Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) đă liệt kê danh sách những chất gây ung thư trong đó bao gồm cả những thứ mà không ít người thường dùng.
1. Phân loại các chất gây ung thư
Từ năm 1971, Cơ quan nghiên cứu Ung thư Quốc tế thuộc Tổ chức Y tế Thế giới đă đánh giá hơn 900 hỗn hợp và các chất, trong đó hơn 400 chất được xác định là gây ung thư hoặc có khả năng gây ung thư cho con người, bao gồm cả phóng xạ, sản phẩm hóa học, chất hỗn hợp, các yếu tố vật lư và sinh học, hành vi trong cuộc sống, vi rút... Theo mức độ gây ung thư, Cơ quan Ung thư Quốc tế phân loại các yếu tố gây ung thư thành 4 cấp độ.
Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC)
Loại 1: Gây ung thư rơ ràng, tương ứng với các chất hoặc hỗn hợp gây ung thư rơ ràng cho cơ thể con người, chẳng hạn như thuốc lá, đồ uống có cồn, aflatoxin, trầu cau, formaldehyd và các thịt chế biến…
Loại 2A: Rất có khả năng gây ung thư, tương ứng với các chất hoặc hỗn hợp có khả năng gây ung thư cao cho cơ thể người, như acrylamide, hợp chất ch́ vô cơ, 4-methylimidazole...
Loại 2B: Có thể gây ung thư, tương ứng với các chất hoặc hỗn hợp ít gây ung thư ở người, như chloroform, DDT, dichlorvos, naphthalene, kim loại niken, nitrobenzene, nhiên liệu diesel, xăng, bức xạ điện thoại di động…
Loại 3: Không rơ, tương ứng với các chất hoặc hỗn hợp không đủ hoặc hạn chế bằng chứng gây ung thư ở động vật, nhưng không đủ bằng chứng gây ung thư ở người, như anilin, sắc tố đỏ Sudan, cholesterol, caffeine, xylene, đường hóa học saccharin và các loại muối, diazepam, oxit sắt, hợp chất ch́ hữu cơ, từ trường tĩnh điện, melamine, thủy ngân và các hợp chất vô cơ khác…
Loại 4: Có thể không gây ung thư, tương ứng với một chất có thể không gây ung thư cho cơ thể người hoặc một chất không được chứng minh là gây ung thư, cụ thể là caprolactam.
2. Các chất gây ung thư phổ biến nhiều người đang sử dụng
Có 4 cấp độ các chất gây ung thư, trong đó cấp 1, 2 có rất nhiều trong cuộc sống hàng ngày
Chất gây ung thư được chia thành 4 cấp độ, trong đó cấp 1 và cấp 2 có rất nhiều trong cuộc sống hàng ngày, cố gắng loại bỏ, nếu không thể tránh được th́ cố gắng giảm thiểu, ăn càng ít càng tốt. Rượu, benzopyrene, thuốc lá, aflatoxin, cá muối, trầu, phóng xạ ion hóa, ô nhiễm không khí... đều là những chất gây ung thư phổ biến trong cuộc sống.
Một số sản phẩm chứa chất gây ung thư nhiều người vẫn sử dụng hàng ngày.
1. Rượu
Uống rượu là văn hóa được lưu hành từ thời xa xưa, nhiều người c̣n cho rằng, uống một lượng nhỏ rượu c̣n tốt cho sức khỏe, nhưng trên thực tế uống rượu và ung thư có liên quan mật thiết đến nhau, đặc biệt là các loại ung thư như: ung thư miệng, ung thư ṿm họng, ung thư thực quản…
Rượu được chuyển đổi thành acetaldehyd trong cơ thể người và acetaldehyd có thể phá hủy trực tiếp cấu trúc DNA của tế bào người, gây đột biến gen và gây nguy cơ sản sinh tế bào ung thư. Acetaldehyd cũng có thể gây ra một số lượng lớn các đột biến tế bào gốc tạo máu, dẫn đến rối loạn chức năng tế bào gốc tạo máu. Một khi uống rượu h́nh thành các tế bào gốc bất thường, giảm chức năng tạo máu, mất chức năng tế bào miễn dịch, giảm sức đề kháng cơ thể và tăng tế bào ung thư.
