22 Biệt Động Quân) xuất hiện giữa phố, giơ tay vẫy,
– Chào người hùng Pleime! Ghé tệ xá cho tôi hỏi thăm đôi lời đi ông Quan Tư!
Tôi và bác Mai là chỗ rất thân t́nh. Chúng tôi đă nhiều năm làm việc chung ở Bộ Chỉ Huy Biệt Động Quân/Quân Khu 2.
Tôi theo chân bác, vào thăm nhà bác. Nhà bác Mai ở kế hàng rào Sân Vận Động Ban Mê Thuột.
Vào tới sân, cựu Trung tá Dương Đức Mai, thật nghiêm nghị, hỏi tôi,
– Theo ư cậu, tụi Việt-Cộng có dám đánh Ban Mê Thuột hay không?
Vừa nâng niu những gị lan rực rỡ trên giàn, tôi vừa hùng hồn cam đoan với người chỉ huy cũ.
– Bác cứ yên chí lớn! Ông Tường sẽ bảo vệ Ban Mê Thuột, ông Tất nói vậy, bác đừng lo!
Bác Mai nh́n tôi, dọ dẫm,
– Thế ông gia, bà gia và vợ con cậu không di chuyển đi đâu sao?
Tôi cầm tay bác, trấn an bác,
– Có thể địch sẽ tấn công, nhưng chắc chúng không làm nên sự việc ǵ đâu. Gia đ́nh tôi c̣n ở đây, đủ hết, cha mẹ, anh em, vợ con tôi, vợ con binh sĩ tiểu đoàn tôi.
Tới đây th́ bác Mai có vẻ yên tâm.
Tối trước, khi thấy bố vợ tôi âu lo v́ những tin đồn địch sẽ tấn công, tôi nói với ông cụ rằng, một cặp chỉ huy dày dạn chiến trường Tường & Luật đủ bảo đảm cho sự đứng vững của thành phố nhỏ bé này rồi.
(Ghi chú: Tường&Luật = Chuẩn tướng Lê Trung Tường, Tư Lệnh Sư Đoàn 23 Bộ Binh & Đại tá Nguyễn Trọng Luật Tỉnh trưởng Darlac).
Nghe tôi mạnh miệng, bố vợ tôi mới hết lo lắng.
Bố vợ tôi cũng là một cựu Trung tá của Sư Đoàn 23 Bộ Binh vừa giải ngũ được hơn một năm. Ông cụ và bác Dương Đức Mai là bạn khá thân.
Sau khi chuyện tṛ một lúc, tôi bắt tay từ giă người cựu Liên đoàn trưởng Biệt Động Quân Dương Đức Mai, rồi lên đường.
Vài ngày sau, ở Kiến- Đức, tôi chợt nhớ ra rằng, bản cung hồi chánh đă cũ, và nếu đúng theo diễn tiến mà anh Thượng sĩ của Trung Đoàn 48/SĐ 320 A/ Điện-Biên đă khai, th́ giữa tháng Ba tới, địch sẽ triển khai chiến dịch tấn công Ban Mê Thuột.
Tôi lại nghe tin A 2 phổ biến từ Pḥng Nh́/ Quân Đoàn II thông báo những chỉ dấu chuyển quân của Việt-Cộng từ biên giới Việt Miên về vùng ven căn cứ biên pḥng Bản-Don.
Tôi biết rất rơ về Trung Đoàn 48/ Sư Đoàn 320A Cộng-Sản Bắc Việt, đơn vị chủ công sẽ đánh Ban-Mê-Thuột.
Tôi tin tưởng rằng đơn vị tôi đủ sức đương đầu với chúng. Trong quá khứ, đơn vị tôi đă hai lần chạm trán với trung đoàn Cộng Sản này ở căn cứ 711 Pleiku (tháng Tư 1974) và ở căn cứ biên pḥng Pleime (tháng 7&8 năm 1974).
Mối quan tâm của tôi là, gia đ́nh tôi và đa số gia đ́nh binh sĩ Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân đều ở Ban Mê Thuột. Tôi vội thảo gấp một cái công điện gởi thẳng cho hai nơi, một cho Bộ Chỉ Huy Hành Quân của Biệt Động Quân/ Quân- Khu 2 đang ở Kontum, một cho Bộ Tư Lệnh /Quân Đoàn II ở Pleiku. Tôi xin thượng cấp cho phép Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân được rời Kiến-Đức, Quảng-Đức để về pḥng thủ Ban Mê Thuột.
V́ đây là điện văn riêng, nên tôi không gởi theo hệ thống dọc qua Bộ chỉ huy Liên Đoàn 24 Biệt Động Quân và qua Bộ chỉ huy Tiểu Khu Quảng-Đức mà chúng tôi đang tăng phái. Nhưng Trung tá Hoàng Kim Thanh, Liên đoàn trưởng Liên Đoàn 24 Biệt Động Quân rơ chuyện này, v́ tôi có tâm sự với ông, ông rất thông cảm hoàn cảnh của tôi.
Tôi chờ đợi từng ngày. Không ai trả lời bức điện thỉnh cầu của tôi v́ nó là một điện văn gửi vượt hệ thống quân giai, hoàn toàn sái nguyên tắc.
Những khi hành quân xa, tôi thường đặt đài tiếp vận để tiện liên lạc với hậu cứ. Những tiểu đoàn bạn, đôi khi cả bộ chỉ huy liên đoàn cũng vào tần số đài này nhờ chuyển tin.
Sáng ngày 9 tháng Ba năm 1975, đài tiếp vận “Tam Quái 82” của tôi đặt trên căn cứ hoả lực Núi Lửa, Đức-Lập báo cáo rằng địch đang pháo kích vào Chi Khu Đức-Lập. Tới gần trưa th́ chính căn cứ Núi Lửa cũng bị địch pháo kích và tấn công bằng bộ binh.
Ngă Ba Kiến Đức 46 năm sau. Nguồn PGĐ 2021
Xế chiều, tôi nghe anh binh nh́ trưởng toán tiếp vận báo cáo bằng bạch văn lời cuối,
– Thiếu tá ơi! Tam Quái chắc tiêu ma đợt này rồi Thiếu tá ơi!”
Sau đó tôi không c̣n nghe được ǵ nữa.
Tôi thường gọi mấy anh Biệt Động Quân của Tiểu Đoàn 82 giữ máy tiếp vận trên đỉnh Núi Lửa là “Tam Quái”. Chỉ v́ toán này gồm ba anh lính có tật, một anh cà thọt, một anh điếc, và một anh thong manh. Anh điếc nấu cơm, hai anh kia trực máy truyền tin.
Những năm sau này, quân số thiếu hụt, những người có tật cũng bị bắt đi quân dịch, mà Biệt Động Quân lại thiếu người, nên rất dễ dăi vấn đề tuyển quân. Biệt Động Quân nhận tất cả quân nhân bổ sung từ bất cứ nguồn nhân lực nào.
Chúng tôi được bổ sung quân số từ Trung Tâm Nhập Ngũ Số 3 chuyển qua Bộ Chỉ Huy Biệt Động Quân/Quân Lực Việt-Nam Cộng-Ḥa, từ Trung Tâm Huấn Luyện Biệt Động Quân Dục Mỹ, từ Trung Tâm Huấn Luyện Lam Sơn, và từ Đơn Vị 2 Quản Trị Địa Phương, Nha-Trang với những người lính vừa măn án tù, kể cả Lao Công Phục Hồi.
Tôi không chê bất cứ ai tŕnh sự vụ lệnh về phục vụ đơn vị ḿnh. Thong manh, cà thọt, mẻ sứt, kể cả ma túy, x́-ke tôi nhận tuốt! Những quái nhân này ở tiểu đoàn tôi chỉ ít lâu sau đă thành những con người mới. Người nào có việc nấy, tôi cứ áp dụng lời khuyên của người chỉ huy cũ, Trung tá Bùi Văn Sâm:
“Viên đạn nào cũng bắn vào đầu địch. Chỉ cần người lính chịu bóp c̣ là được rồi. Xấu trai mà dám bóp c̣, c̣n hơn đẹp trai mà ra trận chưa nghe súng nổ, mắt đă láo liên. Tốt gỗ hơn tốt nước sơn!”
V́ thế mà quân số tiểu đoàn tôi lúc nào cũng đông hơn tiểu đoàn khác.
Lính cà thọt không chạy nhanh được, cho họ làm tiền đồn. Cà thọt đóng chốt th́ khỏi lo mất chốt.
Lính thong manh, không canh gác được th́ cho trực truyền tin, nấu cơm.
Lính điếc th́ cho tải đạn cối 81 ly, cối 60 ly, SKZ 57 ly. Lính điếc mà bắn cối hay SKZ th́ nhất! Điếc đâu cần bịt lỗ tai!
X́-ke nghiện ngập cũng dễ chữa thôi! Tôi lúc nào cũng dùng lời khuyến dụ êm ngọt trước, dùng vơ lực sau. Anh nào không nghe lời nhỏ nhẹ bỏ nghề chích choác th́ tôi mời vào connex nằm chơi. Ngày này qua ngày khác, chỉ có món nước đường do Thiếu úy Huỳnh Kim Hoàng, Đại đội trưởng đại đội công vụ tiếp tế. Những ngày đầu thiếu thuốc, dân choác khổ sở, vật vă vô cùng. Dăm ba ngày sau quen dần, quen dần… Người nghiện nặng cách mấy cũng chỉ một tuần là phải từ giă ống chích, kim tiêm, khỏi bịnh!
Theo lời dạy của cổ nhân,”Dụng nhân như dụng mộc”, tôi sắp xếp người của tôi vào công việc phù hợp với họ; trên dưới đề huề, thương nhau.
Những năm sau cùng, không khí sinh hoạt trong đơn vị tôi (Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân) là thế đấy!
Tin Tam Quái trên Núi Lửa bị mất liên lạc làm cả ban tham mưu tiểu đoàn buồn rầu.
Sáng 10 tháng Ba năm 1975, bộ chỉ huy liên đoàn báo cho tôi biết tin địch đang pháo kích vào tiền cứ Liên Đoàn 24 Biệt Động Quân ở Ban Mê Thuột. Tiền cứ này nằm sát trại Thiết-Giáp trên đường đi Bản-Đôn. Người chỉ huy tiền cứ của liên đoàn là Thiếu tá Lê Đ́nh Hồng đă bị thương nặng.
Hậu trạm của tiểu đoàn tôi ở Ban Mê Thuột cũng có mặt sáu người là, Thiếu úy Huỳnh Kim Hoàng, Chuẩn úy Lê Hữu Đức, Chuẩn úy Nguyễn Hữu Phước, Trung sĩ 1 Lưu Đức Hoàn, Lao công Phan Thành Hoàng, và ông Tàu Hỷ chủ Câu Lạc Bộ. Không rơ t́nh trạng của các ông này ra sao?
Tới trưa th́ có tin chiến xa Việt-Cộng nối đuôi nhau chạy rầm rầm giữa trung tâm thị xă. Mọi cuộc đàm thoại vô tuyến bị đứt đoạn v́ không có đài tiếp vận.
Liên lạc giữa Bộ Chỉ Huy Liên Đoàn 24 Biệt Động Quân từ Gia-Nghĩa với tiền cứ Ban Mê Thuột bằng các hệ thống máy tầm xa như VRC 67 và PRC 74 cũng đột nhiên chấm dứt.
Đêm đó đài BBC loan tin Ban Mê Thuột thất thủ. Tôi và cả ban tham mưu tiểu đoàn bàng hoàng, v́ tiền cứ của tiểu đoàn tôi cũng như gia đ́nh binh sĩ đều ở thành phố này.
Ban Mê Thuột thất thủ
Ngày 11 tháng Ba năm 1975, tôi nghe được tiếng Đại tá Phạm Duy Tất trên tần số. Ông Tất đang bay trên trời Ban Mê Thuột và gọi tôi.
Tôi hỏi ông về địch t́nh, về phản ứng của Chuẩn tướng Lê Trung Tường.
Đại tá Tất buồn rầu trả lời:
“Ông Tường không đủ sức ngăn chúng nó toa ơi! Bây giờ chỉ c̣n hy vọng thằng Dậu cố gắng cứu văn t́nh thế. Không biết có được hay không?”
(Ghi chú: Thằng Dậu= Trung tá Lê Quư Dậu)
Trung tá Lê Quư Dậu là Liên đoàn trưởng Liên Đoàn 21 Biệt Động Quân.
