09/22/20
What Is the Appeal of Trumpism?
How Trump creates a powerful bond with his followers.
Posted Sep 12, 2020
By: Timothy Pytell
Bản dịch: CHU VAN
Tháng Hai năm 2017, tôi đă cho phổ biến một bài viết với tựa đề "Liệu có một bản năng phát xít (1) trong mọi người chúng ta không ?". Với tôi, một sử gia Châu Âu thích nghiên cứu về cuộc sát tế người Do thái (trong thời Đệ nhị thế chiến), việc chủ nghĩa phát xít đang trở lại dưới h́nh thức của chủ nghĩa dân túy mị dân là điều xem ra rơ ràng. Tôi nhận thức được điều này dạo tháng Tư năm 2016, khi vào chính ngày tôi đang giảng dạy về Mussolini (2) và "phát minh" của ông là chủ nghĩa phát xít, th́ Donald Trump đă đưa ra một lời tuyên bố nổi tiếng rằng ông có thể "đứng ở Đại lộ Số 5 (3) và bắn ai đó" và những người ủng hộ ông vẫn sẽ không rời bỏ ông. Đây là lời giáo đầu cho nhiều tuyên bố nẩy lửa của Trump và tôi đă xem đó như một thứ "nguyên mẫu" của chủ nghĩa phát xít.
Tôi đă hỏi các sinh viên của tôi : "Tại sao có người lại thốt lên như thế ? Ông ta nói điều đó với ai ? Lời đó nói với chúng ta điều ǵ về tâm lư của ông ta ?".
Vài tuần lễ sau, có một ổ khóa đă gần như được hé lộ : Trump đă "tuưt" đi một câu nói của Mussolini (4). Trong suốt năm 2016, tôi đă thấy rơ ràng rằng Trump đă đại diện cho bản năng chạy theo chủ nghĩa phát xít của người Mỹ. Bài viết của tôi hồi năm 2017 là một cố gắng để gióng lên lời cảnh cáo và kết luận với câu hỏi : "Có phải chủ nghĩa phát xít đă trở lại không ?".
Lúc đó, cuộc tranh luận của giới trí thức tự do xoay quanh câu hỏi liệu Trump giống Hitler hay giống Mussolini hơn. Nh́n lại, đây không phải là câu hỏi cần nêu lên. Mới đây, trong một bài khảo luận, bà Sarah Churchwell cho rằng "Chủ nghĩa phát xít Mỹ : nó đă xảy ra tại đây" (American Fascism : It Has Happened Here). Đây là một bài viết có giá trị. Tác giả Churchwell cho biết từ lâu bản năng phát xít của Trump đă gắn liền với tổ chức Ku Klux Klan (5) và kết luận : "Khi tổng thống tuyên bố rằng bỏ phiếu là một "vinh dự" hơn là một quyền lợi và "nói đùa" về việc trở thành tổng thống măn đời, khi lần đầu tiên trong lịch sử của quốc gia, chính phủ nỗ lực thêm những loại bản sắc sắc tộc mới vào cuộc kiểm kê dân số được thực hiện 10 năm một lần và khi các cuộc biểu t́nh trên toàn quốc trước t́nh trạng bất công về chủng tộc đă trở thành một cái cớ để ban hành thiết quân luật, chúng ta đang chứng kiến một trật tự phát xít đang h́nh thành tại Mỹ". Tôi kêu gọi mọi người hăy đọc bài viết này. Bất cứ điều ǵ sẽ xảy ra trong cuộc bầu cử sắp tới và hậu chấn của nó, chủ nghĩa trump, xét như là một phong trào, sẽ xảy ra cho chúng ta dưới h́nh thức này hay h́nh thức khác".
