Nhật kư kinh hoàng New York của bác sĩ gốc Việt trong đại dịch cúm Tàu
Ngày xưa mẹ làm bác sỹ hay trực cấp cứu, minh không bao giờ nghĩ xa hơn được v́ đơn giản là bà luôn yêu đời, chẳng mấy khi kể lể hay phàn nàn. Nhưng sau này qua bao nhiêu biến cố của cuộc đời ḿnh mới hiểu làm bác sỹ phải bản lĩnh như thế nào, nhất là vào những lúc như thế này...
"Copy bài viết của em gái ḿnh Trinh Trang Yarett, cùng chồng Ian Yarett, là 2 bác sỹ đang đứng ở tâm băo bệnh viện New York chống lại đại dịch Wuhan Virus. Đọc mà rơi nước mắt. 2 đứa em ḿnh đều biết sớm muộn cũng sẽ bị bệnh nhân lây virus... Chưa bao giờ thấy tự hào và yêu em gái ḿnh đến thế. Cầu chúc những điều tốt đẹp nhất đến với 2 đứa em!
“Tháng 3, trong tâm băo
Bữa giờ rất nhiều người hỏi thăm t́nh h́nh ở New York City thế nào. Và thật t́nh là, với một đứa từng viết báo như ḿnh, cũng không thể nào giải thích hay diễn tả bằng lời được hết những ǵ đang diễn ra trong bệnh viện bây giờ. Những ngày qua muốn viết cũng không viết nổi v́ cảm xúc như đă chai sạn đi. Chỉ trong ṿng 1 tháng, NYC của ḿnh đă thay đổi đến chóng mặt, và hiện tại, ngay trong tâm dịch, mỗi ngày đi làm trong bệnh viện là lại cảm thấy như đang đi ra chiến trường, và ai cũng có chung một nỗi niềm, lo lắng và bất lực.
Đầu tháng 3, hai vợ chồng được nghỉ và vẫn c̣n kéo nhau road trip xuyên bang. NYC và nước Mỹ lúc này vẫn c̣n hoạt động b́nh thường. Dịch bệnh lúc này hầu hết chỉ ở Seattle. Ngay trong bệnh viện mọi người cũng chỉ nói về Covid-19 như thể nó ở tận đâu xa lắm và không liên quan đến ḿnh, chỉ là những ai đi du lịch từ những nước vùng dịch về th́ phải cách ly 14 ngày. Hai đứa ḿnh may mắn không lên kế hoạch đi chơi xa như mọi lần, v́ cần ở lại đi ăn đám cưới bạn thân. Ngày xuất hành đi chơi cả hai c̣n đùa với nhau là nếu có ai đi dự đám cưới này mà bị nhiễm bệnh cũng chả sao, v́ hết phân nửa khách mời là bác sĩ. Vậy mà chỉ trong ṿng 10 ngày đi chơi mà mọi sự đă thay đổi đến chóng mặt.
Ngày thứ nhất, ca bệnh đầu tiên xuất hiện ở New York. Bệnh viện của hai đứa đều gửi email nhắc nhở mọi người cẩn thận, chú ư rửa tay thường xuyên.
Ngày thứ hai, email từ bệnh viện nhắc lại từng bước mặc dụng cụ bảo hộ (PPE) trong trường hợp có bệnh nhân nghi mắc Covid-19.
Ngày thứ ba, ca bệnh thứ hai xuất hiện, dù không phải ở trong NYC mà là ở vùng ngoại ô New Rochelle, đây lại là ca siêu lây nhiễm khi bệnh nhân này đă nhập viện từ cách đó mấy ngày với chẩn đoán viêm phổi và hoàn toàn không được cách ly. Khi đọc tin này, ḿnh đă bắt đầu thấy rùng ḿnh khi nghĩ đến những người thân và nhân viên trong bệnh viện đă tiếp xúc với bệnh nhân này và hoàn toàn không mặc đồ bảo hộ, và nghi là trong vài ngày tới sẽ xuất hiện thêm nhiều ca lây nhiễm từ bệnh nhân này.
Ngày thứ tư, có 9 ca bệnh mới và đều liên quan đến bệnh nhân số 2. Bệnh viện bọn ḿnh tiếp tục gửi email nhắc nhở nên hạn chế đi du lịch đến các quốc gia có dịch, và nếu không có ǵ cần thiết th́ đừng nên đi đâu cả. Lúc này dịch đă bùng phát mạnh mẽ tại Ư.