Ông Dậu mới lên chỉ huy liên đoàn được hai, ba tháng, thay thế cho Trung tá Nguyễn Lang (Lang Trọc) vừa giải ngũ.
Tôi cố nài nỉ ông chỉ huy trưởng,
– Trường An cho phương tiện bốc tôi về Ban Mê Thuột đi! Trường An ơi! Vợ con tôi ở đó! Vợ con lính của tôi ở đó!
Trường An là danh hiệu truyền tin của Đại tá Phạm Duy Tất, Chỉ huy trưởng Biệt Động Quân/ Quân Khu 2.
Lúc đó tôi nghẹn lời. Bên tôi, người Sĩ quan Tiếp liệu tiểu đoàn, Trung úy Trần Văn Đăng mắt cũng đỏ hoe.
Tôi tỉnh người khi nghe ông Tất hứa hẹn,
– Rồi! Ta sẽ nói lại với Số 1 (Thiếu tướng Phạm Văn Phú) để bốc Thái-Sơn về!
Thái-Sơn là tên riêng của tôi, tôi mang tên này từ khi c̣n phục vụ ở Tiểu Đoàn 11/ Biệt Động Quân, Pleiku, thời 1967-69.
Được lời như cởi tấm ḷng. Tôi quyết định rút trung đội tiền đồn của Đại Đội 4/82 trên đồi Bù-Row cách 3 cây số hướng Bắc về.
Tôi cũng gọi sĩ quan đại đội trưởng một đại đội của Tiểu Đoàn 63 Biệt Động Quân đang tăng cường cho tôi lên gặp tôi.
Tôi dặn ḍ anh kỹ càng những điều phải làm để pḥng thủ Ngă Ba Kiến-Đức thay cho Đại Đội 1/82 Biệt Động Quân của Thiếu úy Đặng Thành Học, nếu chúng tôi có trực thăng bốc đi.
Tiếp đó tôi cho tiểu đoàn chuẩn bị hai ngày cơm vắt, vũ khí, đạn dược sẵn sàng.
Sau khi lệnh chuẩn bị hành quân của tôi được thông báo tới mọi cấp trong đơn vị, tôi nghe tiếng bàn tán xôn xao trong các túp lều và bên giao thông hào.
Niềm háo hức hân hoan lộ rơ trên những khuôn mặt sạm nắng.
Những người lính gốc Rhadé, Jarai dưới quyền tôi đă lâu, nên qua nụ cười, ánh mắt của họ, tôi hiểu rằng lúc đó họ đang vui sướng vô cùng.
Suốt ngày 12/3/75 tôi không nghe tiếng Đại tá Tất trên máy, nhưng tôi liên lạc được một phi công đang quan sát trên trời Ban Mê Thuột.
Tôi nhờ anh ghi nhận và chuyển cho tôi những ǵ anh nh́n thấy dưới chân anh.
Tôi mô tả con đường Hàm Nghi cạnh nhà thờ Vinh-Sơn, là nơi gia đ́nh tôi cư ngụ và khu tiền trạm của Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân.
Sau hồi lâu quan sát, anh cho tôi biết rằng cả hai nơi đều nằm trong màn khói đen mù mịt.
Buồn quá, tôi ngồi trước cửa hầm, ôm cây đàn guitar. Tay tôi chỉ bấm một cung Mi Thứ; tôi lần ṃ một bài t́nh ca buồn.
VML Ḿnh đă gặp vị niên trưởng này một lần ở CA cùng với Chiến đoàn trưởng Phạm châu tài trong bữa tiệc hội ngộ Các huynh đệ từ niên trưởng và Anh em các cấp đều vui vẻ . Nhưng tất cả bây giờ ai cũng già rồi , người đă ra đi , người ở lại cũng trên 60 pó và từ từ cũng ra đi theo thời gian . Buồn thay
__________________
LOÀI KHỈ TRỞ THÀNH LOÀI NGƯỜI MẤT TRIỆU NĂM
LOÀI NGƯỜI MUỐN TRỞ THÀNH LOÀI KHỈ TRƯỜNG SƠN HĂY GIA NHẬP ĐẢNG CS VN
HĂy CÓ Ư THỨC HỆ TỰ HỎI " TÔI ĐĂ LÀM G̀ CHO TỔ QUỐC , ĐỪNG HỎI TỔ QUỐC ĐĂ LÀM G̀ CHO TÔI
The Following 2 Users Say Thank You to hoanglan22 For This Useful Post:
VML Ḿnh đă gặp vị niên trưởng này một lần ở CA cùng với Chiến đoàn trưởng Phạm châu tài trong bữa tiệc hội ngộ Các huynh đệ từ niên trưởng và Anh em các cấp đều vui vẻ . Nhưng tất cả bây giờ ai cũng già rồi , người đă ra đi , người ở lại cũng trên 60 pó và từ từ cũng ra đi theo thời gian . Buồn thay
Cũng may là những bài viết của tác giả Vũ Mộng Long cũng như những tác giả khác luôn c̣n măi, được độc giả trân trọng, thương yêu.
Lời giới thiệu: Hồi kư “Ngày Ta Bỏ Núi” đă được viết cách đây 16 năm. Nhưng khi phổ biến, nó đă bị cắt xén và che giấu nhiều điều. Tác giả Thiếu tá Vương Mộng Long đă bỏ công nhuận sắc lại toàn bộ bài viết này. “Ngày Ta Bỏ Núi” với đầy đủ chi tiết từng ngày, từng sự kiện diễn ra trong suốt cuộc lui binh, kể cả những bí mật mà trước đây bị che đậy và giấu nhẹm.
Đôi bờ Đa Dung năm 2021. Nguồn: PGĐ 2021
Nhớ lại lần đầu, 6 năm trước, tôi và người bạn cùng đơn vị đi đón em gái anh ta lúc học sinh Trung Học Tổng Hợp Ban Mê Thuột tan trường.
Sau đó mẹ tôi từ Hội-An vào gặp bố mẹ cô ta; mẹ tôi xin cô ta về làm dâu họ Vương. Bây giờ nàng đang bị kẹt trong vùng đạn lửa, một nách ba đứa con thơ, lại thêm bụng mang dạ chửa.
Tôi ngồi thừ người trước cửa hầm trú ẩn của tiểu đoàn trưởng. Tôi không cảm thấy cái lạnh của sương đêm. Trời sáng lúc nào tôi không hay.
Vừng dương bắt đầu le lói. Lại thêm một ngày.
Bên tôi là những cây hoa móng tay.
Mấy ngày rồi không ai tưới, hoa lá đă vàng vọt úa màu.
Bên những cây hoa này, hai đứa con gái tôi đă đứng chụp h́nh. Con tôi cũng chỉ xấp xỉ cao cỡ những cây hoa đó.
Sau Noẽl 1974 tôi đă đón vợ tôi và hai đứa con gái lớn lên tiền đồn này chơi vài ngày. Hai đứa bé suốt ngày chỉ quanh quẩn bên những cây hoa móng tay.
Chợt những bông hoa móng tay trước mắt tôi như mờ dần đi. Một giọt nước mắt nóng rơi trên mu bàn tay. Đầu óc tôi phừng phừng.
Hai bàn tay tôi xoắn vào nhau, giày ṿ lẫn nhau. Tôi muốn đập phá, la hét, kêu gào để trút bỏ niềm đau đớn, phẫn uất đang nung nấu tâm can.
Nước mắt cứ tiếp tục lăn trên má, qua môi, xuống miệng.
Tôi oán trách ông Trời; tôi oán trách Đại tá Tất; tôi oán trách Tướng Tường; tôi oán trách Trung tá Dậu; tôi tự oán trách tôi.
Chuẩn úy Lê Văn Phước (Ban 3) len lén đến bên tôi. Phước đưa cho tôi cái khăn bông ướt,
– B́nh tĩnh lại Thiếu tá! Đài BBC nói Ban Mê Thuột thất thủ rồi! Đánh nhau nhanh như vậy chắc là ít người chết. Nhà hai bác ở xa khu quân sự, hy vọng chị và các cháu không hề hấn ǵ.
Cái khăn ướt làm mặt tôi bớt nóng. Tôi đứng lên bước hững hờ xuống khu pháo binh cũ, hướng Bắc của bộ chỉ huy tiểu đoàn.
Từ đây tôi có thể nh́n thấy một vùng rừng rậm xanh ŕ trải dài về hướng chân trời.
Xa lắm, nơi chân mây hướng Đông Bắc là Ban Mê Thuột, nơi đó có gia đ́nh tôi, gia đ́nh của những người lính Kinh, Thượng, Jarai, Rhadé, Bana dưới quyền tôi.
Hai ngày dài buồn thảm nối tiếp trôi qua, tôi không nghe được tin tức ǵ của Ban Mê Thuột.
Chiều 15 tháng Ba dân chúng từ buôn Bù-Binh hướng Nam, nối đuôi nhau đi về Ngă Ba Kiến-Đức. Gùi sau lưng, con trước ngực, họ từng đoàn lếch thếch qua mặt đồn tôi đóng, để về Nhơn-Cơ.
Không rơ v́ lư do ǵ, gần tối đoàn người dội ngược trở lại. Tôi cho đám dân tị nạn này tạm nghỉ qua đêm trong cái nhà tranh Câu Lạc Bộ của tiểu đoàn, sát chân đồi, bên lề đường.
Sáng sớm 16 tháng Ba, trung đội tuần đường của Đại Đội 1/82 vừa tới đầu khúc cua chữ “S” cách Kiến-Đức hơn ba cây số th́ đại liên 12.7 ly “choang choác!” nổ gịn.
Ông Thượng sĩ Y Ngon Near bị pḥng không bắn chết nơi đầu dốc. Trung đội tuần đường tháo chạy ngược về hướng Kiến- Đức.
Từ giờ này Tỉnh Lộ 344 đoạn Kiến-Đức, Nhơn-Cơ bị cắt.
Xác ông tiểu đội trưởng Y Ngon Near bị bỏ rơi nằm ch́nh ́nh giữa lộ.
Ngay lúc đó, pháo địch từ hướng Tây Bắc nă khoảng gần 100 viên đại bác 105 ly trên đồi Kiến-Đức.
Lúc đạn địch rơi, tôi đang thăm khu dân tị nạn để hỏi han họ lư do tại sao họ không về Nhơn-Cơ chiều hôm trước.
Bây giờ th́ rơ ràng rồi: địch chặn đường!
Lúc này, Thiếu tá Hoàng Đ́nh Mẫn, Tiểu đoàn trưởng Tiểu Đoàn 81 Biệt Động Quân báo cáo rằng chiến xa địch đang từ hướng Phước-Long tiến về Bù-Binh, nơi ông đang đóng quân. Liên đoàn cho lệnh ông Mẫn rút về với tôi.
Tối đó Tiểu Đoàn 81 Biệt Động Quân được tôi chia cho phần nhiệm vụ pḥng thủ mặt Đông của Ngă Ba Kiến-Đức, án ngữ hướng về Nhơn-Cơ.
Đêm 16 tháng Ba năm 1975, Trung tá Liên đoàn trưởng ra lệnh cho Thiếu tá Mẫn nỗ lực vượt qua nút chặn của Cộng Quân để về pḥng thủ quận Nhơn-Cơ.
Suốt ngày 17 tháng Ba năm 1975, đạn 12.7 ly nổ rền trời nơi khúc quanh có xác Thượng sĩ Ngon. Tiểu Đoàn 81 Biệt Động Quân không tiến được bước nào.
Đêm xuống, con cáo già Khóa 2 Đồng-Đế là Hoàng Đ́nh Mẫn cho đơn vị chui ḷn trong rừng, đánh một ṿng rộng về hướng Nam, xa hẳn vùng Việt-Cộng đóng chốt để t́m đường vào phi trường Nhơn-Cơ.
Ông Mẫn đă khôn khéo tránh né đụng độ, và đă hoàn thành nhiệm vụ bắt tay được Thiếu tá Khánh, Quận trưởng Kiến-Đức ở Căn Cứ Nhơn-Cơ buổi sáng ngày hôm sau.