Nhưng tại sao điều đó đă xảy ra ? Trump tuyên bố rằng ông có thể bắn ai đó mà vẫn không mất sự ủng hộ. Đây là điều khiến chúng ta phải lo sợ. Những người ủng hộ ông được liên kết với ông bằng những thứ cảm xúc có sức làm lu mờ cuộc tranh luận bằng lư trí. Tôi thường xuyên nghe chương tŕnh Washington Journal của đài S-SPAN. Những người ủng hộ Trump thường gọi đến để lập luận rằng ông là người được Thiên Chúa gởi đến để cứu nước Mỹ. Đa số những người ủng hộ Trump là những người Mỹ da trắng không có tŕnh độ đại học. Và những người gọi đến C-SPAN có cùng những cái nh́n như tôi th́ lại tỏ ra ngạc nhiên và không hiểu tại sao người Mỹ không thể nhận ra con người thật của Trump. Mặt khác, tôi có một người bạn có tŕnh độ đại học. Người này là một người "cuồng" Trump và mặc cho những cuộc thăm ḍ chính trị hiện tại, vẫn dứt khoát cho rằng Trump sẽ chiến thắng một cách áp đảo. Ông ta cũng phản bác những lời chỉ trích Trump một cách rất buồn cười. Chẳng hạn, khi những lời miệt thị quân đội của Trump được tung ra, ông liền gởi đi một thước phim chứa đựng những lời nói khôi hài của danh hài Chris Rock và bảo rằng đây là nguồn gốc của những lời tuyên bố của Trump về John McCain khi cho rằng John McCain không phải là anh hùng chiến tranh v́ ông ta đă bị bắt làm tù binh. Cứ như thể đây là cách để biện hộ cho lời tuyên bố (của Trump về John McCain).
Một lần nữa, trên đài C-SPAN, một người ủng hộ Trump, một người da trắng trung niên, kể lại câu chuyện về một cuộc họp mặt với các bạn thời trung học. Ông nói rằng (trong cuộc gặp gỡ) mọi người đều ngần ngại không muốn bàn đến chính trị để tránh gây khó chịu (cho người khác). Nhưng té ra là cứ 10 người (tham dự cuộc gặp gỡ) có đến 9 người ủng hộ Trump. Sở dĩ lúc đầu họ cảm thấy do dự là bởi v́, một cách nào đó, họ ư thức rằng lư trí của họ đă đầu hàng trước những cảm xúc đă bị Trump thu hút.
Trump đă thiết lập được một mối giây liên kết đầy cảm tính với 40 phần trăm người Mỹ. Theo tôi, chính cái bản sắc kỷ ái (narcissistic) đă khiến cho người ta tự đồng hóa với Trump và đây là cốt lơi của sự thu hút của ông. Trump tuyên bố rằng ông có thể bắn ai đó mà vẫn giữ được sức thu hút của ông hay rờ bóp phụ nữ ở chỗ kín của họ, điều này cho thấy ông đă chạm vào chính những ước muốn vô thức và tư tưởng của hàng triệu người Mỹ. Tính cách thô lỗ, tục tằn và vi phạm luật pháp của ông dẫn dụ những người ủng hộ ông vào việc tự đồng hóa với ông : họ làm như thể họ cũng là Trump !
Cách đây khá lâu, Theodor Adorno, một tác giả chuyên về phân tâm học của Freud, cho rằng một lănh tụ găi đúng những ước muốn vô thức của những người ủng hộ ḿnh bằng cách khai thác "đời sống vô thức" của ḿnh. Tác giả nói rằng điều này đă dạy cho nhà lănh đạo biết cách "sử dụng một cách hợp lư tính phi lư của ḿnh". Trong ư nghĩa đó, Trump đang chỉ ra cho những người ủng hộ ông một khuôn mẫu qua đó họ có thể thể hiện những ước muốn vô thức của họ. Trump công khai nói lên nội dung của những (ước muốn) của họ. Điều này tạo ra một sự gắn bó sâu xa mà lư trí không thể nào cắt đứt được. Như thế, Trump càng bị phê b́nh chỉ trích th́ sự gắn bó càng thâm sâu. Khi kư giả Bob Woodward hỏi Trump về đặc ân của người da trắng, Trump trả lời : "ông đă uống nước ngọt Kool-Aid rồi" (6). Câu trả lời một lần nữa chạm đến những ư nghĩ vô thức của những người ủng hộ ông, bởi v́ rất nhiều người ủng hộ ông khinh thường giới "tinh hoa trí thức".
