T́nh báo bỏ qua các mối đe dọa “mềm”, Mỹ có nguy cơ bị Trung Quốc vượt mặt. Mới đây một đánh giá của Ủy ban T́nh báo Hạ viện Mỹ cho rằng, Washington sẽ khó đối phó với thách thức đa chiều từ Bắc Kinh nếu vẫn tiếp tục ch́m đắm trong cuộc chiến chống khủng bố.
Theo một báo cáo mới được Ủy ban T́nh báo Hạ viện Mỹ công bố hôm 30/9, nếu cộng đồng t́nh báo nước này không được “đại tu” để đối phó với mối đe dọa phức tạp do Trung Quốc gây ra th́ Mỹ có nguy cơ không thể bảo vệ sức khỏe của người dân, an ninh quốc gia và mất khả năng cạnh tranh với Trung Quốc trên trường quốc tế.
T́nh báo bỏ qua các mối đe dọa “mềm”, Mỹ có nguy cơ bị Trung Quốc vượt mặt. Ảnh minh họa: AFP/Getty.
Đánh giá trên được đưa ra trong bối cảnh Mỹ đang tái cân bằng rộng răi hơn các ưu tiên an ninh quốc gia để đối phó với cuộc cạnh tranh ngày càng gay gắt với các nước lớn, cụ thể là Nga và Trung Quốc, đi kèm với đó là mối đe dọa tiềm tàng từ những quốc gia khó đoán định như Iran và Triều Tiên. Báo cáo nhấn mạnh, nhân viên t́nh báo Mỹ cần phải thành thạo hơn trong việc phân tích các mối đe dọa phi quân sự, chẳng hạn như sức khỏe, kinh tế và biến đổi khí hậu.
“Phát hiện cốt lơi của Ủy ban T́nh báo Hạ viện trong báo cáo này, đó là cộng đồng t́nh báo Mỹ không thích ứng đủ với môi trường địa chính trị, công nghệ đang thay đổi và ngày càng được định h́nh bởi một Trung Quốc đang trỗi dậy. Bên cạnh đó là tầm quan trọng ngày một gia tăng của các mối đe dọa phi quân sự xuyên quốc gia, chẳng hạn như sức khỏe toàn cầu, an ninh kinh tế và biến đổi khí hậu”, báo cáo nêu rơ.
Ủy ban T́nh báo Hạ viện đă bắt đầu xem xét năng lực t́nh báo của Mỹ liên quan đến Trung Quốc vào mùa Xuân năm ngoái v́ lo ngại rằng việc Mỹ tập trung toàn lực vào cuộc chiến chống khủng bố sau vụ 11/9 khiến cho năng lực t́nh báo trong các lĩnh vực khác bị suy giảm.
“Sau ngày 11/9, chúng tôi định hướng lại sứ mệnh bảo vệ đất nước và đă rất thành công. Nhưng sau hai thập kỷ, năng lực của cộng đồng t́nh báo để giải quyết các mục tiêu khó như Trung Quốc đă suy yếu. Nếu không có sự tái phân bổ, sắp xếp lại nguồn lực một cách đáng kể và tức th́, chúng tôi sẽ không có sự chuẩn bị tốt để cạnh tranh với Trung Quốc – về mặt ngoại giao, kinh tế và quân sự - trên trường quốc tế trong nhiều thập kỷ tới”, Chủ tịch Ủy ban T́nh báo Hạ viện Mỹ Adam Schiff cho biết.
Năm nay, Ủy ban T́nh báo Hạ viện đă bắt đầu triển khai một đánh giá khác, xem xét cụ thể cách thức cộng đồng t́nh báo phản ứng với sự xuất hiện của Covid-19. Vấn đề đặt ra là cộng đồng t́nh báo thiên về việc sử dụng thông tin bí mật, trong khi việc giám sát đại dịch và các mối đe dọa mềm khác lại rất phù hợp với phân tích nguồn mở.
Chủ tịch Ủy ban T́nh báo Hạ viện Mỹ Adam Schiff. Ảnh: Tom Williams/CQ Roll Call.
Cộng đồng t́nh báo Mỹ cần phải thay đổi
Một quan chức khác nói: “Sẽ cần phải có sự thay đổi. Năm ngoái, Ủy ban T́nh báo đă tổ chức một phiên điều trần về tác động của biến đổi khí hậu đến an ninh quốc gia – một dấu hiệu cho thấy mối quan tâm ngày càng tăng của các nhà lập pháp, nhiều cựu lănh đạo đối với nguy cơ an ninh phát sinh từ nạn đói, di cư hàng loạt và tranh giành tài nguyên. Đây là những điều mà chúng tôi cần phải nỗ lực xem xét nhiều hơn trong vài năm tới”.
Báo cáo của Ủy ban T́nh báo Hạ viện Mỹ cũng có một phát hiện quan trọng khác: Mối đe dọa từ Trung Quốc là đa chiều, sử dụng các hoạt động gián điệp công nghiệp, thương mại, cho vay cùng với các hoạt động gây ảnh hưởng tinh vi ở nước ngoài. Điều đó đ̣i hỏi cộng đồng t́nh báo Mỹ phải “mở rộng ống kính quan sát” của ḿnh. Ngoài việc tập trung vào lĩnh vực quốc pḥng, cộng đồng t́nh báo có thể hỗ trợ công việc của các cơ quan khác trong chính phủ liên bang, liên quan đến khả năng giám sát sức khỏe, đàm phán thương mại hoặc chính sách nhập cư.
“Chúng tôi phải làm mọi thứ để có thể dự đoán và mô tả chính xác ư định của Bắc Kinh”, ông Schiff nhấn mạnh.
Báo cáo dài 37 trang được công bố hôm 30/9 là bản tóm tắt của báo cáo đầy đủ gồm hơn 200 trang, trong đó có hơn 100 khuyến nghị đă được phân loại. Kết luận của báo cáo dựa trên đánh giá của các nhân viên Ủy ban về hàng ngh́n phân tích, hàng trăm giờ phỏng vấn, các chuyến thực tế cơ sở của cộng đồng t́nh báo Mỹ./.
VietBF@ sưu tầm.