Mờ sáng 18 tháng Ba năm 1975, súng cối 82 ly của địch từ hướng Tây lại tái pháo kích vào Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân. Từ tuần lễ nay, đồi Bù-Row bỏ ngỏ. Địch đă quay lại chiếm lĩnh cao điểm này. Từ đây, DKZ 75 của chúng liên tục đánh phá khu trung tâm đồi chỉ huy của tiểu đoàn. Thêm vào đó, đạn đại bác 105 ly từ đằng xa phía Bắc, nă không ngừng trên nửa ngọn đồi hướng Bắc, nơi những ụ súng pháo binh đă bỏ hoang từ khi pháo đội 105 ly của Sư Đoàn 23 Bộ Binh rút đi.
“Oành! Oành! Oành!”
Đạn 75 ly theo nhau tóe lửa trên lô cốt Đông và khu vực quanh cái cây khô cao nghệu giữa đỉnh đồi.
Cây cổ thụ này cao lắm, đứng xa cả cây số mà người ta c̣n nh́n thấy nó. Nó tồn tại từ khi cơ ngơi của Chi Khu Kiến-Đức mới được xây dựng lên. Chiến trận nổ ra th́ nó trở thành cái mốc cho địch quân điều chỉnh pháo.
Ngày mới tới đây tôi đă có ư định hạ nó xuống, nhưng bận rộn hết việc này tới việc khác, tôi đă quên đi.
Hầm chỉ huy của tôi có hai mái bằng bao cát, lớp trên đă bị bắn sập, đất cát đang tuôn ào ào vào các lỗ châu mai.
Tôi quyết định tụt xuống ngă ba Quốc lộ 14, tạm trú trong cái hầm nhỏ khoét sâu vào vách núi bên Tỉnh lộ 344.
Vừa phóng nhanh ra cửa, tôi vừa ngoắc tay ra dấu cho hai người lính đang ngồi gác đôi,
– Xuống đường!
Như cái máy, Binh nh́ Đức X́ Ke ào lên án ngữ cái cầu thang, c̣n Binh nh́ Ba Rỗ th́ kè sát sau lưng tôi, rồi lấy cái thân to lớn của nó che chở cho tôi rời khu chỉ huy sở của tiểu đoàn.
Xuống tới đường, tôi lập tức hạ lệnh cho toán đầu bếp của Câu Lạc Bộ,
– Kéo cổng Đông! Gài Claymore!
Hiện thời địch đă chiếm lĩnh vùng đồi thấp giữa Nhơn Cơ và Kiến Đức. Hướng Đông lại là khu vực tôi dàn quân mỏng nhất. Cấp thời chỉ có cách gài thêm ḿn và huy động nhân viên Câu Lạc Bộ tăng cường pḥng thủ với tiểu đội cận vệ.
“Xèo! Oành!”- “Xèo! Oành!”
Nghe tiếng rít của đạn bay, tôi lấy làm lạ, vội giơ tay bịt lỗ tai rồi buột miệng,
– Ủa! 122 ly?
Kinh nghiệm cho tôi biết, xưa nay địch chưa bao giờ dùng hỏa tiễn 122 ly hay 107 ly để đánh phá các mục tiêu có diện tích hẹp như các tiền đồn hay căn cứ hỏa lực.
Vậy mà giờ này, trước mắt tôi đúng là 122ly! Không sai!
Trái hỏa tiễn thứ nhất và thứ nh́ đă bay ngang qua đầu tôi, rồi rơi trong rừng cây hướng Nam.
“Xèo! Oành!”
Trái thứ ba rơi ngắn hơn, nên cắm trên mặt Tỉnh lộ 344, tóe lửa, khiến cho đất, đá bay rào rào!
Một mảnh hỏa tiễn chém đứt ĺa cái cột chính của Câu Lạc Bộ, làm cho mái tranh sụm xuống.
Kế đó, cách tôi chừng hai thước, Binh nh́ Đức X́ Ke đang ôm ngực, đầu chúi về phía trước rồi nằm giăy đành đạch trên mặt lộ.
– Thiếu tá ơi! Thiếu tá ơi…
Tôi chưa nghe trọn tiếng kêu từ miệng thằng em th́ nó đă chết rồi!
Gia đ́nh Th/tá Vương Mộng Long tại tiền đồn Kiến Đức tháng 12 năm 1974
Binh nh́ Đức X́ Ke là một tân binh vừa hết bệnh nghiền sau một tuần nằm trong chuồng cọp. Hết bệnh chích choác, Đức X́ Ke được tôi cho về tiểu đội cận vệ trám chỗ của thằng Thon chết trận Đạo Trung. Vậy mà chưa được bao lâu, thằng Đức X́ Ke đă sớm đi theo thằng Thon…
Lúc này từ khu gia binh bỗng có nhiều tiếng trẻ con đua nhau khóc ré lên thật thảm thiết. Tôi vội chạy lại coi có ǵ xảy ra không th́ một chị vợ lính chui ra đường nắm áo tôi khiếu nại,
– Thiếu tá ơi! Hầm trú của tụi em bị mấy người Thượng chiếm chỗ rồi! Tụi em và mấy cháu không biết chạy đi đâu mà núp pháo kích!
Tôi hỏi,
– Có ai bị thương không?
– Dạ không!
Tôi thở ra, rồi la lớn,
– Thôi! Nếu hầm trú ẩn đă bị dân chúng chiếm, th́ tất cả mọi người chỉ c̣n cách nằm úp mặt xuống sát đất tránh pháo. Chắc cũng không lâu nữa th́ yên! Ráng chịu đựng đêm nay, mai tôi sẽ xin trực thăng chở gia đ́nh các chị và các cháu ra Gia- Nghĩa.
Lúc này pháo của địch vẫn tiếp tục rơi trên đồi chỉ huy, nhưng không thấy thêm trái 122 ly nào cả.
Sáng nay tôi không cho lệnh phản pháo tức thời như vẫn làm thường lệ khi bị địch pháo kích. Tôi cùng toán hộ tống chạy thẳng lên đỉnh ngọn đồi hướng Tây do Đại Đội 2/82 trấn giữ. Từ đây tôi có thể chấm chính xác 3 vị trí cối 82 ly và nơi phụt khói 75 ly của địch. Tôi cho trung đội Pháo Binh Biên-Pḥng đang ở với tôi và Pháo Binh Diện Địa Nhơn- Cơ mười phút để lột vỏ 400 quả đạn và chuẩn bị yếu tố tác xạ trên bốn vị trí tôi đă chấm.
Đại Đội 2/82 được lệnh di chuyển tiến đánh hai khẩu cối 82 ly đặt gần, ngay sau lưng một ngọn đồi trọc hướng Tây.
Đại Đội 2/82 đang thiếu đại đội trưởng. Trước Tết Dương Lịch, Đại đội trưởng Đại Đội 2/82 là Trung úy Vơ Hữu Danh, khóa 25 Vơ Bị, khai bệnh sốt rét, phải đi nằm nhà thương, nên Đại Đội 2/82 tạm thời do Chuẩn úy Gấm cầm đầu.
Trung úy Trần Văn Đăng, Sĩ quan Tiếp liệu của tiểu đoàn xin tôi cho anh chỉ huy Đại Đội 2/82 trong lần ra quân này.
Tôi ái ngại,
– Chú nghĩ sao mà xin đi đánh cú này?
Đăng nghẹn ngào,
– Vợ con em ở hậu cứ. Hậu cứ mất rồi. Em c̣n ǵ đâu? Thiếu tá cho em trở lại đại đội cho quên chuyện gia đ́nh.
Tôi tần ngần,
– Ừ! Cậu đă muốn thế th́ tôi cũng okay! Thôi đi đi!
Tôi đứng trên đồi nh́n theo bóng dáng cao gầy của Đăng đang lẫn vào rặng cây xanh.
Hồi 1969-1970, khi tôi c̣n làm Ban 2 và Trinh Sát Liên Đoàn 2 Biệt Động Quân th́ Chuẩn úy Trần Văn Đăng là Trung đội trưởng ở Tiểu Đoàn 22 Biệt Động Quân dưới quyền một anh bạn cùng khóa của tôi.
Khi tôi nhận chức Tiểu đoàn trưởng Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân th́ Đăng đang là Trung úy Đại đội trưởng của Tiểu Đoàn 22 Biệt Động Quân. Ngày đó anh có gặp và xin tôi nhận anh về làm việc với tôi, tôi từ chối v́ đơn vị tôi đă đủ sĩ quan đại đội trưởng.
Xem thêm: Băi rác khổng lồ ở Thái B́nh Dương
Sau đó Trung úy Đăng bị thương, đứt một khúc ruột, chờ ra Hội đồng Y khoa để chuyển sang bộ binh, làm Thương Binh Loại 2 Yểm trợ.
Đăng lại gặp tôi và t́nh nguyện làm sĩ quan tiếp liệu tiểu đoàn cho tôi để anh c̣n được tiếp tục ở lại phục vụ binh chủng Biệt Động Quân. Lần này tôi chấp thuận.
Đăng xin xuất viện về làm việc dưới quyền tôi đă được gần một năm.
Khi cánh quân của Đại Đội 2/82 báo cáo c̣n cách mục tiêu gần hai trăm mét th́ tôi cho lệnh pháo binh khai hỏa. Đạn đi! Mỗi mục tiêu một trăm quả hỗn tạp.
Và chỉ năm phút sau khi đạn rơi, tiếng M16 nổ rộ như pháo ran, chêm vào là những tiếng M 79. Khói súng và bụi che mờ một nửa ngọn đồi.
Thoáng chốc, hai khẩu cối 82 ly đă đổi chủ, từ Trung Đoàn E271/ T10 của Quân Khu 6/ Cộng-Sản Bắc Việt sang Đại Đội 2/Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân/Quân Lực Việt-Nam Cộng-Ḥa.
Tôi chợt nghe AK và đại liên nổ rền trong thung lũng.
Tôi hỏi Đăng,
– Ê! Delta! ngoài tiếng AK c̣n tiếng đại liên. Đại liên của cậu hay của địch vậy?
(Danh hiệu truyền tin của Trung úy Đăng là Delta.)
– Của tụi nó đó Thái Sơn! Em đâu có đem theo M 60!
Tôi cho lệnh Đại Đội 2/82 rút lui,
– Delta đây Thái Sơn! Cuốn gói! Đừng về đường cũ! Hăy theo hướng ba ngàn hai trăm! Tôi với thằng An B́nh đón cậu trên đường. Tôi lặp lại! Ba ngàn hai trăm! Nghe rơ chưa?
– Ba ngàn hai! Nhận 5!
Nếu trở về đường cũ th́ Đại Đội 2/82 sẽ phải qua một cái thung lũng, và hai khẩu đại liên địch không để cho họ dễ dàng rút về an toàn trên đoạn đường gần 2 cây số rừng lau.
Đại liên địch cứ nổ gịn, đạn lửa đan chéo nhau trong thung lũng. Tôi nghĩ địch bắn hoảng, bắn tiều, chứ chúng chẳng rơ Biệt Động Quân đang ở chỗ nào!
Tôi chấm vị trí hai khẩu đại liên địch và giao cho Đại úy Ngũ Văn Hoàn, Tiểu đoàn phó. Ông Hoàn và Thượng sĩ Năng, trưởng khẩu 81 ly sẽ rót cối vào đầu chúng!
Từ hướng Bắc, đạn đại bác 105 ly địch lại rơi tới tấp trên đồi chỉ huy của tiểu đoàn.
Với đại bác 105 ly th́ vô phương! 105 ly của khối Cộng đă bắn dài hơn 105 ly của ta, mà súng của ta lại đặt sau hậu quân. Hai khẩu đại bác 155 ly của Sư Đoàn 23 Bộ Binh tăng cường cho tôi đă bị Tiểu Khu Quảng-Đức đ̣i lại từ hai tuần lễ trước.
Hiện thời, không súng nào của tôi với tới được vị trí súng của chúng.
Thôi! Cứ để cho nó tác oai tác quái, chưa hề hấn ǵ!
Nửa giờ sau tôi và An B́nh (An B́nh là danh xưng của Trung úy Trần Văn Phước) cùng một trung đội thuộc Đại Đội 3/82 tiếp xúc được cánh quân đầu của Trung úy Đăng. Đại Đội 2 đă hoàn tất nhiệm vụ mà không bị tổn thất nào. Thẩm quyền Delta là một trong những người đi đoạn hậu của Đại Đội 2/82.
Tôi thấy Trung úy Đăng vừa thở, vừa cười h́ h́ khi leo lên mặt Quốc lộ 14.