Ngày thứ năm, bệnh viện email nhắc lúc nào nên dùng khẩu trang N95 và lúc nào dùng khẩu trang thường. Trong email họ cũng cấm không được lấy nước rửa tay khô trong kho ra dùng. Lúc đọc email này ḿnh thấy buồn cười, v́ nước rửa tay khô b́nh thường để đầy trong kho, c̣n phát miễn phí cho bệnh nhân nữa, cớ ǵ phải cấm như vậy. Nhắn tin hỏi bạn th́ mới biết là do mọi người bắt đầu mua sạch sản phẩm này trong siêu thị, và bệnh nhân và người đi thăm bệnh bữa giờ đă “chôm” hết trong bệnh viện, nên bây giờ nó lại là hàng hiếm, và không được dùng thoải mái như xưa nữa.
Ngày thứ sáu, NY có 44 ca bệnh, hầu hết đều liên quan đến bệnh nhân số 2. Email từ bệnh viện thông báo tất cả những buổi họp hay bài giảng nào có nhiều hơn 25 bác sĩ đều phải bị huỷ bỏ. Họ bắt đầu lo sợ nếu nhiều bác sĩ bị bệnh cùng lúc th́ sẽ không có ai chăm bệnh nhân.
Ngày thứ bảy, NY có 89 ca. Bệnh viên thông báo tất cả những bác sĩ và nhân viên đang làm việc ở nước ngoài đều phải quay về ngay lập tức. Bạn bè nội trú của ḿnh đang thực tập 1 tháng ở Châu Phi cũng bị bắt quay về. Bệnh viện cũng yêu cầu các bác sĩ đang được nghỉ phép phải khai báo là đă đi đâu và định đi đâu. Cả hai đứa ḿnh đều phải đưa ra lịch tŕnh đi chơi, lúc này chỉ mong về nhà ngay v́ cảm thấy t́nh h́nh khá căng thẳng.
Ngày thứ tám, số ca tăng lên 106. Bệnh viên yêu cầu nhân viên nếu có bất kỳ triệu chứng nào của bệnh đều phải ở nhà, không được đi làm, để tránh lây nhiễm.
Ngày thứ chín, 142 ca. Nước Ư thông báo giới nghiêm toàn quốc. Bệnh viện NY nh́n bệnh viện Ư bị quá tải, bắt đầu lo sợ điều tương tự sẽ xảy ra ở đây. Bệnh viện của ḿnh thông báo PPE bắt đầu bị thiếu hụt và yêu cầu hạn chế số người ra vào pḥng bệnh nhân để tiết kiệm đồ bảo hộ.
Ngày thứ mười, 173 ca. Hai đứa ḿnh về lại NYC, chuẩn bị đi làm lại, và bước thẳng vào tâm băo.
Từ ngày thứ 10 đến hôm nay, mọi thứ hoàn toàn bị mất kiểm soát, và đây cũng là hiện thực cuộc sống trong tâm dịch:
Là tất cả bệnh viện ở NYC hiện giờ đang hoàn toàn quá tải. Số ca bệnh cứ tăng lên gấp đôi mỗi 3 ngày. Số lượng bệnh nhân bị nặng và cần đặt nội khí quản khá cao, và số máy thở đang vơi dần. Khi ḿnh viết những ḍng này, th́ bệnh viện của ḿnh và của Ian chỉ c̣n khoảng 100 máy thở mỗi nơi. Và vấn đề không phải chỉ ở số máy thở, mà c̣n là thiếu hụt số pḥng và số nhân viên có thể chăm sóc bệnh nhân. Hiện giờ cả khoa nhi của bệnh viên ḿnh đă phải dọn qua bệnh viện khác để dành pḥng cho bệnh nhân Covid-19. Bệnh viện dă chiến đang được dựng lên khắp nơi, và chính phủ đang kêu gọi các bác sĩ đă về hưu quay lại làm việc v́ không đủ bác sĩ.
Là số đồ bảo hộ (PPE) cứ vơi dần đều. Ban đầu quy định là tất cả mọi người phải mang N95 khi khám bệnh nhân nghi nhiễm, và phải thay khẩu trang giữa các bệnh nhân. Khi số lượng N95 giảm mạnh, th́ quy định mới là được phép dùng lại N95 trong một ngày, rồi lại đổi thành chỉ được dùng N95 khi đặt nội khí quản, c̣n lại phải đeo khẩu trang thường. Và hiện tại bây giờ, khi số lượng khan hiếm cùng cực, th́ mỗi bác sĩ chỉ được phát một khẩu trang (loại dùng 1 lần) và phải dùng đúng cái khẩu trang đó đến khi nào có hàng mới về, ngày này qua ngày khác. B́nh thường, chuyện dùng lại khẩu trang là chuyện không tưởng, và nếu bị bắt gặp th́ sẽ bị phạt ngay, nhưng thời điểm này th́ bao nhiêu quy định đều không c̣n tác dụng ǵ nữa hết.