2. Thực phẩm chiên nướng benzopyren
"Benzopyrene" là một thuật ngữ hóa học xa lạ đối với nhiều người, nhưng khi nói đến những điều này, bạn sẽ rất quen thuộc với: Cánh gà nướng, cá nướng, cánh gà chiên, thịt chiên gịn… Thực tế trong thực phẩm chiên nướng chứa một lượng lớn chất gây ung thư benzopyrene. Các loại thịt nướng đều là những thực phẩm giàu protein, chất béo, cholesterol cao. Khi những thực phẩm này được làm nóng ở nhiệt độ trên 200 độ C, chúng sẽ tạo ra chất gây ung thư benzopyrene. Và thực phẩm được chiên trong loại dầu đă qua nhiều lần sử dụng hoặc chiên ở nhiệt độ cao sản sinh ra khói, cũng sẽ tạo ra lượng lớn chất gây ung thư benzopyrene.
Benzopyrene gây ung thư v́ nó là hydrocarbon thơm đa ṿng. Sau khi được cơ thể người chuyển hóa, nó sẽ tạo ra một số lượng lớn các phân tử trung gian, làm thay đổi cấu trúc của tế bào đích và gây ung thư. Do đó, bạn nên ăn ít đồ chiên và nướng, và chú ư đến nhiệt độ dầu khi nấu, đồng thời tránh hít quá nhiều khí thải xe hơi và khói bếp.
3. Thuốc lá
Một điếu thuốc lá có chứa hơn 3.000 hóa chất độc hại, bao gồm các chất kích thích ung thư quen thuộc như nicotine, carbon monoxide, benzopyrene và nitrosamine. Một lượng lớn dữ liệu cho thấy mối quan hệ mật thiết giữa ung thư phổi và hút thuốc. Hút thuốc càng nhiều, thời gian càng lâu, tỷ lệ tử vong của ung thư phổi càng cao.
Hút 10 điếu thuốc mỗi ngày làm tăng tỷ lệ mắc ung thư phổi lên 13 lần, hút 20 điếu thuốc mỗi ngày làm tăng tỷ lệ mắc ung thư phổi lên 20 lần, hút 40 điếu thuốc mỗi ngày làm tăng tỷ lệ mắc ung thư phổi lên 65 lần.
Carbon monoxide trong thuốc lá có thể gây thiếu oxy ở các mô và cơ quan khác nhau của cơ thể, làm cho "các chất độc hại" có sẵn về mặt hữu cơ gây ra các bệnh về hô hấp, bệnh tim mạch và mạch máu năo, gây ung thư thực quản, ung thư dạ dày, ung thư đại trực tràng, ung thư đại trực tràng.
4. Thực phẩm bị mốc
Aflatoxin sản sinh từ nấm mốc. Ngô, đậu phộng, dầu đậu phộng, các loại hạt, trái cây và trà khô, phổ biến trong cuộc sống, có thể chứa aflatoxin gây ung thư cho người và động vật nếu bảo quản không đúng cách, rất dễ nhiễm Aflatoxin.
Aflatoxin là một chất độc hại cao và là chất gây ung thư mạnh, không thể loại bỏ được ở nhiệt độ cao. Các thành phần hóa học B1 và G1 có thể gây ung thư gan và sarcoma dưới da, đồng thời có thể gây ra các bệnh về gan, thận, năo và hệ thần kinh ở động vật. Đối với độc tố này, cách tốt nhất để pḥng ngừa là ngăn ngừa nấm mốc trong thực phẩm như ngũ cốc, khi xuất hiện nấm mốc ở thực phẩm lập tức vứt bỏ.
5. Cá muối
Trong quá tŕnh sản xuất cá muối, cá cần phải hút hết nước và ướp với nồng độ muối cao. Trong quá tŕnh này, một số hợp chất nitroso như nitrosodimethylamine sẽ được sản sinh. Các hợp chất nitro đă được chứng minh là gây ung thư. Hơn nữa, cá ướp có hàm lượng muối cao, không nên ăn với số lượng lớn trong một thời gian dài.
VietBF © sưu tầm