Vừa gặp mặt tôi Đăng đă oang oang,
– Có ngay hai khẩu 82 ly cho Thái Sơn đây!
Sau lưng Trung úy Đăng là hai anh lính Thượng đang h́ hục vác 2 cái ṇng súng cối 82 ly. Hai ông lính Jarai hớn hở khoe,
– Cái ông Thiếu tá ơi! Tụi Việt-Cộng này đánh nhau dở lắm! Chưa chi đă bỏ súng mà chạy! Dở hơn mấy thằng đánh nhau với ḿnh ở Trà-Ku nhiều!
Tôi cười,
– Mấy hôm nữa tụi ḿnh lại về Trà-Ku. Mấy chú có nhớ Trà-Ku không?
Lời giới thiệu: Hồi kư “Ngày Ta Bỏ Núi” đă được viết cách đây 16 năm. Nhưng khi phổ biến, nó đă bị cắt xén và che giấu nhiều điều. Tác giả Thiếu tá Vương Mộng Long đă bỏ công nhuận sắc lại toàn bộ bài viết này. “Ngày Ta Bỏ Núi” với đầy đủ chi tiết từng ngày, từng sự kiện diễn ra trong suốt cuộc lui binh, kể cả những bí mật mà trước đây bị che đậy và giấu nhẹm.
Đôi bờ Đa Dung năm 2021. Nguồn: PGĐ 2021
Người dân tộc Jarai gọi Pleiku là Trà-Ku.
Tôi ở Pleiku lâu rồi, tuy không nói được tiếng Jarai nhưng nghe biết nhiều tiếng thường dùng của họ.
Khi nhắc tới Trà-Ku, không ai cố ư khơi chuyện buồn. Nhưng bỗng nhiên thầy tṛ chúng tôi cùng ngước nh́n nhau, rồi cùng nh́n về phương Bắc, rưng rưng…
Hướng Nhơn-Cơ có chạm súng, v́ ở cuối gió nên tôi nghe rơ tiếng đạn đại liên, đạn đại bác, và đạn súng cối nổ đ́ đùng.
Trên máy truyền tin có giọng Thiếu tá Khánh, Chi khu trưởng Chi khu Nhơn-Cơ và Thiếu tá Mẫn, Tiểu Đoàn Trưởng Tiểu Đoàn 81 Biệt Động Quân gọi nhau. Thiếu tá Mẫn báo cáo với bộ chỉ huy liên đoàn rằng Cộng Quân đang tấn công vào khu xưởng cưa cách quận đường Nhơn-Cơ hai trăm mét về hướng Đông.
Hai khẩu đại bác 105 ly Biên pḥng của tôi phải trở ngược ṇng về hướng Đông, yểm trợ cho Thiếu tá Mẫn suốt đêm.
Sáng hôm sau có nhiều phi tuần A37 đánh tiếp cận cho quận Nhơn-Cơ.
Cuộc giao tranh có vẻ kéo dài cầm chừng cho tới trưa 19 tháng Ba.
Trong khi đó th́ t́nh h́nh vùng tôi chịu trách nhiệm cũng có nhiều chỉ dấu đang biến chuyển. Nửa đêm về sáng chúng tôi thấy nhiều đốm lửa di động vùng Nam Kiến-Đức, có cả tiếng động cơ.
Những toán chống tank đă được gởi đi nằm phục trong rừng.
Ở đây, tôi không ngán tank Việt-Cộng một chút nào, v́ tôi đă trấn giữ cái đồn này gần nửa năm.
Tôi đă nghiên cứu, thám sát và nắm chắc địa h́nh vùng này.
Chỉ có hai hướng xe tank có thể áp sát đồn Kiến-Đức. Cả hai ngả đều có băi ḿn chống tank của tôi. Mỗi băi chôn bốn mươi quả ḿn đĩa. Mỗi quả ḿn đĩa được kèm theo một đầu đạn 105 ly.
Quan trọng nhất là việc bảo vệ băi ḿn. Băi ḿn không người bảo vệ coi như vứt đi, vô dụng.
Kinh nghiệm trong quá khứ, tháng 8 năm 1973 khi nhảy toán Biên Vụ (Viễn Thám) vùng Đông căn cứ Plei Djereng tôi đă thấy xe tank địch chạy phoong phoong trên băi ḿn của Quân Đoàn II đặt gần Plei De Chi hướng Tây Pleiku mà chẳng nghe ḿn nổ. Công Binh của Quân Đoàn II đă bỏ công sức hàng tháng trời để thiết lập băi ḿn chống tank này. Vậy mà sau đó nó bị bỏ thí, không người canh gác.
Công Binh Việt-Cộng chỉ cần hai hàng bangalore là mở được một hành lang rộng cho tank đi qua.
Ở Kiến-Đức, mỗi băi ḿn chống tank của tôi, khi hữu sự, được bảo vệ bằng một đại đội Biệt Động Quân. Đại đội này không có nhiệm vụ đánh tank mà đánh những tên cán binh Cộng-Sản đi ḍ, dọn đường cho tank.
Sáng 20 tháng Ba năm 1975, Trung tá Liên đoàn trưởng ra lệnh cho tôi bứt những cái chốt của Việt-Cộng trên Tỉnh lộ 344 để link-up (bắt tay) với một đại đội thuộc Tiểu Đoàn 63 Biệt Động Quân của Thiếu tá Trần Đ́nh Đàng. Đại đội này đang trấn giữ một ngọn đồi bên cái cống xi măng trên tỉnh lộ.
Tôi thu Đại Đội 4/82 của Thiếu úy Phạm Văn Thủy từ hướng Bắc về hợp lực với một đại đội của Tiểu Đoàn 63 Biệt Động Quân tăng phái để giữ đồn Kiến-Đức. Đại Đội 4/82 giữ đồi Tây, Đại Đội của Tiểu Đoàn 63 pḥng thủ ngọn đồi chính và chốt giữ cầu Dak Blao.
Tôi dặn ḍ Đại úy Tiểu đoàn phó về sự quan trọng của hai băi ḿn chống tank. Bất cứ giá nào cũng phải giữ. V́ nếu tôi đang đánh nhau ở phía trước, mà bị tank địch tập kích từ đằng sau th́ không tài nào trở tay.
Đại úy Hoàn chần chừ một lúc rồi găi đầu xin tôi cho đi nhổ chốt,
– Thái Sơn cho tôi đi khai thông con đường có được không?
Quả thực, từ xưa tới nay, từ đại đội tới tiểu đoàn, tôi chưa bao giờ sử dụng người phụ tá của ḿnh làm nỗ lực chính bao giờ.
Nhiệm vụ của những ông phó cho tôi là yểm trợ cho tôi, và sẵn sàng thay thế tôi, nếu tôi nằm xuống.
Đại úy Ngũ Văn Hoàn đă phục vụ dưới quyền tôi gần nửa năm. Ông chỉ thuần túy làm công việc yểm trợ chứ không bị tôi đưa lên tuyến đầu lần nào.
Thấy tôi ngần ngừ, ông ta nài nỉ,
– Giữ đồn nặng hơn bứt chốt. Thái Sơn cho tôi đi bứt chốt đi!
Nghe ông Hoàn nói có lư, tôi gọi hai đại đội trưởng trách nhiệm nhổ chốt là Trung úy Phước (ĐĐ 3/82) và Trung úy Đăng (ĐĐ 2/82) lên dặn ḍ, chỉ bảo họ đường đi, nước bước, cách đánh nào thích hợp nhứt trong t́nh huống này.
Bộ chỉ huy nhẹ Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân của Hoàng Long cùng hai đại đội tác chiến lên đường lúc 10 giờ sáng ngày 20 tháng Ba. (Hoàng Long là danh hiệu truyền tin của Đại úy Ngũ Văn Hoàn)
Trong khi tôi đang theo dơi diễn tiến hành binh của Đại úy Hoàn th́ tổ báo động hướng Bù-Binh báo cáo có tiếng xe tank địch.
Để tiện quan sát, tôi cùng toán hộ tống leo lên đỉnh đồi Tây, nơi Thiếu úy Phạm Văn Thủy (ĐĐT/ĐĐ 4/82) trấn giữ.
Từ đỉnh đồi, tôi có thể quan sát tới khúc quanh nơi cái cống sập cách Kiến-Đức gần hai cây số về hướng Nam.
Khẩu SKZ 57 ly của tiểu đoàn lúc nào cũng sẵn sàng trên đỉnh đồi Tây. Ống nhắm của khẩu súng đă điều chỉnh chính xác ngay cái cống sập. Nếu SKZ bắn hụt th́ tổ chống tank núp sẵn trên triền đồi sẽ làm nhiệm vụ tiếp tay.
Khi thằng Thọ (B2 Thọ nấu cơm) trao ly cà phê cho tôi vừa trở gót xuống đồi th́ tiếng 12.7 ly nổ rền hướng Nhơn-Cơ.
Lúc đó là giữa trưa. Máy truyền tin các cánh quân của Đại úy Tiểu đoàn phó gọi nhau cuống quưt.
Tôi nghe Delta và An B́nh báo cáo đang chạm địch nặng. Delta đang bị đại liên địch dồn xuống khe suối bên trái đường lộ.
Delta yêu cầu An B́nh giữ an ninh bên phải giùm anh ta để anh ta rút về con dốc đầu chữ “S”.
Tôi không nghe tiếng Hoàng Long trên máy.
Tôi vào máy hỏi Delta và An B́nh sao không nghe Hoàng Long, th́ hai anh đều không rơ ông Đại úy Tiểu đoàn phó ở chỗ nào.
T́nh h́nh có vẻ nghiêm trọng. Tôi giao cho Thiếu úy Thủy lo vụ chống tank rồi tụt xuống đồi.
Nhảy lên chiếc xe Jeep, tôi phóng nhanh tới cái nút chặn hướng Đông của Đại Đội 1/82. Từ đây tôi và toán cận vệ chạy bộ lên chỗ Đại Đội 3/82 và Đại Đội 2/82 đang chạm địch.
Quân của Trung úy Phước (ĐĐ 3/82) đang nằm trong rừng, bên phải lộ. Phước chiếm được ngọn đồi cao, nằm dài theo hướng Đông Tây.
C̣n Trung úy Đăng ở bên trái con đường. Đại liên Việt-Cộng từ hai hướng Nam Bắc con lộ đang bắn tới tấp vào bên trái dốc chữ “S” nơi đơn vị của Trung úy Đăng bị sa lầy.
Đại đội của Trung úy Đăng đang kẹt trong rừng khọt (cây dầu rái) lơ lửng giữa con suối và con đường.
Tôi cho pháo binh và cối 81 ly bắn cản trước mặt đại đội của Trung úy Đăng để đơn vị của anh ḅ từ từ lên cao, bắt tay với Đại Đội 3/82.
Khi Đại Đội 2/82 bắt tay được Đại Đội 3/82, tôi ra lệnh cho hai đại đội quây tṛn trên đỉnh đồi bên phải tỉnh lộ.
Tôi sử dụng pháo từ Kiến-Đức bắn ngay mặt lộ để ngăn địch truy kích. Nhưng tiếng súng của địch đă êm. Như thế là chúng không chủ tâm giao chiến, hoặc chúng chưa có lệnh giao chiến với Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân.
H́nh ảnh đoạn đường chữ “S” ở Kiến Đức 46 năm sau (nguồn: PGD 2021)
Chỉ nh́n thoáng qua trận địa, tôi đă hiểu ngay chủ đích của địch là nhử quân ta tiến sát khu chữ “S” rồi chúng dùng hai khẩu 12.7 ly kềm chân quân ta. Sau đó bộ binh địch bao vây chia cắt hậu quân của ta.
Bao vây chia cắt là chiến thuật cổ điển, nhưng rất hữu hiệu khi chặn đánh một đoàn quân đang khai lộ.
Trung úy Đăng báo cáo với tôi rằng khi đơn vị anh c̣n cách cái xác của Thượng sĩ Ngon chừng một trăm thước th́ đại liên địch khai hoả. Đại úy Tiểu đoàn phó hăng hái xông lên với trung đội đi đầu của Đại Đội 2/82.
Ông Hoàn nói với Đăng,
– Kỳ này ḿnh lấy cây 12.7 ly về cho Thái Sơn giải buồn!
