Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên nói với giới phóng viên trong cuộc họp báo ở Bắc Kinh rằng Mỹ cần hợp tác với Trung Quốc để đạt được mối quan hệ ổn định, sau khi Tổng thống Trump cho hay: “Tôi rất thất vọng về Trung Quốc. Họ lẽ ra phải ngăn chặn Covid-19 ngay từ đầu. Chúng tôi vừa kư kết một thỏa thuận thương mại tuyệt vời… Mực c̣n chưa ráo th́ dịch bệnh xuất hiện”.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh (Ảnh: Getty)
Theo Reuters, phát biểu tại cuộc họp báo hôm nay 15/5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên nói rằng, mối quan hệ ổn định giữa Mỹ và Trung Quốc có lợi cho cả hai bên. Tuy nhiên, ông Triệu cũng nhấn mạnh thêm rằng, Mỹ cần hợp tác với Trung Quốc để đạt được mối quan hệ ổn định.
Đây là những b́nh luận chính thức đầu tiên của Trung Quốc sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo cắt đứt quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh.
Trả lời phỏng vấn Fox Business ngày 14/5, ông Trump cho biết, ông rất thất vọng với cách ứng phó của Trung Quốc với đại dịch Covid-19. “Tôi có mối quan hệ rất tốt đẹp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh, nhưng ngay bây giờ tôi không muốn nói chuyện với ông ấy”, ông Trump nói. Khi được hỏi liệu Mỹ sẽ trả đũa Trung Quốc như thế nào, ông Trump cho biết: "Có nhiều cách chúng tôi có thể làm. Chúng tôi có thể cắt đứt hoàn toàn quan hệ".
Quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc xấu đi rơ rệt trong những tháng gần đây khi chính quyền của ông Trump tăng cường chỉ trích Trung Quốc về đại dịch Covid-19. Washington cáo buộc Bắc Kinh thiếu minh bạch và nghi ngờ virus gây Covid-19 thoát ra từ một pḥng thí nghiệm ở Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc. Bắc Kinh đă nhiều lần bác bỏ cáo buộc này. Người phát ngôn Triệu Lập Kiên đầu tuần này kêu gọi Mỹ "ngừng tấn công Trung Quốc, thay vào đó hăy tập trung bảo vệ công dân của ḿnh và đóng góp nhiều hơn cho cuộc chiến toàn cầu chống Covid-19".
Cảnh báo cứng rắn của ông Trump trái ngược với tín hiệu tích cực từ các quan chức đàm phán thương mại của hai bên. Trong một cuộc điện đàm đầu tuần này, Phó thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc, Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer và Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin đă nhất trí “tạo điều kiện thuận lợi” cho thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 giữa hai nước.
Shi Yinhong, giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học Nhân dân ở Bắc Kinh, cho rằng những b́nh luận của ông Trump cho thấy sự leo thang căng thẳng trong quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc. “Phát ngôn của ông Trump cho thấy sự giận dữ của Mỹ với Trung Quốc và sự căng thẳng trong quan hệ song phương. Washington sẽ tiếp tục gây sức ép với Trung Quốc”, ông Shi nói song cũng tin hai bên vẫn có ư định duy tŕ thỏa thuận thương mại.
Lu Xiang, chuyên gia nghiên cứu tại Học viện Khoa học Xă hội, cũng nhận định b́nh luận của ông Trump phủ bóng lên mối quan hệ vốn đă căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc và là bằng chứng cho thấy sự khó đoán của chủ nhân Nhà Trắng. “Không cần quá lo ngại, nhưng chúng ta cũng phải lưu ư rằng phát ngôn có thể biến thành hành động và cần chuẩn bị cho mọi kịch bản”, ông Lu nói.