Lý giải việc nhiều người bị sét đánh mà không chết

[Romano]

Theo ABC News, một nghiên cứu năm 2016 cho thấy, 9/10 người bị sét đánh ở Mỹ vẫn sống sót. Vậy điều gì giúp con người có thể thoát chết khi bị sét đánh? Mary Ann Cooper, chuyên gia y tế quốc tế về chấn thương do sét, và John Jensenius, chuyên gia về vấn đề an toàn sấm sét thuộc Cơ quan Thời tiết Quốc gia Úc (NWS), đã chia sẻ trên ABC News về lý do nhiều người bị sét đánh nhưng không chết.

Tia sét trực tiếp đánh trúng người rất hiếm

Khi nghe về việc một người bị sét đánh, hầu hết mọi người sẽ nghĩ tia sét đó đánh thẳng xuống đầu và đi dọc cơ thể người đó. Nhưng thực tế không phải vậy. Tia sét đánh trực tiếp trúng người chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong các trường hợp sét đánh, theo bà Cooper.

"Một trường hợp sét đánh là tia sét đánh xuống mặt đất rồi lan ra mọi hướng. Nếu ở quá gần điểm mà tia sét đánh trúng, bạn có nguy cơ cao bị điện giật và tử vong", bà Cooper nói.

Một trường hợp khác được biết đến với tên gọi "sét cạnh". Cụ thể, tia sét trong trường hợp này đánh trúng một vật thể cao hơn và ở gần nạn nhân như cây cối, cột điện, tòa nhà... Khi đó, một phần của dòng điện từ tia sét bị bắn sang các cạnh hoặc các mặt của vật thể và trúng vào nạn nhân.

Đây là 2 trường hợp gián tiếp thường xảy ra trong các vụ sét đánh và ít gây tử vong hơn so với trường hợp bị sét đánh trực tiếp trúng người, bà Cooper cho hay.

Bị sét đánh không giống thò tay vào ổ điện

Cũng theo bà Cooper, tia sét không giống như các loại dòng điện khác. Nói cách khác, việc bị sét đánh khác với bị điện giật khi thò tay vào ổ điện.

"Hãy tưởng tượng cơ thể bạn giống như một cái xô. Khi sét đánh trúng cơ thể giống như cầm một vòi nước mạnh phun vào xô. Kết quả là chỉ còn một lượng nhỏ nước đọng lại trong xô, phần lớn nước bắn tung tóe bên ngoài", bà Cooper nói.

Lượng nhiệt sản sinh khi tia sét đi qua cơ thể có thể gây bỏng nhưng vì thời gian sét đánh rất nhanh, chỉ vài micro giây, vì vậy nó không gây bỏng nghiêm trọng.

Hô hấp nhân tạo (CPR) là cứu tinh

Mối nguy lớn nhất với người bị sét đánh là trái tim của họ, theo Jensenius.

"Trong nhiều trường hợp, khi tia sét đi qua cơ thể, tim nạn nhân sẽ ngừng đập. Vì vậy, một phần chìa khóa của việc sống sót là thực hiện hô hấp nhân tạo với nạn nhân bị sét đánh", chuyên gia của NWS nói.

Jensenius dẫn chứng về trường hợp của Josiah Wiedman, một người bị sét đánh nhưng được cứu sống nhờ người qua đường hô hấp nhân tạo.

Một số cách cơ bản để sống sót

Theo LiveScience, cách tốt nhất để sống sót là hạn chế tối đa nguy cơ bị sét đánh. Cơ quan quản lý khẩn cấp liên bang Mỹ khuyến cáo mọi người tuân theo nguyên tắc 30/30. Cụ thể: "Sau khi nhìn thấy tia chớp trên trời, hãy đếm đến 30. Nếu nghe thấy tiếng sấm trước khi đếm đến 30, hãy vào nhà ngay lập tức vì sấm sét đang kéo tới gần chỗ bạn. Bạn chỉ nên đi ra ngoài sau khoảng 30 phút kể từ tiếng sấm cuối cùng.

Không trú dưới gốc cây, nhất là những cây cao ở nơi trống trải. Không nằm sát đất. Hạn chế tối đa tiếp xúc với mặt đất vì khi sét đánh xuống đất, dòng điện sẽ truyền qua mặt đất ra nhiều hướng.