Nhưng chỉ năm phút sau, từ con suối bên trái trục tiến quân, địch vừa bắn vừa ào ạt xung phong lên cắt đơn vị anh thành ba phần. Chuẩn úy Nguyễn Hữu Đức và trung đội đi đầu của Đại Đội 2/82 bị mất liên lạc; ông tiểu đoàn phó đă đi theo đoàn quân của ông chuẩn úy này.
Xế trưa, tôi cho quân cuốn chiếu, rút lui từ từ về hướng Kiến-Đức.
Chiều đó chúng tôi bắt tay được tiếp điểm Đông của Đại Đội 1/82.
Khoảng 4 giờ chiều cùng ngày tôi nghe tiếng Hoàng Long trong tần số nội bộ của Delta. Ông tiểu đoàn phó nói rất nhỏ, có lẽ ông ta đang bị địch bám sát.
– Tôi đi với đứa con đầu của thằng Delta. Tôi bị đánh bọc hậu mất liên lạc với đằng sau. Hiện tôi ở trên triền một ngọn đồi hướng Bắc con đường, nhưng không xác định được tọa độ. Chúng nó (Việt-Cộng) đang đuổi theo tôi.
– Rồi! B́nh tĩnh! Anh c̣n bao nhiêu người cho tôi biết đi?
– Tôi c̣n sáu chục người!
– Sáu chục th́ đủ mạnh để đánh mở đường về với tôi rồi. Cứ hướng bốn ngh́n tám trăm mà phóng đi! Càng nhanh càng tốt! Giữ liên lạc với tôi!
Có tiếng bấm ống nghe “xẹt! xẹt!” rồi tiếng Hoàng Long th́ thào,
– Thái Sơn ơi! Tôi c̣n có sáu người thôi! Tôi ngụy thoại thành sáu chục đó (!) Tôi với năm thằng lính của Delta là sáu. Tụi tôi bị chúng nó (Việt-Cộng) cắt ngang từ phút đầu. Cái máy truyền tin này là của trung đội đầu của thằng 2!
Thực là dở khóc, dở cười. Tuy vậy tôi cũng an tâm là ông Hoàn vẫn c̣n sống. Tôi ôn tồn,
– Thôi được rồi! Bây giờ làm theo tôi chỉ. Đi thẳng hướng sáu ngh́n tư cho tới con suối hướng Bắc ngọn đồi anh đang đứng. Sau đó quẹo trái, ngược ḍng con suối, đi riết về hướng Tây. Hết suối là về tới chỗ tôi. Làm ngay đi!
– Tôi nghe 5! Thái Sơn nhớ báo cho tụi thằng Hồng Hà (Thiếu úy Học) tránh ngộ nhận tôi đó nhe!
– Ừ! Thôi! Lẹ lên!
Từ đồn Kiến-Đức, Thiếu úy Thủy báo cáo rằng, nơi cái cống sập, chiếc tank từ hướng Bù-Binh ḅ lên đă hiện nguyên h́nh là cái máy cày cài cành lá ngụy trang. Ba tên cán binh Việt-Cộng trên xe, đă vứt xe, nhảy xuống đường định chạy thoát thân khi trái hỏa tiễn XM202 xé nát đầu chiếc máy cày.
Hai băng M16 đốn ngă 3 tên giặc. Ba khẩu AK 47 và một khẩu pḥng không 12.7 ly cháy theo chiếc xe tank dỏm.
Chiếc xe máy cày bị bắn cháy đă trở thành chướng ngại vật cản trở xe tank nằm giữa đường Bù-Binh, Kiến-Đức.
Gần tối hôm đó Đại úy Tiểu đoàn phó và năm người lính theo ông về tới tiền đồn Bắc của Đại Đội 1/82.
Trước đó vài phút, trung đội của Chuẩn úy Nguyễn Hữu Đức chui ra khỏi rừng hướng Nam con lộ và liên lạc được toán tiếp đón của Đại Đội 1/82.
Người mang máy PRC 25 cho Đại úy Hoàn có mặt trong trung đội của Chuẩn úy Đức. Cái máy truyền tin của ông tiểu đoàn phó đă bị bắn bể từ phút đầu tiên.
Tính tới 5 giờ chiều, Đại Đội 2/82 c̣n thiếu 14 người.
Đêm xuống, sương mù dày đặc, trăng thượng tuần có cũng như không. Các tiền đồn không dám gài ḿn bẫy v́ sợ quân bạn thất lạc trở về vướng bẫy.
Gần sáng, Trung tá Liên đoàn trưởng cho lệnh tôi bỏ Kiến-Đức, t́m mọi cách rút về Nhơn-Cơ.
Sáng 21 tháng Ba năm 1975, tôi chuẩn bị đánh một trận nhổ chốt thần tốc.
Tôi xin pháo binh của tiểu khu một hỏa tập thu gọn trong ô vuông mỗi chiều một cây số từ đầu tới cuối khúc đường chữ “S”.
Pháo 105 ly Nhơn-Cơ bắn không ngừng từ khi tôi xuất quân, và chỉ được phép chấm dứt khi tôi yêu cầu.
Về phần Trung Đội Pháo Binh Biên Pḥng Biệt Động Quân ở Kiến-Đức th́ 500 quả đạn nổ 105 ly được chất lên xe. Hai khẩu đại bác được hai toán Biệt Động Quân đẩy bằng tay di chuyển trên hai bên b́a đường.
Tôi cho đại bác trực xạ ngay sát mép rừng hướng trước mặt. Quả đạn sau nổ chỉ cách quả đạn trước hai chục thước.
“Đùng! Đoàng!”- “Đùng! Đoàng!” ra khỏi ṇng một, hai giây là đạn nổ.
Khẩu súng bên trái bắn vào rừng bên phải; khẩu bên phải bắn vào rừng bên trái.
Sở dĩ phải bắn như thế v́ bắn mục tiêu ở bên lề đường đối diện dễ hơn bắn mục tiêu cùng phía với súng.
Cứ thế, “Đùng! Đoàng!”- “Đùng! Đoàng!” hai họng đại bác thay nhau tiến lên, bắn liên tục.
Đàng sau lưng tôi là khẩu 81 ly của tiểu đoàn và bốn khẩu 60 ly của các đại đội.
Tôi cho cối 81 ly bắn đạn thời nổ chậm (delay) trong khi cối 60 ly bắn đạn chạm nổ.
Tầm bắn di động từ gần ra xa dần theo hướng tiến quân. Sau mỗi đợt pháo, tầm xa lại hạ xuống một ṿng tay quay.
Ṿng tay quay nằm bên phải ṇng súng, dùng để điều chỉnh tầm xa của điểm đạn sẽ rơi. Tầm đạn rơi gần nhất là khi ṇng súng được đặt ở độ dốc 90 độ so với mặt đất, và được bắn không có thuốc bồi, c̣n gọi là thuốc bồi KHÔNG.
Đặt ṇng súng với góc 45 độ so với mặt đất, và đuôi đạn được gắn 4 vỉ thuốc bồi th́ đạn sẽ rơi trên mục tiêu xa nhất.
Tiếng cối depart “kinh! kinh!” –”kinh! kinh!” liên hồi kỳ trận, âm vang dội trong khe núi.
Mưa đạn cối đang rơi hai bên đoạn đường ngắn ngủi hơn một cây số rừng rậm.
Thêm vào đấy là tiếng đại liên, trung liên, M79, lựu đạn, và tiếng quân ta reo ḥ, la hét. Khói và bụi cuồn cuộn trước mặt.
Biệt Động Quân hàng ngang trong rừng, song song với hai khẩu đại bác ngoài đường.
Những người lính miệng hô “Biệt Động! Sát!” vừa bước tới, vừa bóp c̣.
Quân đằng trước vừa hết đạn th́ dừng lại, thay băng đạn mới; quân đằng sau lên thay, tiếp tục vừa bắn vừa tiến.
Người th́ thay phiên nhau bắn, nhưng đạn không ngừng nổ rền trời.
Theo thế sâu đo, Biệt Động Quân tiến ào ào, khí thế như nước vỡ bờ.
Đây là một trận đánh chớp nhoáng nhưng lại rất thảnh thơi, thoải mái, lớp lang.
Mỗi cánh quân hai bên đường có sáu toán an ninh cạnh sườn. Sáu toán trang bị ḿn Claymore và M79 bắn đạn chài, đạn nổ, làm nhiệm vụ chống bao vây chia cắt. Gặp đường ṃn, triền dốc, những toán này dừng lại gài ḿn bố trí chờ.
Ra quân lần này tôi đă tận dụng tất cả hỏa lực có trong tay đánh phủ đầu không cho địch kịp ngóc lên thở. Khẩu 12.7 ly của Việt-Cộng bên hướng Nam con lộ chỉ bắn được vài viên là câm họng.
Lời giới thiệu: Hồi kư “Ngày Ta Bỏ Núi” đă được viết cách đây 16 năm. Nhưng khi phổ biến, nó đă bị cắt xén và che giấu nhiều điều. Tác giả Thiếu tá Vương Mộng Long đă bỏ công nhuận sắc lại toàn bộ bài viết này. “Ngày Ta Bỏ Núi” với đầy đủ chi tiết từng ngày, từng sự kiện diễn ra trong suốt cuộc lui binh, kể cả những bí mật mà trước đây bị che đậy và giấu nhẹm.
Đúng như tôi đă dự đoán. Khi quân của tôi vừa chạm đỉnh dốc đầu chữ “S” nơi cái xác của Thượng sĩ Ngon đang bốc mùi, th́ hai khẩu pḥng không Việt-Cộng đặt trong khu mả của dân Thượng bên trái đường khai hỏa.
Dưới khe bên trái lộ, ḿn Claymore bắt đầu nổ. Ba toán Biệt Động Quân ngăn chặn lực lượng bao vây chia cắt đă phát giác địch và cho ḿn kích hỏa.
Những chuyên viên chiến thuật bao vây chia cắt của Cộng-Sản Bắc-Việt đang gặp khắc tinh!
Hôm nay các mũi xung kích của địch chưa kịp phóng viên B40 nào th́ các xạ thủ đă bị bắn vỡ sọ. Tiếng rên la đau đớn, tiếng quát tháo chửi bới lẫn nhau om ṣm dưới khe suối bên trái con lộ. Tiếng Bắc xen Nghệ Tĩnh.
Lúc này đạn M79 của ta bắt đầu tới tấp câu xuống khe.
Tôi đang chỉnh đạn 105 ly của Chi Khu Nhơn-Cơ rơi trên trục nghi ngờ có khẩu pḥng không di động của địch th́ trong tần số hỏa yểm nghe có tiếng người gọi tôi từ trên trời,
–Thái Sơn cho mục tiêu, tôi phụ một tay! Bắc B́nh mới xin tôi lên làm việc với Thiếu tá đây!
Bắc B́nh là ông Thiếu tá Trần Văn Bường (K18 VB), Tham mưu phó hành quân của Tiểu Khu Quảng-Đức.
Tiếng nói trong máy hỏa yểm là tiếng nói quen thuộc của một hoa tiêu máy bay L19 mà trong nửa năm hành quân ở đây, tôi đă nhiều lần ngồi ghế sau anh ta, bay bao vùng khu vực Nhơn-Cơ, Kiến-Đức. Tôi và anh phi công này đă nhiều lần đánh phối hợp rất ăn khớp và tương đắc.
Tôi hướng dẫn để anh phi công quan sát cái nghĩa địa Thượng nơi ngă ba đường xe be. Tôi nhờ anh triệt hạ giùm hai khẩu pḥng không di động đang trụ ở điểm này.
Tôi sơ lược t́nh h́nh bạn địch cho anh ta rơ. Hướng đề nghị cho máy bay oanh tạc ra vào là Nam-Bắc, v́ quân tôi tiến theo trục Tây-Đông.
Chiếc thám thính cơ L 19 đảo sát ngọn cây một ṿng. Khẩu pḥng không đổi góc bắn lên trời, đuổi theo đuôi chiếc L 19.
– Okay! Tôi thấy rồi! Một cái xe ḅ cài lá ngụy trang có khẩu pḥng không. Tôi chơi ngay!
Một trái khói phụt xuống sát bên khu Mả Thượng.
– Được chưa? Thái Sơn!
-Được rồi! Cứ từ đó dài về hướng 360 độ là địch, đánh tự do!
Sau câu trả lời “Okay! Do!” chiếc quan sát cơ bay tránh sang hướng Đông.
Oanh tạc cơ A37
Tôi che mắt t́m những chiếc máy bay oanh tạc.