Là hiện thực đau ḷng là hầu hết bệnh nhân Covid-19 khi mất đều ra đi một ḿnh. Để ngăn lây lan, bệnh viện quy định người nhà bệnh nhân không c̣n được vào thăm nữa. Rất nhiều gia đ́nh đă phải nh́n người thân của ḿnh ra đi qua facetime, và rất nhiều gia đ́nh c̣n không hay biết người thân của ḿnh đă mất v́ bệnh viện không liên lạc với họ được. Và mất v́ bệnh này, nếu không được tiêm morphine, là cảm giác như đang chết ngạt, khi phổi không c̣n cung cấp oxy cho cơ thể được nữa. Đó là cái chết đau đớn và cô độc nhất.
Là hầu hết nhà xác đều đă quá tải, không c̣n chỗ để thêm, nên bây giờ thành phố phải đem xe tải đông lạnh tới để chở xác. Và v́ lệnh cấm tập trung đông người, nên người mất cũng không được có đám tang. Người nhà tới giờ vẫn không thể gặp họ lần cuối.
Là sản phụ bây giờ phải đi sinh một ḿnh, không được có chồng hay người nhà vào thăm để tránh lây nhiễm. Là bao nhiêu ông bố lỡ dịp không được nh́n thấy con ḿnh ra đời.
Là các nội trú sinh các ngành khác nhau đều được điều động đến giúp ngành đa khoa và cấp cứu, khi họ hoàn toàn kiệt quệ về sức lực và quá nhiều bác sĩ đă mắc bệnh và phải ở nhà. Là quyết định cho sinh viên năm cuối trường Y tốt nghiệp sớm để có thêm một lượng bác sĩ mới để giúp bệnh viện trong cơn đại dịch này.
Là khi ḿnh và bạn bè trong ngành đều không dám về nhà hay gặp người nhà, v́ bọn ḿnh đă mặc định là chắc chắn đă bị hoặc sẽ bị nhiễm bệnh, chỉ là sớm hay muộn, và không đứa nào muốn để lây cho ba mẹ và ông bà. Cả tuần nay mẹ chồng ḿnh đều tới nhà, nhưng chỉ được đứng bên ngoài cách vài mét và chỉ được nh́n và nói chuyện với hai đứa ḿnh qua cửa sổ. Hôm qua bà lại đ̣i vào nhà, và Ian phải nói, “Mẹ không được để bị lây bây giờ, nếu chẳng may bị bệnh mà phải vào bệnh viện, th́ mẹ phải vào một ḿnh, và nếu phải lựa chọn giữa mẹ và một bệnh nhân khác trẻ hơn, th́ chắc chắn bác sĩ sẽ đưa máy thở cho người kia, v́ cơ hội sống cao hơn. Nếu chuyện đó xảy ra v́ con lây cho mẹ th́ con sẽ ko bao giờ tha thứ cho ḿnh được”. Thế là bà lại phải quay ra.
Là khi bọn ḿnh phải sống trong nỗi sợ là sẽ lây bệnh cho chồng/vợ/người yêu, những người đang sống ngay trong nhà. Bạn bè ḿnh có người phải xuống ở tầng hầm, ngủ giường riêng, có người phải ra thuê khách sạn hoặc airbnb ở, đứa nào có con th́ phải gửi con về ở với ông bà và tuyệt đối không dám gặp con. Hay đứa ḿnh v́ cùng là bác sĩ nên không có đường nào thoát, và cứ mặc định là đứa nào bị trước cũng sẽ lây cho đứa kia thôi.
Là khi dịch bệnh khiến người ta phải lường trước t́nh huống xấu nhất. Các bác sĩ đều đang hối hả lập di chúc, đặc biệt những ai đă có con. Vợ chồng phải dặn nhau trước là nếu đến lúc hoàn toàn hôn mê th́ có nên đặt nội khí quản không, hay là cứ để cho ra đi thanh thản. Lời nói đùa mọi khi “Nếu em có chuyện ǵ th́ anh cứ đi lấy vợ mới đi” trong thời điểm này lại thành ra nói thật.
Là các ông bố bà mẹ có con đi làm trong bệnh viện là cứ như đang ngồi trên đống lửa. Mẹ chồng ḿnh th́ mua đủ thứ thuốc bổ khác nhau bắt hai đứa uống, và mỗi ngày đều tiếp tế lương thực, nhưng chỉ dám để trước cửa v́ không được vào nhà gặp mặt. Mẹ đứa bạn ḿnh, mỗi khi nó trực đêm là bà thức nguyên đêm nói chuyện cùng nó v́ bà lo đến không ngủ được. Ba đứa khác th́ năn nỉ nó xin nghỉ làm đến khi nào hết dịch rồi quay lại. Nhưng thời điểm này không ai nỡ xin nghỉ, v́ trách nhiệm với bệnh nhân và cả trách nhiệm với đồng nghiệp nữa.
