
Thượng nghị sĩ Tim Kaine phát biểu trong phiên điều trần của Ủy ban Ngân sách Thượng viện Hoa Kỳ liên quan đến tiền lương tại các tập đoàn lớn trên Đồi Capitol. | Stefani Reynolds / The New York Times qua AP, Pool
Bộ trưởng Tim Kaine và Todd Young hôm thứ Tư đă đưa ra luật lưỡng đảng sẽ băi bỏ các ủy quyền hàng thập kỷ cho việc sử dụng vũ lực quân sự ở Trung Đông, trong bối cảnh căng thẳng leo thang giữa Mỹ và Iran trong khu vực.
Kaine (D-Va.) Và Young (R-Ind.) Công bố biện pháp này khi các nhà lập pháp bày tỏ sự thất vọng với quyết định của Tổng thống Joe Biden về việc tiến hành các cuộc không kích ở Syria vào tuần trước mà không xin ư kiến quốc hội trước. Nó cũng diễn ra chỉ vài giờ sau khi một căn cứ quân sự của Iraq có quân đội Mỹ và các nhà thầu dân sự bị tấn công bằng tên lửa .
Dự luật sẽ băi bỏ các ủy quyền năm 1991 và 2002 đă dọn đường cho một cuộc xung đột quân sự kéo dài ở Iraq, với đỉnh điểm là những lời kêu gọi từ các đảng viên Dân chủ và Cộng ḥa giống nhau về việc chấm dứt cái gọi là “các cuộc chiến tranh vĩnh viễn” trong khu vực.
“Các cuộc không kích vào tuần trước ở Syria cho thấy cơ quan hành pháp, bất kể bên nào, sẽ tiếp tục tăng cường quyền lực chiến tranh của ḿnh,” Kaine nói. "Quốc hội có trách nhiệm không chỉ bỏ phiếu để cho phép hành động quân sự mới, mà c̣n băi bỏ các ủy quyền cũ không c̣n cần thiết nữa."
Quốc hội phần lớn đă từ bỏ thẩm quyền tuyên chiến theo hiến pháp của ḿnh và các tổng thống của cả hai đảng đă sử dụng các ủy quyền lỗi thời để biện minh hợp pháp cho hành động quân sự của Hoa Kỳ - bao gồm, và có lẽ đáng chú ư nhất, năm 2001 cho phép sử dụng vũ lực quân sự chống lại al Qaeda và Taliban, mà đă được phê duyệt sau hậu quả của các cuộc tấn công ngày 11 tháng 9. Tuy nhiên, dự luật Kaine-Young chỉ đề cập đến các biện pháp năm 1991 và 2002, hoàn toàn tập trung vào Iraq.
Ví dụ, các ủy quyền lỗi thời đă được sử dụng để tạo vỏ bọc pháp lư cho các hoạt động quân sự của Mỹ trong toàn khu vực, bao gồm cả những hoạt động nhắm vào ISIS và các nhánh thánh chiến khác trong khu vực.
“Quốc hội đă hoạt động trên chế độ lái tự động khi nói đến nhiệm vụ thiết yếu của chúng tôi là cho phép sử dụng lực lượng quân sự,” Young nói. “Việc các nhà cầm quyền cho cả hai cuộc chiến này vẫn c̣n là luật cho đến ngày nay là minh chứng cho sự thất bại của lưỡng đảng trong Quốc hội trong việc thực hiện vai tṛ giám sát theo quy định của hiến pháp.”
Các thượng nghị sĩ từ khắp các hệ tư tưởng đă kư vào dự luật Kaine-Young với tư cách là nhà đồng tài trợ vào thứ Tư, bao gồm Sens. Tammy Duckworth (D-Ill.), Mike Lee (R-Utah), Chris Coons (D-Del.) Và Chuck Grassley (R-Iowa).
Kaine và Young đă từng đưa ra những nỗ lực tương tự trước đây, nhưng các cuộc không kích của Biden ở Syria đă thổi luồng sinh khí mới vào sự thúc đẩy của họ. Các nhà lập pháp đă đưa ra lo ngại về khả năng sử dụng vũ lực quân sự ăn miếng trả miếng có thể dẫn đến một cuộc chiến toàn diện giữa Mỹ và Iran, những nước mà các lực lượng ủy nhiệm trong khu vực từ lâu đă nhắm vào các tiền đồn của Mỹ.
Syria mới là tấn công Quốc hội
Biden đă khiến các nghị sĩ đảng Dân chủ tức giận khi ông tiến hành các cuộc không kích nhằm vào các cơ sở quân sự do Iran hậu thuẫn ở Syria, với các nhà lập pháp than thở rằng Nhà Trắng đă không tham khảo ư kiến Quốc hội trước thời hạn và không thông báo chính xác cho họ về các cuộc không kích.
Nhà Trắng nói rằng ông Biden đă ra lệnh tấn công để trả đũa các nhóm dân quân do Iran hậu thuẫn, vốn đă tiến hành các cuộc không kích tương tự nhằm vào các lực lượng Mỹ trong những tuần gần đây. Bản thân Biden đă viết trong một lá thư cho các nhà lănh đạo quốc hội rằng ông đă ra lệnh cho các cuộc đ́nh công “tự vệ”.

Thượng nghị sĩ Chris Murphy phát biểu tại buổi điều trần trước Ủy ban Y tế, Giáo dục, Lao động và Lương hưu của Thượng viện. | H́nh ảnh Leigh Vogel-Pool / Getty
Các quan chức cấp cao của chính quyền Biden đă bắt đầu thông báo trước Quốc hội trong tuần này về các cuộc không kích ở Syria, nhưng họ vẫn chưa thông báo trực tiếp cho các nhà lập pháp. Thượng nghị sĩ Chris Murphy (D-Conn.) Nói với POLITICO hôm thứ Ba rằng ông tham gia cuộc họp giao ban cấp nhân viên v́ chính quyền Biden vẫn chưa lên lịch các phiên họp cho các thượng nghị sĩ.
Murphy cho biết ông không hài ḷng với lư do của Nhà Trắng cho các cuộc tấn công, nói thêm: "Tôi vẫn cần phải tin rằng bất kỳ tổng thống nào cũng có quyền yêu cầu để thực hiện một cuộc tấn công trả đũa, đặc biệt là bên ngoài Iraq."
Kaine và Young là một trong những nhà lập pháp lớn tiếng nhất trong những năm qua trong việc chỉ trích các tổng thống của cả hai đảng v́ đă đi ṿng quanh Quốc hội khi ra lệnh cho các hoạt động quân sự ở Trung Đông.
Đảng Dân chủ không chỉ đối đầu với Biden về quyền lực gây chiến của ông ta; họ cũng gây áp lực buộc ông ta phải có những hành động bổ sung để trừng phạt Ả Rập Xê Út v́ vụ sát hại Jamal Khashoggi. Tuần trước, chính quyền Biden đă công bố một báo cáo t́nh báo bí mật dài quy trách nhiệm cho Thái tử Ả Rập Saudi Mohammed bin Salman phê duyệt chiến dịch giết chết Khashoggi, nhưng chính quyền từ chối đưa ra các h́nh phạt trực tiếp đối với thái tử.