Trời trong xanh. Có hai chiếc A 37 đang lượn rất cao. Hai chiếc tàu lấp lánh trong nắng. Hai chiếc tàu nhỏ tí ti. Có tiếng “rè rè!” phát đi từ A 37, hay L 19,
– Bom đi! Pass số 1! Chỉnh!
Tôi trả lời,
– Nhận!
Tôi đă trả lời “Nhận!” nhưng tôi phải che mắt để quan sát xem bom tới từ hướng nào.
Đời tôi đă có hàng trăm lần được Không quân Mỹ, Việt yểm trợ tiếp cận. Đây là lần đầu tiên tôi thấy máy bay yểm trợ cho tôi đă thả bom ở tầm cao quá sức là cao! Có lẽ bom được thả từ trên cao độ mười ngàn bộ (feet) có dư!
Mắt tôi thấy một chấm đen từ trên thăm thẳm hướng Đông đang bay về phía ḿnh. Chấm đen tới gần, nó vẫn giữ h́nh thù một cái chấm.
Bom tới sát lắm rồi, mà vẫn chỉ là cái chấm!
Thôi bỏ mẹ! Bom bay mà chỉ thấy một cái chấm, không thấy chiều dài của nó tức là nó đang nhắm vào đầu ḿnh rồi!
Tôi la thất thanh,
– Nằm xuống! Nằm xuống!
Vừa xô thằng Bích xuống cái rănh khô bên đường, tôi vừa nói với các ông phi công,
– Sáng nay các anh đă giết một Tiểu đoàn trưởng Biệt Động Quân rồi đó! Các anh ơi!
Tôi chỉ kịp nằm úp mặt trên đường nhựa th́ quả bom đă chạm đất.
“Ầm!”
Bụi, đất, sỏi, đá, cây cối bay tung, phủ trùm một vùng.
Quả bom rơi cách tôi và khẩu đại bác đi đầu chừng chục mét. Nó rơi ngay trên cạnh Bắc của con đường, sát bờ suối, đàng sau một mô đất.
Mô đất cao hơn đầu người và cây cối mọc trên đó đă bị sức công phá của quả bom dọn sạch ngay sau tiếng “Ầm!” vừa rồi.
Chưa rơ tổn thất quân bạn ra sao, chưa rơ chính tôi có bị thương hay không, tôi quơ cái máy truyền tin:
“Check Air! Check Air!”
Tôi nghe anh phi công L19 đang cự nự anh phi công A 37,
– Đ.M! Toa làm ăn như con c…c!
Rồi anh hỏi tôi,
– Sorry! Sorry! Thái Sơn có sao không?
– Cám ơn anh! Thôi! Cho họ về đi! Tôi không cần họ nữa!
Tôi ném cái ống nghe của máy Không Lục xuống đường.
Pháo 105 ly
Đoàn người ḿnh mẩy đầy đất cát lồm cồm đứng dậy. Không kịp phủi bụi trên đầu tóc, họ tiếp tục chuyển đạn, nạp đạn, giựt c̣.
“Đùng! Đoàng!”- “Đùng! Đoàng!”
Chỉ một khẩu đại bác bên trái đường c̣n nguyên vẹn. Khẩu súng bên phải đường bị mảnh bom đánh xẹp bánh.
Có một người chết v́ quả bom là Binh nhứt Đức Điếc. Đức Điếc bị vỡ sọ. Xác của Đức Điếc được kéo sang lề đường để tạm trên cỏ.
“Đùng! Đoàng!”- “Đùng! Đoàng!”
“Tiếp tục!” – “C̣n một khẩu, ta chơi theo một khẩu! Tiến lên đi! Anh em ơi! Biệt Động! Sát!”
Toán viễn thám của Hạ sĩ Mom Sol và toán viễn thám của Hạ sĩ Nguyễn Tuấn được gom lại thành một đội xung kích. Họ vượt suối, băng ngược lộ tŕnh rút lui của ông tiểu đoàn phó ngày hôm qua.
Khi tới điểm hẹn, Hạ sĩ Mom Sol xin tôi ngừng tác xạ pháo binh trên khu Mả Thượng để hai toán viễn thám tiến sát địch.
Thỏa măn yêu cầu của Mom Sol, tôi cho pháo binh tạm ngừng.
Tới khi Mom Sol đă sẵn sàng tại vị trí, tôi cầm ống liên hợp gọi Trung tá Hoàng Kim Thanh, Liên đoàn trưởng để xin tiếp tục yểm trợ th́ nghe đầu máy bên kia có tiếng một người lạ, người này nói giọng Bắc,
– Anh hăy báo cáo mục tiêu cho tôi một cách thật chi tiết, tôi sẽ cứu xét đơn xin hỏa yểm cho anh!
Quả thực từ ngày đi lính tới giờ này, tôi đă từng gọi máy xin pháo yểm cả trăm lần, chưa lần nào tôi nghe ai đó làm khó dễ như cái giọng nói lạ hoắc kia.
Tôi la lên,
– Tôi đang đụng địch rất nặng, yêu cầu yểm trợ ngay! Tôi không có th́ giờ để giải thích dài ḍng! Yêu cầu thoả măn hai chục tràng đạn hỗn tạp trên mục tiêu! Nghe rơ chưa?
Có tiếng lè nhè đáp lại,
– Anh căi lệnh tôi hả? Nếu anh không báo cáo cho tôi rơ t́nh h́nh địch, tôi sẽ cúp pháo binh! Không cho anh một viên đạn nào nữa!
Tôi nổi cơn điên,
– Đ! Mẹ mày! Mày là thằng nào? Mày cứ cúp pháo binh đi! Tao mà thoát chết trận này th́ mày sẽ biết tay tao! Tao sẽ bắn nát óc mày!
Đầu máy bên kia đột ngột tắt tín hiệu. Một giây kế đó là tiếng ông Liên đoàn trưởng,
– Thái Sơn đây Hai Lẻ Bảy! Người vừa nói chuyện với chú là ông phó của anh. Ông ấy mới tới đơn vị, nên chưa biết chú. Thôi! Bỏ qua đi! Pháo binh đă bắt đầu bắn lại rồi đó!
(Hai Lẻ Bảy= 207 là danh hiệu truyền tin của Trung tá Hoàng Kim Thanh, Liên đoàn trưởng Liên Đoàn 24 Biệt Động Quân)
Không lâu sau đó th́ đạn đại bác từ Nhơn-Cơ lại theo nhau xé gió, rơi trên khu Mả Thượng. Hết hai mươi tràng pháo yểm, tôi ra lệnh,
– 821!825! Đây Thái Sơn! Lên đi!
Rồi tôi nghe M72 nổ. Tiếp đến là M16. Sau cùng là lựu đạn.
Bẵng đi một lúc, có tiếng Mom Sol reo trong máy,
– Báo cáo Thái Sơn xong rồi! Hai cây pḥng không. Một trên xe ḅ, một trên g̣ mả. Tụi tui chờ Thái Sơn nơi ngă ba.
Đoạn giữa cái eo chữ “S” là nơi địch đắp mô. Lá cờ nửa xanh nửa đỏ, sao vàng của Mặt-Trận Giải-Phóng Miền-Nam đă rách tả tơi nhưng c̣n bay phần phật bên lộ.
Đại Đội 1/82 ào lên. Đạn của ta réo như mưa băo.
Từ b́a rừng bên phải đường, một tên Việt-Cộng, có lẽ là cấp chỉ huy, nhảy ra giữa đường; tay nó giơ cao khẩu K 54 bắn chỉ thiên:
“Các đồng chí! Giữ vững…”
Hắn chưa hô dứt câu th́, “Cành! Cành! Cành! Đùng! Đùng! Đùng!” thân h́nh hắn đă gập xuống; khẩu K54 rơi trên mặt đường; đạn ghim kín người hắn.
Từ ven rừng phía Nam con lộ, nhiều cán binh Việt-Cộng phóng nhanh qua đường t́m cách nhào xuống suối.
Súng cứ nổ gịn giă, hiệu lệnh của cuộc hành quân hôm nay là “Giết!”
Bất cứ cái ǵ nhúc nhích trước mặt đều là mục tiêu!
“Giết!” Hôm nay chúng tôi xuất quân với tất cả ḷng căm hờn.
Chúng tôi đă tiến tới cuối đoạn cua chữ “S” hướng Đông.
Đại đội của Tiểu Đoàn 63 Biệt Động Quân trấn giữ ngọn đồi trên tỉnh lộ gần con suối Bắc Nhơn-Cơ thấy hỏa lực của chúng tôi kinh khủng quá, họ sợ chúng tôi ngộ nhận, bắn càn, nên vội vàng bỏ vị trí, rút về bên kia suối.
Tiếng súng tạm yên th́ hai cánh quân hai bên đường được lệnh bung sâu vào rừng kiểm soát an ninh hai hông phải và trái chiến địa.
Chúng tôi hoàn tất cuộc nhổ chốt trong ṿng chưa đầy hai giờ đồng hồ.
Ngay sau khi con đường được khai thông, tôi ra lệnh cho tiểu đội cận vệ trở lại Kiến- Đức hộ tống số dân Thượng tị nạn và gia đ́nh binh sĩ di chuyển về quận Nhơn-Cơ chờ xe.
Tổng kết trận này, quân bạn có sáu chết, một mất tích, mười ba bị thương vừa nặng, vừa nhẹ.
Con số địch bị giết vào khoảng trên dưới một trăm. Vũ khí chúng tôi tịch thu được hôm đó có lẽ nhiều hơn số địch bị giết.
Ông Đại úy Trần Dân Chủ. Trưởng Ban 3 Liên Đoàn 24 Biệt Động Quân ra lệnh cho Chuẩn úy Lê Văn Phước, Sĩ quan Ban 3 của Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân phải gửi gấp cho ông ta một bản tổng kết số nhân mạng địch bị giết và số chiến lợi phẩm tịch thu được.
Sự hứa hẹn khen thưởng v́ chiến công không hấp dẫn chúng tôi trong lúc này.
Ban Mê Thuột đă rơi vào tay giặc. Lon lá, huy chương, những lời ủy lạo, những câu nói khích tướng của thượng cấp đâu c̣n ư nghĩa ǵ đối với những con người đă mất tất cả như chúng tôi hiện nay?
Tôi nói với chú Phước hăy trả lời phiên phiến cho qua, việc cần yếu hiện thời là yêu cầu liên đoàn mau mau cung cấp phương tiện chuyên chở thương binh cùng với số dân chúng tị nạn và gia đ́nh binh sĩ rời khỏi nơi đây càng nhanh càng tốt.
Tôi vào quận đường Nhơn-Cơ và chỉ gặp Thiếu tá Khánh, Quận trưởng, không thấy ông Thiếu tá Mẫn v́ vừa nghe tôi báo cáo khai thông xong con đường, liên đoàn đă cho Tiểu Đoàn 81 Biệt Động Quân của Thiếu tá Hoàng Đ́nh Mẫn rút về Gia-Nghĩa.
Trung tá Liên đoàn trưởng cho lệnh tôi vào đồn đóng quân chung với Địa Phương Quân của Thiếu tá Khánh và đặt ông Khánh dưới sự chỉ huy của tôi.
Tôi không chịu đóng quân trong quận lỵ. Tôi tin chắc rằng, sau khi hai băi ḿn ở Kiến-Đức rơi vào tay Cộng Quân th́ chỉ cần hai chiếc T54 là địch đủ sức san bằng cái đồn Nhơn-Cơ tí teo.
Đồn Nhơn-Cơ chỉ có một cổng ra vào hướng tỉnh lộ từ Kiến-Đức về. Sau lưng đồn, sát hàng rào là một cái đập nước rộng và sâu. Chui vào đồn là chui vào rọ.
Đại úy Tiểu đoàn phó Ngũ Văn Hoàn, được lệnh gom quân đang giữ Kiến-Đức, cuốn chiếu qua mặt tôi, rồi leo lên con dốc hướng Đông của quận đường Nhơn-Cơ.
Tôi giao cho ông Hoàn nhiệm vụ đốt cái đồi Kiến-Đức trước lúc rút đi.
Chuẩn úy Bảo, một sĩ quan Trung đội trưởng của Đại Đội 4/82 là người sau cùng rời Kiến-Đức.
Những quả ḿn cơ động do Bảo gài lại nơi điếm canh hướng Đông của căn cứ là những cái bẫy sau cùng, đón chờ những cán binh Trung Đoàn 271/ T10/ CSBV khi họ vào tiếp thu đồi Kiến-Đức.