Nhưng trong thời điểm khó khăn này, lại làm ḿnh thêm trân quư những ǵ mà gia đ́nh, bạn bè, và cộng đồng đang chung tay góp sức giúp bọn ḿnh chống dịch:
Là khi nhận được tin từ bệnh viện là chỉ c̣n đủ 1 khẩu trang cho mỗi bác sĩ, ḿnh đă gửi tin nhắn cầu cứu đến một loạt bạn bè, hỏi xin nếu đứa nào c̣n khẩu trang th́ cho ḿnh mua lại. Vậy mà chỉ trong ṿng mấy ngày, bọn bạn ḿnh đă hỏi ḍ người quen và bằng cách nào đó mỗi đứa đều kiếm ra được vài chục khẩu trang gửi về cho ḿnh. Ba mẹ cũng chạy khắp thành phố kiếm chỗ bán khẩu trang để gửi lên. Giờ vậy mà ḿnh đă có đủ khẩu trang ít nhất đến khi có hàng mới về bệnh viện.
Là khi hàng loạt các nhà hàng và dịch vụ giao thức ăn đều quyết định tặng phần ăn cho bác sĩ và y tá để bọn ḿnh tập trung làm việc. Từ UberEats, Sweet Greens, rồi bao nhiêu tiệm bánh nổi tiếng, chỉ cần đưa thẻ ID bệnh viện ra là sẽ được ăn miễn phí, mà c̣n được giao tới tận bệnh viện nữa. Rồi th́ nhăn hiệu giày và quần áo cũng tặng sản phẩm cho nhân viên y tế. Cả thành phố bây giờ đều dồn lực và hi vọng về các bệnh viện.
Là khi cả thành phố hẹn nhau chiều nay đúng 7h cùng nhau vỗ tay cảm ơn và cổ vũ đội ngũ y tế trong bệnh viện. Tới đúng giờ, ngồi trong bệnh viện nh́n ra là thấy một loạt người dân đứng ở ban công vỗ tay náo nhiệt, và vẫn giữ đúng luật không đi ra đường và không đứng gần nhau, lại cảm thấy ấm ḷng hơn bao giờ hết.
Và v́ tất cả những điều đó, ḿnh tin là NYC sẽ qua được đại dịch này. Cuộc chiến này c̣n kéo dài bao lâu nữa th́ không ai biết được, nhưng Covid-19 sẽ qua đi, và thành phố này sẽ trở lại như xưa, v́ ở đây có những con người luôn hết ḿnh v́ nó và luôn có một niềm tin bất diệt vào thành phố không bao giờ ngủ.
VT cũng có người ban thân đang làm trong nhà thương, ban nói t́nh trạng nh́n thấy đau ḷng lắm. Chỉ biết cầu nguyên cho họ. Nhất là ḿnh có người thân đang ở bển th́ lo lắng gấp đôi.
The Following 4 Users Say Thank You to Vo_Tam For This Useful Post:
VT cũng có người ban thân đang làm trong nhà thương, ban nói t́nh trạng nh́n thấy đau ḷng lắm. Chỉ biết cầu nguyên cho họ. Nhất là ḿnh có người thân đang ở bển th́ lo lắng gấp đôi.
R.I.P.
The Following 4 Users Say Thank You to cha12 ba For This Useful Post:
VT cũng có người ban thân đang làm trong nhà thương, ban nói t́nh trạng nh́n thấy đau ḷng lắm. Chỉ biết cầu nguyên cho họ. Nhất là ḿnh có người thân đang ở bển th́ lo lắng gấp đôi.
Anh thấy tt trong này cũng có nói về những BS bên Ư
đă ra công cứu bệnh nhân, mà hơn 50 người c̣n phải hy sinh cả bản thân ḿnh nữa, thấy tội quá!
The Following 4 Users Say Thank You to nangsom For This Useful Post:
Đó là sự thật, chỉ có những người trong cuộc mới có cảm giác xót xa và lo lắng. Bên đó thiếu rất là nhiều ư tế và máy thở, giường nằm. Chỉ tội cho những người lớn tuổi. Những ai có người thân làm trong đó sẽ có cảm giác thấp thỏm và lo âu. V́ sự chờ đợi mỗi ngày để người thân gọi về thấy xót xa vô cùng.
The Following 4 Users Say Thank You to betti For This Useful Post:
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.