Xuất phát từ đại dịch COVID-19 hoàn toàn thay đổi việc tặng quà Ngày Lễ Mẹ (Mother’s Day) năm nay trong cộng đồng gốc Việt tại Mỹ do nạn thù ghét người gốc Á, nhất là nhắm vào phụ nữ lớn tuổi, khiến nỗi lo của người lớn tuổi không xa lạ ǵ trong cộng đồng chúng ta. Nỗi lo này khiến con cháu họ suy nghĩ về vai tṛ và trách nhiệm của ḿnh trong giai đoạn hiện tại.
Bé Trần Quỳnh Hương, 12 tuổi, cầm bảng biểu t́nh do em vẽ và ông Otto Lee, giám sát viên Santa Clara, Địa Hạt 3. (H́nh: Trần Quỳnh Hương cung cấp)
“Năm nay, bữa ăn nhà hàng Tàu, hay cái áo mới, hay phong b́ đựng vài tờ giấy bạc $100 trong ngày Mother’s Day không c̣n ư nghĩa rồi. Biểu t́nh bảo vệ quyền sống cho các cụ có lư và thiết thực hơn nhiều,” ông Larry Long Hoàng, sống tại Garden Grove, nghiêm nghị nói.
Cũng ở Garden Grove, bà Julie Diệp, đại diện Ủy Ban Giao Tiếp Cộng Đồng thuộc Đảng Dân Chủ Orange County, cho biết khi tổ chức lễ đặt ṿng hoa tưởng niệm Tháng Tư Đen tại Tượng Đài Thuyền Nhân và Tượng Đài Chiến Sĩ Việt Mỹ, Westminster, hôm 24 Tháng Tư, bà hướng ḷng về người mẹ đă mất của ḿnh.
“Đó là món quà tôi muốn tặng cho hương hồn mẹ tôi. Ngay cả trước đó, mỗi khi tham sự cuộc xuống đường chống thù ghét người gốc Á, tôi đều làm để tưởng nhớ mẹ tôi,” bà nói. “Mẹ tôi luôn nhắc nhở tôi làm việc giúp người khác, giúp cộng đồng.”
Tương tự vậy, Bác Sĩ Ngô Bá Định, có pḥng mạch tại Westminster, nói rằng năm nay, trong hoàn cảnh đặc biệt, ông có hai món quà cho các bà mẹ gốc Việt ở khắp nơi.
“Thứ nhất là tôi xuống đường lên tiếng vận động các vị dân cử cùng đấu tranh chống tệ nạn thù ghét người gốc Á cũng như kêu gọi sự quan tâm của mọi người trước vấn đề này. Mẹ ruột tôi đă qua đời rồi nhưng đây là món quà tôi muốn tặng cho tất cả các bà mẹ, bà nội, bà ngoại c̣n đang sống và đang lo sợ bị tấn công bất ngờ,” ông nói.
Cô Vivian Lê cùng mẹ trong ngày ra trường. Cô nói: “Nạn kỳ thị người gốc Á cần phải chấm dứt sớm.” (H́nh: Vivian Lê cung cấp)
Món quà thứ nh́ của Bác Sĩ Định là khuyên nhủ mọi người phải mạnh dạn đi chích ngừa. Ông nhận xét: “Rất đông người đă chích đủ hai mũi thuốc rồi, nhưng vẫn c̣n nhiều người c̣n nghi ngại hiệu quả của thuốc v́ tin theo ‘fake news’ rằng thuốc sẽ làm máu đông hoặc tương tự.”
“Mới sáng nay tôi thuyết phục hai người thân trong gia đ́nh để khuyến khích họ đi chích,” ông kể.
Món quà thứ nhất, ông đă tặng nhiều lần đến nỗi ông không có thời gian tham gia sinh hoạt văn nghệ, ca hát trong cộng đồng.
Ông cười: “Có nhiều cô chú nói với tôi, ‘Lâu lắm rồi không nghe bác sĩ hát nữa. Nhưng thôi, bác sĩ đi biểu t́nh ‘chửi’ cũng hay lắm. Lúc này, nghe ‘chửi’ ‘thích hơn’ nghe hát.’”
