Thời gian gần đây, tin đồn về việc virus corona chủng mới (SARS-CoV-2) gây nên đại dịch Covid-19 xuất phát từ pḥng thí nghiệm của Trung Quốc đang rộ lên, nhất là sau khi tổng thống Mỹ Donald Trump có những phát ngôn thể hiện rơ mối nghi ngại này.
Cùng với việc nguồn gốc của virus chưa được làm sáng tỏ, nhiều người đă hướng sự nghi ngờ vào pḥng thí nghiệm của Viện virus học Vũ Hán (WIV). Tuy nhiên theo Jonna Mazet - một chuyên gia dịch tễ từ ĐH California, Davis, thực sự có "rất rất ít" khả năng virus là sản phẩm nhân tạo.
Được biết, Mazet từng làm việc cùng các chuyên gia tại Vũ Hán trong quá khứ. Bà nhận định: "Chúng tôi đă cùng nhau xây dựng các tiêu chuẩn an toàn cực cao. Thực sự có rất ít khả năng virus ṛ rỉ từ đây," đồng thời đưa ra 4 lư do để củng cố cho quan điểm này.
Lư do 1: Các mẫu nghiên cứu tại pḥng thí nghiệm không khớp với virus chủng mới
Theo Mazet, pḥng thí nghiệm tại Vũ Hán có chuẩn an toàn sinh học cấp 4. Các chuyên gia tại đây nghiên cứu về phần lớn các chủng bệnh nguy hiểm nhất nhưng đă được biết tới, bao gồm cả virus corona.
Một trong số các chuyên gia tại đây có nhà virus học Shi Zhengli. Shi đă thu thập mẫu và nghiên cứu về các loại virus corona tồn tại trên dơi của Trung Quốc. Năm 2013, Shi chỉ ra rằng dơi dường như là thủ phạm chính chịu trách nhiệm cho việc làm lây lan dịch SARS.
Sau khi lập được bộ gene của Covid-19, Shi nhanh chóng kiểm tra ghi chép tại pḥng thí nghiệm để xác nhận xem có tai nạn ṛ rỉ nào không. Cô kiểm tra thông tin di truyền từ mọi mẫu virus corona thu thập được, và không thấy bất kỳ sự trùng khớp nào.
"Đó là một khối lượng công việc cực lớn. Tôi đă không dám ngủ trong nhiều ngày," - Shi chia sẻ.
Mazet đă làm việc cùng Shi qua chương tŕnh PREDICT - chương tŕnh cảnh báo đại dịch sớm do Cơ quan phát triển quốc tế Hoa Kỳ khởi xướng. Chương tŕnh có nhiệm vụ đào tạo chuyên gia và tài trợ cho các pḥng thí nghiệm tại hơn 30 quốc gia - bao gồm cả pḥng thí nghiệm tại Vũ Hán.
"Tôi mới trao đổi với cô ấy," - Mazet cho biết. "Shi hoàn toàn chắc chắn rằng chưa từng thấy virus chủng mới trước khi đại dịch bùng phát."
Lư do 2: Chuẩn an toàn tại pḥng thí nghiệm Vũ Hán là cực cao
Năm 2018, nhà chức trách Hoa Kỳ từng bày tỏ lo ngại về độ an toàn của pḥng thí nghiệm Vũ Hán. Tuy nhiên theo Mazet, quy chuẩn an toàn tại đây là cực kỳ nghiêm ngặt.
"Khi thực địa, tất cả đều được bảo hộ kỹ càng, bao gồm những lớp găng tay, kính pḥng hộ, trang phục và mặt nạ pḥng độc," - cô cho biết. Các mẫu vật thu thập được từ dơi sẽ lập tức được đưa vào ống nghiệm chứa hóa chất làm bất hoạt virus, và được bảo quản trong nitrogen lỏng trước khi chuyển vào pḥng thí nghiệm.
Khi nghiên cứu, họ chỉ sử dụng các virus đă không c̣n hoạt động và không có khả năng lây lan. Các virus c̣n hoạt động sẽ được bảo quản trong những khu vực cực kỳ đặc biệt.
Lư do 3: Virus corona là các mầm bệnh mới nhất có khả năng lây từ động vật sang người
Hay c̣n gọi là "lây nhiễm chéo loài" - hiện tượng gây ra dịch Ebola và SARS. Cả hai dịch bệnh trên đều đến từ virus có nguồn gốc là loài dơi, và nhiều chuyên gia dịch tễ cho rằng Covid-19 cũng như vậy, với 96% mă gene trùng khớp với virus corona trong quần thể dơi Trung Quốc.
Cứ 4 dịch bệnh của loài người, có ít nhất 3 loại lây từ các loài khác. Trong đó, Covid-19 là dịch bệnh thứ 7 xảy ra với loài người trong 1 thế kỷ qua.
Năm 2009 - 2010, dịch bệnh H1N1 - c̣n gọi là dịch cúm lợn bùng phát và giết chết 300.000 người. Con người cũng từng nhiễm cúm từ gia cầm.
Như dịch "cúm châu Á" năm 1957 và đại dịch Hong Kong 1968 cũng đến từ các loài chim. Và trong ṿng 45 năm qua, ít nhất 4 dịch bệnh có nguồn gốc từ dơi.
Lư do 4: Dịch bệnh có khả năng bùng phát từ người thường, chứ không phải từ các nhà nghiên cứu
Các hang động và một số môi trường tương tự, nơi giới khoa học thu thập mẫu nghiên cứu thực chất là rất nguy hiểm đối với người thường. Bởi lẽ, người dân khi vào đây có thể tiếp xúc với virus mà không hề hay biết, trong khi các nhà nghiên cứu đă được bảo hộ từ đầu đến chân.
Peter Daszak - chủ tịch hội EcoHealth, nơi kết nối PREDICT với pḥng thí nghiệm Vũ Hán ủng hộ quan điểm này. Ông cho biết các đồng nghiệp đă chỉ ra rằng có khoảng "1-7 triệu người tiếp xúc với virus trên động vật tại châu Á mỗi năm."
Một nghiên cứu từ tháng 3/2019 thậm chí đă dự đoán sẵn rằng dơi sẽ là nguồn gốc gây bùng phát một chủng virus corona mới tại Trung Quốc. Âu cũng bởi đa số các chủng virus corona hiện nay đều được t́m thấy ở Trung Quốc, và bởi "dơi sống quá gần người ở Trung Quốc, tạo ra rủi ro lan truyền virus trên người và gia súc," - tác giả nhận định.
Tham khảo: Business Insider
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