Cuối cùng, thái độ tự đồng hóa (với lănh tụ) là một thái độ vô cùng nguy hiểm bởi v́ khi vô thức của những người ủng hộ được khởi động và thả lỏng nó sẽ biến họ thành những kẻ bảo vệ lănh tụ một cách bạo động như đă xảy ra tại Kenosha (7). Điều đó cũng có nghĩa là chủ nghĩa Trump sẽ tồn tại với chúng ta dưới h́nh thức này hay h́nh thức khác bao lâu ông ta c̣n sống. Nó cũng có nghĩa là nền dân chủ của chúng ta đang gặp nguy hiểm.
Chủ nghĩa phát xít đang xảy ra ngay đây!
Timothy Pytell
Timothy Pytell, Ph.D hiện là Khoa trưởng Phân khoa Sử học tại Đại học California State University, San Bernadino
Links:
https://www.psychologytoday. com/us/blog/authoritarian-therapy/202009/what-is-the-appeal-trumpism
Chú thích của người dịch :
(1) Chủ nghĩa phát xít là một hệ tư tưởng chính trị và phong trào chính trị theo dân tộc chủ nghĩa cực đoan, độc tài, cưỡng chế và đàn áp đối lập.
(2) Benito Amilcare Andrea Mussolini (1883-1945), sáng lập viên của Đảng phát xít Ư, thủ tướng Ư từ năm 1922 đến khi bị truất phế vào năm 1943. Liên kết với Đức và Nhật Bản trong Liên minh thường được mệnh danh là Khối Trục trong thời Đệ nhị Thế chiến.
(3) Đại lộ 5, Fifth Avenue : một trong những khu phố chính của Manhattan, Thành phố New York.
(4) Câu nói của Mussolini được Trump "tuưt" lại là : "Thà sống một ngày như một con sư tử c̣n hơn 100 năm làm một con cừu"
(5) Ku Klux Klan : tên của tổ chức hận thù tại Mỹ chủ trương sử dụng khủng bố để thực hiện lư tưởng thượng tôn da trắng.
(6) "Drink the Kool-Aid" (uống nước ngọt Kool-Aid) : ám chỉ đến giáo phái "Peoples Temple of the Disciples of Christ" (Đền thờ của các môn đệ Chúa Kitô), một giáo phái phát sinh tại Mỹ năm 1955 và kết liễu năm 1978. Thông điệp của giáo phái kết hợp các yếu tố của Kitô giáo với ư thức hệ cộng sản và xă hội chủ nghĩa và đặc biệt nhấn mạnh đến sự b́nh đẳng chủng tộc. Năm 1978, trên 900 thành viên của giáo phái đă tập trung tại Guyana, Nam Mỹ và sử dụng nước ngọt hiệu "Kool-Aid" có tẩm chất độc cyanide để thực hiện một cuộc tự sát tập thể. Khi Tổng thống Trump nói : "ông đă uống nước ngọt Kool-Aid rồi", ư muốn nói là Bob Woodward bị ảnh hưởng bởi sự b́nh đẳng chủng tộc.
(7) Kenosha, Tiểu bang Wisconsin : ngày 23 tháng Tám 2020, một người đàn ông da đen tên là Jacob Black bị cảnh sát bắn từ phía sau lưng khiến ông bị tê liệt. Biến cố đă dẫn đến nhiều cuộc biểu t́nh. Ngày 25 tháng Tám, một thiếu niên 17 tuổi tên là Kyle Rittenhouse đă từ Tiểu bang Illinois lái xe đến Kenosha và dùng súng AR-15 bắn hạ 2 người biểu t́nh và làm một người khác bị thương. Cảnh sát đă bắt giữ người thiếu niên. Tổng thống Trump bênh vực người thiếu niên và bảo rằng đây là một hành động tự vệ !
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
Chủ nghĩa phát xít đang trở lại !