Mẹ ruột cũng không c̣n nữa, bà Nguyễn Thúy Hà, cư dân Huntington Beach, cũng muốn dùng những cuộc xuống đường ngăn chận nạn thù ghét người gốc Á làm món quà tặng mẹ chồng.
Bà Nguyễn Thúy Hà (thứ hai từ trái) cùng gia đ́nh “tặng quà” cho mẹ chồng. (H́nh: Nguyễn Thúy Hà cung cấp)
Bà kể: “Có lần, t́nh cờ tôi thấy một bà cụ lưng c̣ng lắm trong một lớp dạy tự vệ do Bác Sĩ Quỳnh Kiều tổ chức tại trung Tâm Vơ Thuật Việt Nam ở Westminster, tôi thấy đau ḷng quá. Tại sao ở Mỹ mà lại có những người già như vậy lại phải lo sợ đến như vậy.”
Bà Hà nhiều lần cùng chồng con xuống đường phản đối nạn kỳ thị người gốc Á nhưng phải giấu mẹ chồng v́ không muốn là bà cụ ngoài 80 phải lo âu thêm.
Nỗi lo của người lớn tuổi không xa lạ ǵ trong cộng đồng chúng ta. Nỗi lo này khiến con cháu họ suy nghĩ về vai tṛ và trách nhiệm của ḿnh trong giai đoạn hiện tại.
“Vợ chồng tôi định tặng cha mẹ hai bên mỗi người mấy cái ‘pepper spray’ và ‘stun gun’ nhưng lại thôi v́ các cụ đi đâu cũng có người đưa đón th́ cần ǵ những thứ đó. Nhiều khi giữ mấy món này trong người lại c̣n nguy hiểm hơn,” ông George Thịnh Trương, ở Santa Ana nói. “Tôi nghĩ biểu t́nh hay hơn v́ có thể diệt tận gốc.”
Bác Sĩ Ngô Bá Định phát biểu trong một cuộc xuống đường chống “Asian Hate.” (H́nh: Ngô Bá Định cung cấp)
Một trong những người tổ chức xuống đường chống nạn th́ ghét người gốc Á nhiều lần nhất là cô Vivian Lê, trưởng nhóm Stop The Hate OC.
“Tôi không nghĩ việc tôi mới tổ chức biểu t́nh có ba lần gọi là nhiều. Người da đen biểu t́nh vụ ‘Black Lives Matter’ suốt sáu tháng liên tiếp. Bởi vậy họ mới đạt được kết quả như vậy. Bởi vậy phiên ṭa mới không dám thiên vị như vậy,” cô Vivian nói. “Người Việt ḿnh phải có tinh thần đấu tranh chống bất công như vậy th́ người ta mới tôn trọng ḿnh.”
Tất cả ba cuộc biểu t́nh chống “Asian Hate” vào những ngày 20 Tháng Ba, 27 Tháng Ba và 24 Tháng Tư tại Irvine và Tustin, đều do cô khởi xướng để vinh danh người mẹ 80 tuổi của ḿnh.
Cô nói: “Mẹ tôi bây giờ chỉ dám đi loanh quanh trong xóm thôi. Mà tụi tôi cũng không dám để bà đi đâu một ḿnh. Bởi vậy tôi mới nghĩ nạn kỳ thị người gốc Á cần phải chấm dứt sớm.”
Xuống dường chống thù ghét người gốc Á là món quà tặng Mẹ năm nay. (H́nh: Vivian Lê cung cấp)
Năm nay, có lẽ món quà Ngày Lễ Mẹ đặc biệt nhất là của bé Trần Quỳnh Hương, 12 tuổi, ở Pacifica (gần San Francisco, Bắc California). Thay v́ chỉ tặng quà cho mẹ, bé vẽ h́nh tặng cô Vivian Lê để cô in thành bảng biểu t́nh rồi phát cho những người xuống đường.
Bé Quỳnh Hương lễ phép nói: “Sau khi thấy tin bà cụ ở San Francisco bị đánh ở rất gần nhà con, con rất buồn và sợ. Rồi con thấy muốn vẽ h́nh cô gái Á Châu đang khóc v́ lo sợ. Rồi cô Vivian thích h́nh này nên con tặng cho cô và tặng cho tất cả những người mẹ gốc Việt khắp nơi. Con mong chuyện thù ghét người gốc Á sớm qua.” [qd]