Bão táp bủa vây Trump trong chặng nước rút

[june04]

Bài báo cáo buộc Trump miệt thị lính Mỹ, hai cuốn sách mô tả Trump nói dối là cơn bão tin tức tiêu cực bủa vây Trump khi ngày bầu cử đang đến gần.

Ngày 3/9, tổng biên tập Jeffrey Goldberg của Atlantic đăng bài báo dẫn 4 nguồn tin giấu tên cho biết Trump không muốn thực hiện chuyến thăm tới nghĩa trang Aisne-Marne gần thủ đô Paris của Pháp năm 2018 và nói rằng "nghĩa trang này đầy những kẻ bại trận". Trong một cuộc trò chuyện khác, Trump nói rằng 1.800 lính thủy đánh bộ Mỹ chết trong trận chiến Rừng Belleau là "những kẻ thảm hại" vì đã bị giết. Rừng Belleau là nơi lực lượng Mỹ đã chiến đấu cùng các đồng minh để ngăn quân Đức tiến vào Pháp trong Thế chiến I.


Tổng thống Trump tại Nhà Trắng ngày 10/9. Ảnh: Reuters.

Michael Cohen, cựu luật sư lâu năm của Trump, ngày 9/9 xuất bản sách gọi Trump là "người lừa đảo, dối trá, thích bắt nạt". Cohen còn mô tả Trump phân biệt chủng tộc và "ghét cay ghét đắng" Obama. Theo Cohen, Trump đã thuê người đóng vai Obama để tham gia vào một video, trong đó Trump chê bai và sau đó sa thải người đàn ông.

Bob Woodward, nhà báo kỳ cựu của Washington Post, tuần tới ra mắt cuốn sách "Cơn thịnh nộ", có khả năng làm Tổng thống đau đầu hơn. Trump thừa nhận cố tình hạ thấp mức độ nghiêm trọng của Covid-19 "vì không muốn gây hoảng loạn". Trong một cuộc phỏng vấn khác được ghi âm ngày 7/2, Trump nói với Woodward rằng nCoV "lan truyền qua không khí" dù ông liên tục chế nhạo những người đeo khẩu trang trong nhiều tháng sau đó. Phải đến tháng 7, Tổng thống Mỹ mới đeo khẩu trang khi xuất hiện công khai.

Thực tế, cuốn sách của Cohen không có khả năng tác động đến lượng lớn cử tri. Người ủng hộ Joe Biden hân hoan khi thấy Cohen chỉ trích Trump kịch liệt, nhưng cử tri ủng hộ Trump dễ dàng bác bỏ các cáo buộc của Cohen, vì bản thân Cohen là người nói dối và lừa đảo. Năm 2018, Cohen nhận 9 tội danh liên bang, bao gồm trốn thuế, khai man trước quốc hội và vi phạm quy định tài chính về chiến dịch tranh cử.

Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là chúng sẽ không có tác động. Trong các cuộc bầu cử có hai ứng viên cạnh tranh sít sao, chiến thắng được định đoạt bởi các thay đổi nhỏ trong một số nhóm cử tri.

Trong sách của Cohen, cựu luật sư cáo buộc Trump mô tả người gốc Tây Ban Nha là "không phải người dân của tôi" và Trump tin họ "quá ngu ngốc" nên sẽ không bỏ phiếu cho ông.

Lá phiếu của người gốc Tây Ban Nha đã là yếu tố quyết định đối với đảng Cộng hòa tại 4 trong số 5 cuộc bầu cử tổng thống gần đây nhất. Trong 4 cuộc bầu cử trước năm 2016, nếu ứng viên đảng Cộng hòa nhận được hơn 35% phiếu của người gốc Tây Ban Nha thì người đó sẽ đắc cử. Năm 2016, Trump nhận được 28% phiếu từ nhóm cử tri này. Trump sẽ rơi vào thế khó nếu tỷ lệ này giảm vào năm 2020.

Những tiết lộ từ Goldberg gây khó khăn hơn cho Trump. Mặc dù bài báo trích dẫn nguồn ẩn danh, việc Trump vốn nói nhiều điều tiêu cực về quân đội Mỹ trước công chúng khiến nhiều người cho rằng thông tin trên Atlantic là đáng tin cậy.

Quân nhân và cựu binh vốn là nhóm cử tri rất quan trọng với đảng Cộng hòa. CCES, khảo sát trực tuyến quốc gia được thực hiện trước và sau bầu cử tổng thống và giữa kỳ, cho thấy Trump đã chiến thắng với cách biệt 27 điểm so với Hillary Clinton vào năm 2016 trong nhóm cử tri quân nhân và cựu binh. Theo Harry Enten, nhà phân tích các cuộc thăm dò của CNN, Trump không thể giành chiến thắng nếu không có sự ủng hộ từ nhóm này.

Chưa rõ cuốn sách của Woodward còn những thông tin gì, nhưng nhà báo này nổi tiếng với việc đào bới ra những thông tin tiêu cực về Nhà Trắng, đặc biệt là dưới thời Trump, và nhiều cựu quan chức dường như muốn chia sẻ những điều bất bình về sếp cũ. Cuốn sách này khó có thể là tin tốt cho Trump.

Theo nhà phân tích Joe Lockhart, cựu phát ngôn viên Nhà Trắng dưới thời Bill Clinton, thời điểm bài viết được đăng và hai cuốn sách được xuất bản là yếu tố rất đáng chú ý. Cuộc bầu cử năm 2020 bất thường vì Covid-19. Công chúng đã tập trung vào đại dịch thay vì bầu cử trong nhiều tháng. Đến giờ, khi còn chưa đầy hai tháng nữa sẽ đến ngày bầu cử, công chúng mới ngày càng chú ý đến cuộc đua.

Những ngày còn lại quý giá đối với Trump khi ông đang bị Biden dẫn trước với khoảng cách đáng kể trong các cuộc thăm dò quốc gia và tại các bang chiến trường như Wisconsin, Michigan và Pennsylvania. Để xoay chuyển tình thế, Trump cần tập trung đưa ra những thông điệp nhất quán trong chặng nước rút và chuyển hướng chỉ trích sang Biden. Trump đang đổ lỗi nhiều vấn đề của đất nước cho phe Dân chủ và mô tả Biden là một người yếu ớt trong cách xử lý tội phạm và ủng hộ các cuộc biểu tình sắc tộc khắp nước Mỹ, nhiều trong số đó đã biến tướng thành bạo lực, cướp phá.

Trump không còn nhiều thời gian. Bỏ phiếu đã bắt đầu ở Bắc Carolina và nhiều bang sẽ bắt đầu bỏ phiếu sớm trong những tuần tới. Có lẽ tác động lớn nhất những cuốn sách và bài báo là chúng tước đi thời gian của Trump. Những tiết lộ mới khiến ông khó có thể công kích Biden nhất quán và liên tục trong thời gian tới.

Tuy nhiên, tai tiếng và tranh cãi không phải lúc nào cũng biến thành hậu quả chính trị cho Trump. Ông có nhiều cử tri trung thành không dễ bị lung lay bởi các thông tin tiêu cực. Họ vẫn giữ vững sự ủng hộ ngay cả khi không hài lòng với một số phát ngôn của ông, nhà phân tích của CNN Stephen Collinson viết. Tuy nhiên, những rắc rối mới nảy sinh với Trump sẽ tạo đà cho Biden trong cuộc tranh luận đầu tiên giữa hai ứng viên vào 29/9.