Hai đại đội tăng phái của Tiểu Đoàn 63 Biệt Động Quân đă theo tôi từ trước Tết Âm Lịch, giờ này được tôi trả lại Gia-Nghĩa cho Thiếu tá Trần Đ́nh Đàng.
Khẩu đại bác 105 ly bị bể bánh đă được phục hồi. Cả hai khẩu pháo binh biên pḥng đều được kéo về nơi dự trù đóng quân của ông Tiểu đoàn phó cùng Đại Đội 2/82 và Đại Đội 4/82, trên khu chứa gỗ trước xưởng cưa Nhơn-Cơ cách tôi chừng hai cây số về hướng Gia-Nghĩa.
Trưa 21 tháng Ba tôi bố trí Bộ chỉ huy tiểu đoàn và hai Đại Đội 1/82 và 3/82 ngay ngă ba đường xe be, nơi đầu khúc cua hướng Đông của đoạn đường chữ “S”.
Chiều hôm ấy, cách Kiến-Đức hơn bốn cây số, tôi nghe tiếng đạn cháy nổ “Ùm! Ùm! Lép! Bép!” vọng về. Ngọn khói đen bốc lên cao dần.
Tôi đứng bên con đường nhựa, cạnh những ngôi mộ mới. Bên lề tỉnh lộ này, chúng tôi đă chôn những người bạn vừa chết hôm qua và hôm nay.
Lù lù giữa Tỉnh lộ 344 là một đống vũ khí chiến lợi phẩm tịch thu được của địch.
Bên đường là một rờ-mọt (remorque) súng dư dùng của ta.
Một núi súng ta, súng địch, gom lại, chỉ cần hai quả lựu đạn lân tinh là cháy tiêu hết!
Sáng sớm 23 tháng Ba năm 1975, tiền đồn hướng Tây báo cáo có tiếng hô “Xung phong!” trên đồi Kiến-Đức.
Pháo binh đă chuẩn bị yếu tố. Hai chục tràng đạn bay đi để chào mừng những người chủ mới đến tiếp thu ngọn đồi này.
Tiếp đó là một tiếng “Ùm!” từ hướng Tây vọng lại. Như vậy là băi ḿn chống tank đă nổ! Không rơ tank địch đă vô ư cán lên băi ḿn, hay bangalore của Công Binh Cộng- Sản Bắc-Việt đă phá hủy nó?
Và cũng từ ngày này tôi bận tâm suy nghĩ phải làm ǵ để đương đầu với xe tank địch trong những ngày sắp tới?
Ngày 25 tháng Ba năm 1975, khoảng 9 giờ sáng tôi vào quận để thăm ông Thiếu tá Khánh. Tôi không gặp được ông Khánh. Mấy ông lính Địa Phương Quân cho tôi hay, từ mấy ngày trước, ông quận trưởng đă ra Gia-Nghĩa và ở lại ngoài đó không về.
Tôi đi ngang hầm truyền tin th́ nghe loa khuếch âm oang oang, tiếng Thiếu tá Khánh ra lệnh cho lực lượng đồn trú:
“Các anh chuẩn bị bỏ đồn, rút về Tiểu Khu. Nhớ vặn nhỏ volume kẻo ông Thiếu tá Biệt Động Quân nghe được th́ rầy rà!”
Người chuẩn úy trực Chi Khu thấy tôi đứng trước hầm, anh ta luống cuống phân bua,
– Tŕnh Thiếu tá, không phải lỗi em!
Tôi xua tay,
– Đừng ngại! Cứ thi hành lệnh đi! Tôi sẽ gặp sếp của anh!
Tôi gọi chiếc GMC của tiểu đoàn vào chở khẩu súng này lên cho ông Đại úy Hoàn. Thượng sĩ Năng là chuyên viên bắn 106 ly của tôi, khi chúng tôi c̣n ở Pleime.
Thượng sĩ Năng chắc phải vui lắm khi nhận được khẩu cối này.
Trước khi Địa Phương Quân và Nghĩa Quân Nhơn-Cơ ra khỏi đồn, tôi nghe trong máy, tiếng Thiếu tá Trần Văn Bường, Tham Mưu Phó của Tiểu Khu Quảng-Đức ra lệnh cho Sĩ quan Pháo Binh Diện-Địa đồn Nhơn-Cơ bắn hết số đạn dự trữ tại ụ súng, sau đó phá hủy tất cả súng đại bác 105 ly của đơn vị này.
Tôi đứng quan sát những pháo thủ Nhơn-Cơ bắn cả ngàn quả đạn về hướng Kiến-Đức, trong đó có những viên đạn phostpho.
Sau cùng, họ đă thả từng quả lựu đạn màu đỏ vào ṇng súng, hủy từng khẩu pháo.
Tôi nh́n cách phá súng của họ và học lóm được cách tháo ống thủy điều cho chất nước đỏ chảy ra, ṇng súng thụt xuống không sử dụng được.
Chừng nửa giờ sau th́ quận đường Nhơn-Cơ trống trơn.
Tôi cho lệnh đốt quận đường rồi giựt ḿn phá hủy cái cống bắc ngang suối Nhơn-Cơ.
Sau đó tôi cho quân rút lên đỉnh dốc giữa đường Nhơn-Cơ, Gia-Nghĩa.
Nửa tiểu đoàn quây quanh khu vườn rộng sau cái miếu Thổ Địa nơi đầu dốc. Hai khẩu 105 ly biên pḥng hướng về phía Tây sẵn sàng đạn chống tank.
Lời giới thiệu: Hồi kư “Ngày Ta Bỏ Núi” đă được viết cách đây 16 năm. Nhưng khi phổ biến, nó đă bị cắt xén và che giấu nhiều điều. Tác giả Thiếu tá Vương Mộng Long đă bỏ công nhuận sắc lại toàn bộ bài viết này. “Ngày Ta Bỏ Núi” với đầy đủ chi tiết từng ngày, từng sự kiện diễn ra trong suốt cuộc lui binh, kể cả những bí mật mà trước đây bị che đậy và giấu nhẹm.
Đôi bờ Đa Dung năm 2021. Nguồn: PGĐ 2021
Tôi lái xe ngược chiều về xưởng cưa thăm vị trí của ông Hoàn.
Bỗng tai tôi nghe có tiếng động cơ từ hướng Kiến-Đức vọng về.
Sợ xe tank của địch sẽ tiến tới tấn công, tôi quyết định cho cánh quân của Đại úy Tiểu đoàn phó rút qua mặt Bộ chỉ huy tiểu đoàn rồi ngủ đêm bên bờ con sông hướng Bắc trục lộ, cách tôi độ nửa cây số, hướng Gia-Nghĩa.
Tôi xuống xe đi bộ cùng với ông Hoàn.
Khi đi ngang xóm nhà của Khu Dinh Điền Nhơn-Cơ, nơi Tiểu Đoàn 81 Biệt Động Quân và địch đă giao chiến suốt đêm 18 và sáng 19 tháng Ba, chúng tôi nghe mấy người lính đi bên trái báo có một thương binh bạn nằm bên lề đường.
Một Biệt Động Quân mang phù hiệu Tiểu Đoàn 81 Biệt Động Quân nằm trên bờ cỏ sát suối. Ruột gan anh đổ trên mặt cát. Đầu mặt, tay chân anh máu đă khô. Kiến lửa và ruồi nhặng lúc nhúc bu trên người anh.
Người chiến sĩ Tiểu Đoàn 81 Biệt Động Quân chỉ c̣n thoi thóp nhẹ.
Tôi lần tay vào c̣ khẩu súng Colt 45. Tôi nghĩ tới viên đạn giải thoát cho bạn ḿnh.
Tay tôi run run. Tôi không đủ can đảm làm việc này!
Tôi chợt nghĩ, anh chiến sĩ đă hôn mê; chắc anh ta không c̣n biết đau đớn là ǵ nữa cả. Chắc anh không cần đến viên đạn giải thoát của tôi.
Tôi và Đại úy Hoàn lấy một cái poncho phủ lên người anh. Hai chúng tôi đứng nghiêm chào vĩnh biệt người bạn trẻ cùng binh chủng.
Cách chỗ anh Biệt Động Quân nằm chừng năm chục mét trên dốc là hai cái xác Việt-Cộng đă śnh. Hai cái xác trương to như hai con ḅ, áo quần căng cứng.
Nắng hầm hập. Một vùng ngập ch́m trong tử khí.
Trưa 25 tháng Ba năm 1975, đứng trên đồi cao, tôi nh́n thấy khói đen bốc lên hướng thị xă Gia-Nghĩa. Trung tá Liên đoàn trưởng báo cho tôi biết tin Tiểu Khu Quảng- Đức đang bắt đầu rút về Blao.
Trung tá Thanh c̣n cho tôi hay, người chỉ huy cuộc hành quân triệt thoái khỏi Quảng-Đức không phải là Đại tá Phạm Văn Ngh́n, Tỉnh trưởng Quảng-Đức, mà là ông Trung tá Phạm Đức Dư, Tham mưu trưởng Tiểu khu.
Trung tá Dư xuất thân là một sĩ quan tài chánh, từng làm Tham mưu trưởng Tiểu Khu Lâm Đồng từ khi c̣n là đại úy cho đến khi chuyển qua làm Tham mưu trưởng Tiểu khu Quảng Đức mới được gần một tháng. Ông Trung tá Phạm Đức Dư chưa từng có dịp ra trận, chưa cầm súng bắn một viên đạn thật lần nào, nên đành phải giao cho Thiếu tá Trần Văn Bường, Tham mưu phó hành quân Tiểu khu Quảng-Đức đảm đương nhiệm vụ điều quân.
V́ thế, Trung tá Hoàng Kim Thanh ra lệnh cho Bộ chỉ huy Liên Đoàn 24 và hai Tiểu Đoàn 63 & 81 Biệt Động Quân án binh tại chỗ, chờ tôi về rồi mới tính sau.
Tôi lên xe chạy về Gia-Nghĩa. Trên đường, tôi phải ngừng xe nhiều lần để dẹp những khúc gỗ súc lớn mà các bạn Địa Phương Quân và Nghĩa Quân Quảng-Đức đă trải đầy mặt lộ. Đó là những chướng ngại vật chống tank cấp thời của các đơn vị bạn c̣n để lại.
Nơi đầu tỉnh, gặp mặt Trung tá Thanh, tôi cùng ông duyệt lại t́nh h́nh Quảng-Đức.
Chúng tôi thấy những ngày trước đó, quân ta chưa có ǵ sứt mẻ. Tinh thần c̣n vững vàng. Tiếp liệu c̣n đầy kho. Chỉ có Kiến-Đức, Nhơn-Cơ là nóng bỏng. Hai Tiểu Đoàn 81& 82 Biệt Động Quân và Địa Phương Quân của quận Nhơn-Cơ c̣n đứng vững, chưa cần tới tiếp viện.
Tôi không hiểu v́ sao ông tỉnh trưởng bắt chúng tôi lui binh từ từ, bỏ hết điểm này tới điểm nọ.
Bây giờ ông ta lại bỏ cả tỉnh lỵ khi địch chưa tỏ ư định đánh chiếm nó.
Kho tàng đă bị đốt hết. Chúng tôi có tử thủ cũng chỉ vài ngày là hết đạn, hết cơm. Chúng tôi không rút cũng không được.
Tôi vội kêu Trung úy Đăng giao Đại Đội 2/82 lại cho Chuẩn úy Gấm rồi dùng chiếc xe GMC của tiểu đoàn chạy về liên đoàn gặp tôi.
Tôi giao cho Trung úy Đăng hai trăm ngàn tiền ăn và dặn ḍ anh dùng xe GMC đi theo đoàn xe của Bộ Chỉ Huy Tiểu Khu Quảng-Đức. Tới Blao, anh chuẩn bị lương thực tiếp tế sẵn cho đơn vị.
Ra khỏi liên đoàn, tôi ghé chợ Gia-Nghĩa. Chợ quán thưa vắng.
Tôi vào khu bán chạp phô. Tôi mua hai kư tép khô. Giá ba trăm đồng một kư. Tôi đưa cho chị bán hàng tờ giấy một ngh́n, không nhận tiền thối lại. Tôi hỏi những người bán hàng,
– Sao bà con c̣n nấn ná ở đây? Người ta đi hết rồi!
Chị bán tép sụt sịt,
– Biết đi đâu bây giờ Thiếu tá ơi! Con th́ nhỏ, đường th́ xa. Em sợ tên bay đạn lạc. Thôi ở lại đây có chết cũng đành!
Tôi buồn bă nói với bà con đôi lời từ giă.
Lúc đó có tiếng ồn ào nơi khu phố đối diện, cạnh Pḥng Ngủ Gia-Nghĩa, nơi có hai tiệm vàng. Cửa hàng bên phải có tiếng khóc than. Cửa hàng bên trái có bóng đi ra, đi vô của một bộ quần áo rằn ri.
Tôi hỏi chị bán tép chuyện ǵ huyên náo, chị nói,
– Cướp, có hai anh lính Biệt Động Quân ăn cướp! Họ ném lựu đạn vào tiệm bên phải, cướp vàng. Họ đang khảo tra chủ tiệm bên trái.
Tôi ra xe phất tay cho Trung sĩ Nguyễn Chi và Hạ sĩ Mom Sol sẵn sàng. Hai người này và anh tài xế đă rơ câu chuyện ăn cướp. Họ thủ thế chờ lệnh.
Tôi đứng trước đầu xe hét to:
“Ê! Hai anh kia đi ra không tôi bắn!”
Một tên tóc tai dài lượt thượt ló đầu ra cửa. Hắn giơ tay lên nhứ nhứ quả M 26.
Tôi ra lệnh:
“Bắn!”
Hai viên M16 trúng đầu thằng ăn cướp.
Nó nằm giăy tê tê trước bục cửa ra vào của tiệm kim hoàn. Quả lựu đạn chưa mở chốt văng trước thềm. Thằng thứ nh́ cũng mặc quân phục Biệt Động Quân từ trong nhà chạy ra, trên tay cũng có hai trái M 26.
Tôi hét lớn,
– Ném hai quả lựu đạn ra vườn!
Tên cướp ném hai trái M26 ra sân cỏ sau nhà. Chỉ một trái đă bị rút chốt an toàn.
Một tiếng “Ùm!” làm bay tấm tôle trên mái.
Tôi ra lệnh tiếp,
– Nằm úp mặt xuống đất, hai tay dang ra!
Hắn riu ríu làm theo lệnh. Tôi lại la lớn,
– C̣n ai trong nhà nữa không? Ra hết đi!
Một cặp vợ chồng già run lập cập nắm áo nhau chạy ra sân chợ.
Ba thầy tṛ tôi tiến lên chỗ tên cướp đang run như cầy sấy.
– Mày ở đơn vị nào?
– Dạ em là Lao Công Đào Binh của Sư Đoàn 23 Bộ Binh chạy lạc về đây!
Tôi hỏi vặn,
– Quần áo Biệt Động Quân tụi mày lấy ở đâu ra?
– Dạ nhiều lắm! Trong tiệm giặt ủi đàng kia!
Tôi co chân đá vào mặt thằng ăn cướp một cái. Miệng nó phun máu. Tôi ra hiệu cho chú Chi lục túi nó và túi thằng đă chết, gom tang vật lại rồi gọi nạn nhân ra trao cho họ.
Gia chủ căn nhà bên phải chạy ra nhận lại số vàng. Họ vừa khóc vừa cám ơn.
Tôi đá liên tiếp vào mặt thằng ăn cướp mấy cái nữa, nó ôm mặt lăn lộn trên mặt đường khóc lóc xin tha mạng.
Tôi quát,
– Cút đi!
Nó lồm cồm ḅ dậy, chạy một mạch xuống triền đồi khuất dạng.
Tôi phân trần với dân phố đang bu quanh,
– Tụi này là lính giả. Chúng nó là quân phạm chứ không phải Biệt Động Quân. Biệt Động Quân không có những hạng người đốn mạt như tụi này!
Nói xong câu đó, tôi nghĩ tới ngày mai, chúng tôi không c̣n hiện diện ở nơi đây nữa. Ai sẽ thanh minh cho chúng tôi những sự mạo nhận như thế?
Tôi buồn bă lên xe hướng về Bộ Chỉ Huy Tiểu Khu Quảng- Đức.
Ṭa Hành Chánh bị đốt hư hại nhẹ. Khói từ các cửa sổ ăn loang lổ tường vôi.
Khu Trung-Tâm Yểm-Trợ Tiếp-Vận chỉ có kho xăng đă cháy, vài căn nhà chứa lương thực và đạn dược bị đốt lam nham. Những chỗ khác vẫn c̣n nguyên vẹn.
Trên mặt đất, quân trang, quân dụng, lương thực vương văi khắp nơi.
Tôi quay xe xuống đồi. Tôi hẹn với Trung tá Liên đoàn trưởng, sáng mai tôi sẽ rút quân thẳng về bờ sông Kinh-Đà chờ bộ chỉ huy và hai tiểu đoàn. Điểm vượt sông tôi sẽ định sau.
Sáng ngày 26 tháng Ba năm 1975, tôi ra lệnh phá hủy hai khẩu 105 ly ngay trên sân miếu thổ thần sau khi bắn hết gần một ngàn viên đạn về hướng Kiến-Đức.
Khẩu 106 ly được ném xuống ḍng sông bên đường, đạn của khẩu súng này cũng đă được gởi (bắn) hết qua bờ Nam đập nước.
Mười giờ sáng, đại đội đi đầu ra tới bờ sông. Trước khi tới bờ sông, tôi gặp một trạm gác của Nghĩa Quân Khiêm-Đức.
Tôi thấy một Nghĩa Quân ngồi trên cḥi gác giặc. Anh lính đang chăm chú quan sát khu rừng rậm dưới dốc.
Tôi hỏi anh Nghĩa Quân,
– Sao em c̣n ngồi đây? Người ta đi hết rồi!
Anh lính ngơ ngác,
– Ủa! Chứ người ta đi đâu Thiếu tá?
– Người ta rút về Blao hết rồi! Em đi đi!
Anh Nghĩa Quân nh́n tôi bán tín bán nghi. Đến lúc thấy quân lính theo tôi đông ngời ngời, anh phát hoảng, co gị chạy về hướng thị xă.
Để tránh sự quan sát của địch, tôi cho tiểu đoàn đi song song với bờ sông Đa-Dung xuôi về hướng Tây. Càng tránh xa những con lộ chính hay đường xe be, càng đỡ lo chuyện rủi ro trên bờ đối diện.
Tới một khúc quanh, ḍng chảy đổi thành Bắc Nam.
Cuối nguồn một ngọn thác th́ mặt sông Da Dung ph́nh ra, vận tốc nước trôi không c̣n nhanh lắm. Tôi quyết định vượt sông
Tôi chọn hai anh lính gốc dân chài cùng tôi bơi qua sông làm đầu cầu.
Ba khẩu M16, ba băng đạn, ba cuộn dây nylon, ba thầy tṛ tôi bu theo ba cái phao poncho độn bằng cành lá.
Chỉ có tôi và một anh lính tới bờ b́nh yên. Người lính bơi trên thượng nguồn bên trái tôi ch́m nghỉm giữa ḍng, sau một tiếng “Ối!” thất thanh. Đa-Dung nổi tiếng là sông nhiều cá sấu!
Qua tới bờ Đông, tôi thủ thế khẩu M16 gác giặc để anh Biệt Động Quân bạn yên tâm cột dây cho các toán viễn thám của tiểu đoàn theo chân nhau qua sông. Sau đó các đại đội được lệnh chặt tre làm mảng.
Ai biết bơi th́ chỉ cần ôm một khúc tre lồ ô là có thể nương theo ḍng chảy, tới bờ đối diện không khó khăn lắm.
Lúc này cả một khúc sông ồn ào như cái chợ. Nếu có con cá sấu nào bơi gần đó chắc cũng thất kinh hồn vía lo t́m đường tẩu thoát.
Tiểu đoàn tôi hoàn tất cuộc vượt sông với một thời gian rất ngắn. Khi Bộ chỉ huy Liên đoàn bắt đầu xuống mảng th́ Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân cũng bắt đầu di chuyển. Tôi cho đơn vị đi ngược về Đông Bắc, hướng tới một ngọn đồi xanh khá cao.
Cách băi vượt sông chưa tới hai trăm mét là một băi śnh rộng. Cả chục con cá sấu lớn nhỏ đang nằm phơi ḿnh dưới nắng. Thấy đoàn người đi tới gần, chúng hoảng sợ lao ḿnh xuống nước, lội ngược ḍng về thượng nguồn.
Ngọn đồi xanh mà chúng tôi đang chiếm lĩnh là một rừng tre. Tôi cho quân vượt cái yên ngựa, bố trí trên đỉnh Đông Bắc của yên ngựa, nhường cái đuôi yên ngựa cho những đơn vị lên sau.
Dưới bờ sông có tiếng lựu đạn nổ. Truyền tin báo cho tôi hay, Trung tá Hoàng Kim Thanh, Liên đoàn trưởng, Trung úy Nguyễn Công Minh, Sĩ quan Truyền tin Liên đoàn và ba người khác bị thương.
Ơ hờ khi sưởi ấm đă gây ra tai nạn lựu đạn nổ. Lựu đạn nổ v́ sợi dây thun cột mỏ vịt lựu đạn bị cháy trong lúc kíp an toàn đă bị tháo mất rồi. Trung tá Liên đoàn trưởng bị mảnh lựu đạn văng trúng ngực và trán.
Sau khi băng bó, Trung tá Thanh và những người bị thương được cáng lên chỗ tôi đóng quân.
Sáng ngày 27 tháng Ba năm 1975, trực thăng từ Đà-Lạt tới bốc những quân nhân bị thương. Cùng đi trên chuyến tải thương này c̣n có Thiếu tá Hoàng Đ́nh Mẫn Tiểu đoàn trưởng Tiểu Đoàn 81 Biệt Động Quân. Ông Mẫn bị sốt rét cấp tính.
Như vậy là chỉ trong ṿng hai mươi bốn giờ sau khi rời Quảng-Đức, hai vị sĩ quan chỉ huy của liên đoàn đă ra khỏi vùng.
Sau khi Trung tá Hoàng Kim Thanh được tải thương th́ ông Trung tá Liên đoàn phó trở thành sĩ quan Xử Lư Thường Vụ chức vụ Liên đoàn trưởng Liên Đoàn 24 Biệt Động Quân.
Tôi ở tiền quân, cách xa bộ chỉ huy liên đoàn gần nửa cây số nên không biết ông liên đoàn phó đang đi với tiểu đoàn nào.
Tôi thấy mới ra quân mà đă bỏ phí hai ngày đường, nên sau khi tải thương xong, tôi cho lệnh đơn vị gấp rút đổ dốc tiến về hướng Đông Nam.
Chiều đó đang đi trên một lối ṃn, chúng tôi nghe tiếng gà nhà gáy trong rừng. Vậy là có mật khu Việt-Cộng gần đâu đây?
Tôi báo cáo t́nh h́nh cho liên đoàn, đề nghị những cánh quân theo sau tôi dừng lại để tôi tập kích cái mật khu trước mặt.
Cái khu sản xuất của Thượng Cộng nhỏ tí, với hai chú du kích Thượng đang ngồi ngậm ống vố, không đáng cho một cú xung phong của một đại đội Biệt Động Quân.
Hai tên du kích chưa kịp đứng dậy cầm súng đă bị bắn vỡ óc, nằm thẳng cẳng bên ḷ lửa than nghi ngút khói dưới chân một cái nhà sàn.
Tối đó chúng tôi dừng quân ngay trong mật khu địch. Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân bố trí một ṿng cung hướng về Đông, các tiểu đoàn bạn hạ trại bao quanh bộ chỉ huy liên đoàn, chịu trách nhiệm pḥng thủ hướng Tây.
Cả liên đoàn không c̣n cái xẻng cá nhân nào, chúng tôi ngủ lộ thiên trên poncho. Tôi có cảm tưởng như ḿnh là một Hướng Đạo Sinh thời c̣n đi học, đang tham gia một đêm cắm trại mùa Hè.
Khoảng bảy giờ đêm, tôi nghe tiếng người cười đùa huyên náo trong rừng, khu Đại Đội 3/82. Tôi và Binh nh́ Phan Thọ lần bước về chỗ tiếng cười nói ồn ào.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
Ngày ta bỏ núi (Kỳ 1, 2, 3, 4, 5)
